Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Muğla in The Period of Şahidi (late 15th century and early 16th century)

Yıl 2025, Sayı: Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı, 286 - 298, 28.04.2025

Melike Sarıkçıoğlu Ökten

Öz

The topic is Mugla in Şahidi's time, and why this topic is important is because Şahidi's father Salih Hüdayi Dede opened the Mevlihanesi in Mugla, and it was İbrahim Şahidi who spread and established Mevlevism in this region.
This article will briefly describe Şahidi's life and the spread of Mevlevism in Anatolia and Mugla before moving on to the main topic, which is the history of Mugla during Şahidi's lifetime. By providing information on the fact that Muğla is a very old settlement, its location, urbanisation, neighbourhoods, houses, streets, inns, caravanserais, mosques, madrasas, population and economy, it is attempted to reveal what kind of Muğla Şahidi lived in.

Anahtar Kelimeler

Şahidi Mevlevilik Muğla

Kaynakça

  • Açık Önkaş, N. (2012). Muğlalı İbrahim Şahidi. Muğla Valiliği.
  • Akça, B. (2002). Sosyal-siyasal ve ekonomik yönüyle Muğla (1923-1960). Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Akça, B., Akça, S. (2021). Muğla’nın tarihçesi. İçinde Muğla Kent Ekonomisi (ss. 1-15). Detay Yayıncılık.
  • Akgünlü, V. L. (2008). Muğla’nın sosyo-ekonomik yapısı. Muğla Mermerciler Derneği.
  • Aksoy, Y., Akpınar, A. (2011). Muğla evleri. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi 3(9), 129-149.
  • Balamir, Ö. (2010). Yeni arkeolojik ve epigrafik bilgiler ışığında Karia bölgesinin tarihi coğrafyası. [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Buluç, S. (2006). İlkçağda Muğla. İçinde Tarih İçinde Muğla (ss. 1-10). Muğla Belediyesi Yayınları.
  • Çakmak, Ş. (2013). Muğla cami ve mescitleri. Muğla Belediyesi Kültür yayınları.
  • Çıpan, M. (2014). Muğlalı Şahidi Dede. İlim Yayma Cemiyeti.
  • Erdem, İ. (1995). Anadolu Selçukluları İlhanlı ilişkileri (1258-1308). [Dotora tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Ekmekci, A. (2014). Muğla cami ve mescitleri. [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Eroğlu, Z. (2011). Muğla tarihi. Muğla Belediyesi yayınları.
  • Faroqhı, S. (2006). Menteşeoğullarından Osmanlılara Muğla. İçinde Tarih İçinde Muğla. İlhan Tekeli (der.), Muğla Belediyesi Yayınları.
  • Gökmen, E. (2012). XVIII. yüzyılda Muğla’da dini ve sosyal yapılar. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (28), 74-111.
  • Gölpınarlı, A. (1963). Mevlevi âdab ve erkânı. Yeni Matbaa.
  • Göyünç, N. (1991). Osmanlı devletinde mevleviler. Belleten 55(213), 351 – 358.
  • Kahraman, M. (2018). Menteşe yöresinde şehirler ve şehirleşme: Muğla şehri. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Karaçay, Y., Kocaoğlu U., Fazilet P. (2019). Klasik dönem Menteşe sancağı eğitim kurumları. Akademik Tarih ve Araştırmalar Dergisi 1(1), 72-97.
  • Koca, F. (t. y.) Muğla’da kentsel büyüme ve çeper-kuşak oluşumu ve değişen kent formu, file:///E:/ibrahim%20%C5%9Fahidi/feray%20koca%20mu%C4%9Fla.pdf, (08.01.2025).
  • Kuban, D. (t. y.) Anadolu -Türk şehri tarihi gelişmesi, sosyal ve fiziki özellikleri üzerinde bazı gelişmeler, https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/tugba.kara/141052/Kuban,%20Anadolu%20t%C3%BCrk%20%C5%9Eehri.pdf.53-73, (20.02.2025).
  • Küçük, S. (2006). Geçmişten günümüze mevlevilik. Demokrasi Platformu 2(6) ,77-122.
  • Kütükoğlu, M.S. (2010). Menteşe sancağı 1830 (nüfus ve toplum yapısı). Türk Tarih Kurumu.
  • Mete, Z. (2004). XV. ve XVI. yüzyıllarda Muğla ve yöresi. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Mete, Z. (2007). Muğla. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (30) (ss. 376-379). Türkiye Diyanet Vakfı Yayını.
  • Nalçakar, A., Ülger, A. Ö. (2014). Muğla'da bir çınar “İbrahim Şahidi Dede" hayatı ve eserleri. 1. Uluslararası Mevlevîlik ve Şâhidî Sempozyumu.
  • Peçinkaya Yıldırım, M. (2022). Batı Anadolu beyliklerinde mevlevilik ve mevlevihaneler (Menteşeoğulları, Saruhanoğulları ve Aydınoğulları). [Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi].
  • Satı, M. (2013). Muğla ticaret yapıları. [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Yök Tez.
  • Sevin, V. (1982). Anadolu’da Yunanlılar. Anadolu Uygarlıklar Ansiklopedisi (2) (214-416). Görsel Yayınlar.
  • Şimşekler, N. (1998). Şahidi İbrahim dedenin Gülşen-i Esrar-ı. [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Tosun, Y. (1979). 17-19. yüzyıllarda batı Anadolu’da Osmanlı-Türk şehir dokuları oluşturan evler ve korunmaları. [Doktora tezi, Mimar Sinan Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Uykucu, E. (1983). İlçeleri ile beraber Muğla tarihi (coğrafya ve sosyal yapı). Gümüş basımevi.
  • Yazıcı, M. (2002). XVI. yüzyılda batı Anadolu bölgesinde (Muğla, İzmir, Aydın, Denizli) Türkmen yerleşimi ve demografik dağılımı. [Yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Yazıcı, M. (2017). XVI. yüzyılda Menteşe sancağında mekânın organizasyonu. Muğla Şehir Yazıları. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi.
  • Yücel, B. (2018). Muğla kentsel gelişim süreci ve turizm. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez.

Şahidi Döneminde Muğla (15. yy. Sonu ve 16. yy. Başı)

Yıl 2025, Sayı: Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı, 286 - 298, 28.04.2025

Melike Sarıkçıoğlu Ökten

Öz

Konu Şahidi döneminde Muğla, neden bu konu önemli çünkü Muğla’da mevlihaneyi açan Şahidi’nin babası Salih Hüdayi Dede olup bu bölgede Mevleviliği yayan ve yerleşmesini sağlayanın da İbrahim Şahidi olmasıdır.
Bu makalede önce Şahidi’nin hayatı, Mevleviliğin Anadolu ve Muğla’da yayılışı konusunda kısa şekilde bilgi verilerek asıl konu olan Şahidi’nin yaşadığı dönemdeki Muğla anlatımına geçilmiştir. Muğla’nın çok eski bir yerleşim yeri oluşu, konumu, şehirleşmesi, mahalleleri, evleri, caddeleri, hanları, kervansarayları, camileri, medreseleri, nüfusu, ekonomisi hakkında bilgi verilerek Şahidi’nin nasıl bir Muğla’da yaşadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şahidi Mevlevilik Muğla.

Kaynakça

  • Açık Önkaş, N. (2012). Muğlalı İbrahim Şahidi. Muğla Valiliği.
  • Akça, B. (2002). Sosyal-siyasal ve ekonomik yönüyle Muğla (1923-1960). Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Akça, B., Akça, S. (2021). Muğla’nın tarihçesi. İçinde Muğla Kent Ekonomisi (ss. 1-15). Detay Yayıncılık.
  • Akgünlü, V. L. (2008). Muğla’nın sosyo-ekonomik yapısı. Muğla Mermerciler Derneği.
  • Aksoy, Y., Akpınar, A. (2011). Muğla evleri. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi 3(9), 129-149.
  • Balamir, Ö. (2010). Yeni arkeolojik ve epigrafik bilgiler ışığında Karia bölgesinin tarihi coğrafyası. [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Buluç, S. (2006). İlkçağda Muğla. İçinde Tarih İçinde Muğla (ss. 1-10). Muğla Belediyesi Yayınları.
  • Çakmak, Ş. (2013). Muğla cami ve mescitleri. Muğla Belediyesi Kültür yayınları.
  • Çıpan, M. (2014). Muğlalı Şahidi Dede. İlim Yayma Cemiyeti.
  • Erdem, İ. (1995). Anadolu Selçukluları İlhanlı ilişkileri (1258-1308). [Dotora tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Ekmekci, A. (2014). Muğla cami ve mescitleri. [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Eroğlu, Z. (2011). Muğla tarihi. Muğla Belediyesi yayınları.
  • Faroqhı, S. (2006). Menteşeoğullarından Osmanlılara Muğla. İçinde Tarih İçinde Muğla. İlhan Tekeli (der.), Muğla Belediyesi Yayınları.
  • Gökmen, E. (2012). XVIII. yüzyılda Muğla’da dini ve sosyal yapılar. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (28), 74-111.
  • Gölpınarlı, A. (1963). Mevlevi âdab ve erkânı. Yeni Matbaa.
  • Göyünç, N. (1991). Osmanlı devletinde mevleviler. Belleten 55(213), 351 – 358.
  • Kahraman, M. (2018). Menteşe yöresinde şehirler ve şehirleşme: Muğla şehri. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Karaçay, Y., Kocaoğlu U., Fazilet P. (2019). Klasik dönem Menteşe sancağı eğitim kurumları. Akademik Tarih ve Araştırmalar Dergisi 1(1), 72-97.
  • Koca, F. (t. y.) Muğla’da kentsel büyüme ve çeper-kuşak oluşumu ve değişen kent formu, file:///E:/ibrahim%20%C5%9Fahidi/feray%20koca%20mu%C4%9Fla.pdf, (08.01.2025).
  • Kuban, D. (t. y.) Anadolu -Türk şehri tarihi gelişmesi, sosyal ve fiziki özellikleri üzerinde bazı gelişmeler, https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/tugba.kara/141052/Kuban,%20Anadolu%20t%C3%BCrk%20%C5%9Eehri.pdf.53-73, (20.02.2025).
  • Küçük, S. (2006). Geçmişten günümüze mevlevilik. Demokrasi Platformu 2(6) ,77-122.
  • Kütükoğlu, M.S. (2010). Menteşe sancağı 1830 (nüfus ve toplum yapısı). Türk Tarih Kurumu.
  • Mete, Z. (2004). XV. ve XVI. yüzyıllarda Muğla ve yöresi. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Mete, Z. (2007). Muğla. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (30) (ss. 376-379). Türkiye Diyanet Vakfı Yayını.
  • Nalçakar, A., Ülger, A. Ö. (2014). Muğla'da bir çınar “İbrahim Şahidi Dede" hayatı ve eserleri. 1. Uluslararası Mevlevîlik ve Şâhidî Sempozyumu.
  • Peçinkaya Yıldırım, M. (2022). Batı Anadolu beyliklerinde mevlevilik ve mevlevihaneler (Menteşeoğulları, Saruhanoğulları ve Aydınoğulları). [Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi].
  • Satı, M. (2013). Muğla ticaret yapıları. [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Yök Tez.
  • Sevin, V. (1982). Anadolu’da Yunanlılar. Anadolu Uygarlıklar Ansiklopedisi (2) (214-416). Görsel Yayınlar.
  • Şimşekler, N. (1998). Şahidi İbrahim dedenin Gülşen-i Esrar-ı. [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Tosun, Y. (1979). 17-19. yüzyıllarda batı Anadolu’da Osmanlı-Türk şehir dokuları oluşturan evler ve korunmaları. [Doktora tezi, Mimar Sinan Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Uykucu, E. (1983). İlçeleri ile beraber Muğla tarihi (coğrafya ve sosyal yapı). Gümüş basımevi.
  • Yazıcı, M. (2002). XVI. yüzyılda batı Anadolu bölgesinde (Muğla, İzmir, Aydın, Denizli) Türkmen yerleşimi ve demografik dağılımı. [Yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi]. YÖK Tez.
  • Yazıcı, M. (2017). XVI. yüzyılda Menteşe sancağında mekânın organizasyonu. Muğla Şehir Yazıları. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi.
  • Yücel, B. (2018). Muğla kentsel gelişim süreci ve turizm. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez.
Toplam 34 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türk Kültür Tarihi, Genel Türk Tarihi (Diğer), Kültürel Miras ve Koruma, Çevre Tarihi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Melike Sarıkçıoğlu Ökten 0000-0001-7915-3285

Erken Görünüm Tarihi 18 Nisan 2025
Yayımlanma Tarihi 28 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 21 Şubat 2025
Kabul Tarihi 17 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Sayı: Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı

Kaynak Göster

APA Sarıkçıoğlu Ökten, M. (2025). Şahidi Döneminde Muğla (15. yy. Sonu ve 16. yy. Başı). Bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi(Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı), 286-298. https://doi.org/10.69787/bitigefd.1644284
AMA Sarıkçıoğlu Ökten M. Şahidi Döneminde Muğla (15. yy. Sonu ve 16. yy. Başı). bitig. Nisan 2025;(Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı):286-298. doi:10.69787/bitigefd.1644284
Chicago Sarıkçıoğlu Ökten, Melike. “Şahidi Döneminde Muğla (15. Yy. Sonu Ve 16. Yy. Başı)”. Bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi, sy. Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı (Nisan 2025): 286-98. https://doi.org/10.69787/bitigefd.1644284.
EndNote Sarıkçıoğlu Ökten M (01 Nisan 2025) Şahidi Döneminde Muğla (15. yy. Sonu ve 16. yy. Başı). Bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı 286–298.
IEEE M. Sarıkçıoğlu Ökten, “Şahidi Döneminde Muğla (15. yy. Sonu ve 16. yy. Başı)”, bitig, sy. 1470-1550, ss. 286–298, Nisan 2025, doi: 10.69787/bitigefd.1644284.
ISNAD Sarıkçıoğlu Ökten, Melike. “Şahidi Döneminde Muğla (15. Yy. Sonu Ve 16. Yy. Başı)”. Bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi 1470-1550 (Nisan 2025), 286-298. https://doi.org/10.69787/bitigefd.1644284.
JAMA Sarıkçıoğlu Ökten M. Şahidi Döneminde Muğla (15. yy. Sonu ve 16. yy. Başı). bitig. 2025;:286–298.
MLA Sarıkçıoğlu Ökten, Melike. “Şahidi Döneminde Muğla (15. Yy. Sonu Ve 16. Yy. Başı)”. Bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi, sy. Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı, 2025, ss. 286-98, doi:10.69787/bitigefd.1644284.
Vancouver Sarıkçıoğlu Ökten M. Şahidi Döneminde Muğla (15. yy. Sonu ve 16. yy. Başı). bitig. 2025(Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı):286-98.
 Kapak Resmi İndir
bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi 88x31.png Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.