Öz
Kaynakça
- Acar, Uğur. Eğitim Yöneticilerinin Karar Verme Stillerinin Erteleme Davranışı ile İlişkisi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020.
- Abanoz, Sema. İbadet Erteleme Ölçeği Geliştirilmesi ve 18-65 Yaş Arası Bireylerde Erteleme, Dini Tutum ve Genel Erteleme İlişkisinin İncelenmesi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Akbarnejhad, Hajar – Ghahari, Shahrbanoo. “Relationship between Spirituality-based Lifestyle and Procrastination among Employed Women in Iran”. Biology and Medicine 9/1, (2017), 368-401.
- Aydın, Mehmet. Kuramlar Sosyolojisi. İstanbul: Vadi Yayınları, 2000.
- Aydın, Gamze. Yetişkinlerde Erken Dönem Uyumsuz Şemalar ile Erteleme Davranışı ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Kent Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Babaie, Mohadese vd. “Assessment of Procrastination in Providing Nursing Care Among Iranian Nursing Staff”. BMC Nursing 21/343 (2022), 1-8.
- Balkıs, Murat. Öğretmen Adaylarının Davranışlarındaki Erteleme Eğiliminin, Düşünme ve Karar Verme Tarzları ile İlişkisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2006.
- Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâîl. Sahîhu’l-Buhârî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1410/1992.
- Burka, Jane – Yuen, Lenora. Procrastination: Why You Do It, What To Do About It. Boston: Addison Wesley Publishing Company, 1983.
- Chu, Angela Hsin Chun – Jin, Nam Choi. “Rethinking Procrastination: Positive Effects of “Active” Procrastination Behavior on Attidutes and Performance”, The Journal of Social Psychology 145/3 (2005), 245-264.
- Coote, Elizabeth A. Procrastination In The Workplace: A Study Of The Dispositional And Situational Determinants Of The Delay Behavior At Work, USA: The Graduate School of Tulane University, Doctoral Dissertation, 1987.
- Cömert, Melike. Okul Yöneticilerinin Ertelemecilik Davranışları, İş Yükleri ve Kişilik Özelliklerine İlişkin Algıları. Malatya: İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2009.
- Duran, Mehmet Emrullah. “Bakım Verme Yükü ve Dindarlık: Hasta Bakacılar Üzerine Nicel Bir Araştırma”, Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26/26 (2024), 153-173.
- Ellis, Albert – Knaus, William. Overcoming procrastination: or, how to think and act rationally in spite of life's inevitable hassles. New York: Signet Book Company, 1979.
- Eerde, Wendelien V., “Procrastination: Self‐regulation in initiating aversive goals”, Applied Psychology 49/3 (2000), 372-389.
- Fee, Ronda L. – June, P. Tangney. “Procrastination: A Means of Avoiding Shame or Guilt?”, Journal Of Social Behavior And Personality 15/5 (2000), 167-185.
- Ferrari, Joseph vd., Procrastination and Task Avoidance: Theory, Research, and treatment. Berlin: Springer Science & Business Media, 1995.
- George, Darren – Mallery, Paul. SPSS for Windows. Boston: Allyn & Bacon Yayınları, 2010.
- Gladding, Samuel. Psikolojik Danışma-Kapsamlı Bir Meslek. Çev. Ahu Arıcıoğlu. Ankara: Nobel Yayınları, 2013.
- Gupta, Ritu vd. “Time perspective and procrastination in the workplace: An empirical investigation”. Current Psychology 31/2 (2012), 195-211.
- Gülebağlan, Cevriye. Öğretmenlerin İşleri Son ana Erteleme Eğilimlerinin Mesleki Yeterlilik Algıları, Meslek Deneyimleri ve Branşları Bakımından Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2003.
- Hammer, Corey A. – Ferrari Joseph R. “Differential Incidence of Procrastination Between Blueand White-Collar Workers” Current Psychology: Developmental, Learning, Personality, Social, 21/4, (2002), 333-338.
- Harris, Nancy –Sutton, Robert. “Task Procrastination In Organizations: A Framework Of Research”. Human Relations 36/11 (1983), 987-996.
- Haycock, Laurel vd. “Procrastination in college students:the role of self-efficacy and anxiety”. Journal Of Counseling and Development 76/1 (1998), 317-325.
- Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisine Giriş. İstanbul: DEM Yayınları, 2016.
- Işık, Sultan. Erken Dönem Uyumsuz Şemalar ile Erteleme Davranışı Arasındaki İlişki; Şema Terapi Modelinde Bir İnceleme. İstanbul: İstanbul Şehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- İkiz, Ebru. Psikolojik Danışma ve Psikoterapide Kuramlar ve Yenilikçi Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayınları, 2016. Kandemir, Mehmet. Akademik Erteleme Davranışını Açıklayıcı Bir Model. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2010.
- Karaman, Hayreddin vd. Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
- Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları, 2011.
- Karkı, Ahmet. İş Özellikleri ve Örgüt Kültürünün İş Erteleme Davranışı Üzerindeki Etkisinde Dış Kontrol Odaklılığın Düzenleyici Rolü. Hitit Üniversitesi, Doktora Tezi, 2023.
- Knaus, William. “Procrastination, Blame, and Change”, Journal of social Behavior and Personality 15/5 (2000), 153-167.
- Koç, Merve. Çalışanların Örgütsel Bağlılığı ile İş Erteleme Davranışı Arasındaki İlişki. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Koçer, Nalan. Sosyal Destek ve Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Genel Erteleme Davranışına Etkisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2023.
- Kurt, Abdurrahman. İş Adamlarında Dindarlık ve Dünyevileşme. Bursa: Emin Yayınları, 2009.
- Lonergan, Jennifer - Maher, Karen J., “The Relationship Between Job Characteristics And Workplace Procrastination As Moderated By Locus Of Control”, Journal Of Social Behavior And Personality, 15/5 (2000), 213-224.
- Milgram, Norman vd., “Procrastination and emotional upset: A typological model”, Personality and Individual Differences 13/12 (1992), 1307-1313.
- Missildine, Hugh. “Poor Progress in School”. Postgraduate Medicine 35/2 (1964), 202-205.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî. Sahîhu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1411/1992. Ok, Üzeyir. “Dini Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 8/2 (2011), 528-549.
- Özer, Bilge Uzun. “Psychometric Properties of Adult Inventory of Procrastination in a Turkish Sample”, Journal Of Adult Development, 21/2 (2013), 43-47.
- Rothblum, Esther vd. “Affective, cognitive, and behavioral differences between high and low procrastinators”. Journal of counseling psychology, 33/4 (1986), 387-394.
- Solmuş, Tarık. İş ve Özel Yaşama Psikolojik Bakışlar. İstanbul: Epsilon Yayınları, 2008.
- Şahin, Murat. Okul Yöneticilerinin Genel Erteleme Davranışının Mükemmeliyetçilik Düzeyleri ve Kişilik Özellikleri ile İlişkisi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018. Tarhan, Nevzat. Kadın Psikolojisi. İstanbul: Nesil Yayınları, 2005.
- Teke, Hilal Sena. Yetişkinlerde Maneviyatın Erteleme Davranışı ve Yetersizlik Duygusuyla İlişkisi. Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Tuckman, Bruce. “The Development and Concurrent Validity of the Procrastination Scale”, Educational and Psychological Measurement 51/2 (1991), 473-480.
- Uysal, Abdullah. Dindarlık ile Psikolojik Destek Alma Tutumu Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Verim, Duygu. Yetişkin Bireylerde Erteleme ve Dindarlık İlişkisi. Bolu: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Yazıcı, Pınar. Bireylerde Kendini Aldatma ve Mükemmeliyetçiliğin Erteleme Davranışı ile İlişkisi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
Öz
Bu çalışma dindarlık ve erteleme davranışı arasındaki ilişkiyi araştırmaktadır. Çalışmanın temel amacı “İşçilerin dindarlıkları ile erteleme davranışları arasında nasıl bir ilişki vardır?” sorusunu cevaplamaktır. Çalışma ilişkisel tarama modelinde ampirik bir araştırma olup erteleme davranışı ile dindarlık arasındaki ilişkiyi tespit etmeyi amaçlamaktadır. Çalışma verileri anket tekniği yöntemiyle elde edilmiş ve anket formunda Kişisel Bilgi Formu, Yetişkin Erteleme Envanteri Ölçeği ve Dini Tutum Ölçeği yer almıştır. Toplanan verilerin analizi için Pearson Korelasyon Analizi, Regresyon Analizi ve T Testi kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde işçilerin dindarlık puanları ile erteleme davranışları arasında negatif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu, dindarlık arttıkça erteleme davranışlarının azaldığı ve erteleme davranışı ile dindarlığın alt boyutları arasında da negatif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Erkeklerin erteleme davranışı ortalamasının (x=61,03) kadınların erteleme puanlarından (x=20,50) daha yüksek olduğu saptanmış ve yapılan t testine göre iki grup arasında erteleme davranışı puanları bakımından istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca kadınların dindarlık puanlarının ortalaması (x=32,58) erkeklerin dindarlık puanlarından (x=13,87) daha yüksektir ve gerçekleştirilen t testine göre iki grup arasında dindarlık puanları bakımından istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. 40 altı yaş grubundaki işçilerin erteleme davranışı puanlarının ortalaması (x=57,29) 40 ve üstü yaş grubundaki işçilerin ortalama puanlarından (x=31,23) daha yüksektir ve yapılan t testine göre iki grup arasında erteleme davranışı puanları bakımından istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte 40 ve üstü yaş grubundaki işçilerin dindarlık puanlarının ortalaması (x=27,41) 40 altı yaş grubundaki işçilerin ortalama puanlarından (x=15,84) daha yüksektir ve gerçekleştirilen t testine göre iki grup arasında dindarlık puanları bakımından istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Lise ve üstü eğitim düzeyi grubundaki işçilerin erteleme davranışı puanlarının ortalaması ise (x=51,05) Lise altı grubundaki işçilerin ortalama puanlarından (x=35,75) daha yüksektir ve yapılan t testine göre iki grup arasında erteleme davranışı puanları bakımından istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Ayrıca lisenin altı eğitim düzeyindeki işçilerin dindarlık puanlarının ortalamasının (x=25,40) lise ve üstü eğitim düzeyindeki işçilerin ortalama puanlarından (x=18,62) daha yüksektir ve uygulanan t testine göre iki grup arasında dindarlık puanları bakımından istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan meslekte bulunma süresi “20 yıl altı” olan işçilerin erteleme davranışı puanlarının ortalamasının (x=57,50) meslekte bulunma süresi “20 ve üstü” olan işçilerin ortalama puanlarından (x=30,48) daha yüksek olduğu saptanmış ve yapılan t testine göre iki grup arasında erteleme davranışı puanları bakımından istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, Uğur. Eğitim Yöneticilerinin Karar Verme Stillerinin Erteleme Davranışı ile İlişkisi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020.
- Abanoz, Sema. İbadet Erteleme Ölçeği Geliştirilmesi ve 18-65 Yaş Arası Bireylerde Erteleme, Dini Tutum ve Genel Erteleme İlişkisinin İncelenmesi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Akbarnejhad, Hajar – Ghahari, Shahrbanoo. “Relationship between Spirituality-based Lifestyle and Procrastination among Employed Women in Iran”. Biology and Medicine 9/1, (2017), 368-401.
- Aydın, Mehmet. Kuramlar Sosyolojisi. İstanbul: Vadi Yayınları, 2000.
- Aydın, Gamze. Yetişkinlerde Erken Dönem Uyumsuz Şemalar ile Erteleme Davranışı ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Kent Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Babaie, Mohadese vd. “Assessment of Procrastination in Providing Nursing Care Among Iranian Nursing Staff”. BMC Nursing 21/343 (2022), 1-8.
- Balkıs, Murat. Öğretmen Adaylarının Davranışlarındaki Erteleme Eğiliminin, Düşünme ve Karar Verme Tarzları ile İlişkisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2006.
- Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâîl. Sahîhu’l-Buhârî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1410/1992.
- Burka, Jane – Yuen, Lenora. Procrastination: Why You Do It, What To Do About It. Boston: Addison Wesley Publishing Company, 1983.
- Chu, Angela Hsin Chun – Jin, Nam Choi. “Rethinking Procrastination: Positive Effects of “Active” Procrastination Behavior on Attidutes and Performance”, The Journal of Social Psychology 145/3 (2005), 245-264.
- Coote, Elizabeth A. Procrastination In The Workplace: A Study Of The Dispositional And Situational Determinants Of The Delay Behavior At Work, USA: The Graduate School of Tulane University, Doctoral Dissertation, 1987.
- Cömert, Melike. Okul Yöneticilerinin Ertelemecilik Davranışları, İş Yükleri ve Kişilik Özelliklerine İlişkin Algıları. Malatya: İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2009.
- Duran, Mehmet Emrullah. “Bakım Verme Yükü ve Dindarlık: Hasta Bakacılar Üzerine Nicel Bir Araştırma”, Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26/26 (2024), 153-173.
- Ellis, Albert – Knaus, William. Overcoming procrastination: or, how to think and act rationally in spite of life's inevitable hassles. New York: Signet Book Company, 1979.
- Eerde, Wendelien V., “Procrastination: Self‐regulation in initiating aversive goals”, Applied Psychology 49/3 (2000), 372-389.
- Fee, Ronda L. – June, P. Tangney. “Procrastination: A Means of Avoiding Shame or Guilt?”, Journal Of Social Behavior And Personality 15/5 (2000), 167-185.
- Ferrari, Joseph vd., Procrastination and Task Avoidance: Theory, Research, and treatment. Berlin: Springer Science & Business Media, 1995.
- George, Darren – Mallery, Paul. SPSS for Windows. Boston: Allyn & Bacon Yayınları, 2010.
- Gladding, Samuel. Psikolojik Danışma-Kapsamlı Bir Meslek. Çev. Ahu Arıcıoğlu. Ankara: Nobel Yayınları, 2013.
- Gupta, Ritu vd. “Time perspective and procrastination in the workplace: An empirical investigation”. Current Psychology 31/2 (2012), 195-211.
- Gülebağlan, Cevriye. Öğretmenlerin İşleri Son ana Erteleme Eğilimlerinin Mesleki Yeterlilik Algıları, Meslek Deneyimleri ve Branşları Bakımından Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2003.
- Hammer, Corey A. – Ferrari Joseph R. “Differential Incidence of Procrastination Between Blueand White-Collar Workers” Current Psychology: Developmental, Learning, Personality, Social, 21/4, (2002), 333-338.
- Harris, Nancy –Sutton, Robert. “Task Procrastination In Organizations: A Framework Of Research”. Human Relations 36/11 (1983), 987-996.
- Haycock, Laurel vd. “Procrastination in college students:the role of self-efficacy and anxiety”. Journal Of Counseling and Development 76/1 (1998), 317-325.
- Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisine Giriş. İstanbul: DEM Yayınları, 2016.
- Işık, Sultan. Erken Dönem Uyumsuz Şemalar ile Erteleme Davranışı Arasındaki İlişki; Şema Terapi Modelinde Bir İnceleme. İstanbul: İstanbul Şehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- İkiz, Ebru. Psikolojik Danışma ve Psikoterapide Kuramlar ve Yenilikçi Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayınları, 2016. Kandemir, Mehmet. Akademik Erteleme Davranışını Açıklayıcı Bir Model. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2010.
- Karaman, Hayreddin vd. Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
- Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları, 2011.
- Karkı, Ahmet. İş Özellikleri ve Örgüt Kültürünün İş Erteleme Davranışı Üzerindeki Etkisinde Dış Kontrol Odaklılığın Düzenleyici Rolü. Hitit Üniversitesi, Doktora Tezi, 2023.
- Knaus, William. “Procrastination, Blame, and Change”, Journal of social Behavior and Personality 15/5 (2000), 153-167.
- Koç, Merve. Çalışanların Örgütsel Bağlılığı ile İş Erteleme Davranışı Arasındaki İlişki. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Koçer, Nalan. Sosyal Destek ve Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Genel Erteleme Davranışına Etkisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2023.
- Kurt, Abdurrahman. İş Adamlarında Dindarlık ve Dünyevileşme. Bursa: Emin Yayınları, 2009.
- Lonergan, Jennifer - Maher, Karen J., “The Relationship Between Job Characteristics And Workplace Procrastination As Moderated By Locus Of Control”, Journal Of Social Behavior And Personality, 15/5 (2000), 213-224.
- Milgram, Norman vd., “Procrastination and emotional upset: A typological model”, Personality and Individual Differences 13/12 (1992), 1307-1313.
- Missildine, Hugh. “Poor Progress in School”. Postgraduate Medicine 35/2 (1964), 202-205.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî. Sahîhu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1411/1992. Ok, Üzeyir. “Dini Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 8/2 (2011), 528-549.
- Özer, Bilge Uzun. “Psychometric Properties of Adult Inventory of Procrastination in a Turkish Sample”, Journal Of Adult Development, 21/2 (2013), 43-47.
- Rothblum, Esther vd. “Affective, cognitive, and behavioral differences between high and low procrastinators”. Journal of counseling psychology, 33/4 (1986), 387-394.
- Solmuş, Tarık. İş ve Özel Yaşama Psikolojik Bakışlar. İstanbul: Epsilon Yayınları, 2008.
- Şahin, Murat. Okul Yöneticilerinin Genel Erteleme Davranışının Mükemmeliyetçilik Düzeyleri ve Kişilik Özellikleri ile İlişkisi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018. Tarhan, Nevzat. Kadın Psikolojisi. İstanbul: Nesil Yayınları, 2005.
- Teke, Hilal Sena. Yetişkinlerde Maneviyatın Erteleme Davranışı ve Yetersizlik Duygusuyla İlişkisi. Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Tuckman, Bruce. “The Development and Concurrent Validity of the Procrastination Scale”, Educational and Psychological Measurement 51/2 (1991), 473-480.
- Uysal, Abdullah. Dindarlık ile Psikolojik Destek Alma Tutumu Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Verim, Duygu. Yetişkin Bireylerde Erteleme ve Dindarlık İlişkisi. Bolu: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Yazıcı, Pınar. Bireylerde Kendini Aldatma ve Mükemmeliyetçiliğin Erteleme Davranışı ile İlişkisi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
Öz
This study examines the relationship between procrastination behavior and religiosity. In this context, the main aim of the research is to answer the question, "What is the relationship between workers' religiosity and procrastination behavior?" Additionally, the study aims to investigate the differences in workers' religiosity and procrastination behaviors according to the variables of gender, age, education level, and duration of employment. The research is an empirical study within the relational screening model and aims to identify the relationship between procrastination behavior and religiosity. The research data were collected using the survey technique, and the survey form included the Personal Information Form, the Adult Delay of Gratification Scale, and the Religious Attitude Scale. In data analysis, Pearson Correlation Analysis and T-Test were used.
As a result of the analyses conducted, the following conclusions have been reached:
1. It has been determined that the relationship between procrastination behavior and religiosity is strong and statistically significant in a negative direction, with procrastination behavior decreasing as workers' religiosity scores increase. Additionally, it has been determined that the relationship between procrastination behavior and the sub-dimensions of religiosity—cognition, emotion, behavior, and relationship—is strongly negative and statistically significant.
2. It has been determined that the average procrastination behavior score of men (x=61.03) is higher than that of women (x=20.50), and the t-test conducted revealed a statistically significant difference between the two groups in terms of procrastination behavior scores. Additionally, it has been determined that the average religiosity score of women (x=32.58) is higher than the average score of men (x=13.87).
3. It has been determined that the average procrastination behavior score of workers under 40 years old (x=57.29) is higher than the average score of workers aged 40 and above (x=31.23), and the t-test conducted revealed a statistically significant difference between the two groups in terms of procrastination behavior scores. Additionally, it has been determined that the average religiosity score of workers aged 40 and above (x=27.41) is higher than the average score of workers under 40 (x=15.84), and the t-test conducted revealed a statistically significant difference between the two groups in terms of religiosity scores.
4. It has been determined that the average procrastination behavior scores of workers in the high school and above education level group (x=51.05) are higher than the average scores of workers in the below high school education level group (x=35.75), and that there is a statistically significant difference between the two groups in terms of procrastination behavior scores according to the applied t-test. Additionally, it was found that the average religiosity scores of workers with an education level below high school (x=25.40) were higher than the average scores of workers with a high school and above education level (x=18.62), and the t-test conducted revealed a statistically significant difference between the two groups in terms of religiosity scores.
5. It was found that the average procrastination behavior scores of workers with less than 20 years of experience (x=57.50) were higher than the average scores of workers with 20 years or more of experience (x=30.48), and the t-test conducted revealed a statistically significant difference between the two groups in terms of procrastination behavior scores.
Anahtar Kelimeler
Psychology of Religion Procrastination Behavior Worker Religion Piety
Kaynakça
- Acar, Uğur. Eğitim Yöneticilerinin Karar Verme Stillerinin Erteleme Davranışı ile İlişkisi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020.
- Abanoz, Sema. İbadet Erteleme Ölçeği Geliştirilmesi ve 18-65 Yaş Arası Bireylerde Erteleme, Dini Tutum ve Genel Erteleme İlişkisinin İncelenmesi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Akbarnejhad, Hajar – Ghahari, Shahrbanoo. “Relationship between Spirituality-based Lifestyle and Procrastination among Employed Women in Iran”. Biology and Medicine 9/1, (2017), 368-401.
- Aydın, Mehmet. Kuramlar Sosyolojisi. İstanbul: Vadi Yayınları, 2000.
- Aydın, Gamze. Yetişkinlerde Erken Dönem Uyumsuz Şemalar ile Erteleme Davranışı ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Kent Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Babaie, Mohadese vd. “Assessment of Procrastination in Providing Nursing Care Among Iranian Nursing Staff”. BMC Nursing 21/343 (2022), 1-8.
- Balkıs, Murat. Öğretmen Adaylarının Davranışlarındaki Erteleme Eğiliminin, Düşünme ve Karar Verme Tarzları ile İlişkisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2006.
- Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâîl. Sahîhu’l-Buhârî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1410/1992.
- Burka, Jane – Yuen, Lenora. Procrastination: Why You Do It, What To Do About It. Boston: Addison Wesley Publishing Company, 1983.
- Chu, Angela Hsin Chun – Jin, Nam Choi. “Rethinking Procrastination: Positive Effects of “Active” Procrastination Behavior on Attidutes and Performance”, The Journal of Social Psychology 145/3 (2005), 245-264.
- Coote, Elizabeth A. Procrastination In The Workplace: A Study Of The Dispositional And Situational Determinants Of The Delay Behavior At Work, USA: The Graduate School of Tulane University, Doctoral Dissertation, 1987.
- Cömert, Melike. Okul Yöneticilerinin Ertelemecilik Davranışları, İş Yükleri ve Kişilik Özelliklerine İlişkin Algıları. Malatya: İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2009.
- Duran, Mehmet Emrullah. “Bakım Verme Yükü ve Dindarlık: Hasta Bakacılar Üzerine Nicel Bir Araştırma”, Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26/26 (2024), 153-173.
- Ellis, Albert – Knaus, William. Overcoming procrastination: or, how to think and act rationally in spite of life's inevitable hassles. New York: Signet Book Company, 1979.
- Eerde, Wendelien V., “Procrastination: Self‐regulation in initiating aversive goals”, Applied Psychology 49/3 (2000), 372-389.
- Fee, Ronda L. – June, P. Tangney. “Procrastination: A Means of Avoiding Shame or Guilt?”, Journal Of Social Behavior And Personality 15/5 (2000), 167-185.
- Ferrari, Joseph vd., Procrastination and Task Avoidance: Theory, Research, and treatment. Berlin: Springer Science & Business Media, 1995.
- George, Darren – Mallery, Paul. SPSS for Windows. Boston: Allyn & Bacon Yayınları, 2010.
- Gladding, Samuel. Psikolojik Danışma-Kapsamlı Bir Meslek. Çev. Ahu Arıcıoğlu. Ankara: Nobel Yayınları, 2013.
- Gupta, Ritu vd. “Time perspective and procrastination in the workplace: An empirical investigation”. Current Psychology 31/2 (2012), 195-211.
- Gülebağlan, Cevriye. Öğretmenlerin İşleri Son ana Erteleme Eğilimlerinin Mesleki Yeterlilik Algıları, Meslek Deneyimleri ve Branşları Bakımından Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2003.
- Hammer, Corey A. – Ferrari Joseph R. “Differential Incidence of Procrastination Between Blueand White-Collar Workers” Current Psychology: Developmental, Learning, Personality, Social, 21/4, (2002), 333-338.
- Harris, Nancy –Sutton, Robert. “Task Procrastination In Organizations: A Framework Of Research”. Human Relations 36/11 (1983), 987-996.
- Haycock, Laurel vd. “Procrastination in college students:the role of self-efficacy and anxiety”. Journal Of Counseling and Development 76/1 (1998), 317-325.
- Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisine Giriş. İstanbul: DEM Yayınları, 2016.
- Işık, Sultan. Erken Dönem Uyumsuz Şemalar ile Erteleme Davranışı Arasındaki İlişki; Şema Terapi Modelinde Bir İnceleme. İstanbul: İstanbul Şehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- İkiz, Ebru. Psikolojik Danışma ve Psikoterapide Kuramlar ve Yenilikçi Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayınları, 2016. Kandemir, Mehmet. Akademik Erteleme Davranışını Açıklayıcı Bir Model. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2010.
- Karaman, Hayreddin vd. Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
- Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları, 2011.
- Karkı, Ahmet. İş Özellikleri ve Örgüt Kültürünün İş Erteleme Davranışı Üzerindeki Etkisinde Dış Kontrol Odaklılığın Düzenleyici Rolü. Hitit Üniversitesi, Doktora Tezi, 2023.
- Knaus, William. “Procrastination, Blame, and Change”, Journal of social Behavior and Personality 15/5 (2000), 153-167.
- Koç, Merve. Çalışanların Örgütsel Bağlılığı ile İş Erteleme Davranışı Arasındaki İlişki. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Koçer, Nalan. Sosyal Destek ve Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Genel Erteleme Davranışına Etkisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2023.
- Kurt, Abdurrahman. İş Adamlarında Dindarlık ve Dünyevileşme. Bursa: Emin Yayınları, 2009.
- Lonergan, Jennifer - Maher, Karen J., “The Relationship Between Job Characteristics And Workplace Procrastination As Moderated By Locus Of Control”, Journal Of Social Behavior And Personality, 15/5 (2000), 213-224.
- Milgram, Norman vd., “Procrastination and emotional upset: A typological model”, Personality and Individual Differences 13/12 (1992), 1307-1313.
- Missildine, Hugh. “Poor Progress in School”. Postgraduate Medicine 35/2 (1964), 202-205.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî. Sahîhu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1411/1992. Ok, Üzeyir. “Dini Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 8/2 (2011), 528-549.
- Özer, Bilge Uzun. “Psychometric Properties of Adult Inventory of Procrastination in a Turkish Sample”, Journal Of Adult Development, 21/2 (2013), 43-47.
- Rothblum, Esther vd. “Affective, cognitive, and behavioral differences between high and low procrastinators”. Journal of counseling psychology, 33/4 (1986), 387-394.
- Solmuş, Tarık. İş ve Özel Yaşama Psikolojik Bakışlar. İstanbul: Epsilon Yayınları, 2008.
- Şahin, Murat. Okul Yöneticilerinin Genel Erteleme Davranışının Mükemmeliyetçilik Düzeyleri ve Kişilik Özellikleri ile İlişkisi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018. Tarhan, Nevzat. Kadın Psikolojisi. İstanbul: Nesil Yayınları, 2005.
- Teke, Hilal Sena. Yetişkinlerde Maneviyatın Erteleme Davranışı ve Yetersizlik Duygusuyla İlişkisi. Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Tuckman, Bruce. “The Development and Concurrent Validity of the Procrastination Scale”, Educational and Psychological Measurement 51/2 (1991), 473-480.
- Uysal, Abdullah. Dindarlık ile Psikolojik Destek Alma Tutumu Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Verim, Duygu. Yetişkin Bireylerde Erteleme ve Dindarlık İlişkisi. Bolu: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
- Yazıcı, Pınar. Bireylerde Kendini Aldatma ve Mükemmeliyetçiliğin Erteleme Davranışı ile İlişkisi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dini Araştırmalar (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Mart 2025 |
| Kabul Tarihi | 1 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 68 |
