Öz
According to Hegel, a person's ideas about themselves can only be mediated through being known and recognized after interacting with others. The struggle for recognition, which Hegel asserts is a precondition for the truth of a person, is also one of the fundamental concerns of Tanpınar, who claimed to have been subjected to a conspiracy of silence throughout his life. In this article, which focuses on the novel Mahur Beste, where the struggle for recognition is central, a brief overview will also be provided of the studies on the theory of recognition from Hegel to the present. Finally, contrary to general perception in the face of the "normalizing" and restrictive identity attribution of Behçet Bey towards him, the power of negation in his attitudes towards the refusal of recognition will be mentioned. This will also demonstrate Behçet Bey's affirmative relationship with his own life, despite all the pressures.
Anahtar Kelimeler
The struggle for recognition master-slave dialectics Hegel Mahur Beste Ahmet Hamdi Tanpınar
Kaynakça
- Bumin, T. (2019). Hegel: Bilinç problemi, köle-efendi diyalektiği, praksis felsefesi. Yapı Kredi Yayınları.
- Castoriadis, C. (2021). Dünyaya, insana ve topluma dair. (H. U. Tanrıöver, Çev.). İletişim Yayınları.
- Demiralp. O. Mahur Beste’nin bitmemişliği. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 257-261). 3F Yayınevi.
- Enser, R. K. (2023). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Mahur Beste romanında medeniyet göstereni olarak erillik ve dişillik. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö13), 352-367. DOI: 10.29000/rumelide.1379168.
- Fink, B. (2024). Freud’a klinik bir giriş: Gündelik pratik için teknikler. (A. Matosoğlu, Çev.). Axis Yayınları.
- Fink, B. (2016). Lacancı psikanalize bir giriş: Klinik ve kuram. (Ö. Öğütcen, Çev.). Encore Yayınları.
- Freud, S. (2021). Uygarlığın huzursuzluğu. (S. M. Tura, Çev.). Metis Yayınları. Gürbilek, N. (2007). Kör ayna kayıp şark: Edebiyat ve endişe. Metis Yayınları.
- Gürbilek, N. Tanpınar’da görünmeyen. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 385-394). 3F Yayınevi.
- Hartmann, H. (2021). Ben psikolojisi ve uyum sorunu. (B. Büyükkal, Çev.). Metis Yayınları.
- Hegel, G. W. F. (2015). Tinin görüngübilimi. (A. Yardımlı, Çev.). İdea Yayınevi.
- Honneth, A. (2022). Bireysel özgürlüğün patolojileri: Hegelci hukuk felsefesi’nin bir yeniden-edimselleştirilmesi. Hegel’in sosyal teorisi. (H. D. Özcan, Çev.). Livera Yayınevi.
- Honneth, A. (2018). Bizdeki ben: Tanınma teorisi üzerine incelemeler. (Ö. Aktok, Çev.). İthaki Yayınları.
- Honneth, A. (2023). Şeyleşme: Bir tanıyış teorisi. (C. Sili, Çev.). Fol Yayınları. Honneth, A. (2016). Tanınma uğruna mücadele: Sosyal çatışmaların ahlâki grameri üzerine. (Ö. Aktok, Çev.). İthaki Yayınları.
- Işın, E. Osmanlı ilmiye sınıfının romanı: Mahur Beste. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 581-592). 3F Yayınevi.
- Jaquet, C. (2020). Arzu. (E. Durmuş, Çev.). Otonom Yayıncılık.
- Jameson, F. (2016). Hegel varyasyonları: Tinin fenomenolojisi üzerine. (B. O. Doğan, Çev.). İthaki Yayınları.
- Kaplan, M. (2015). Yavaş yavaş aydınlanan Tanpınar. Dergâh Yayınları.
- Karaca, Ş. (2024). Kayıp nesne: Türk şiirinde kayıp nesnenin fenomenleri. Akçağ Yayınları.
- Klein, M. (2024). Nesne ilişkileri: Haset ve şükran ve diğer yazılar 1946-1963. (M. Arık, O. Koçak ve Y. Erten, Çev.). Metis Yayınları.
- Koç, E. (2015). Simone de Beauvoir’in “İkinci Cins”i: Öteki olarak kadın. Sosyal Bilimler Dergisi, (4), 1-17.
- Koç, M. (2014). Ahmet Hamdi Tanpınar araştırmaları: Ömrün gecesinde sükût. Dergâh Yayınları.
- Koç, M. (2019). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın romanlarında babalar ve ‘ödipal krizlerin eşiğindeki’ oğullar üzerine bir yorum denemesi. Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 6(2), 203-29. https://doi.org/10.16985/mtad.660174.
- Kojeve, A. (2021). Hegel felsefesine giriş. (S. Hilav, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
- Kojeve, A. (2020). Otorite kavramı. (M. Erşen, Çev.). Alfa Yayınları.
- Lacan, J. (2012). Baba-nın-adları. (M. Erşen, Çev.). Monokl Yayınları.
- Mead, G. H. (2021). Zihin, benlik ve toplum. (Y. Erdem, Çev.). Heretik Yayınları.
- Mutluay, R. Mahur Beste. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 246-247). 3F Yayınevi.
- Okay, M. O. Ahmet Hamdi Tanpınar: Bir monografi denemesi. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 415-433). 3F Yayınevi.
- Okay, M. O. (2021). Bir hülya adamının romanı: Ahmet Hamdi Tanpınar. Dergâh Yayınları.
- Parla. J. Taksim kabul etmiş zamanın aynası roman: Mahur Beste. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 650-664). 3F Yayınevi.
- Pettman, D. (2024). Libido zirvesi: Seks, ekoloji ve arzunun çöküşü. (O. G. Teoman, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
- Sağlam, Ö. (2024). Tanpınar’ın Mahur Beste romanında “uzamın poetikası”: Tavan arası ve oda. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 16(31), 19-34. https://doi.org/10.26517/ytea.557
- Samsakçı, M. (2014). Tanpınar’ın eşiğinde: Ahmet Hamdi Tanpınar ve eserleri üzerine düşünceler. Kitabevi Yayınları.
- Sorel, G. (2021). Şiddet üzerine düşünceler. (A. Hazaryan, Çev.). Telemak Kitap.
- Şahin, İ. (2012). Haz ve günah: Bir Tanpınar yorumu. Kapı Yayınları.
- Şen, C. (2015). Haldun Taner’in Şeytan Tüyü öyküsünde; öznenin, Öteki’nin arzusunu arzulama edimi ve/veya Öteki tarafından kabul edilme isteği. Turkish Studies, (10), 999-1024.
- Tanpınar, A. H. (2014). Mahur Beste. Dergâh Yayınları.
- Tatar Kırılmış, İ. (2024). Alaturka zamanın dağılışı: Mahur Beste. Aydın Türklük Bilgisi, 10(1), 69-81.
- Ulusman, B. (2019). Mahur Beste’de erkeklik inşası ve ötekinin ifşası. Masculinities: A Journal of Identity and Culture, (12), 130-153.
- Yıldız, K. (2010). Edebiyat sosyolojisi ışığında Mahur Beste. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları (3), 59-76.
- Zizek, S. ve Zupancic, A. (2020). Hegel ve Freud: Olumsuzlamadan dürtüye. (E. Ünal, Çev.). Encore Yayınları.
- Zizek, S. (2016). Hiçten az: Hegel ve diyalektik materyalizmin gölgesi. (E. Ünal, Çev.). Encore Yayınları.
Öz
Hegel’e göre insanın kendi hakkındaki fikirleri ancak başkalarıyla etkileşime girdikten sonra bilinip tanınmayla dolayımlanır. Hegel’in insanın hakikati için ön koşul olduğunu söylediği tanınma uğruna mücadele, ömrü boyunca sükût suikastına uğradığını söyleyen Tanpınar’ın da temel dertlerinden biridir. Tanınma uğruna mücadelenin merkezde olduğu Mahur Beste romanının odağa alındığı bu makalede Hegel’den günümüze kadar tanınma teorisi üzerine yapılan çalışmalara da kısaca yer verilecektir. Son olarak Behçet Bey’in etrafının ona karşı “normalleştirici” ve kısıtlayıcı kimlik atfı karşısında genel sanının aksine onun, tanınmanın reddine karşı geliştirdiği tavırlardaki olumsuzlamanın gücüne değinilecektir. Bu da Behçet Bey’in bütün baskılara rağmen kendi hayatına karşı olan olumlayıcı ilişkisini gösterecektir.
Anahtar Kelimeler
Tanınma uğruna mücadele köle-efendi diyalektiği Hegel Mahur Beste Ahmet Hamdi Tanpınar
Kaynakça
- Bumin, T. (2019). Hegel: Bilinç problemi, köle-efendi diyalektiği, praksis felsefesi. Yapı Kredi Yayınları.
- Castoriadis, C. (2021). Dünyaya, insana ve topluma dair. (H. U. Tanrıöver, Çev.). İletişim Yayınları.
- Demiralp. O. Mahur Beste’nin bitmemişliği. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 257-261). 3F Yayınevi.
- Enser, R. K. (2023). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Mahur Beste romanında medeniyet göstereni olarak erillik ve dişillik. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö13), 352-367. DOI: 10.29000/rumelide.1379168.
- Fink, B. (2024). Freud’a klinik bir giriş: Gündelik pratik için teknikler. (A. Matosoğlu, Çev.). Axis Yayınları.
- Fink, B. (2016). Lacancı psikanalize bir giriş: Klinik ve kuram. (Ö. Öğütcen, Çev.). Encore Yayınları.
- Freud, S. (2021). Uygarlığın huzursuzluğu. (S. M. Tura, Çev.). Metis Yayınları. Gürbilek, N. (2007). Kör ayna kayıp şark: Edebiyat ve endişe. Metis Yayınları.
- Gürbilek, N. Tanpınar’da görünmeyen. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 385-394). 3F Yayınevi.
- Hartmann, H. (2021). Ben psikolojisi ve uyum sorunu. (B. Büyükkal, Çev.). Metis Yayınları.
- Hegel, G. W. F. (2015). Tinin görüngübilimi. (A. Yardımlı, Çev.). İdea Yayınevi.
- Honneth, A. (2022). Bireysel özgürlüğün patolojileri: Hegelci hukuk felsefesi’nin bir yeniden-edimselleştirilmesi. Hegel’in sosyal teorisi. (H. D. Özcan, Çev.). Livera Yayınevi.
- Honneth, A. (2018). Bizdeki ben: Tanınma teorisi üzerine incelemeler. (Ö. Aktok, Çev.). İthaki Yayınları.
- Honneth, A. (2023). Şeyleşme: Bir tanıyış teorisi. (C. Sili, Çev.). Fol Yayınları. Honneth, A. (2016). Tanınma uğruna mücadele: Sosyal çatışmaların ahlâki grameri üzerine. (Ö. Aktok, Çev.). İthaki Yayınları.
- Işın, E. Osmanlı ilmiye sınıfının romanı: Mahur Beste. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 581-592). 3F Yayınevi.
- Jaquet, C. (2020). Arzu. (E. Durmuş, Çev.). Otonom Yayıncılık.
- Jameson, F. (2016). Hegel varyasyonları: Tinin fenomenolojisi üzerine. (B. O. Doğan, Çev.). İthaki Yayınları.
- Kaplan, M. (2015). Yavaş yavaş aydınlanan Tanpınar. Dergâh Yayınları.
- Karaca, Ş. (2024). Kayıp nesne: Türk şiirinde kayıp nesnenin fenomenleri. Akçağ Yayınları.
- Klein, M. (2024). Nesne ilişkileri: Haset ve şükran ve diğer yazılar 1946-1963. (M. Arık, O. Koçak ve Y. Erten, Çev.). Metis Yayınları.
- Koç, E. (2015). Simone de Beauvoir’in “İkinci Cins”i: Öteki olarak kadın. Sosyal Bilimler Dergisi, (4), 1-17.
- Koç, M. (2014). Ahmet Hamdi Tanpınar araştırmaları: Ömrün gecesinde sükût. Dergâh Yayınları.
- Koç, M. (2019). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın romanlarında babalar ve ‘ödipal krizlerin eşiğindeki’ oğullar üzerine bir yorum denemesi. Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 6(2), 203-29. https://doi.org/10.16985/mtad.660174.
- Kojeve, A. (2021). Hegel felsefesine giriş. (S. Hilav, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
- Kojeve, A. (2020). Otorite kavramı. (M. Erşen, Çev.). Alfa Yayınları.
- Lacan, J. (2012). Baba-nın-adları. (M. Erşen, Çev.). Monokl Yayınları.
- Mead, G. H. (2021). Zihin, benlik ve toplum. (Y. Erdem, Çev.). Heretik Yayınları.
- Mutluay, R. Mahur Beste. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 246-247). 3F Yayınevi.
- Okay, M. O. Ahmet Hamdi Tanpınar: Bir monografi denemesi. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 415-433). 3F Yayınevi.
- Okay, M. O. (2021). Bir hülya adamının romanı: Ahmet Hamdi Tanpınar. Dergâh Yayınları.
- Parla. J. Taksim kabul etmiş zamanın aynası roman: Mahur Beste. A. Uçman ve H. İnci. (Yay. Haz.). Bir gül bu karanlıklarda içinde (s. 650-664). 3F Yayınevi.
- Pettman, D. (2024). Libido zirvesi: Seks, ekoloji ve arzunun çöküşü. (O. G. Teoman, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
- Sağlam, Ö. (2024). Tanpınar’ın Mahur Beste romanında “uzamın poetikası”: Tavan arası ve oda. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 16(31), 19-34. https://doi.org/10.26517/ytea.557
- Samsakçı, M. (2014). Tanpınar’ın eşiğinde: Ahmet Hamdi Tanpınar ve eserleri üzerine düşünceler. Kitabevi Yayınları.
- Sorel, G. (2021). Şiddet üzerine düşünceler. (A. Hazaryan, Çev.). Telemak Kitap.
- Şahin, İ. (2012). Haz ve günah: Bir Tanpınar yorumu. Kapı Yayınları.
- Şen, C. (2015). Haldun Taner’in Şeytan Tüyü öyküsünde; öznenin, Öteki’nin arzusunu arzulama edimi ve/veya Öteki tarafından kabul edilme isteği. Turkish Studies, (10), 999-1024.
- Tanpınar, A. H. (2014). Mahur Beste. Dergâh Yayınları.
- Tatar Kırılmış, İ. (2024). Alaturka zamanın dağılışı: Mahur Beste. Aydın Türklük Bilgisi, 10(1), 69-81.
- Ulusman, B. (2019). Mahur Beste’de erkeklik inşası ve ötekinin ifşası. Masculinities: A Journal of Identity and Culture, (12), 130-153.
- Yıldız, K. (2010). Edebiyat sosyolojisi ışığında Mahur Beste. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları (3), 59-76.
- Zizek, S. ve Zupancic, A. (2020). Hegel ve Freud: Olumsuzlamadan dürtüye. (E. Ünal, Çev.). Encore Yayınları.
- Zizek, S. (2016). Hiçten az: Hegel ve diyalektik materyalizmin gölgesi. (E. Ünal, Çev.). Encore Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkiye Sahası Yeni Türk Edebiyatı |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 25 Nisan 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Eylül 2024 |
| Kabul Tarihi | 20 Aralık 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 12 Sayı: 1 |
