Osmanlı Devleti’nde Yeniçeri ordusunun lağvedilmesi ve tımar sisteminin kaldırılmasına kadar ordunun atları tımarlı sipahiler tarafından yetiştirilmiş, daha sonraları ise halktan satın alınmaya başlanmıştır. III. Selim döneminde Nizam-ı Cedit askerleri tarafından Levent Çiftliği’nde asker için hayvan yetiştirilmeye başlansa da bu girişim kısa ömürlü olmuştur. Resmi statüye sahip tam teşekküllü ilk askeri çiftlik ise II. Mahmut tarafından 1824 senesinde Seraskerliğe vakfedilen Çifteler Çiftlikât-ı Hümâyûnu’dur. Özellikle Kırım Harbi’nden sonra ordu hayvanlarının tedarikinde yaşanan sıkıntıların giderilmesi için, Dâr-ı Şurâ-yı Askerî tarafından Osmanlı coğrafyası dâhilindeki her ordu bölgesinde bir askerî çiftlik teşkil edilmesine karar verilmiştir. 1863’den XX. yüzyıla kadar olan süreçte; IV. Ordu için (Malatya) Sultansuyu ve (Çukurova) Anavarza, V. Ordu için (Halep) Hamra, VI. Ordu için (Irak) Harnini ve Veziriye çiftlikleri tesis edilmiştir. II. Meşrutiyet’in ilanından sonra, askerî çiftliklerin idareleri yanında; arazi, mal ve hayvan varlıkları da Seraskerlik’ten alınarak Maliye Nezareti’ne devredilmiştir. Bu çalışmada; askerî çiftliklerin kuruluş, işleyiş ve idarelerinin belgeler ışığında ortaya konulması ve değerlendirilmesi hedeflenmiştir.
Askerî Çiftlik Çifteler Veziriye Sultansuyu Anavarza Harnini Hamra.
In the Ottoman Empire, until the abolition of the Janissary army and the invalidation of the timar system, the army's horses were raised by timar-holding sipahis, and later they began to be purchased from the public. Although Nizam-ı Cedid soldiers started raising animals for the soldiers at Levent Farm during the reign of Selim III, this initiative was short-lived. The first fully-fledged military farm with official status was Çifteler Çiftlikât-ı Hümâyûnu, which was dedicated to the Seraskerate by Mahmud II in 1824. In order to eliminate the problems experienced in the supply of army animals, especially after the Crimean War, it was decided by the Military Council to establish a military farm in every army region within the Ottoman geography. From 1863 to the XX. In the period up to the century; Sultansuyu (Malatya) and Anavarza (Çukurova) farms were established for the IV. Army, (Aleppo) Hamra farms were established for the V. Army, and Harnini and Veziriye farms were established for the VI. Army (Iraq). After the declaration of the Second Constitutional Monarchy, in addition to the administration of military farms; Land, property and animal assets were also taken from the Seraskerlik and transferred to the Ministry of Finance. In this study; It is aimed to reveal and evaluate the establishment, operation and management of military farms in the light of documents.
Military Farm Çifteler Veziriye Sultansuyu Çukurova Harnini Hamra.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Osmanlı Sosyoekonomik Tarihi, Yakınçağ Askeri Tarih, Yakınçağ Tarihi (Diğer) |
Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
Gönderilme Tarihi | 1 Kasım 2024 |
Kabul Tarihi | 18 Nisan 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 84 |
Dergimiz EBSCOhost, ULAKBİM/Sosyal Bilimler Veri Tabanında, SOBİAD ve Türk Eğitim İndeksi'nde yer alan uluslararası hakemli bir dergidir.