Mustafa Şekip [Tunç], one of the scholars who played an active role in the construction of modern psychology and modern philosophy in Turkey, was mainly known in Turkey for his publications on Bergson. After Mustafa Şekip's death, much academic work was done on him. Mustafa Şekip published two articles on Kantian philosophy in Ottoman Turkish. The first is his article, 'Kant and His Philosophy,' published in Milli Mecmua in 1925; the second is his article, 'Is Kant Ever Blameless?', published in Hayat Mecmua in 1927. Within the framework of this study, these two articles have been translated into Latin letters and analyzed philosophically. In his article entitled "Kant and His Philosophy", Mustafa Şekip touched upon the most prominent aspects of Kant's philosophy. He expressed his ideas on the subject where he felt it was necessary. In this article, Mustafa Şekip first explained in general terms the "subject-centered" model of knowledge that Kant constructed with inspiration from Copernicus. In the rest of the article, Kant discussed what the mind can and cannot theoretically know in his philosophy and explained the position of metaphysical elements such as God, soul, and freedom. In his article "Is Kant Ever Blameless?", Mustafa Şekip wrote this article in response to his close friend Azad Bey's criticism of his views on Kant in his article entitled "Origin and Development of the Idea of Progress" published in the 49th issue of Hayat Mecmua. In this article, he praised Kant's philosophical views but criticized his "vassal" relationship with the King. He criticized Kant's unconditional submission to King Frederick II by giving in to political pressure. Mustafa Şekip did not present a new approach to Kant's philosophy in these articles. However, he contributed to the recognition and interest of Kant's philosophy in the scientific world of the early Republican period.
History of Science and Philosophy Early Republican Period Mustafa Şekip Tunç Kant
Modern psikolojinin felsefenin Türkiye’de inşa edilmesinde aktif rol alan bilginlerimizden biri olan Mustafa Şekip [Tunç] daha çok Bergson hakkında yaptığı yayınlarla Türkiye’de tanınmıştır. Mustafa Şekip’in ölümünden sonra hakkında çok fazla akademik çalışma yapılmıştır. Mustafa Şekip Kant felsefesi hakkında iki makalesini Osmanlı Türkçesi ile yayımlamıştır. Bunlardan ilki 1925 yılında Milli Mecmua’da yayımlanan “Kant ve Felsefesi” isimli makalesi; diğeri 1927 yılında Hayat Mecmuası’nda yayımlanan “Kant Hiç Kabahatsiz mi?” isimli makalesidir. Bu çalışma kapsamında söz konusu iki makalenin Latin harflerine tam transliterasyonu ve felsefi analizi yapılmıştır. Mustafa Şekip “Kant ve Felsefesi” isimli makalesinde, Kant felsefesinin en belirgin taraflarına değinmiş ve gerekli gördüğü yerlerde konu ile ilgili şahsî fikirlerini paylaşmıştır. Mustafa Şekip bu makalesinde öncelikle Kant’ın Copernicus’tan ilham alarak kurguladığı “özne merkezli” bilgi modelini genel hatları ile açıklamıştır. Makalesinin devamında ise Kant felsefesinde aklın teorik olarak neyi bilip neyi bilemeyeceğini tartışıp Tanrı, ruh, özgürlük gibi metafizik unsurların konumunu izah etmiştir. Mustafa Şekip “Kant Hiç Kabahatsiz mi?” isimli makalesini, Hayat Mecmuası’nın 49. sayısında yayımladığı “Terakki Fikrinin Menşeʾi ve Tekâmülü” başlıklı makalesinde Kant’a yönelik beyan ettiği görüşlerine dair yakın dostu Azad Bey’in yönelttiği eleştirilere cevaben yazmıştır. Mustafa Şekip bu makalesinde Kant’ın siyasi baskılara boyun eğerek kral II. Frederik’e koşulsuz tabi olmasını eleştirmiştir. Mustafa Şekip, Kant felsefesine dair kaleme aldığı bu makalelerinde yeni bir yaklaşım ortaya koymamıştır fakat Kant felsefesinin erken Cumhuriyet dönemi bilim dünyasında tanınmasına ve ilgi görmesine katkıda bulunmuştur.
Bilim Tarihi ve Felsefesi Erken Cumhuriyet Dönemi Mustafa Şekip Tunç Kant
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Bilgi Sistemleri Felsefesi, Araştırma Yöntemleri ve Teori |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 25 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 26 Ocak 2024 |
Kabul Tarihi | 17 Ekim 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 65 Sayı: 1 |
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası (CC BY 4.0) ile lisanslanmıştır.