Öz
Bu araştırmanın amacı, kültür varlıklarını koruma bilincinin kazandırılmasında karikatür kullanımının öğrenci resimlerine katkısı olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırmada nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntemden yararlanılmış olup, nicel olarak deney kontrol gruplu, öntest sontest kontrollü deneysel yöntem, nitel olarak ise tematik yöntem kullanılmıştır. Çalışma grubu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Bartın ilindeki bir ortaokulun 7. sınıfına devam eden toplam 60 öğrenciden oluşmaktadır. Veriler, öğrenci resimlerinden elde edilmiştir. Öğrenci resimlerinde kullanılacak olan teknik, kuru boya ile sınırlandırılmıştır. Çalışmada elde edilen öğrenci resimleri, tema analizi yöntemiyle incelenmiş ortaya çıkan temalara dayalı olarak hazırlanan matrisler, yüzdelik dağılımlara dönüştürülerek grafikler oluşturulmuş ve elde edilen bulgular yorumlanmıştır. Araştırmanın bulgularında, kontrol grubu ön test resim çalışmaları ve son test resim çalışmaları karşılaştırıldığında, son test resim çalışmalarında temaların çeşitliliğinin arttığı tespit edilmiştir. Deney grubu ön test resim çalışmaları ve son test resim çalışmaları arasında yapılan değerlendirmede ise, son test resim çalışmalarında tema çeşitliliğinin neredeyse iki katına çıktığı görülmüştür. Kontrol grubu ön test resim çalışmaları ve son test resim çalışmaları arasındaki tema çeşitliliği artışı ile deney grubu ön test resim çalışmaları ve son test resim çalışmaları arasındaki tema çeşitliliği artışı karşılaştırıldığında, deney grubundaki tema çeşitliliği artışının, kontrol grubuna oranla anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgulara dayalı olarak, karikatür destekli eğitimin öğrencilerde kültür varlıklarını koruma bilinci geliştirmede, kültür varlıklarına ne şekilde zararlar verildiğine, kültür varlıkların hangi şekilde korunması ve yaşatılması gerektiğine ve kültür varlıklarının hangi kurum ya da kuruluşlar tarafından korunduğuna ilişkin temaların kullanımı açısından etkili bir yöntem olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
kültür kültür varlığı karikatür koruma bilinci sanat eğitimi.
Etik Beyan
Bu araştırma için Bartın il Milli Eğitim Müdürlüğü’nden, 05.06.2024 kayıt tarihi ve E-64441482-605.01-103802997 sayı numarası ile onay belgesi alınmıştır. Evrak http://evraksorgu.meb.gov.tr adresinden abbd-b57d-34f9-8421-14a5 kodu ile teyit edilebilir.
Kaynakça
- Alkan, V., Şimşek, S. & Armağan Erbil, B. (2019). Karma yöntem: öyküleyici alanyazın incelemesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 7(2), 559-582. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.5m
- Akengin, H., & İbrahimoğlu, Z. (2010). Sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve derse ilişkin görüşlerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 1-19.
- Asatekin, G. N. (2004). Kültür ve doğa varlıklarımız: neyi, niçin ve nasıl korumalıyız?. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları. ISBN: 975-17-3133-X.
- Creswell, J. W. (2008). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (3. Baskı). USA: Pearson Education Inc.
- Dardieri, I. M. (2001). The impact of using caricature drawings in the development of scientific concepts and attitudes towards science learning among primary school students in the village and the city. Journal of Research in Education and Psychology, 2(15), 135-153.
- Gökbulut, Y., & Kuş, S. (2019). Cartoon to solve teaching problem on mathematics. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 8(1), 145–150. https://doi.org/10.11591/ijere.v8.i1.pp145-150
- Karakuş, U., Palaz, T., Kılcan, B., & Çepni, O. (2012). Sosyal bilgiler müfredatında yer alan “çevre sorunları” konularının öğretiminde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 363-376.
- Orhan, H. (2018). Ortaokul öğrencilerinin çevre sorunları algılarının karikatür yoluyla belirlenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Raiyn, J. (2016). The role of visual learning in improving students’ high-order thinking skills. Journal of Education and Practice, 7(24), 115-121.
- Sammawi, B. M. (2010). The impact of teaching an advanced unit with caricature drawings in the acquisition of health concepts among 8th grade students of basic education in the capital city schools. [Unpublished master’s thesis]. Sana’a University.
- Toraman, S. (2021). Karma yöntemler araştırması: kısa tarihi, tanımı, bakış açıları ve temel kavramlar. Nitel Sosyal Bilimler, 3(1), 1-29. https://doi.org/10.47105/nsb.847688
- Yaman, H. (2010). Cartoons as a teaching tool: a research on Turkish language grammar teaching. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(2), 1231-1242.
- Yıldız, U., & Yılmaz, M. (2017). Karikatürün öğrenci resimleri üzerine etkisi. İdil, 6(37), 2469-2487. https://doi.org/10.7816/idil-06-37-06
- Yılmaz, M. (2014). Görsel sanatlar eğitiminde mizahın yeri ve kaynakları. Akademik Bakış Dergisi, 40(1), 1-10. Özel, S. (1997). Uluslararası alanda kültür varlıklarının korunması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Öz
The aim of this study is to determine whether the use of cartoons contributes to student drawings in fostering awareness of cultural heritage preservation. A mixed-methods approach was employed, combining quantitative and qualitative methods. The quantitative aspect utilized a pretest-posttest controlled experimental design with experimental and control groups, while the qualitative aspect employed thematic analysis. The study group consisted of 60 seventh-grade students attending a middle school in Bartın province during the 2023-2024 academic year. Data were obtained from student drawings, and the drawing technique was limited to colored pencils. Student drawings were analyzed using thematic analysis, and matrices based on the emerging themes were converted into percentage distributions and presented in graphical form. The findings were interpreted accordingly. The study revealed that, when comparing the pretest and posttest drawings of the control group, there was an increase in the diversity of themes in the posttest drawings. Similarly, in the evaluation of the experimental group, the diversity of themes in the posttest drawings was found to have nearly doubled compared to the pretest drawings. When the increase in theme diversity between the control group and the experimental group was compared, the increase in the experimental group was significantly higher than that of the control group. Based on these findings, it was concluded that cartoon-supported education is an effective method for developing awareness of cultural heritage preservation among students. It was particularly effective in addressing themes related to the types of damages inflicted on cultural heritage, methods for protecting and sustaining cultural assets, and the institutions or organizations responsible for their preservation.
Anahtar Kelimeler
culture culture asset cartoon preservation awareness art education.
Etik Beyan
For this research, a certificate of approval was obtained from Bartın Provincial Directorate of National Education with the registration date 05.06.2024 and the number number E-64441482-605.01-103802997. The document can be confirmed at http://evraksorgu.meb.gov.tr with the code abbd-b57d-34f9-8421-14a5.
Kaynakça
- Alkan, V., Şimşek, S. & Armağan Erbil, B. (2019). Karma yöntem: öyküleyici alanyazın incelemesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 7(2), 559-582. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.5m
- Akengin, H., & İbrahimoğlu, Z. (2010). Sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve derse ilişkin görüşlerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 1-19.
- Asatekin, G. N. (2004). Kültür ve doğa varlıklarımız: neyi, niçin ve nasıl korumalıyız?. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları. ISBN: 975-17-3133-X.
- Creswell, J. W. (2008). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (3. Baskı). USA: Pearson Education Inc.
- Dardieri, I. M. (2001). The impact of using caricature drawings in the development of scientific concepts and attitudes towards science learning among primary school students in the village and the city. Journal of Research in Education and Psychology, 2(15), 135-153.
- Gökbulut, Y., & Kuş, S. (2019). Cartoon to solve teaching problem on mathematics. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 8(1), 145–150. https://doi.org/10.11591/ijere.v8.i1.pp145-150
- Karakuş, U., Palaz, T., Kılcan, B., & Çepni, O. (2012). Sosyal bilgiler müfredatında yer alan “çevre sorunları” konularının öğretiminde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 363-376.
- Orhan, H. (2018). Ortaokul öğrencilerinin çevre sorunları algılarının karikatür yoluyla belirlenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Raiyn, J. (2016). The role of visual learning in improving students’ high-order thinking skills. Journal of Education and Practice, 7(24), 115-121.
- Sammawi, B. M. (2010). The impact of teaching an advanced unit with caricature drawings in the acquisition of health concepts among 8th grade students of basic education in the capital city schools. [Unpublished master’s thesis]. Sana’a University.
- Toraman, S. (2021). Karma yöntemler araştırması: kısa tarihi, tanımı, bakış açıları ve temel kavramlar. Nitel Sosyal Bilimler, 3(1), 1-29. https://doi.org/10.47105/nsb.847688
- Yaman, H. (2010). Cartoons as a teaching tool: a research on Turkish language grammar teaching. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(2), 1231-1242.
- Yıldız, U., & Yılmaz, M. (2017). Karikatürün öğrenci resimleri üzerine etkisi. İdil, 6(37), 2469-2487. https://doi.org/10.7816/idil-06-37-06
- Yılmaz, M. (2014). Görsel sanatlar eğitiminde mizahın yeri ve kaynakları. Akademik Bakış Dergisi, 40(1), 1-10. Özel, S. (1997). Uluslararası alanda kültür varlıklarının korunması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Güzel Sanatlar Eğitimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 10 Şubat 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 13 Sayı: 16 |
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi (MAKÜ-EBED), eğitim bilimleri, alan eğitimi ve öğretmen yetiştirme alanlarındaki gelişmeleri bilimsel bir zeminde paylaşarak bilime katkı sağlamayı amaçlayan ulusal, hakemli ve bilimsel bir dergidir. Dergimiz yılda bir kez çevrimiçi olarak yayımlanmakta olup, tüm makaleler açık erişim olarak sunulmaktadır