Öz
Bu araştırmada zekâ oyunlarının öğrencilerin sözel muhakeme becerisi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışma Kütahya’da bir köy ortaokulunda öğrenim gören 10 yedinci sınıf öğrencisiyle yürütülmüştür. Araştırmada tek gruplu deneysel model kullanılmış; nicel veriler yarı yapılandırılmış görüşmelerle elde edilen nitel verilerle desteklenmiştir. Öğrencilere 12 hafta boyunca 15 farklı zekâ oyunu öğretilmiş ve uygulanmıştır. Nicel veriler, Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sözel muhakeme soruları ile MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan örnek soruların sözel muhakeme bölümlerinden derlenmiştir. Nitel veriler ise öğrencilerle yapılan görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Son test sonuçları zekâ oyunlarının sözel muhakeme becerilerini geliştirdiğini göstermektedir. Ayrıca öğrencilerin zekâ oyunlarını eğlenceli buldukları, oyun oynarken strateji geliştirdikleri ve bu süreçte mantık yürütme becerilerinin geliştiği tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar zekâ oyunlarının sözel muhakeme becerilerini güçlendirdiğini ve öğrencilerin akademik başarılarına olumlu katkı sağladığını göstermektedir. Bu bulgular alan yazındaki benzer çalışmalarla tutarlıdır ve zekâ oyunlarının eğitimde etkin bir araç olarak kullanılabileceğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
LGS Türkçe Soruları Muhakeme Becerileri Sözel Muhakeme Zeka Oyunları
Kaynakça
- Adalar, H. ve Yüksel, İ. (2017). Sosyal bilgiler, fen bilimleri ve diğer branş öğretmenlerinin görüşleri açısından zekâ oyunları öğretim programı. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(28), 1-24.
- Aksakal, K. (2020). 7. sınıf öğrencilerinin zekâ oyunları dersinde sayı duyusu stratejilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara..
- Bottino, R., Ott, M., & Tavella, M. (2013). Investigating the relationship between school performance and the ability to play mind games. In Proceedings of the European Conference on Games Based Learning, 49(4), 62-71.
- Çalışkan, S. H. (2019). Ortaokul zekâ oyunları dersi öğretim programına ilişkin öğretmen ve öğrenci gö rüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Devecioğlu, Y. ve Karadağ, Z. (2014). Amaç, beklenti ve öneriler bağlamında zekâ oyunları dersinin değer lendirilmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-61.
- Gençay, Ö., vd. (2019). Zekâ oyunlarının 12-15 yaş aralığındaki çocukların saldırganlık davranışlarına etkisi. Spor Eğitim Dergisi, 3(1), 36-43.
- Gürbüz Us, R. ve Ercan Güven, A. N. (2022). Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan beceri temelli Türkçe sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisi açısından ele alınması. Uludağ Üniversitesi Eği tim Fakültesi Dergisi, 35(2), 426-445.
- Halıcı, E. (2019). Zekâ oyunları eğitimi çalışma kitabı. Ankara: Türkiye Zekâ Vakfı.
- Kaya, D. (2021). 2018 Türkçe dersi öğretim programı ile 2019 lise giriş sınavı arasındaki ilişki üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Kula, S. S. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerine yansımaları: Bir eylem araştırması. Milli Eğitim Dergisi, 49(225), 253-282. ttps://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/52526/690693
- Marangoz D. (2018). Mekanik zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin zihinsel beceri düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2021). Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Destekleme ve Yetiştirme Kursları, http://odsgm.meb.gov.tr/www/8-sinif-calisma-sorulari/icerik web adresin den 26.12.2021 tarihinde ulaşılmıştır.
- Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü. (2022). Akıl oyunları atölyesi. Ankara: MEB.
- Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurumu. (2013). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu zekâ oyunları dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
- Savaş, M. A. (2019). Zekâ oyunları eğitiminin fen bilimleri öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın. http://hdl.handle.net/11772/2229
- Saygı, E. ve Alkaş Ulusoy, Ç. (2019). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının hafıza oyunları ile hafıza oyunlarının matematik öğretimine katkısına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 331-345.
- Şahin, E. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine ve problem çözme algılarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Türk Dil Kurumu. (2021). http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_gts&arama web adresine 07.12.2021 tarihinde erişilmiştir.
- Tüm Üstün Zekâlılar Derneği, (2013). Zekâ ve akıl oyunları eğitmenliği eğitimi kitapçığı. http://www.tuzder.org/ adresinden 15 Ekim 2022 tarihinde alınmıştır
- Talim ve Terbiye Kurumu Başkanlığı. (2013). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu zekâ oyunları dersi öğretim programı, MEB, 118.
- Yağlı, M. C. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul öğrencilerinin dikkat ve görsel algı düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Yılmaz, D. (2019). Akıl ve zekâ oyunlarının ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin akıl yürütme becerilerine ve matematiksel tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. https://hdl.handle.net/20.500.12452/6722
- Yöndemli, E. N. (2018). Zekâ oyunlarının (strateji ve geometri) ortaokul düzeyindeki öğrencilerde matematiksel muhakeme yeteneğine ve matematik dersinde gösterilen çabaya etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale. dergipark.org.tr/tr/pub/tujped/issue/42070/497233
- Zengin, L. (2018). Akıl oyunları uygulamasının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin liderlik becerilerine etkisinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(68), 568-579. DOI : 10.16992/ASOS.13563
- Zeybek, N., ve Saygı, E. (2018). Apartmanlar oyununun ortaokul matematik öğretmen adaylarının uzamsal görselleştirme yeteneklerine olan etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2541-2559. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.41844-504903
Öz
Intelligence games are learning tools that develop high-level thinking skills. As the name suggests, the juxtaposition of the words “intelligence” and “game” indicates that fun and learning take place together.
The aim of this study is to investigate the effect of intelligence games on verbal reasoning skills.In this research single-group experimental model has been used. Quantitative data has been created by supporting qualitative data obtained through semi-structured interviews. The study group of the research consists of 10 seventh grade students in a village secondary school in Kütahya. In the study, 15 games have been played throughout 12 weeks.
Quantitative data of the research have been compiled with the verbal reasoning questions of the Transition System to High Schools and the verbal reasoning questions of the sample questions prepared by the General Directorate of Assessment & Examination Services of the Ministry of National Education. Qualitative data have been obtained through interviews with students throughout 12 weeks. Wilcoxon Signed Rank Test analysis has been used in the analysis of quantitative data. Content analysis technique has been used in the analysis of qualitative data. As a result of the Non-Parametric Wilcoxon Signed Rank Test obtained in the study, it has been observed that the pre-test scores differes significantly from the post-test scores. With the analysis of the qualitative data, the general views of the students about the mind games and the effects of the mind games on the students were reached.
Anahtar Kelimeler
Intelligence Games LGS Turkish Questions Reasoning Skills Verbal Reasoning Giriş
Kaynakça
- Adalar, H. ve Yüksel, İ. (2017). Sosyal bilgiler, fen bilimleri ve diğer branş öğretmenlerinin görüşleri açısından zekâ oyunları öğretim programı. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(28), 1-24.
- Aksakal, K. (2020). 7. sınıf öğrencilerinin zekâ oyunları dersinde sayı duyusu stratejilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara..
- Bottino, R., Ott, M., & Tavella, M. (2013). Investigating the relationship between school performance and the ability to play mind games. In Proceedings of the European Conference on Games Based Learning, 49(4), 62-71.
- Çalışkan, S. H. (2019). Ortaokul zekâ oyunları dersi öğretim programına ilişkin öğretmen ve öğrenci gö rüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Devecioğlu, Y. ve Karadağ, Z. (2014). Amaç, beklenti ve öneriler bağlamında zekâ oyunları dersinin değer lendirilmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-61.
- Gençay, Ö., vd. (2019). Zekâ oyunlarının 12-15 yaş aralığındaki çocukların saldırganlık davranışlarına etkisi. Spor Eğitim Dergisi, 3(1), 36-43.
- Gürbüz Us, R. ve Ercan Güven, A. N. (2022). Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan beceri temelli Türkçe sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisi açısından ele alınması. Uludağ Üniversitesi Eği tim Fakültesi Dergisi, 35(2), 426-445.
- Halıcı, E. (2019). Zekâ oyunları eğitimi çalışma kitabı. Ankara: Türkiye Zekâ Vakfı.
- Kaya, D. (2021). 2018 Türkçe dersi öğretim programı ile 2019 lise giriş sınavı arasındaki ilişki üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Kula, S. S. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerine yansımaları: Bir eylem araştırması. Milli Eğitim Dergisi, 49(225), 253-282. ttps://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/52526/690693
- Marangoz D. (2018). Mekanik zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin zihinsel beceri düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2021). Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Destekleme ve Yetiştirme Kursları, http://odsgm.meb.gov.tr/www/8-sinif-calisma-sorulari/icerik web adresin den 26.12.2021 tarihinde ulaşılmıştır.
- Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü. (2022). Akıl oyunları atölyesi. Ankara: MEB.
- Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurumu. (2013). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu zekâ oyunları dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
- Savaş, M. A. (2019). Zekâ oyunları eğitiminin fen bilimleri öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın. http://hdl.handle.net/11772/2229
- Saygı, E. ve Alkaş Ulusoy, Ç. (2019). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının hafıza oyunları ile hafıza oyunlarının matematik öğretimine katkısına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 331-345.
- Şahin, E. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine ve problem çözme algılarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Türk Dil Kurumu. (2021). http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_gts&arama web adresine 07.12.2021 tarihinde erişilmiştir.
- Tüm Üstün Zekâlılar Derneği, (2013). Zekâ ve akıl oyunları eğitmenliği eğitimi kitapçığı. http://www.tuzder.org/ adresinden 15 Ekim 2022 tarihinde alınmıştır
- Talim ve Terbiye Kurumu Başkanlığı. (2013). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu zekâ oyunları dersi öğretim programı, MEB, 118.
- Yağlı, M. C. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul öğrencilerinin dikkat ve görsel algı düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Yılmaz, D. (2019). Akıl ve zekâ oyunlarının ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin akıl yürütme becerilerine ve matematiksel tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. https://hdl.handle.net/20.500.12452/6722
- Yöndemli, E. N. (2018). Zekâ oyunlarının (strateji ve geometri) ortaokul düzeyindeki öğrencilerde matematiksel muhakeme yeteneğine ve matematik dersinde gösterilen çabaya etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale. dergipark.org.tr/tr/pub/tujped/issue/42070/497233
- Zengin, L. (2018). Akıl oyunları uygulamasının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin liderlik becerilerine etkisinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(68), 568-579. DOI : 10.16992/ASOS.13563
- Zeybek, N., ve Saygı, E. (2018). Apartmanlar oyununun ortaokul matematik öğretmen adaylarının uzamsal görselleştirme yeteneklerine olan etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2541-2559. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.41844-504903
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Temmuz 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Temmuz 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 28 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
