Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türk Devlet Hayatında Hükümet ve Hükümet Üyeleri

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 53 - 63, 15.07.2025
https://doi.org/10.52704/bssocialscience.1665493

Öz

Eski Türk devletinde kaganı da denetleyen bir güç vardı. Milletin ve devlet ileri gelenlerinin isteklerine aykırı davranan kaganların ne şekilde tahtlarını yitirdiklerini biliyoruz. Türk destan edebiyatının temelini oluşturan Oguz-nâmelere baktığımızda, Türklerin efsanevi atası Oguz Kagan’ın her önemli iş öncesi ve sonrasında kurultay topladığı görülür. Buna benzer olarak Hun, Kök Türk ve Uygurların yılın muayyen zamanlarında Orkun Vadisinin batısında bahar, yaz ve sonbaharda biraraya geldikleri meclislere büyük bir katılım söz konusuydu. Bunlar toy, düğün-dernek veya kengeş adı altında gerçekleşiyordu. Günümüz itibarıyla eski Türklerde kaganı da denetleyen bir meclisin ve hükümetin mevcudiyeti artık kabûl edilmektedir. Hiç şüphesiz kagan, katun, yabgu ve şadlar hükümetin tabi üyeleri idi. Kagan aynı zamanda hükümet toplantılarına da başkanlık yapıyordu.

Kaynakça

  • Ahmet MA. 2019. Siyasi tarihi ve müesseseleriyle Delhi Türk İmparatorluğu. Tercüman, İstanbul, Türkiye, ss: 335.
  • Aka İ. 2010. Timurlular devleti tarihi. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 207.
  • Aydoğmuşoğlu C. 2017. Safevi Devleti tarihi, 2. Baskı. Gece Kitaplığı, Ankara, Türkiye, ss: 169.
  • Barbaro J. 2005. Anadolu’ya ve İran’a Seyahat. Çev: Gündüz T, Yeditepe, İstanbul, Türkiye, ss: 136.
  • Bıyıktay H. 1989. Timurlular zamanında Hindistan Türk İmparatorluğu, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 116.
  • Boodberg PA. 1936. The language of the T’o-pa Wei. Harvard J Asiatic Stud, 1936: 167-185.
  • Burnaşeva RZ. 1972. Monetı Rannego Srednevekovya s Gorodişta Otrar-Tobe i Otrarskogo Oazisa (1969-1972 gg). Drevnosti Kazakstana, Almata, Kazakstan.
  • Cahun L. 1896. Introduction à L’Histoire de L’Asie. Paris, France.
  • Can M. 2019. Sultan’ın Kapısında: Kudret-Heybet-Adalet. Gazi Kitabevi, Ankara, Türkiye, ss: 384.
  • Cevdet A. 1985. Kısas-ı Enbiya. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • Cezar M. 1957. Mufassal Osmanlı Tarihi, C. I. Türk Tarih Kurumu Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 3672.
  • Chang C. 1966. Military aspects of Han Wu-ti’s northern and northwestern campaings. Harvard J Asiatic Stud, 26: 148-173.
  • Chi-huei H. 1971. T’ang devrinde Tibetlilerin Çinliler ve Orta Asya kavimleriyle münasebetleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, Türkiye.
  • Clauson SG. 1972. An Etymological dictionary of pre-thirteenth-century Turkish. Oxford, UK.
  • Clavijo RG. 1975. Timur devrinde Semerkant’a Seyahat. Çev: Doğrul ÖR, Nakışlar Yayınevi, İstanbul, Türkiye, ss: 212.
  • Çağatay S. 1974. İl, ulus ve yönetenler. Cumhuriyetin 50. Yıldönümü Anma Kitabı, DTCF, Ankara, Türkiye.
  • D’Ohsson M. 1340. Moğol tarihi, Çev: Mustafa Rahmi, Matbaai Amire, İstanbul, Türkiye, ss: 320.
  • De Clavijo RG. 1993. Anadolu, Orta Asya ve Timur, Çev: Doğrul ÖT, Ses yayınları, İstanbul, Türkiye ss: 208.
  • De Groot JM, Asena GA. 2010. Hunlar ve Türkistan. Pan Yayıncılık, İstanbul, Türkiye, ss: 342.
  • De Guignes JM. 1924. Hunların, Türklerin, Moğolların ve Daha Sair Tatarların Tarih-î Umumisi, C. I-III. Ötüken Neşriyat, İstanbul, Türkiye.
  • Devletşah. 1977. Devletşah Tezkiresi, C. IV. Çev: Lugal L. Tercüman, İstanbul, Türkiye.
  • Donuk A. 1988. Eski Türk devletlerinde idarî-askerî unvan ve terimler. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul, Türkiye, ss: 109.
  • Ecsedy H. 1965. Old Turkic titles of Chinese origin. Acta Orientalia Acad Scient Hungaricae, 18: 83-91.
  • El-Ömeri ŞBF. 2014. Türkler Hakkında gördüklerim ve duyduklarım. Çev: Batur A, Selenge Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 453.
  • Esin E. 2001. Türk kozmolojisine giriş. Kabalcı Yayınevi, İstanbul, Türkiye, ss: 198.
  • Feher G. 1943. Türko-Bulgar, Macar ve Bunlara akraba olan milletlerin kültürü. II. Türk Tarih Kongresi Tebliğleri, İstanbul, Türkiye.
  • Findley CV. 2005. The Turks in World History, Oxford University Press, New York, US, ss: 320.
  • Giles L. 1934. A topographical fragment from Tunhuang. Bull School Oriental Stud, 7(3): 545-572.
  • Giraud R. 1960. L’Empire des Turcs Celestes. Librairie D'amérique Et D'orient, Paris, France.
  • Golden PB. 2000. Güney Rusya bozkırlarının halkları, Çev: Arel A, Erken İç Asya Tarihi, Der: Sinor D, İletişim Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 664.
  • Gökalp Z. 1976. Türk medeniyeti tarihi, Haz: Aka İ, Kopraman KY, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 416.
  • Gömeç SY. 1996. Kök Türkçe kaynakların ışığı altında eski Türklerde hükümet. Gök, 2: 14.
  • Gömeç SY. 2001. Kara Hanlı adı üzerine bazı düşünceler. Kök Araştırmalar, 2(2).
  • Gömeç SY. 2003. Türk tarihinin kahramanları: 14- İki Aşite Beyi, Orkun, Sayı 65, İstanbul, Türkiye.
  • Gömeç SY. 2007. Türklerin ve Mogolların tarihi iki boyu. Türkoloji Araş, 2007: 1-7. https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000332
  • Gömeç SY. 2010. Boyla ve Baga unvanı. OÜ Sos Bil Derg, 1(1): 73-80.
  • Gömeç SY. 2014. İran’da bir garip Melik-şah. Töre, 2: 18.
  • Gömeç SY. 2016. Gıyaseddin Balaban ve hükümdarın görevleri. DTCF Tarih Araş Derg, 35(59): 239-254.
  • Gömeç SY. 2017b. Türk tarihinde Hazarlar, Timurlu Tarihine Adanmış Bir Ömür. 75. Doğum Yılında Prof. Dr. İsmail Aka’ya Armağan. Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü, Ankara, Türkiye, ss: 518.
  • Gömeç SY. 2018. Türk kültürünün ana hatları, 4. Baskı. Kaynak Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 418.
  • Gömeç SY. 2021a. Kök Türk tarihi, 6. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 342.
  • Gömeç SY. 2021b. Türk destanlarına giriş, 4. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 528.
  • Gömeç SY. 2022. Kök Türkçe yazılı belgelerde geçen unvanlar. Erdem, 12(36): 929-945.
  • Gömeç SY. 2023a. Uygur Türkleri tarihi, 6. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 230.
  • Gömeç SY. 2023b. Türk-Hun tarihi, 4. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 486.
  • Gumilev LN. 2003. Hunlar, Çev: Batur A, 3. Baskı.İleri Yayınları, İstanbul, Türkiye.
  • Hamilton JR. 1955. Les Ouighours. A L’epoque des Cinq Dynasties, Paris, France.
  • Hinz W. 1992. Uzun Hasan ve Şeyh Cüneyd, Çev: Bıyıklıoğlu T, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 176.
  • Huang R. 2007. Çin Tarihi, Çev: Sönmez A, 2. Baskı. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 397.
  • İbn Batuta. 1981. İbn Batuta seyahatnâmesi’nden seçmeler, Haz: Parmaksızoğlu İ. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 156.
  • İbn Bibi. 1996. El Evamirü’l-Ala’iye Fi’l-Umuri’l-Alaiye, Çev: Öztürk M, C. II. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • İbni-Mühennâ Lûgati. 1988. Haz: Battal A, 2. Baskı. TDK, Ankara, Türkiye.
  • İnce İ. 1996. Han Hanedanlığı döneminde Hunlarla ilgili yer, unvan, kişi adları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye, ss: 175.
  • Jen-t’ang C. 1968. T’ang devrindeki Doğu Göktürkleri hakkında yeni belgeler, Doktora Tezi, Taipei, Taivan.
  • Julien S. 1864. Documents sur les Tou-Kiou [Turcs]. J Asiatique, Tome III.
  • Kafalı M. 2005. Çağatay Hanlığı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 156.
  • Kafesoğlu İ. 1983. Türk milli kültürü, 2. Baskı. Boğaziçi Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 443.
  • Kanat C. 2010. Ortaçağ Türk Devletlerinde suç ve ceza. Küre Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 280.
  • Kaşgarlı Mahmud. 1988. Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi. C. I-III, Çev: Atalay B, 2. Baskı. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • Kızlasov İL. 2023. Gunnı v Sibiri ili o Granitsah Drevnosti i Srednevekovya Vzglyad Arheologa. Kazakstan Arheologiyası, 1: 19.
  • Kişmir A. 2019. Pakistan tarihinde Türkler, Demavend Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 112.
  • Kitapçı Z. 2004. Doğu Türkistan ve Uygur Türkleri Arasında İslamiyet. Yedi Kubbe Yayınları, Konya, Türkiye, ss: 346.
  • Koestler A. 1984. Onüçüncü Kabile, Çev: Çorakçı B, 4. Baskı. Alfa Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 275.
  • Küçük A, Tümer G, Küçük MA. 2015. Dinler Tarihi, 6. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 703.
  • Ligeti L. 1986. Bilinmeyen İç Asya, Çev: Karatay S, 2. Baskı. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 361.
  • Mackerras C. 1972. The Uighur Empire. University of South Carolina Publishing, Columbia, US, pp: 226.
  • Marshall R. 1996. Doğudan yükselen güç, Çev: Doruker F. Sabah Kitapları, İstanbul, Türkiye, ss: 151.
  • Mau-tsai L. 1958. Die Chinesischen Nachrichten zur Geschichte der Ost-Türken (T’u-küe), I-II. Buch, Wiesbaden, Germany.
  • Merçil E. 1977. Ahmed Bin Mahmud, Selçuk-Nâme, C. II. İstanbul, Türkiye.
  • Mesudi. 2004. Murûc ez-Zeheb, Çev: Batur A. Selenge Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 479.
  • Moğolların Gizli Tarihi. 1986. Çev: Temir A, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 300.
  • Nizamü’l-mülk. 1982. Siyaset-nâme, Haz: Köymen MA. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 463.
  • Nizamüddin Şamî. 1949. Zafernâme, Çev: Lugal N. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 404.
  • Odjav NS. 2021. Erken Türkler, Editorler: Bilici ZK, Dündar AM. Ankara Üniversitesi Asya-Pasifik Uygulama ve Araştırma Merkezi, Ankara, Türkiye, ss: 133.
  • Onat A. 2012. Çin kaynaklarında Türkler. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 112.
  • Orkun HN. 1938. Hunlar. Bürhaneddin Basımevi, İstanbul, Türkiye, ss: 98.
  • Orkun HN. 1940. Eski Türk Yazıtları, C. III. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 319.
  • Ögel B. 1964. Sino-Turcica. Taipei.
  • Ögel B. 1971. Türk Mitolojisi, C. I. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 644.
  • Ögel B. 1981. Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi, C. I. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 920.
  • Ögel B. 1982. Türklerde Devlet Anlayışı. 13. Yüzyıl Sonlarına Kadar. Başbakanlık Basımevi, Ankara, Türkiye.
  • Ögel B. 1988. Türk Kültürünün Gelişme Çağları, 3. Baskı. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul, Türkiye, ss: 662.
  • Ömür E. 2022. Francısco Pelsaert'e Göre Cihangir'in Hindistan'ı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 124.
  • Özer YZ. 1945. Timur’un yaptığı işlere toptan bir bakış. Belleten, 9(36): 423-468.
  • Poucha P. 1970. Rang und Titel bei den Völkern des Mongolischen Raumes im Laufe der Jahrhunderte. IXth Meeting of the Parmanent International Altaistic Conference, Naples.
  • Reşidüddin Fazlullah. 2010. Cami’ü’t-Tevarih. Selçuklu Devleti, Çev: Göksu E, Güneş HH. Bilge Kültür Sanat, İstanbul, Türkiye, ss: 208.
  • Ricaut. (tarihsiz). Türklerin Siyasi Düsturları, Çev: Uzmen MR.
  • Runciman S. 1943. Ortaçağ Başlarında Avrupa ve Türkler. Belleten, 7(25): 45-58.
  • Sağır C. 2006. Temim İbn Bahr’ın seyahatnamesi ile Mervezi’nin Taba-i Hayavan eserinin tercümesi ve değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye, ss: 88.
  • Sahibkıran Emir Timur. 2010. Timur’un Günlüğü, Haz: Şakirov K, Arslan A, 3. Baskı. İnsan Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 160.
  • Süleyman er-Ravendî. 1999. Râhat-üs-Sudûr ve Ayet-üs-Sürûr, Çev: Ateş A, C. I, 2. Baskı. Yeni Zamanlar Sahaf, Ankara, Türkiye, ss: 470.
  • Şenol M. 2018. Macar Kroniki Chronica Hungarorum: Birinci ve ikinci bölümlerin tercüme ve değerlendirmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye, ss: 270.
  • Şerefüddin Ali Yezdi. 2013. Emir Timur (Zafernâme), Çev: Batur A. Selenge Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 512.
  • Şikari. 1946. Karamanoğulları Tarihi. Yeni Kitap Basımevi, Konya, Türkiye.
  • Thompson EA. 1945. The Camp of Attila. J Hellenic Stud, 65: 112-115.
  • Tihrani EB. 2001. Kitab-ı Diyarbekriyye. Çev: Öztürk M, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • Ubicini HA. (tarihsiz)a. 1855’de Türkiye, Çev: Düz A, C. II. İstanbul, Türkiye.
  • Ubicini MA. (tarihsiz)b. Türkiye 1850, Çev: Karaağaçlı C, C. I. İstanbul, Türkiye.
  • Watson B. 1968. Record of the Grand Historian of China, Volume II, Third Edition, New York, US.
  • Wiens HJ. 1969. Change in the ethnography and land use of the ıli valley and region, Chinese Turkestan. Annals Assoc Amer Geog, 59(4): 753-775.
  • Yıldırım K. 2010. Türk tarihi için eski Çince-Türkçe sözlük. Otopsi yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 429.
  • Ying-shih Y. 2008. Han foreign relations. The Cambridge History of China, Edtitörler: Twitchett D, Fairbank JK, Vol. I. Cambridge University Press, Cambridge, UK.
  • Yusuf Has Hacib. 1979. Kutadgu Bilig, C. I. Haz: Arat RR, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 477.
  • Yusupov K. 1995. Manas Destanı, Aktaranlar: Türkmen F, İnayet A. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara, Türkiye, ss: 284.
  • Yü-Ch’üan W. 1949. An Outline of the central goverment of former Han Dynasty. Harvard J Asiatic Stud, 12(1-2): 134-187.
  • Yüksel MŞ. 2004. Arap Kaynaklarında Timur. Bilig, 31: 85-126.
  • Zahiru’d-din Nişaburî. 2018. Selçuknâme, Haz: Fidan AG. Kopernik Kitap, İstanbul, Türkiye, ss: 174.

Government and Members in Turkish State Life

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 53 - 63, 15.07.2025
https://doi.org/10.52704/bssocialscience.1665493

Öz

There was an authority in Ancient Turkish State, who also supervised to khan. We have known how the khagans, opposing to wills of society and dignity of the country lost their throne. When we look at the Oghuz-names forming the basis of the Turkish epic literature, ıt is seen that Turkish mythical ancestor Oghuz Khagan assembled the general conference before and after every major work. Similarly, there was a very intense participation to councils where The Uighurs assembled in the West of Orkun Valley in summer and autumn in specific times of year. And these performed under the name of toy, weeding-association or kengesh. At the present time, the existence of a council and government supervising even the Khan in former Turks is acknowledged. Khan, Katun (queen consort), Yabgu (co or sub-Khan), Şad (elder prince) were all ordinary members of government. The Khan was also in the chair of the governmental council.

Kaynakça

  • Ahmet MA. 2019. Siyasi tarihi ve müesseseleriyle Delhi Türk İmparatorluğu. Tercüman, İstanbul, Türkiye, ss: 335.
  • Aka İ. 2010. Timurlular devleti tarihi. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 207.
  • Aydoğmuşoğlu C. 2017. Safevi Devleti tarihi, 2. Baskı. Gece Kitaplığı, Ankara, Türkiye, ss: 169.
  • Barbaro J. 2005. Anadolu’ya ve İran’a Seyahat. Çev: Gündüz T, Yeditepe, İstanbul, Türkiye, ss: 136.
  • Bıyıktay H. 1989. Timurlular zamanında Hindistan Türk İmparatorluğu, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 116.
  • Boodberg PA. 1936. The language of the T’o-pa Wei. Harvard J Asiatic Stud, 1936: 167-185.
  • Burnaşeva RZ. 1972. Monetı Rannego Srednevekovya s Gorodişta Otrar-Tobe i Otrarskogo Oazisa (1969-1972 gg). Drevnosti Kazakstana, Almata, Kazakstan.
  • Cahun L. 1896. Introduction à L’Histoire de L’Asie. Paris, France.
  • Can M. 2019. Sultan’ın Kapısında: Kudret-Heybet-Adalet. Gazi Kitabevi, Ankara, Türkiye, ss: 384.
  • Cevdet A. 1985. Kısas-ı Enbiya. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • Cezar M. 1957. Mufassal Osmanlı Tarihi, C. I. Türk Tarih Kurumu Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 3672.
  • Chang C. 1966. Military aspects of Han Wu-ti’s northern and northwestern campaings. Harvard J Asiatic Stud, 26: 148-173.
  • Chi-huei H. 1971. T’ang devrinde Tibetlilerin Çinliler ve Orta Asya kavimleriyle münasebetleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, Türkiye.
  • Clauson SG. 1972. An Etymological dictionary of pre-thirteenth-century Turkish. Oxford, UK.
  • Clavijo RG. 1975. Timur devrinde Semerkant’a Seyahat. Çev: Doğrul ÖR, Nakışlar Yayınevi, İstanbul, Türkiye, ss: 212.
  • Çağatay S. 1974. İl, ulus ve yönetenler. Cumhuriyetin 50. Yıldönümü Anma Kitabı, DTCF, Ankara, Türkiye.
  • D’Ohsson M. 1340. Moğol tarihi, Çev: Mustafa Rahmi, Matbaai Amire, İstanbul, Türkiye, ss: 320.
  • De Clavijo RG. 1993. Anadolu, Orta Asya ve Timur, Çev: Doğrul ÖT, Ses yayınları, İstanbul, Türkiye ss: 208.
  • De Groot JM, Asena GA. 2010. Hunlar ve Türkistan. Pan Yayıncılık, İstanbul, Türkiye, ss: 342.
  • De Guignes JM. 1924. Hunların, Türklerin, Moğolların ve Daha Sair Tatarların Tarih-î Umumisi, C. I-III. Ötüken Neşriyat, İstanbul, Türkiye.
  • Devletşah. 1977. Devletşah Tezkiresi, C. IV. Çev: Lugal L. Tercüman, İstanbul, Türkiye.
  • Donuk A. 1988. Eski Türk devletlerinde idarî-askerî unvan ve terimler. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul, Türkiye, ss: 109.
  • Ecsedy H. 1965. Old Turkic titles of Chinese origin. Acta Orientalia Acad Scient Hungaricae, 18: 83-91.
  • El-Ömeri ŞBF. 2014. Türkler Hakkında gördüklerim ve duyduklarım. Çev: Batur A, Selenge Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 453.
  • Esin E. 2001. Türk kozmolojisine giriş. Kabalcı Yayınevi, İstanbul, Türkiye, ss: 198.
  • Feher G. 1943. Türko-Bulgar, Macar ve Bunlara akraba olan milletlerin kültürü. II. Türk Tarih Kongresi Tebliğleri, İstanbul, Türkiye.
  • Findley CV. 2005. The Turks in World History, Oxford University Press, New York, US, ss: 320.
  • Giles L. 1934. A topographical fragment from Tunhuang. Bull School Oriental Stud, 7(3): 545-572.
  • Giraud R. 1960. L’Empire des Turcs Celestes. Librairie D'amérique Et D'orient, Paris, France.
  • Golden PB. 2000. Güney Rusya bozkırlarının halkları, Çev: Arel A, Erken İç Asya Tarihi, Der: Sinor D, İletişim Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 664.
  • Gökalp Z. 1976. Türk medeniyeti tarihi, Haz: Aka İ, Kopraman KY, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 416.
  • Gömeç SY. 1996. Kök Türkçe kaynakların ışığı altında eski Türklerde hükümet. Gök, 2: 14.
  • Gömeç SY. 2001. Kara Hanlı adı üzerine bazı düşünceler. Kök Araştırmalar, 2(2).
  • Gömeç SY. 2003. Türk tarihinin kahramanları: 14- İki Aşite Beyi, Orkun, Sayı 65, İstanbul, Türkiye.
  • Gömeç SY. 2007. Türklerin ve Mogolların tarihi iki boyu. Türkoloji Araş, 2007: 1-7. https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000332
  • Gömeç SY. 2010. Boyla ve Baga unvanı. OÜ Sos Bil Derg, 1(1): 73-80.
  • Gömeç SY. 2014. İran’da bir garip Melik-şah. Töre, 2: 18.
  • Gömeç SY. 2016. Gıyaseddin Balaban ve hükümdarın görevleri. DTCF Tarih Araş Derg, 35(59): 239-254.
  • Gömeç SY. 2017b. Türk tarihinde Hazarlar, Timurlu Tarihine Adanmış Bir Ömür. 75. Doğum Yılında Prof. Dr. İsmail Aka’ya Armağan. Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü, Ankara, Türkiye, ss: 518.
  • Gömeç SY. 2018. Türk kültürünün ana hatları, 4. Baskı. Kaynak Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 418.
  • Gömeç SY. 2021a. Kök Türk tarihi, 6. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 342.
  • Gömeç SY. 2021b. Türk destanlarına giriş, 4. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 528.
  • Gömeç SY. 2022. Kök Türkçe yazılı belgelerde geçen unvanlar. Erdem, 12(36): 929-945.
  • Gömeç SY. 2023a. Uygur Türkleri tarihi, 6. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 230.
  • Gömeç SY. 2023b. Türk-Hun tarihi, 4. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 486.
  • Gumilev LN. 2003. Hunlar, Çev: Batur A, 3. Baskı.İleri Yayınları, İstanbul, Türkiye.
  • Hamilton JR. 1955. Les Ouighours. A L’epoque des Cinq Dynasties, Paris, France.
  • Hinz W. 1992. Uzun Hasan ve Şeyh Cüneyd, Çev: Bıyıklıoğlu T, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 176.
  • Huang R. 2007. Çin Tarihi, Çev: Sönmez A, 2. Baskı. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 397.
  • İbn Batuta. 1981. İbn Batuta seyahatnâmesi’nden seçmeler, Haz: Parmaksızoğlu İ. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 156.
  • İbn Bibi. 1996. El Evamirü’l-Ala’iye Fi’l-Umuri’l-Alaiye, Çev: Öztürk M, C. II. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • İbni-Mühennâ Lûgati. 1988. Haz: Battal A, 2. Baskı. TDK, Ankara, Türkiye.
  • İnce İ. 1996. Han Hanedanlığı döneminde Hunlarla ilgili yer, unvan, kişi adları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye, ss: 175.
  • Jen-t’ang C. 1968. T’ang devrindeki Doğu Göktürkleri hakkında yeni belgeler, Doktora Tezi, Taipei, Taivan.
  • Julien S. 1864. Documents sur les Tou-Kiou [Turcs]. J Asiatique, Tome III.
  • Kafalı M. 2005. Çağatay Hanlığı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 156.
  • Kafesoğlu İ. 1983. Türk milli kültürü, 2. Baskı. Boğaziçi Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 443.
  • Kanat C. 2010. Ortaçağ Türk Devletlerinde suç ve ceza. Küre Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 280.
  • Kaşgarlı Mahmud. 1988. Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi. C. I-III, Çev: Atalay B, 2. Baskı. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • Kızlasov İL. 2023. Gunnı v Sibiri ili o Granitsah Drevnosti i Srednevekovya Vzglyad Arheologa. Kazakstan Arheologiyası, 1: 19.
  • Kişmir A. 2019. Pakistan tarihinde Türkler, Demavend Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 112.
  • Kitapçı Z. 2004. Doğu Türkistan ve Uygur Türkleri Arasında İslamiyet. Yedi Kubbe Yayınları, Konya, Türkiye, ss: 346.
  • Koestler A. 1984. Onüçüncü Kabile, Çev: Çorakçı B, 4. Baskı. Alfa Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 275.
  • Küçük A, Tümer G, Küçük MA. 2015. Dinler Tarihi, 6. Baskı. Berikan Yayınevi, Ankara, Türkiye, ss: 703.
  • Ligeti L. 1986. Bilinmeyen İç Asya, Çev: Karatay S, 2. Baskı. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 361.
  • Mackerras C. 1972. The Uighur Empire. University of South Carolina Publishing, Columbia, US, pp: 226.
  • Marshall R. 1996. Doğudan yükselen güç, Çev: Doruker F. Sabah Kitapları, İstanbul, Türkiye, ss: 151.
  • Mau-tsai L. 1958. Die Chinesischen Nachrichten zur Geschichte der Ost-Türken (T’u-küe), I-II. Buch, Wiesbaden, Germany.
  • Merçil E. 1977. Ahmed Bin Mahmud, Selçuk-Nâme, C. II. İstanbul, Türkiye.
  • Mesudi. 2004. Murûc ez-Zeheb, Çev: Batur A. Selenge Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 479.
  • Moğolların Gizli Tarihi. 1986. Çev: Temir A, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 300.
  • Nizamü’l-mülk. 1982. Siyaset-nâme, Haz: Köymen MA. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 463.
  • Nizamüddin Şamî. 1949. Zafernâme, Çev: Lugal N. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 404.
  • Odjav NS. 2021. Erken Türkler, Editorler: Bilici ZK, Dündar AM. Ankara Üniversitesi Asya-Pasifik Uygulama ve Araştırma Merkezi, Ankara, Türkiye, ss: 133.
  • Onat A. 2012. Çin kaynaklarında Türkler. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 112.
  • Orkun HN. 1938. Hunlar. Bürhaneddin Basımevi, İstanbul, Türkiye, ss: 98.
  • Orkun HN. 1940. Eski Türk Yazıtları, C. III. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 319.
  • Ögel B. 1964. Sino-Turcica. Taipei.
  • Ögel B. 1971. Türk Mitolojisi, C. I. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 644.
  • Ögel B. 1981. Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi, C. I. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 920.
  • Ögel B. 1982. Türklerde Devlet Anlayışı. 13. Yüzyıl Sonlarına Kadar. Başbakanlık Basımevi, Ankara, Türkiye.
  • Ögel B. 1988. Türk Kültürünün Gelişme Çağları, 3. Baskı. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul, Türkiye, ss: 662.
  • Ömür E. 2022. Francısco Pelsaert'e Göre Cihangir'in Hindistan'ı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 124.
  • Özer YZ. 1945. Timur’un yaptığı işlere toptan bir bakış. Belleten, 9(36): 423-468.
  • Poucha P. 1970. Rang und Titel bei den Völkern des Mongolischen Raumes im Laufe der Jahrhunderte. IXth Meeting of the Parmanent International Altaistic Conference, Naples.
  • Reşidüddin Fazlullah. 2010. Cami’ü’t-Tevarih. Selçuklu Devleti, Çev: Göksu E, Güneş HH. Bilge Kültür Sanat, İstanbul, Türkiye, ss: 208.
  • Ricaut. (tarihsiz). Türklerin Siyasi Düsturları, Çev: Uzmen MR.
  • Runciman S. 1943. Ortaçağ Başlarında Avrupa ve Türkler. Belleten, 7(25): 45-58.
  • Sağır C. 2006. Temim İbn Bahr’ın seyahatnamesi ile Mervezi’nin Taba-i Hayavan eserinin tercümesi ve değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye, ss: 88.
  • Sahibkıran Emir Timur. 2010. Timur’un Günlüğü, Haz: Şakirov K, Arslan A, 3. Baskı. İnsan Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 160.
  • Süleyman er-Ravendî. 1999. Râhat-üs-Sudûr ve Ayet-üs-Sürûr, Çev: Ateş A, C. I, 2. Baskı. Yeni Zamanlar Sahaf, Ankara, Türkiye, ss: 470.
  • Şenol M. 2018. Macar Kroniki Chronica Hungarorum: Birinci ve ikinci bölümlerin tercüme ve değerlendirmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye, ss: 270.
  • Şerefüddin Ali Yezdi. 2013. Emir Timur (Zafernâme), Çev: Batur A. Selenge Yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 512.
  • Şikari. 1946. Karamanoğulları Tarihi. Yeni Kitap Basımevi, Konya, Türkiye.
  • Thompson EA. 1945. The Camp of Attila. J Hellenic Stud, 65: 112-115.
  • Tihrani EB. 2001. Kitab-ı Diyarbekriyye. Çev: Öztürk M, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • Ubicini HA. (tarihsiz)a. 1855’de Türkiye, Çev: Düz A, C. II. İstanbul, Türkiye.
  • Ubicini MA. (tarihsiz)b. Türkiye 1850, Çev: Karaağaçlı C, C. I. İstanbul, Türkiye.
  • Watson B. 1968. Record of the Grand Historian of China, Volume II, Third Edition, New York, US.
  • Wiens HJ. 1969. Change in the ethnography and land use of the ıli valley and region, Chinese Turkestan. Annals Assoc Amer Geog, 59(4): 753-775.
  • Yıldırım K. 2010. Türk tarihi için eski Çince-Türkçe sözlük. Otopsi yayınları, İstanbul, Türkiye, ss: 429.
  • Ying-shih Y. 2008. Han foreign relations. The Cambridge History of China, Edtitörler: Twitchett D, Fairbank JK, Vol. I. Cambridge University Press, Cambridge, UK.
  • Yusuf Has Hacib. 1979. Kutadgu Bilig, C. I. Haz: Arat RR, 2. Baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, ss: 477.
  • Yusupov K. 1995. Manas Destanı, Aktaranlar: Türkmen F, İnayet A. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara, Türkiye, ss: 284.
  • Yü-Ch’üan W. 1949. An Outline of the central goverment of former Han Dynasty. Harvard J Asiatic Stud, 12(1-2): 134-187.
  • Yüksel MŞ. 2004. Arap Kaynaklarında Timur. Bilig, 31: 85-126.
  • Zahiru’d-din Nişaburî. 2018. Selçuknâme, Haz: Fidan AG. Kopernik Kitap, İstanbul, Türkiye, ss: 174.
Toplam 107 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eski Önasya Tarihi
Bölüm Research Articles
Yazarlar

Saadettin Yağmur Gömeç 0000-0003-4606-9006

Yayımlanma Tarihi 15 Temmuz 2025
Gönderilme Tarihi 25 Mart 2025
Kabul Tarihi 3 Haziran 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Gömeç, S. Y. (2025). Türk Devlet Hayatında Hükümet ve Hükümet Üyeleri. Black Sea Journal of Public and Social Science, 8(2), 53-63. https://doi.org/10.52704/bssocialscience.1665493
AMA Gömeç SY. Türk Devlet Hayatında Hükümet ve Hükümet Üyeleri. BSJ Pub. Soc. Sci. Temmuz 2025;8(2):53-63. doi:10.52704/bssocialscience.1665493
Chicago Gömeç, Saadettin Yağmur. “Türk Devlet Hayatında Hükümet Ve Hükümet Üyeleri”. Black Sea Journal of Public and Social Science 8, sy. 2 (Temmuz 2025): 53-63. https://doi.org/10.52704/bssocialscience.1665493.
EndNote Gömeç SY (01 Temmuz 2025) Türk Devlet Hayatında Hükümet ve Hükümet Üyeleri. Black Sea Journal of Public and Social Science 8 2 53–63.
IEEE S. Y. Gömeç, “Türk Devlet Hayatında Hükümet ve Hükümet Üyeleri”, BSJ Pub. Soc. Sci., c. 8, sy. 2, ss. 53–63, 2025, doi: 10.52704/bssocialscience.1665493.
ISNAD Gömeç, Saadettin Yağmur. “Türk Devlet Hayatında Hükümet Ve Hükümet Üyeleri”. Black Sea Journal of Public and Social Science 8/2 (Temmuz 2025), 53-63. https://doi.org/10.52704/bssocialscience.1665493.
JAMA Gömeç SY. Türk Devlet Hayatında Hükümet ve Hükümet Üyeleri. BSJ Pub. Soc. Sci. 2025;8:53–63.
MLA Gömeç, Saadettin Yağmur. “Türk Devlet Hayatında Hükümet Ve Hükümet Üyeleri”. Black Sea Journal of Public and Social Science, c. 8, sy. 2, 2025, ss. 53-63, doi:10.52704/bssocialscience.1665493.
Vancouver Gömeç SY. Türk Devlet Hayatında Hükümet ve Hükümet Üyeleri. BSJ Pub. Soc. Sci. 2025;8(2):53-6.

                              22964