İnceleme Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ALEKSANDR BLOK’UN KULİKOV MEYDANINDA ADLI ŞİİRİNDE RUSYA HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN YANSIMALARI

Yıl 2025, Cilt: 65 Sayı: 1, 760 - 773, 25.06.2025
https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2025.65.1.32

Öz

Aleksandr Aleksandroviç Blok (1880-1921), ikinci kuşak Rus sembolistlerin önde gelen isimlerinden biridir. Pek çok sembolist şair gibi sanatında yeni bir yaşam oluşturmanın, yeni ideallerin izinden giden Blok, 1905 devrimiyle birlikte şiirlerinde Rusya’yı konu edinmeye başlar. Rusya temalı şiirleri arasında Kulikov Meydanında (Na pole Kulikovom, 1908) adlı şiiri ön plana çıkar. Şiir, Rus tarihinde knezlikler arasında birlik sağlama yolunda bir dönüm noktası olarak kabul edilen Kulikov Şavası’nı konu edinir. Blok’un sanatının doruğa ulaştığı dönemde kaleme aldığı bu şiir, çeşitli edebiyatçılar ve araştırmacılar tarafından olumlu yorumlar alır. Blok, şiirde tarihi ve kültürel öğelere yönelerek Rusya’ya ait değerleri ön plana çıkarmanın yanı sıra dönem Rusya’sı ve geçmiş arasında bir benzerlik oluşturmayı amaçlar. Böylece şair, yaşadığı dönemde yer alan toplumsal karmaşayı aksettirir. Bunun yanı sıra, halkın geçmiş zamanlarda olduğu gibi birlik ve beraberlik içerisinde olması gerektiği fikrini yansıtır. Rusya’nın derin bir geçmişe, zengin bir tarihi ve kültürel birikime sahip olduğuna vurgu yaparak okuyucusunda milli bilinci uyandırmayı amaçlar. Çalışmamız, şairin Kulikov Savaşı aracılığıyla şiirde işlediği fikirlere dair çıkarımda bulunmayı amaçlanmaktadır. Şair hakkında bilgi sağlaması bakımından edebi yaşamına, sanat ve yaşadığı döneme dair bakış açısına kısaca değindikten sonra, şiire dair analizler yer alacaktır. İncelemeler, şair ve eserleriyle ilgili ülkemizde, Rusya’da ve Batı’da yapılmış çalışmalardan elde edilen veriler temelinde yorum bilim ve metne dayalı inceleme yöntemlerine başvurularak gerçekleşmektedir.

Kaynakça

  • Avdeyçik, L. L. (2021). Sakralizatsiya obraza Vladimira Solovyova v tvorçestve poetovmladosimvolistov. L. L., Avdeyçik (Ed.). Dialog epoh v literature içinde (s. 5-20), Minsk: BGU.
  • Bannikov, N. V. (1986). Tri veka russkoy poezii. Moskva: “Prosveşçenie”.
  • Blok, A. A. (1960). Sobranie soçineniy v vosmi tomah. Tom 3. Stihotvoreniya i poemı 1907- 1921. V. N. Orlov, A. A. Surkov ve K. İ. Çukovski (Ed.). Moskva, Leningrad: Gosudarstvennoe izdatel’stvo hudojestvennoy liiteraturı.
  • Çetinkaya, E. (2021). Rus Sembolist Şairler A. A. BLOK, V. Ya. Bryusov ve K. D. Balmont’da Devrimin Yansıması Olarak İskitler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi (TEKE), 10(2), 633-648.
  • İl’yev, S. P. (1991). Kulikovskaya bitva kak “simvoliçeskoe sobıtie”. Yu. K. Gerasimov (Ed.). Aleksandr Blok. İssledovaniya i materialı içinde (s. 22-40), Leningrad: Nauka.
  • Jirkova, Ye. A. (2015). Obraz rodinı v ranney lirike Aleksandra Bloka: lingvopoetiçeskiy aspekt. Kul’turnaya jizn’ yuga Rossii, 3(58), 78-83.
  • Kemball, R. (1954). On The Field of Kulikovo. The Russian Review, 13(1), 33-37.
  • Lotman, M. Yu (1981). Blok i narodnaya kul’tura goroda. Z. G. Mints (Ed.). Nasledie A. Bloka i aktual’nıe problemı poetiki. Blokovskiy sbornik IV içinde (s. 7-26) Uçenıe zapiski Tartuskogo gosudarstvennogo universiteta. Vıpusk: 657. Tartu: Tartuskiy gosudarstvennıy universitet.
  • Mihaylov, A. (1981). Poetiçeskiy mir Bloka. A. Mihaylov, St. Lesnevskiy (Ed.). V mire Bloka. Sbornik stat’ey içinde (s. 135-163), Moskva: Sovetskiy pisatel’.
  • Mints, Z. G. (2004). Blok i russkiy simvolizm. Poetika russkogo simvolizma. Sankt- Petersburg: “İskusstvo-SPB”.
  • Mints Z. G. (1985). Tiskl Al. Bloka “Raput’ya”. Z.G. Mints (Ed.) Mir A. Bloka içinde (s. 3-18). Blokovskiy sbornik Uçenıe zapiski Tartuskogo gosudarstvennogo universiteta. Vıpusk: 657. Tartu: Tartuskiy gosudarstvennıy universitet.
  • Mints, Z. G. (Ed.). (1981). Nasledie A. Bloka i aktual’nıe problemı poetiki. Blokovskiy sbornik IV. Uçenıe zapiski Tartuskogo gosudarstvennogo universiteta. Vıpusk: 657. Tartu: Tartuskiy gosudarstvennıy universitet.
  • Nikolayev, P.A. (1990). Russkie pisateli. Biobibliografiçeskiy slovar’. Tom:1. Moskva: “Prosveşçenie”.
  • Orlov, V.N., Surkov, A.A., Çukovskiy, K.İ. (Ed.) (1960). Aleksandr Blok. Sobranie soçineniy. Stihotvorenie i poemı (1907-1921). Tom 3. Moskva, Leningrad: Gosudarstvennoe izdatel’stvo hudojestvennoy literaturı.
  • Öksüz G. (2010). Aleksandr Blok’un “On İki” Adlı Şiirinde Sesler, Renkler ve Semboller. LİTTERA Edebiyat Yazıları (C. 26, s. 143-156).
  • Skatov, N. (1981). Rossiya u Aleksandra Bloka i poetiçeskaya traditsiya Nekrasova. A. Mihaylov ve St. Lesnevskiy (Ed.). V mire Bloka. Sbornik stat’ey içinde (s. 85-114), Moskva: Sovetskiy pisatel’.
  • Solovyov, V. (1974). Stihotvoreniya i şutoçnıye piyesı. F. Ya. Priyma (Ed.). Leningradskoye otdeleniye: İzdatel’stvo “Sovetskiy pisatel”
  • Tresidder, J. (1999). Slovar’ simvolov. Moskva: Fair-Press.
  • Vroon, R. (1984). Cycle and history: The case of Aleksandr Blok's “Rodina”. The Slavic and East European Journal, 28(3), 340-357.
  • Işık, S. (2023). Zerdüşt’ün Yeni Ş arkısı: N ietzsche v e E bedi D önüş y a d a B ir M ünkirin Ebediyet Arayışı. Dört Öge, 23, 135-159.

RUSSIA IN THE POEM ON THE FIELD OF KULIKOVO OF ALEXANDR BLOK

Yıl 2025, Cilt: 65 Sayı: 1, 760 - 773, 25.06.2025
https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2025.65.1.32

Öz

Aleksandr Aleksandrovich Blok (1880-1921) is one of the leading figures of the second generation of Russian Symbolists. Like many symbolist poets, Blok, pursuing path of creating a new life and new ideals in his art, took Russia as the subject of his poems together with the 1905 Revolution. In this direction, the poet aimed to bring Russian life to the forefront by turning to historical elements. The poem On The Field Of Kulikovo (Na Pole Kulikovom, 1908), which is on the Battle of Kulikovo, which is a turning point in Russian history in terms of establishing unity and solidarity among the principalities, is one of the outstanding poems of poet, in which he used historical elements. This poem, which Blok wrote during the period when his art reached its peak, received positive comments from various poets and literators. Through historical references, the poet calls on his reader in the poem to establish unity and solidarity despite the social, political and cultural complexity of Russia at that time. The poem, which is about the situation in Russia at that time, includes reminders about cultural and historical values. Through these reminders, poet conveys that Russia has a deep past, rich historical and cultural heritage. In our study, we will try to examine the thoughts that the poet aims to convey through the Battle of Kuliov, on which he based his poem. In line with the information obtained, interpretations will be made about the symbolic meanings in the poem.

Kaynakça

  • Avdeyçik, L. L. (2021). Sakralizatsiya obraza Vladimira Solovyova v tvorçestve poetovmladosimvolistov. L. L., Avdeyçik (Ed.). Dialog epoh v literature içinde (s. 5-20), Minsk: BGU.
  • Bannikov, N. V. (1986). Tri veka russkoy poezii. Moskva: “Prosveşçenie”.
  • Blok, A. A. (1960). Sobranie soçineniy v vosmi tomah. Tom 3. Stihotvoreniya i poemı 1907- 1921. V. N. Orlov, A. A. Surkov ve K. İ. Çukovski (Ed.). Moskva, Leningrad: Gosudarstvennoe izdatel’stvo hudojestvennoy liiteraturı.
  • Çetinkaya, E. (2021). Rus Sembolist Şairler A. A. BLOK, V. Ya. Bryusov ve K. D. Balmont’da Devrimin Yansıması Olarak İskitler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi (TEKE), 10(2), 633-648.
  • İl’yev, S. P. (1991). Kulikovskaya bitva kak “simvoliçeskoe sobıtie”. Yu. K. Gerasimov (Ed.). Aleksandr Blok. İssledovaniya i materialı içinde (s. 22-40), Leningrad: Nauka.
  • Jirkova, Ye. A. (2015). Obraz rodinı v ranney lirike Aleksandra Bloka: lingvopoetiçeskiy aspekt. Kul’turnaya jizn’ yuga Rossii, 3(58), 78-83.
  • Kemball, R. (1954). On The Field of Kulikovo. The Russian Review, 13(1), 33-37.
  • Lotman, M. Yu (1981). Blok i narodnaya kul’tura goroda. Z. G. Mints (Ed.). Nasledie A. Bloka i aktual’nıe problemı poetiki. Blokovskiy sbornik IV içinde (s. 7-26) Uçenıe zapiski Tartuskogo gosudarstvennogo universiteta. Vıpusk: 657. Tartu: Tartuskiy gosudarstvennıy universitet.
  • Mihaylov, A. (1981). Poetiçeskiy mir Bloka. A. Mihaylov, St. Lesnevskiy (Ed.). V mire Bloka. Sbornik stat’ey içinde (s. 135-163), Moskva: Sovetskiy pisatel’.
  • Mints, Z. G. (2004). Blok i russkiy simvolizm. Poetika russkogo simvolizma. Sankt- Petersburg: “İskusstvo-SPB”.
  • Mints Z. G. (1985). Tiskl Al. Bloka “Raput’ya”. Z.G. Mints (Ed.) Mir A. Bloka içinde (s. 3-18). Blokovskiy sbornik Uçenıe zapiski Tartuskogo gosudarstvennogo universiteta. Vıpusk: 657. Tartu: Tartuskiy gosudarstvennıy universitet.
  • Mints, Z. G. (Ed.). (1981). Nasledie A. Bloka i aktual’nıe problemı poetiki. Blokovskiy sbornik IV. Uçenıe zapiski Tartuskogo gosudarstvennogo universiteta. Vıpusk: 657. Tartu: Tartuskiy gosudarstvennıy universitet.
  • Nikolayev, P.A. (1990). Russkie pisateli. Biobibliografiçeskiy slovar’. Tom:1. Moskva: “Prosveşçenie”.
  • Orlov, V.N., Surkov, A.A., Çukovskiy, K.İ. (Ed.) (1960). Aleksandr Blok. Sobranie soçineniy. Stihotvorenie i poemı (1907-1921). Tom 3. Moskva, Leningrad: Gosudarstvennoe izdatel’stvo hudojestvennoy literaturı.
  • Öksüz G. (2010). Aleksandr Blok’un “On İki” Adlı Şiirinde Sesler, Renkler ve Semboller. LİTTERA Edebiyat Yazıları (C. 26, s. 143-156).
  • Skatov, N. (1981). Rossiya u Aleksandra Bloka i poetiçeskaya traditsiya Nekrasova. A. Mihaylov ve St. Lesnevskiy (Ed.). V mire Bloka. Sbornik stat’ey içinde (s. 85-114), Moskva: Sovetskiy pisatel’.
  • Solovyov, V. (1974). Stihotvoreniya i şutoçnıye piyesı. F. Ya. Priyma (Ed.). Leningradskoye otdeleniye: İzdatel’stvo “Sovetskiy pisatel”
  • Tresidder, J. (1999). Slovar’ simvolov. Moskva: Fair-Press.
  • Vroon, R. (1984). Cycle and history: The case of Aleksandr Blok's “Rodina”. The Slavic and East European Journal, 28(3), 340-357.
  • Işık, S. (2023). Zerdüşt’ün Yeni Ş arkısı: N ietzsche v e E bedi D önüş y a d a B ir M ünkirin Ebediyet Arayışı. Dört Öge, 23, 135-159.
Toplam 20 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Rus Dili, Edebiyatı ve Kültürü
Bölüm İnceleme makalesi
Yazarlar

Mesude Sağıroğlu 0000-0002-6749-2359

Yayımlanma Tarihi 25 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 24 Ağustos 2024
Kabul Tarihi 12 Şubat 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 65 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Sağıroğlu, M. (2025). ALEKSANDR BLOK’UN KULİKOV MEYDANINDA ADLI ŞİİRİNDE RUSYA HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN YANSIMALARI. Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 65(1), 760-773. https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2025.65.1.32

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası (CC BY 4.0) ile lisanslanmıştır.