Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Sürdürülebilir Atık Yönetiminde Sera Atıklarının Kompost Olarak Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 33 Sayı: 1, 167 - 178, 01.06.2019

Melis Çerçioğlu

Öz

Sürdürülebilir
bir tarım, doğal kaynakların korunarak etkili bir şekilde kullanımı ile
mümkündür. Organik atıkların sürdürülebilir bir şekilde tekrar doğal döngüye
kazandırılmasında en başarılı yöntemlerden birisi kompostlaştırmadır. Bitkisel kökenli
atıklar, zengin bir organik madde kaynağı olmasının yanında bitki besin maddesi
içerikleri yönünden de önemli bir potansiyele sahiptirler. Bu derlemede; organik
madde içeriği düşük ülkemiz topraklarının verimlilik kapasitesini arttırmak
için sera
bitkisel atıklarının kompostlaştırılarak tarım topraklarına organik madde
olarak geri dönüşümünün sağlanması ile çevre üzerine olan olumsuz etkilerinin
azaltılması ve diğer organik materyallere alternatif olarak kullanılabilme
imkanları değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Atık yönetimi kompostlaştırma sera atıkları toprak verimliliği

Kaynakça

  • Alagöz, Z., Yılmaz, E. ve Öktüren, F., 2006. Organik materyal ilavesinin bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), pp. 245-254.
  • Antón, M.A., Muñoz, P., Castells, F., Montero, J.I., Soliva, M., 2005. Improving waste management in protected horticulture. Agronomy for Sustainable Development, 25(4), pp. 447-453.
  • Aşık, B.B, ve Kütük, C., 2012. Çay atığı kompostunun çim alanların oluşturulmasında kullanım olanağı. Bursa Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Derg., 26(2): 47-57.
  • Atalia, K.R., Buha, D.M., Bhavsar, K.A., Shah, N.K., 2015. A review on composting of municipal solid waste. IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology (IOSR-JESTFT), 9(5), pp. 20-29.
  • Başçetinçelik, A., Öztürk, H.H., Kaya, D., Kaçıra, K., Ekinci, K., Karaca, C., 2006. Türkiye’de biyokütle enerjsi kullanımını geliştirme olanakları. VI. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, 25-26 Mayıs, Isparta.
  • Bari, Q.H. and Koenig, A., 2001. Effect of air recirculation and reuse on composting of organic solid waste. Resour. Conserv. Recycl., 33, pp. 91-111.
  • Benito, M., Masaguer, A., De Antonio, R. and Moliner, A., 2005. Use of pruning waste compost as a component in soilless growing media. Bioresource Technology, 96(5), pp. 597-603.
  • Benito, M., Masaguer, A., Moliner, A. and De Antonio, R., 2006. Chemical and physical properties of pruning waste compost and their seasonal variability. Bioresource Technology, 97(16), pp. 20171-2076.
  • Bilgin, S., Ertekin, C. ve Kürklü, A., 2012. Türkiye’deki sera bitkisel biyokütle atık miktarının belirlenmesi. 27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı (pp. 499-508), Samsun.
  • Bilgin, S., Ertekin, C. ve Kürklü, A., 2013. Alternatif yakıt olarak sera bitki atığı briketlerinin yakılması ve baca gazı emisyon değerlerinin belirlenmesi. Akdeniz Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 26(1), pp. 11-17.
  • Candemir, F. and Gülser, C., 2007. Changes in some chemical and physical properties of a sandy clay loam soil during the decomposition of hazelnut husk. Asian Journal of Chemistry, 3, pp. 2452-2460.
  • Chaturvedi, S., Upreti, D.K., Tandon, D.K., Sharma, A. and Dixit, A., 2008. Biowaste from tobacco industry as tailored organic fertilizer for improving yields and nutritional values of tomato crop. Journal of Environmental Biology, 29, pp. 759-763.
  • Cheuk, W., Lo, K.V., Branion, R.M.R. and Fraser, B., 2003. Benefits of sustainable waste management in the vegetable greenhouse industry. Journal of Environmental Science and Health, Part B, 38(6), pp. 855-863.
  • Çerçioğlu, M. ve Sahin, H., 2016. Simav’daki seraların ısıtılmasında jeotermal enerji kullanım olanakları. The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal of Social Science, 47, pp. 459-475.
  • Çerçioğlu, M., Yağmur, B., Kara, R.S. ve Okur, B., 2017. Agro-endüstriyel kompost ve ahır gübresinin biber (Capsicum annuum L.) yetiştiriciliğinde toprağın bazı kimyasal özellikleri ile verim üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(1), pp. 71-77.
  • Demirtaş, I.E., 2004. Kentsel katı atık kompostunun tarımda kullanımı. DERİM, 21(2), pp. 27-34.
  • Erdin, E., 2016. Katı Atıkların Kompostlaştırılması. http://web.deu.edu.tr/erdin/tr/ders/kati_atik/ders_not/katiatiklarinkompostlastirilmasi.pdf
  • Eriksen, J., 2005. Gross sulphur mineralisation–immobilisation turnover in soil amended with plant residues. Soil Biol. Biochem. 37, pp. 2216-2224.
  • FAO, 2018. The Food and Agriculture Organization, FAO Statistics http://www.fao.org/faostat/en (12.10.2018).
  • Herencia, J.F., Garcia-Galavis, P.A. and Maqueda, C., 2011. Long-term effect of organic and mineral fertilization on soil physical properties under greenhouse and outdoor management practises. Pedosphere, 21(4), pp. 443-453.
  • Hoyos, S.E.G., Juarez, J.V., Ramonet, C.A., Lopez, J.G., Rios, A.A. and Uribe, E.G., 2002. Aerobic thermophilic composting of waste sludge from gelatin-grenetine industry. Resour. Conserv. Recycl., 34, pp. 161-162.
  • Karaca, C., 2017. Antalya’da seracılık biyokütle artıklarının potansiyelinin haritalanması ve enerji üretim amacıyla değerlendirilmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 30(1), pp. 21-25.
  • Kaygısız, H., 1996. Organik gübreler, topraktaki fonksiyonları ve ülkemizdeki potansiyel kaynakları. Hasad Dergisi, 12(137), pp. 30-31.
  • Kervankıran, I., 2011. Afyonkarahisar ilinde alternatif tarım çalışmalarına bir örnek: jeotermal seracılık. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, pp. 382-402.
  • Külcü, R., 2013. Kompostlaştırma işleminde proses yönetimi ve sistemler. I. Ulusal Kompost ve Biyogaz Çalıştayı, 11-14 Nisan 2013, Antalya.
  • Külcü, R., 2016. Afyonkarahisar ilinin tarımsal biyokütle potansiyelinin incelenmesi. Akademia Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 1(2), pp. 1-9.
  • Külcü, R. ve Çaylak, R., 2012. Türkiye’de tarımsal atıklardan kompost üretim sektörünün gelişimi. 4. Ulusal Katı Atık Kongresi, 17-20 Ekim 2012, Antalya.
  • Külcü, R. ve R. Çaylak. 2015. Türkiye’de tarımsal atıklardan kompost üretim sektörünün gelişimi. Akademia Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi. 1(1): 20-25.
  • Okur, N., Kayıkçıoğlu, H.H., Okur, B. and Delibacak, S., 2008. Organic amendment based on tobacco waste compost and farmyard manure: Influence on soil biological properties and butter-head lettuce yield. Turkish Journal of Agricultural Forestry, 32, pp. 91-99.
  • Özenç, N., 2004. Fındık Zurufu ve Diğer Organik Materyallerin Fındık Tarımı Yapılan Toprakların Özellikleri ve Ürün Kalitesi Üzerine Etkileri. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Raj, D. and Antil, R.S., 2011. Evaluation of maturity and stability parameters of composts prepared from agro-industrial wastes. Bioresource Technology, 102(3), pp. 2868-2873.
  • Randhawa, P.S., Condron, L.M., Di, H.J., Sinaj, S. and McLenaghen, R.D., 2005. Effect of green manure addition on soil organic phosphorus mineralisation. Nutr. Cycl. Agroecosyst., 73, pp. 181-189.
  • Roe, N.E. and Cornforth, G.C., 2000. Effects of dairy lot scrapings and composted dairy manure on growth, yield, and profit potential of double cropped vegetables. Compost Science and Utilization, (8)4, pp. 320-327.
  • Sarangi, S.K. and Lama, T.D., 2013. Straw composting using earthworm (Eudrilus eugeniae) and fungal inoculant (Trichoderma viridae) and its utilization in rice (Oryza sativa) groundnut (Arachis hypogaea) cropping system. Indian J. Agric. Sci., 83(4), pp. 420-425.
  • Sönmez, S., Kaplan, M., Orman, Ş. ve Sönmez, İ., 2002. Antalya-Kumluca Yöresi domates seralarında hasat sonrası bitkisel atıklarla kaldırılan besin maddeleri miktarları ve bu atıkların değerlendirilmesi ile ilgili öneriler. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(1), pp. 19-25.
  • Sönmez, S., Çıtak, S., Sönmez, I. and Kaplan, M., 2008. Evaluation of mineral contents of greenhouse plant wastes in Antalya Region. Asian Journal of Chemistry, 20(6), pp. 4739-4748.
  • Sönmez, İ. ve Kaplan, M., 2010. Kompost uygulamalarının toprakların pH ve organik madde içeriği üzerine etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, pp. 627-632.
  • Sönmez, İ., 2012. Determination of the optimum mixture ratio and nutrient contents of broccoli wastes, wheat straw and manure for composting. J. Food Agric. Environ., 10(3-4), pp. 972-976.
  • Sönmez, İ., Kalkan, H., Demir, H., Külcü, R., Yaldız, O. and Kaplan, M., 2017. Mineral composition and quality parameters of greenhouse-grown lettuce (Lactuca sativa L.) depending on fertilization with agricultural waste composts. Acta Sci. Pol. Hortorum Cultus. 16(3), pp. 85-95.
  • T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, 2018. https://www.tarimorman.gov.tr/ (10.10.2018).
  • TÜİK, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr (10.05.2018).
  • Yılmaz, E. and Alagöz, Z., 2010. Effects of short-term amendments of farmyard manure on some soil properties in the Mediterranean region-Turkey. Journal of Food, Agriculture and Environment, 8(2), pp. 859-862.

Yıl 2019, Cilt: 33 Sayı: 1, 167 - 178, 01.06.2019

Melis Çerçioğlu

Öz

Kaynakça

  • Alagöz, Z., Yılmaz, E. ve Öktüren, F., 2006. Organik materyal ilavesinin bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), pp. 245-254.
  • Antón, M.A., Muñoz, P., Castells, F., Montero, J.I., Soliva, M., 2005. Improving waste management in protected horticulture. Agronomy for Sustainable Development, 25(4), pp. 447-453.
  • Aşık, B.B, ve Kütük, C., 2012. Çay atığı kompostunun çim alanların oluşturulmasında kullanım olanağı. Bursa Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Derg., 26(2): 47-57.
  • Atalia, K.R., Buha, D.M., Bhavsar, K.A., Shah, N.K., 2015. A review on composting of municipal solid waste. IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology (IOSR-JESTFT), 9(5), pp. 20-29.
  • Başçetinçelik, A., Öztürk, H.H., Kaya, D., Kaçıra, K., Ekinci, K., Karaca, C., 2006. Türkiye’de biyokütle enerjsi kullanımını geliştirme olanakları. VI. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, 25-26 Mayıs, Isparta.
  • Bari, Q.H. and Koenig, A., 2001. Effect of air recirculation and reuse on composting of organic solid waste. Resour. Conserv. Recycl., 33, pp. 91-111.
  • Benito, M., Masaguer, A., De Antonio, R. and Moliner, A., 2005. Use of pruning waste compost as a component in soilless growing media. Bioresource Technology, 96(5), pp. 597-603.
  • Benito, M., Masaguer, A., Moliner, A. and De Antonio, R., 2006. Chemical and physical properties of pruning waste compost and their seasonal variability. Bioresource Technology, 97(16), pp. 20171-2076.
  • Bilgin, S., Ertekin, C. ve Kürklü, A., 2012. Türkiye’deki sera bitkisel biyokütle atık miktarının belirlenmesi. 27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı (pp. 499-508), Samsun.
  • Bilgin, S., Ertekin, C. ve Kürklü, A., 2013. Alternatif yakıt olarak sera bitki atığı briketlerinin yakılması ve baca gazı emisyon değerlerinin belirlenmesi. Akdeniz Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 26(1), pp. 11-17.
  • Candemir, F. and Gülser, C., 2007. Changes in some chemical and physical properties of a sandy clay loam soil during the decomposition of hazelnut husk. Asian Journal of Chemistry, 3, pp. 2452-2460.
  • Chaturvedi, S., Upreti, D.K., Tandon, D.K., Sharma, A. and Dixit, A., 2008. Biowaste from tobacco industry as tailored organic fertilizer for improving yields and nutritional values of tomato crop. Journal of Environmental Biology, 29, pp. 759-763.
  • Cheuk, W., Lo, K.V., Branion, R.M.R. and Fraser, B., 2003. Benefits of sustainable waste management in the vegetable greenhouse industry. Journal of Environmental Science and Health, Part B, 38(6), pp. 855-863.
  • Çerçioğlu, M. ve Sahin, H., 2016. Simav’daki seraların ısıtılmasında jeotermal enerji kullanım olanakları. The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal of Social Science, 47, pp. 459-475.
  • Çerçioğlu, M., Yağmur, B., Kara, R.S. ve Okur, B., 2017. Agro-endüstriyel kompost ve ahır gübresinin biber (Capsicum annuum L.) yetiştiriciliğinde toprağın bazı kimyasal özellikleri ile verim üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(1), pp. 71-77.
  • Demirtaş, I.E., 2004. Kentsel katı atık kompostunun tarımda kullanımı. DERİM, 21(2), pp. 27-34.
  • Erdin, E., 2016. Katı Atıkların Kompostlaştırılması. http://web.deu.edu.tr/erdin/tr/ders/kati_atik/ders_not/katiatiklarinkompostlastirilmasi.pdf
  • Eriksen, J., 2005. Gross sulphur mineralisation–immobilisation turnover in soil amended with plant residues. Soil Biol. Biochem. 37, pp. 2216-2224.
  • FAO, 2018. The Food and Agriculture Organization, FAO Statistics http://www.fao.org/faostat/en (12.10.2018).
  • Herencia, J.F., Garcia-Galavis, P.A. and Maqueda, C., 2011. Long-term effect of organic and mineral fertilization on soil physical properties under greenhouse and outdoor management practises. Pedosphere, 21(4), pp. 443-453.
  • Hoyos, S.E.G., Juarez, J.V., Ramonet, C.A., Lopez, J.G., Rios, A.A. and Uribe, E.G., 2002. Aerobic thermophilic composting of waste sludge from gelatin-grenetine industry. Resour. Conserv. Recycl., 34, pp. 161-162.
  • Karaca, C., 2017. Antalya’da seracılık biyokütle artıklarının potansiyelinin haritalanması ve enerji üretim amacıyla değerlendirilmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 30(1), pp. 21-25.
  • Kaygısız, H., 1996. Organik gübreler, topraktaki fonksiyonları ve ülkemizdeki potansiyel kaynakları. Hasad Dergisi, 12(137), pp. 30-31.
  • Kervankıran, I., 2011. Afyonkarahisar ilinde alternatif tarım çalışmalarına bir örnek: jeotermal seracılık. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, pp. 382-402.
  • Külcü, R., 2013. Kompostlaştırma işleminde proses yönetimi ve sistemler. I. Ulusal Kompost ve Biyogaz Çalıştayı, 11-14 Nisan 2013, Antalya.
  • Külcü, R., 2016. Afyonkarahisar ilinin tarımsal biyokütle potansiyelinin incelenmesi. Akademia Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 1(2), pp. 1-9.
  • Külcü, R. ve Çaylak, R., 2012. Türkiye’de tarımsal atıklardan kompost üretim sektörünün gelişimi. 4. Ulusal Katı Atık Kongresi, 17-20 Ekim 2012, Antalya.
  • Külcü, R. ve R. Çaylak. 2015. Türkiye’de tarımsal atıklardan kompost üretim sektörünün gelişimi. Akademia Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi. 1(1): 20-25.
  • Okur, N., Kayıkçıoğlu, H.H., Okur, B. and Delibacak, S., 2008. Organic amendment based on tobacco waste compost and farmyard manure: Influence on soil biological properties and butter-head lettuce yield. Turkish Journal of Agricultural Forestry, 32, pp. 91-99.
  • Özenç, N., 2004. Fındık Zurufu ve Diğer Organik Materyallerin Fındık Tarımı Yapılan Toprakların Özellikleri ve Ürün Kalitesi Üzerine Etkileri. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Raj, D. and Antil, R.S., 2011. Evaluation of maturity and stability parameters of composts prepared from agro-industrial wastes. Bioresource Technology, 102(3), pp. 2868-2873.
  • Randhawa, P.S., Condron, L.M., Di, H.J., Sinaj, S. and McLenaghen, R.D., 2005. Effect of green manure addition on soil organic phosphorus mineralisation. Nutr. Cycl. Agroecosyst., 73, pp. 181-189.
  • Roe, N.E. and Cornforth, G.C., 2000. Effects of dairy lot scrapings and composted dairy manure on growth, yield, and profit potential of double cropped vegetables. Compost Science and Utilization, (8)4, pp. 320-327.
  • Sarangi, S.K. and Lama, T.D., 2013. Straw composting using earthworm (Eudrilus eugeniae) and fungal inoculant (Trichoderma viridae) and its utilization in rice (Oryza sativa) groundnut (Arachis hypogaea) cropping system. Indian J. Agric. Sci., 83(4), pp. 420-425.
  • Sönmez, S., Kaplan, M., Orman, Ş. ve Sönmez, İ., 2002. Antalya-Kumluca Yöresi domates seralarında hasat sonrası bitkisel atıklarla kaldırılan besin maddeleri miktarları ve bu atıkların değerlendirilmesi ile ilgili öneriler. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(1), pp. 19-25.
  • Sönmez, S., Çıtak, S., Sönmez, I. and Kaplan, M., 2008. Evaluation of mineral contents of greenhouse plant wastes in Antalya Region. Asian Journal of Chemistry, 20(6), pp. 4739-4748.
  • Sönmez, İ. ve Kaplan, M., 2010. Kompost uygulamalarının toprakların pH ve organik madde içeriği üzerine etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, pp. 627-632.
  • Sönmez, İ., 2012. Determination of the optimum mixture ratio and nutrient contents of broccoli wastes, wheat straw and manure for composting. J. Food Agric. Environ., 10(3-4), pp. 972-976.
  • Sönmez, İ., Kalkan, H., Demir, H., Külcü, R., Yaldız, O. and Kaplan, M., 2017. Mineral composition and quality parameters of greenhouse-grown lettuce (Lactuca sativa L.) depending on fertilization with agricultural waste composts. Acta Sci. Pol. Hortorum Cultus. 16(3), pp. 85-95.
  • T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, 2018. https://www.tarimorman.gov.tr/ (10.10.2018).
  • TÜİK, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr (10.05.2018).
  • Yılmaz, E. and Alagöz, Z., 2010. Effects of short-term amendments of farmyard manure on some soil properties in the Mediterranean region-Turkey. Journal of Food, Agriculture and Environment, 8(2), pp. 859-862.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ziraat Mühendisliği
Bölüm Derleme
Yazarlar

Melis Çerçioğlu 0000-0002-6985-7745

Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2019
Gönderilme Tarihi 24 Ekim 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 33 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çerçioğlu, M. (2019). Sürdürülebilir Atık Yönetiminde Sera Atıklarının Kompost Olarak Değerlendirilmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1), 167-178.
 Kapak Resmi İndir

 25056 

Journal of Agricultural Faculty of Bursa Uludag University is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.