Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ALGILANAN ÖZGÜRLÜK İLE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ARASINDAKİ İLİŞKİDE SERBEST ZAMAN YÖNETİMİNİN ARACI ROLÜNÜN BELİRLENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 34 Sayı: 1, 199 - 215, 30.04.2025

Anıl Siyahtaş , Selçuk Bora Çavuşoğlu , Cemal Güler

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1399152

Öz

Araştırmanın temel amacı, algılanan özgürlüğün psikolojik sağlamlığa etkisinde serbest zaman yönetiminin aracı rolünü ortaya koymaktır. Bu doğrultuda çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama desenine uygun tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemi; serbest zaman etkinliklerine katılan bireylerden (sportif/sosyal/kültürel/sanatsal) oluşmaktadır (n=390). Veriler; Kişisel Bilgi Formu, Serbest Zamanda Algılanan Özgürlük Ölçeği (SZAÖÖ), Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (K-PSÖ) ve Boş Zaman Yönetimi Ölçeği (BZYÖ) ile toplanarak SPSS 22 ve AMOS 16 yazılım programlarında analiz edilmiştir. Normal dağılım gösteren verilerin analizlerinde t-testi, ANOVA ve MANOVA testleri kullanılmıştır. Kavramlar arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon analizi ile test edilirken, gruplar arasındaki farklılıklar Tukey testi ile çözümlenmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda ise; serbest zaman yönetiminin aracı rolünü tespitinde Yapısal Eşitlik Modellemelerinden Yol Analizi uygulanmıştır. Araştırmadaki katılımcıların yaş ortalaması 33,11 (±9,59) olup %60,5’i erkektir. Ölçeklerden alınan toplam puan ortalamaları sırasıyla SZAÖÖ x̄=3.85 (± ,46), BZYÖ x̄=3.66 (± ,54) ve K- PSÖ x̄=3.41 (± ,73) olarak tespit edilmiştir. Serbest zaman etkinliklerinde bulunan bireylerin cinsiyet, eğitim ve aktivitelere katılım durumlarına göre algıladıkları özgürlük, psikolojik sağlamlık ve serbest zaman yönetimleri arasında anlamlı farklılıklar elde edilmiştir. Sonuç olarak; algılanan özgürlük ile psikolojik sağlamlık arasında serbest zaman yönetiminin kısmi aracı rolü belirlenmiştir. Diğer bir ifadeyle; algılanan özgürlüğün psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi, serbest zamanı iyi yönetmek üzerinden gerçekleştiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

serbest zaman algılanan özgürlük psikolojik sağlamlık serbest zaman yönetimi

Etik Beyan

Bu araştırma, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu’nun değerlendirmeleri sonucunda 2023/319 No’lu kararıyla oybirliği ile etik açıdan uygun olduğuna karar verilmiştir. Ölçeklerin kullanım izninin alındığı araştırmada, Helsinki Bildirgesi etik ilkelerine uygun olarak hareket edilmiştir.

Kaynakça

  • Akay, B., Ayhan, R., Orhan, R. ve Öçalan, M. (2023). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman yönetimi ile teknoloji bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (1), 71-84. DOI: 10.46442/intjcss.1168021
  • Akdeniz, H., Savtekin, G. ve Köylü, İK. (2021). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumlarının, psikolojik sağlamlık düzeylerine etkisinin incelenmesi. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 36-52.
  • Akgül, BM. ve Karaküçük, S. (2015). Boş zaman yönetimi ölçeği: Geçerlik-güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 12 (2), 1867-1880. http://dx.doi.org/10.14687/ijhs.v12i2.3445
  • Almeida, DERG., Andrade, ALM., Cruz, FD. and Micheli, DD. (2018). Perception of freedom in leisure among substance users and nonusers. Psico-USF, 23 (1), 13-24. http://dx.doi.org/10.1590/1413-82712018230102.
  • Avcı Taşkıran, T. (2021). Üniversite öğrencilerinde serbest zamanda sıkılma algısı, psikolojik sağlamlık ve saldırganlık eğilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Avcı Taşkıran, T. ve Gürbüz, B. (2019). Serbest zaman doyumunun algılanan sosyal yetkinliği ve psikolojik sağlamlığı yordama gücü. 2. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi. 11-14 Nisan 2019/Bodrum
  • Avcı Taşkıran, T. ve Gürbüz, B. (2021). The investigation of the relationship between perceived freedom and brief resilience: The role of participation in physical activity. Baltic Journal of Health and Physical Activity, 13 (5), 19-28. doi: 10.29359/BJHPA.2021.Suppl.1.03
  • Aydın, İ., Öncü, E., Akbulut, V. ve Küçük Kılıç, S. (2019). Öğretmen adaylarında boş zaman sıkılma algısı ve psikolojik sağlamlık ilişkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21 (1), 39-53.
  • Azaiza, F., Croitoru, T., Rimmerman, A. and Naon, D. (2012). Participation in leisure activities of Jewish and Arab adults with intellectual disabilities living in the community. Journal of Leisure Research, 44 (3), 379-391. https://doi.org/10.1080/00222216.2012.11950270
  • Azman, NA., Hamidun, T. and Daud, AZC. (2022). Leisure participation among parents of children with special needs. Healthscope: The Official Research Book of Faculty of Health Sciences, UiTM, 5 (1), 98-104.
  • Balaban, T., Saç, A. ve Yıldız, Y. (2021). Rekreasyonel aktivitelere katılan bireylerin serbest zaman özgürlük düzeyleri ile yaşam doyumları ilişkisinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 12 (3), 245-251. https://doi.org/10.17155/omuspd.902119
  • Beşikçi, T., Emir, E., Özdemir, E. ve Abay Beşikçi, E. (2021). COVID-19 pandemi sürecinde bireylerin psikolojik sağlamlık düzeyleri ve rekreasyonda algılanan sağlık çıktılarının incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 447-458.
  • Bilgen, H. (2021). Kickboks sporcularının heyecan arayışı ve serbest zamanda algılanan özgürlük düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Birinci, MC. ve Kül Avan, S. (2022). Öğrencilerde ders-boş zaman çatışmasının psikolojik sağlamlık üzerine etkisi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 13 (2), 149-160. https://doi.org/10.17155/omuspd.1136470.
  • Buchecker, M. and Degenhardt, B. (2015). The effects of urban inhabitants’ nearby outdoor recreation on their well-being and their psychological resilience. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 10, 55–62. doi:10.1016/j.jort.2015.06.007
  • Bulthuis, TJ. (2008). Resilience factors of university and college students with learning disabilities as revealed through retrospective interviews. [Master’s Degree]. Faculty of Education, Brock University St. Catharines, Ontario.
  • Çakır, VO. (2017). Üniversite öğrencilerin serbest zaman doyum düzeyleri ile serbest zaman yönetimleri arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2 (3), 17-27.
  • Dektaş, M., Temur, E., Aydın, R., Balinan, Ş. ve Karadağ, Y. (2023). Ortaöğretim öğrencilerinin boş zaman yönetimi ve dijital bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3 (1), 83-90.
  • Demirdöğen, S. (2021). Serbest zamanda algılanan özgürlük ve mutluluk düzeyi ilişkisi (Dans okulları örneği). [Yüksek Lisans]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Demirel, M., Er, Y., Kaya, A. ve Çuhadar, A. (2022). Dijital bağımlılık ve boş zaman yönetiminin günlük hayata etkisinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (3), 1292-1306.
  • Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness ve Well-Being, 3(1), 93-102.
  • Doistua, J., Lazcano, I. and Madariaga, A. (2020). Self-managed leisure, satisfaction, and benefits perceived by disabled youth in Northern Spain. Frontiers in Psychology, 11, 716. doi: 10.3389/fpsyg.2020.00716
  • Duran, B., Güler, C. ve Çavuşoğlu, SB. (2020). Tenis oyuncularında boş zaman yönetimi ve yaşam doyumu. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 12(48), 302-313.
  • Dursun, M., Yarayan, YE., Arı, Ç., Ulun, C. ve Kocamaz Adaş, S. (2021). Covid-19 in Turkey: Leisure boredom, psychological resilience, physical activity and emotional state. International Journal of Educational Research and Innovation, (15), 460–486. https://doi.org/10.46661/ijeri.5588.
  • Düzen, AÇ. (2021). Lise öğrencilerinin spor yapma durumuna göre psikolojik sağlamlık ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi (Tokat İli Örneği). [Yüksek Lisans]. Amasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Emir, E. (2015). Kadınlarda Rekreasyonel etkinliklere katılım: algılanan özgürlük ve mutluluk ilişkisi. 8. Ulusal Spor Bilimleri Öğrenci Kongresi. 14-16 Mayıs 2015/Mersin.
  • Emir, E. (2020). Serbest zaman doyumu, ilgilenimi ve algılanan özgürlük ilişkisi: fiziksel aktivite yoluyla kadınların güçlenmesi. [Doktora]. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Eranıl, A.K. ve Özcan, M. (2018). Lise öğrencilerinin boş zaman yönetimi becerisinin incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (6), 779-785. http://dx.doi.org/10.18506/anemon.373396
  • Gökçe, H., Uygurtaş, M. ve Morca, Ş. (2020). Düzenli fiziksel etkinliklere katılan bireylerin serbest zaman doyumu serbest zamanlarda algılanan özgürlük ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri. OPUS International Journal of Society Researches, 1 (26), 4408-4420. DOI: 10.26466/opus.650826
  • Henderson, KA. (2010). Leisure Studies in the 21st Century: The Sky is Falling? Leisure Sciences, 32 (4), 391-400. https://doi.org/10.1080/01490400.2010.488614
  • Hung, HJ. (2012). A study on leisure benefits breaking through leisure activities. Journal of National Taiwan Normal University, 3 (4), 77-92.
  • Iso-Ahola, SE. (1980). The social psychology of leisure and recreation. Dubuque, lA: Wm. C. Brown.
  • Iso-Ahola, SE. (1983). Towards a social psychology of recreational travel. Leisure studies, 2(1), 45-56. http://dx.doi.org/10.1080/02614368300390041
  • Janke, MC., Carpenter, G., Payne, LL. and Stockard, J. (2010). The role of life experiences on perceptions of leisure during adulthood: A longitudinal analysis. Leisure Sciences, 33(1), 52-69.
  • Kaygusuz, Ö. ve Gümüş, H. (2021). Çalışan kadınlarda boş zaman yönetimi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 5 (1), 45-53. https://doi.org/10.32706/tusbid.899176
  • Kırandi, O. (2020). Beden eğitimi öğretmeni adaylarında psikolojik sağlamlık ve serbest zaman sıkılma algısı ilişkisi. [Yüksek Lisans]. Trabzon Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Kim B. (2010). A conceptual framework for leisure and subjective well-being. International Journal of Tourism Sciences, 10(2), 85-116. http://dx.doi.org/10.1080/15980634.2010.11434627
  • Kuo, YK., Wang, JH., Kuo, T.H. and Ho, LA. (2021). Leisure satisfaction influences learning performance among community college students. SAGE Open, 11 (4), https://doi.org/10.1177/21582440211067238
  • Kural, S. ve Aydın, F. (2023). Futbol Hakemlerinin Serbest Zaman Doyum Düzeyleri ile Psikolojik Sağlamlık İlişkisinin İncelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 10 (1), 14-25. doi: 10.33468/sbsebd.327.
  • Küçükeşmen, E., Şimşek, A. ve Türkoğlu, ME. (2020). Önlisans öğrencilerinin sosyo-demografik özelliklerine göre boş zaman yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38), 202-231.
  • Marr, JF. (1989). Relationships of shyness, extroversion, leisure, gender and activity style to perceived freedom in leisure. Dissertation Abstracts International. A, Humanities and Social Sciences, 49 (10).
  • Neulinger J. (1981). The Psychology Of Leisure. 2th ed. Springfield IL: Charles C Thomas; 1981.
  • Parlakkılıç Büyükakgül, Ş. ve Yetim, AA. (2023). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeyleri ile serbest zamanda sıkılma algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 4 (1), 66-78.
  • Sanlav, R. ve Gürkan, AC. (2021). Spor lisesi öğrencilerinin boş zaman yönetiminin bazı değişkenler üzerine incelenmesi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7 (39), 673-681. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.590
  • Serdar, E. (2021). Serbest zamanda algılanan özgürlük ile iş tatmini arasındaki ilişki: özel sektör çalışanları üzerine bir araştırma. International Journal of Sport Culture and Science, 9 (1), 127-136.
  • Serdar, E. ve Harmandar Demirel, D. (2021). The relationship between perceived freedom, leisure involvement, and happiness of individuals participating in physical activities. Baltic Journal of Health and Physical Activity, 13 (7), 13-22. doi: 10.29359/BJHPA.2021.Suppl.2.02
  • Siegenthaler, KL. and O’Dell, I. (2000). Leisure attitude, leisure satisfaction and perceived freedom in leisure within family dyads. Leisure Sciences, 22, 281-296. https://doi.org/ 10.1080/01490409950202302
  • Smith, BW., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P. and Jennifer Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194–200. https://doi.org/10.1080/10705500802222972
  • Su, İH. ve Yıldırım, İ. (2022). Emeklilerde boş zaman yönetimi, rekreatif etkinlik katılımı ve yaşam doyumunun incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6 (2), 117-132.
  • Tabachnick BG. and Fidell LS. (2013) Using Multivariate Statistics. 6th ed. United States: pearson Education.
  • Tükel, Y. ve Temel, A.S. (2020). Examining the levels of freedom, life satisfaction and happiness perceived by college students in leisure time. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 6 (4), 668-678.
  • Türker, N., Ölçer, H. ve Aydın, A. (2016). Yerel Halkın serbest zaman değerlendirme alışkanlıkları: Safranbolu Örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (1), 49-62.
  • Ulukan, H. ve Ulukan, M. (2021). Investigation of the relationship between psychological resilience, patience and happiness levels of physical education teachers. International Journal of Educational Methodology, 7 (2), 335-351. doi: 10.12973/ijem.7.2.335
  • Ulukan, M. (2020). Öğretmenlerin mutluluk ile psikolojik sağlamlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 13 (73), 620-631. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.10978
  • Ülker Tümlü, G. ve Recepoğlu, E. (2013). Üniversite akademik personelinin psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (3), 205-213. DOI: 10.5961/jhes.2013.078
  • Wang, WC., Kao, CH., Huan, TC. and Wu, CC. (2011). Free time management contributes to better quality of life: A study of undergraduate students in Taiwan. Journal of happiness studies, 12, 561-573. DOI 10.1007/s10902-010-9217-7
  • Wang, WC., Wu, CY., Wu, CC. and Huan, TC. (2012). Exploring the relationships between free-time management and boredom in leisure. Psychological Reports, 110 (2), 416-426. DOI: 10.2466/13.17.PR0.110.2.416-426.
  • Witt, PA. and Ellis, GD. (1985). Development of a short form to assess perceived freedom in leisure. Journal of Leisure Research, 17 (3), 225-223. http://dx.doi.org/10.1080/00222216.1985.11969632
  • Wu, HC., Liu, A. and Wang, CH. (2010). Taiwanese University students' perceived freedom and participation in leisure. Annals of Leisure Research, 13 (4), 679-700. https://doi.org/10.1080/11745398.2010.9686870.
  • Yağar, G., Cerit, E. ve Ünlü, Ç. (2023). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin boş zaman yönetimi ve sıkılma algılarının incelenmesi. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 255-266. doi:10.17218/hititsbd.1274311.
  • Yalcin, I. (2020). The role of freedom perceived in leisure on happiness and mental wellbeing. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7 (4), 172-179. http://dx.doi.org/10.17220/ijpes.2020.04.016
  • Yapılı, O. (2022). Rekreatif amaçlı bisiklet kullanıcılarında algılanan özgürlük ve akış deneyimi ilişkisi. [Yüksek Lisans]. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Yaşartürk, F. ve Yılmaz, H. (2019). Rekreatif etkinliklere katılan kamu personellerinin iş stresi ve serbest zamanda algılanan özgürlük düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1), 1325-1335. https://doi.org/10.33206/mjss.499731
  • Yaşartürk, F., Akyüz, H. ve Karataş, İ. (2018). Rekreasyon bölümü öğrencilerinin boş zaman yönetimi ile akademik başarılarını etkileyen örgütsel faktörler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 233-243. DOI: 10.25307/jssr.485859
  • Yerlisu Lapa, T. (2013). Life satisfaction, leisure satisfaction and perceived freedom of park recreation participants. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 1985-1993. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.10.153.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Ağyar E., (2011). Cross cultural adaptation of perceived freedom in leisure scale. World Applied Sciences Journal, 14 (7), 980-926.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Ağyar, E. (2012). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman katılımlarına göre algılanan özgürlük. Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 24-33.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Tercan Kaas, E. (2017). Serbest zamanda algılanan özgürlük ölçeği: yapı geçerliğinin sınanması (Perveived freedom in leisure scale: testing ve construct validity). Dünya Spor Bilimleri Araştırmaları Kongresi. 23-26 Kasım 2017, 216- 217, Manisa-Türkiye.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Tercan Kaas, E. (2019). Serbest zamanda algılanan özgürlük ölçeği-25: Üniversite öğrencileri için yapı geçerliğinin sınanması. Journal of Human Sciences, 6(4), 1071-1083. https://doi.org/10.14687/jhs.v16i4.5860
  • Yüksel, E., Ayhan, C. ve Yalçın, İ. (2019). Serbest zamanda algılanan özgürlük ve tükenmişlik arasındaki ilişki: engelli birey eğitmenleri. ERPA International Congresses on Education 2019.

DETERMINING THE MEDIATING ROLE OF LEISURE TIME MANAGEMENT IN THE RELATIONSHIP BETWEEN PERCEIVED FREEDOM AND PSYCHOLOGICAL RESILIENCE

Yıl 2025, Cilt: 34 Sayı: 1, 199 - 215, 30.04.2025

Anıl Siyahtaş , Selçuk Bora Çavuşoğlu , Cemal Güler

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1399152

Öz

The main purpose of the research is to reveal the mediating role of leisure time management in the effect of perceived freedom on psychological resilience. Accordingly, the study was designed in accordance with the relational survey model, one of the quantitative research methods. The sample of the study consists of individuals participating in leisure activities (sportive/social/cultural/artistic) (n=390). Data were collected using a Personal Information Form the Perceived Freedom in Leisure Scale (PFLS), the Brief Psychological Resilience Scale (B-PRS) and Free Time Management Scale (FTMS). Data were analyzed in SPSS 22 and AMOS 16 software programs. T-test, ANOVA and MANOVA tests were used to analyze normally distributed data. While the relationships between concepts were tested with Pearson correlation analysis, the differences between groups were analyzed with the Tukey test. In line with the purpose of the study; Path Analysis from Structural Equation Modeling was applied to determine the mediating role of leisure time management. The average age of the participants in the study was 33.11 (±9.59), with60.5% being male. The total mean scores obtained from the scales were found to be PFLS x̄=3.85 (± .46), FTMS x̄=3.66 (± .54) and B-PRS x̄=3.41 (± .73), respectively. Significant differences were obtained between the perceived freedom, psychological resilience and leisure time management based on individuals participating in leisure activities according to their gender, education and active participation in activities. As a result, it was determined that leisure time management has a partial mediating role in the relationship between perceived freedom and psychological resilience. In other words, the impact of perceived freedom on psychological resilience is facilitated through effective leisure time management.

Anahtar Kelimeler

Leisure Perceived Freedom Psychological Resilience Leisure Management

Kaynakça

  • Akay, B., Ayhan, R., Orhan, R. ve Öçalan, M. (2023). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman yönetimi ile teknoloji bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (1), 71-84. DOI: 10.46442/intjcss.1168021
  • Akdeniz, H., Savtekin, G. ve Köylü, İK. (2021). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumlarının, psikolojik sağlamlık düzeylerine etkisinin incelenmesi. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 36-52.
  • Akgül, BM. ve Karaküçük, S. (2015). Boş zaman yönetimi ölçeği: Geçerlik-güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 12 (2), 1867-1880. http://dx.doi.org/10.14687/ijhs.v12i2.3445
  • Almeida, DERG., Andrade, ALM., Cruz, FD. and Micheli, DD. (2018). Perception of freedom in leisure among substance users and nonusers. Psico-USF, 23 (1), 13-24. http://dx.doi.org/10.1590/1413-82712018230102.
  • Avcı Taşkıran, T. (2021). Üniversite öğrencilerinde serbest zamanda sıkılma algısı, psikolojik sağlamlık ve saldırganlık eğilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Avcı Taşkıran, T. ve Gürbüz, B. (2019). Serbest zaman doyumunun algılanan sosyal yetkinliği ve psikolojik sağlamlığı yordama gücü. 2. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi. 11-14 Nisan 2019/Bodrum
  • Avcı Taşkıran, T. ve Gürbüz, B. (2021). The investigation of the relationship between perceived freedom and brief resilience: The role of participation in physical activity. Baltic Journal of Health and Physical Activity, 13 (5), 19-28. doi: 10.29359/BJHPA.2021.Suppl.1.03
  • Aydın, İ., Öncü, E., Akbulut, V. ve Küçük Kılıç, S. (2019). Öğretmen adaylarında boş zaman sıkılma algısı ve psikolojik sağlamlık ilişkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21 (1), 39-53.
  • Azaiza, F., Croitoru, T., Rimmerman, A. and Naon, D. (2012). Participation in leisure activities of Jewish and Arab adults with intellectual disabilities living in the community. Journal of Leisure Research, 44 (3), 379-391. https://doi.org/10.1080/00222216.2012.11950270
  • Azman, NA., Hamidun, T. and Daud, AZC. (2022). Leisure participation among parents of children with special needs. Healthscope: The Official Research Book of Faculty of Health Sciences, UiTM, 5 (1), 98-104.
  • Balaban, T., Saç, A. ve Yıldız, Y. (2021). Rekreasyonel aktivitelere katılan bireylerin serbest zaman özgürlük düzeyleri ile yaşam doyumları ilişkisinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 12 (3), 245-251. https://doi.org/10.17155/omuspd.902119
  • Beşikçi, T., Emir, E., Özdemir, E. ve Abay Beşikçi, E. (2021). COVID-19 pandemi sürecinde bireylerin psikolojik sağlamlık düzeyleri ve rekreasyonda algılanan sağlık çıktılarının incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 447-458.
  • Bilgen, H. (2021). Kickboks sporcularının heyecan arayışı ve serbest zamanda algılanan özgürlük düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Birinci, MC. ve Kül Avan, S. (2022). Öğrencilerde ders-boş zaman çatışmasının psikolojik sağlamlık üzerine etkisi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 13 (2), 149-160. https://doi.org/10.17155/omuspd.1136470.
  • Buchecker, M. and Degenhardt, B. (2015). The effects of urban inhabitants’ nearby outdoor recreation on their well-being and their psychological resilience. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 10, 55–62. doi:10.1016/j.jort.2015.06.007
  • Bulthuis, TJ. (2008). Resilience factors of university and college students with learning disabilities as revealed through retrospective interviews. [Master’s Degree]. Faculty of Education, Brock University St. Catharines, Ontario.
  • Çakır, VO. (2017). Üniversite öğrencilerin serbest zaman doyum düzeyleri ile serbest zaman yönetimleri arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2 (3), 17-27.
  • Dektaş, M., Temur, E., Aydın, R., Balinan, Ş. ve Karadağ, Y. (2023). Ortaöğretim öğrencilerinin boş zaman yönetimi ve dijital bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3 (1), 83-90.
  • Demirdöğen, S. (2021). Serbest zamanda algılanan özgürlük ve mutluluk düzeyi ilişkisi (Dans okulları örneği). [Yüksek Lisans]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Demirel, M., Er, Y., Kaya, A. ve Çuhadar, A. (2022). Dijital bağımlılık ve boş zaman yönetiminin günlük hayata etkisinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (3), 1292-1306.
  • Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness ve Well-Being, 3(1), 93-102.
  • Doistua, J., Lazcano, I. and Madariaga, A. (2020). Self-managed leisure, satisfaction, and benefits perceived by disabled youth in Northern Spain. Frontiers in Psychology, 11, 716. doi: 10.3389/fpsyg.2020.00716
  • Duran, B., Güler, C. ve Çavuşoğlu, SB. (2020). Tenis oyuncularında boş zaman yönetimi ve yaşam doyumu. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 12(48), 302-313.
  • Dursun, M., Yarayan, YE., Arı, Ç., Ulun, C. ve Kocamaz Adaş, S. (2021). Covid-19 in Turkey: Leisure boredom, psychological resilience, physical activity and emotional state. International Journal of Educational Research and Innovation, (15), 460–486. https://doi.org/10.46661/ijeri.5588.
  • Düzen, AÇ. (2021). Lise öğrencilerinin spor yapma durumuna göre psikolojik sağlamlık ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi (Tokat İli Örneği). [Yüksek Lisans]. Amasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Emir, E. (2015). Kadınlarda Rekreasyonel etkinliklere katılım: algılanan özgürlük ve mutluluk ilişkisi. 8. Ulusal Spor Bilimleri Öğrenci Kongresi. 14-16 Mayıs 2015/Mersin.
  • Emir, E. (2020). Serbest zaman doyumu, ilgilenimi ve algılanan özgürlük ilişkisi: fiziksel aktivite yoluyla kadınların güçlenmesi. [Doktora]. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Eranıl, A.K. ve Özcan, M. (2018). Lise öğrencilerinin boş zaman yönetimi becerisinin incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (6), 779-785. http://dx.doi.org/10.18506/anemon.373396
  • Gökçe, H., Uygurtaş, M. ve Morca, Ş. (2020). Düzenli fiziksel etkinliklere katılan bireylerin serbest zaman doyumu serbest zamanlarda algılanan özgürlük ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri. OPUS International Journal of Society Researches, 1 (26), 4408-4420. DOI: 10.26466/opus.650826
  • Henderson, KA. (2010). Leisure Studies in the 21st Century: The Sky is Falling? Leisure Sciences, 32 (4), 391-400. https://doi.org/10.1080/01490400.2010.488614
  • Hung, HJ. (2012). A study on leisure benefits breaking through leisure activities. Journal of National Taiwan Normal University, 3 (4), 77-92.
  • Iso-Ahola, SE. (1980). The social psychology of leisure and recreation. Dubuque, lA: Wm. C. Brown.
  • Iso-Ahola, SE. (1983). Towards a social psychology of recreational travel. Leisure studies, 2(1), 45-56. http://dx.doi.org/10.1080/02614368300390041
  • Janke, MC., Carpenter, G., Payne, LL. and Stockard, J. (2010). The role of life experiences on perceptions of leisure during adulthood: A longitudinal analysis. Leisure Sciences, 33(1), 52-69.
  • Kaygusuz, Ö. ve Gümüş, H. (2021). Çalışan kadınlarda boş zaman yönetimi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 5 (1), 45-53. https://doi.org/10.32706/tusbid.899176
  • Kırandi, O. (2020). Beden eğitimi öğretmeni adaylarında psikolojik sağlamlık ve serbest zaman sıkılma algısı ilişkisi. [Yüksek Lisans]. Trabzon Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Kim B. (2010). A conceptual framework for leisure and subjective well-being. International Journal of Tourism Sciences, 10(2), 85-116. http://dx.doi.org/10.1080/15980634.2010.11434627
  • Kuo, YK., Wang, JH., Kuo, T.H. and Ho, LA. (2021). Leisure satisfaction influences learning performance among community college students. SAGE Open, 11 (4), https://doi.org/10.1177/21582440211067238
  • Kural, S. ve Aydın, F. (2023). Futbol Hakemlerinin Serbest Zaman Doyum Düzeyleri ile Psikolojik Sağlamlık İlişkisinin İncelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 10 (1), 14-25. doi: 10.33468/sbsebd.327.
  • Küçükeşmen, E., Şimşek, A. ve Türkoğlu, ME. (2020). Önlisans öğrencilerinin sosyo-demografik özelliklerine göre boş zaman yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38), 202-231.
  • Marr, JF. (1989). Relationships of shyness, extroversion, leisure, gender and activity style to perceived freedom in leisure. Dissertation Abstracts International. A, Humanities and Social Sciences, 49 (10).
  • Neulinger J. (1981). The Psychology Of Leisure. 2th ed. Springfield IL: Charles C Thomas; 1981.
  • Parlakkılıç Büyükakgül, Ş. ve Yetim, AA. (2023). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeyleri ile serbest zamanda sıkılma algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 4 (1), 66-78.
  • Sanlav, R. ve Gürkan, AC. (2021). Spor lisesi öğrencilerinin boş zaman yönetiminin bazı değişkenler üzerine incelenmesi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7 (39), 673-681. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.590
  • Serdar, E. (2021). Serbest zamanda algılanan özgürlük ile iş tatmini arasındaki ilişki: özel sektör çalışanları üzerine bir araştırma. International Journal of Sport Culture and Science, 9 (1), 127-136.
  • Serdar, E. ve Harmandar Demirel, D. (2021). The relationship between perceived freedom, leisure involvement, and happiness of individuals participating in physical activities. Baltic Journal of Health and Physical Activity, 13 (7), 13-22. doi: 10.29359/BJHPA.2021.Suppl.2.02
  • Siegenthaler, KL. and O’Dell, I. (2000). Leisure attitude, leisure satisfaction and perceived freedom in leisure within family dyads. Leisure Sciences, 22, 281-296. https://doi.org/ 10.1080/01490409950202302
  • Smith, BW., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P. and Jennifer Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194–200. https://doi.org/10.1080/10705500802222972
  • Su, İH. ve Yıldırım, İ. (2022). Emeklilerde boş zaman yönetimi, rekreatif etkinlik katılımı ve yaşam doyumunun incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6 (2), 117-132.
  • Tabachnick BG. and Fidell LS. (2013) Using Multivariate Statistics. 6th ed. United States: pearson Education.
  • Tükel, Y. ve Temel, A.S. (2020). Examining the levels of freedom, life satisfaction and happiness perceived by college students in leisure time. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 6 (4), 668-678.
  • Türker, N., Ölçer, H. ve Aydın, A. (2016). Yerel Halkın serbest zaman değerlendirme alışkanlıkları: Safranbolu Örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (1), 49-62.
  • Ulukan, H. ve Ulukan, M. (2021). Investigation of the relationship between psychological resilience, patience and happiness levels of physical education teachers. International Journal of Educational Methodology, 7 (2), 335-351. doi: 10.12973/ijem.7.2.335
  • Ulukan, M. (2020). Öğretmenlerin mutluluk ile psikolojik sağlamlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 13 (73), 620-631. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.10978
  • Ülker Tümlü, G. ve Recepoğlu, E. (2013). Üniversite akademik personelinin psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (3), 205-213. DOI: 10.5961/jhes.2013.078
  • Wang, WC., Kao, CH., Huan, TC. and Wu, CC. (2011). Free time management contributes to better quality of life: A study of undergraduate students in Taiwan. Journal of happiness studies, 12, 561-573. DOI 10.1007/s10902-010-9217-7
  • Wang, WC., Wu, CY., Wu, CC. and Huan, TC. (2012). Exploring the relationships between free-time management and boredom in leisure. Psychological Reports, 110 (2), 416-426. DOI: 10.2466/13.17.PR0.110.2.416-426.
  • Witt, PA. and Ellis, GD. (1985). Development of a short form to assess perceived freedom in leisure. Journal of Leisure Research, 17 (3), 225-223. http://dx.doi.org/10.1080/00222216.1985.11969632
  • Wu, HC., Liu, A. and Wang, CH. (2010). Taiwanese University students' perceived freedom and participation in leisure. Annals of Leisure Research, 13 (4), 679-700. https://doi.org/10.1080/11745398.2010.9686870.
  • Yağar, G., Cerit, E. ve Ünlü, Ç. (2023). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin boş zaman yönetimi ve sıkılma algılarının incelenmesi. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 255-266. doi:10.17218/hititsbd.1274311.
  • Yalcin, I. (2020). The role of freedom perceived in leisure on happiness and mental wellbeing. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7 (4), 172-179. http://dx.doi.org/10.17220/ijpes.2020.04.016
  • Yapılı, O. (2022). Rekreatif amaçlı bisiklet kullanıcılarında algılanan özgürlük ve akış deneyimi ilişkisi. [Yüksek Lisans]. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Yaşartürk, F. ve Yılmaz, H. (2019). Rekreatif etkinliklere katılan kamu personellerinin iş stresi ve serbest zamanda algılanan özgürlük düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1), 1325-1335. https://doi.org/10.33206/mjss.499731
  • Yaşartürk, F., Akyüz, H. ve Karataş, İ. (2018). Rekreasyon bölümü öğrencilerinin boş zaman yönetimi ile akademik başarılarını etkileyen örgütsel faktörler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 233-243. DOI: 10.25307/jssr.485859
  • Yerlisu Lapa, T. (2013). Life satisfaction, leisure satisfaction and perceived freedom of park recreation participants. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 1985-1993. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.10.153.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Ağyar E., (2011). Cross cultural adaptation of perceived freedom in leisure scale. World Applied Sciences Journal, 14 (7), 980-926.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Ağyar, E. (2012). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman katılımlarına göre algılanan özgürlük. Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 24-33.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Tercan Kaas, E. (2017). Serbest zamanda algılanan özgürlük ölçeği: yapı geçerliğinin sınanması (Perveived freedom in leisure scale: testing ve construct validity). Dünya Spor Bilimleri Araştırmaları Kongresi. 23-26 Kasım 2017, 216- 217, Manisa-Türkiye.
  • Yerlisu Lapa, T. ve Tercan Kaas, E. (2019). Serbest zamanda algılanan özgürlük ölçeği-25: Üniversite öğrencileri için yapı geçerliğinin sınanması. Journal of Human Sciences, 6(4), 1071-1083. https://doi.org/10.14687/jhs.v16i4.5860
  • Yüksel, E., Ayhan, C. ve Yalçın, İ. (2019). Serbest zamanda algılanan özgürlük ve tükenmişlik arasındaki ilişki: engelli birey eğitmenleri. ERPA International Congresses on Education 2019.
Toplam 70 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sosyal ve Kişilik Psikolojisi (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Anıl Siyahtaş 0000-0001-6477-7298

Selçuk Bora Çavuşoğlu 0000-0003-4163-9655

Cemal Güler 0000-0002-0912-7732

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 1 Aralık 2023
Kabul Tarihi 29 Ekim 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 34 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Siyahtaş, A., Çavuşoğlu, S. B., & Güler, C. (2025). ALGILANAN ÖZGÜRLÜK İLE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ARASINDAKİ İLİŞKİDE SERBEST ZAMAN YÖNETİMİNİN ARACI ROLÜNÜN BELİRLENMESİ. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 34(1), 199-215. https://doi.org/10.35379/cusosbil.1399152
 Kapak Resmi İndir