Öz
Bu araştırmada yüzücülerin müsabaka ruminasyon seviyeleriyle öz yeterlik seviyeleri arasındaki bağlantıların gözden geçirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmamız araştırmaya gönüllü olarak katılan 60 kadın ve 91 erkek toplam 151 yüzücüden oluşmaktadır. Çalışmamıza gönüllü olarak katılan yüzücülere bilgi toplama aracı olarak “Spor Müsabakası Ruminasyon Ölçeği”, “Genel Öz Yeterlik Ölçeği” ile araştırmanın yürütücüleri aracılığıyla oluşturulan “Kişisel Bilgi Formu” uygulanmıştır. Araştırmamızda betimsel tarama modelinden faydalanılmıştır. Verilerin analizi sürecinde IBM sosyal bilimler için istatistik paketi (SPSS) 22.0 yazılımından faydalanılmıştır. Araştırmaya dahil edilen yüzücülerin müsabaka ruminasyonu ve öz yeterlikleri puan ortalamalarındaki değişimlerin karşılaştırılmasında puanların normal dağılma uyumunu belirlemek amacıyla Shapiro-Wilk (S-W) testi, QQ grafiği ve ölçek puanlarının çarpıklık ve basıklık (skewness-kurtosis) değerleri ile araştırılmıştır. Veriler normal dağılmayıp non-parametrik test varsayımları sağlandığından ötürü iki grup arasındaki kıyaslamalarda Mann-Whitney U testi, birden çok grupların karşılaştırılmalarında da Kruskal Wallis testinden yararlanılmıştır. Gruplar arasındaki farkların analizi için Post Hoc Testleri uygulandı. Homojen verilerde Tukey testi uygulanırken homojen olmayan veriler için Games-Howell testi uygulandı. % 95 güven aralığında %5 hata payı olarak hesaplanmıştır. 9-12 yıl lisanlı olarak yüzme sporu yapan yüzücülerin öz yeterlik başlama, 13 yıl ve üzeri yüzme sporu yapan yüzücülerin öz yeterlik ısrar puanları arttıkça öz yeterlik düzeylerinin arttığı görülmüştür. Yaşa göre 18-19 yaş öz yeterlik, öz yeterlik başlama ve 20 yaş ve üstü yüzücülerin öz yeterlik ısrar puan ortalamalarında da anlamlı farklılıklar görülmüştür. Yüzücülerin lisanlı olarak yüzdükleri takıma göre, gençlik ve spor il müdürlüğünde lisanslı olarak yüzen sporcuların ruminasyon düzeylerinde anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiş ve bu sporcuların ruminasyon düzeyleri arttığında psikolojik olarak takılma eğiliminde olduklarının sonucuna ulaşılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyol, G., & Taşkıran, C. (2023). Elit Düzey Güreşçilerin Bilişsel Esneklik Düzeyleri ve Stresle Başa Çıkma Stratejileri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 28(4), 267-275.
- Aydın, F., Sunay, H., Bal, E., & Ayyıldız, E. (2020). The relation between self-efficacy and group cohesiveness perceptions of professional men and woman's football team (Ankara Province example). Universal Journal of Management, 8(2).
- Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological review, 84(2), 191.
- Beckmann, J., & Kossak, T. (2018). Motivation and volition in sports. Motivation and action, 853-889.
- Belli, E., & Başoğlu, Ö. E. (2024). Curling Sporcularının Ruminasyon Düzeyleri ile Uyku Davranış Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(2), 918-925.
- Birrer, D., Röthlin, P., & Morgan, G. (2012). Mindfulness to enhance athletic performance: Theoretical considerations and possible impact mechanisms. Mindfulness, 3(3), 235-246.
- Cevahircioğlu, B., Karakuş, K., & Şenel, E. (2023). Sporcularda zihinsel antrenman ile müsabaka ruminasyonu arasındaki ilişki. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 292-305.
- Gökkaya, D., & Biçer, T. (2017). Psikolojik beceri kıstası olarak özgüvenin, elit sporcuların performansına katkısı; boks milli takımı örneği. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 16-28.
- Joormann, J. (2005). Inhibition, Rumination, and Mood Regulation in Depression. In R. W. Engle, G. Sedek, U. von Hecker, & D. N. McIntosh (Eds.), Cognitive limitations in aging and psychopathology (pp. 275–312). Cambridge University Press.
- Karadağ, C. C. (2023). Bireysel ve takım sporcularında bilişsel esneklik, sportif öz güven ve spora özgü başarı motivasyonunun incelenmesi (Master's thesis, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Karafil, A. Y., & Pehlivan, E. (2023). Spor müsabakaları ruminasyon ölçeğinin Türkçeye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 28(1), 8-15.
- Kirkegaard Thomsen, D. (2006). The association between rumination and negative affect: A review. Cognition and Emotion, 20(8), 1216-1235.
- Magaletta, P. R., & Oliver, J. M. (1999). The hope construct, will, and ways: Their relations with self‐efficacy, optimism, and general well‐being. Journal of clinical psychology, 55(5), 539-551.
- Michel-Kröhler, A., Krys, S., & Berti, S. (2021). Development and preliminary validation of the sports competition rumination scale (SCRS). Journal of Applied Sport Psychology, 35(2), 265-283.
- Moritz, S. E., Feltz, D. L., Fahrbach, K. R., & Mack, D. E. (2000). The relation of self-efficacy measures to sport performance: A meta-analytic review. Research quarterly for exercise and sport, 71(3), 280-294.
- Nolen-Hoeksema, S. (2000). The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/depressive symptoms. Journal of abnormal psychology, 109(3), 504.
- Roy, M. M., Memmert, D., Frees, A., Radzevick, J., Pretz, J., & Noël, B. (2016). Rumination and performance in dynamic, team sport. Frontiers in Psychology, 6, 2016.
- Sandikçi, M. B. (2017). Sportif rekreasyon etkinliklerine katılımın fiziksel aktivite düzeyi ve genel öz yeterlilik inancı ile ilişkisinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Elazığ.
- Sherer, M., & Adams, C. H. (1983). Construct validation of the self-efficacy scale. Psychological reports, 53(3), 899-902.
- Sherer, M., Maddux, J. E., Mercandante, B., Prentice-Dunn, S., Jacobs, B., & Rogers, R. W. (1982). The self-efficacy scale: Construction and validation. Psychological reports, 51(2), 663-671.
- Şahin, M. (2016). Konya ilindeki beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin kendini sevme ve öz yeterliklerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
- Urartu, Ü. (1995). Yüzme bilim ve teknoloji. Hacettepe Üniversitesi, Spor Bilimleri Teknolojisi ve Yüksekokulu, 6(2).
- Vealey, R. S., & Chase, M. A. (2008). Self-confidence in sport.
- Yıldırım, F., & İlhan, İ. Ö. (2010). Genel öz yeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301-308.
- Yılmaz, B. H., Yetim, D., Özdemir, M., Üzer, Y., & Gül, E. (2024). Sporcularda ruminasyon ile bilişsel esneklik arasındaki ilişki. Yalova Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 127-139.
- Yılmaz, T. (2023) Amatör küme liglerinde futbol oynayan bireylerin ruminasyon düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimlerinde Güncel Yaklaşımlar, 263.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Egzersiz ve Spor Psikolojisi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Nisan 2025 |
| Kabul Tarihi | 3 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 3 Sayı: 1 |