Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ

Yıl 2025, Cilt: 40 Sayı: 1, 353 - 396, 30.07.2025
https://doi.org/10.18513/egetid.1689380

Öz

Öz
Bu çalışma 1886’da kurulan Saint Michel Fransız Lisesinin tarihçesi ve kendine has eğitim sistemini içermektedir. Hazırladığı eğitim programıyla “insan inşa etmeyi” amaçlayan Lasalyen eğitim sisteminin öncülerinden olan lisenin tarihi, arşiv belgelerinin ışığında ilk kez bu denli ayrıntılı kaleme alınmıştır. Yıllar içinde değişen müfredat analiz edilerek verilen dersler ve bu derslerin değişim ve gelişimleri tespit edilmiş ve tabloyla okunabilir hale getirilmiştir. Lisenin bir erkek okulu olarak açılması sebebiyle okula kaydolan ilk kız öğrenci; yine yabancı okulların Osmanlı döneminde bir süre Türklere yasak olması sebebiyle okula kaydolan ilk Türk öğrenci bu çalışmayla ortaya çıkarılmıştır.
Sainte Jeanne d’Arc Lisesi ve Saint Michel Lisesinin güçlerinin birleşimi, başarıyı bir adım ileri taşımış ve 1936-1937 eğitim öğretim yılından itibaren okul St. Michel Fransız Lisesi adıyla “eğitimli ve dünyayı kavrayabilen insan” yetiştirmeye devam etmiştir. Okul yönetiminin, mevcut hükümetlerin eğitim politikalarına uymasıyla kapıları hiç kapanmayan lise, Lasalyen eğitim sisteminden de ödün vermediği için kalitesini günümüze kadar korumayı başarmıştır.
Kurucularının din adamı olmasına rağmen okulun Türk coğrafyasındaki ilk laik ve karma Fransız lisesi olması, onu diğer Fransız liselerinden ayırmaktadır. Özetle okul, kendini gelenekten geleceğe, Osmanlı’dan Cumhuriyet’in ikinci yüzyılına kadar taşımıştır.

Teşekkür

St. Michel Lisesi müdürü Sayın Jean-Michel Ducrot’ya, Müdür Başyardımcısı Ayla Ağırbaş’a, arşivdeki samimi yardımları ve içten dostlukları için Melida Çetinoğlu ve Aslin Akgün’e, Alev Aksu’ya, Beyhan Zengin’e, Mezunlar Derneği Başkanı Budak Özeler’e ve metinde adı geçen röportaj yaptığım tüm okul öğretmenlerine, ismini zikredemediğim ve “St. Michel sadece bir okul değildir, bir yuvadır” ortamını bana derinden hissettiren tüm okul personeline teşekkürü borç bilirim.

Kaynakça

  • Aksoy 2015 Ekrem Aksoy, “Başlangıcından Günümüze Türkiye’de Fransız Okulları”, Gerflint. Synergies Turquie no. 8, s. 29-46.
  • Ange Michel 2004 Frère Ange Michel, Les Frères des Ecoles Chrétiennes en Turquie (1841-2003), Les Editions ISIS, İstanbul.
  • Ange Michel 2002 Frère Ange Michel, St. Joseph’in Öyküsü, çev. Demir Alp Serezli, Saint Joseph Lisesi Eğitim Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Azınlık ve Yabancı Okullarının Genel Denetiminde Göz Önünde Bulundurulacak Esaslar, Yayın No: 33, Millî Eğitim Bakanlığı, Teftiş Kurulu Başkanlığı, Ankara, 1994.
  • Kutlu 2018 Gözde Kutlu, 19. Yüzyıldan Günümüze İstanbul’da Fransız Okul Yapıları, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, doktora tezi, İstanbul.
  • Mantran 1981 Robert Mantran, “Les Ecoles Françaises en Turquie (1925-1931)”, La Turquie et la France à l’Epoque d’Atatürk, Collection Turcica, Association par le Développement des Etudes Turques, Paris.
  • Roche 1989 Max Roche, Education, Assistance et Culture Françaises dans L’Empire Ottoman (1784-1868), ISIS, İstanbul.
  • Sezer Arığ 2014 Ayten Sezer Arığ, Atatürk Döneminde Yabancı Okullar (1923-1938), Türk Tarih Kurumu Yay., 2. Baskı, Ankara.
  • Somel 2010 Selçuk Akşin Somel, Osmanlı'da Eğitimin Modernleşmesi, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Şencan Gürtunca 2017 Evrim Şencan Gürtunca, Robert Kolej ve Türk Öğrencileri Üzerine Prosopografik Bir Çalışma, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, doktora tezi, Ankara.
  • Şencan 2019 Evrim Şencan. Robert Kolej ve Türk Öğrencileri (1863-1971), Libra Kitap, İstanbul.
  • Şencan Gürtunca 2021 Evrim Şencan Gürtunca (ed.), Türk ve Fransız Diplomatik Arşiv Belgeleriyle 100. Yılında Alemdar Vapuru Olayı, Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Dairesi Başkanlığı, Ankara.
  • Tanır 2016 Engin Deniz Tanır, Cumhuriyet’in Kuruluş Sürecinde Türkiye’de Fransız Okulları (1919-1925), Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
  • Türk ve Fransız Diplomatik Arşiv Belgeleriyle 100. Yılında 1921 Ankara Anlaşması, Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2022.
Toplam 14 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Çağdaş Dünya Tarihi (Diğer)
Bölüm MAKALELER
Yazarlar

Evrim Şencan 0000-0002-9807-1338

Yayımlanma Tarihi 30 Temmuz 2025
Gönderilme Tarihi 2 Mayıs 2025
Kabul Tarihi 24 Temmuz 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 40 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Şencan, E. (2025). GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ. Tarih İncelemeleri Dergisi, 40(1), 353-396. https://doi.org/10.18513/egetid.1689380
AMA Şencan E. GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ. TID. Temmuz 2025;40(1):353-396. doi:10.18513/egetid.1689380
Chicago Şencan, Evrim. “GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ”. Tarih İncelemeleri Dergisi 40, sy. 1 (Temmuz 2025): 353-96. https://doi.org/10.18513/egetid.1689380.
EndNote Şencan E (01 Temmuz 2025) GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ. Tarih İncelemeleri Dergisi 40 1 353–396.
IEEE E. Şencan, “GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ”, TID, c. 40, sy. 1, ss. 353–396, 2025, doi: 10.18513/egetid.1689380.
ISNAD Şencan, Evrim. “GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ”. Tarih İncelemeleri Dergisi 40/1 (Temmuz 2025), 353-396. https://doi.org/10.18513/egetid.1689380.
JAMA Şencan E. GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ. TID. 2025;40:353–396.
MLA Şencan, Evrim. “GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ”. Tarih İncelemeleri Dergisi, c. 40, sy. 1, 2025, ss. 353-96, doi:10.18513/egetid.1689380.
Vancouver Şencan E. GELENEKTEN GELECEĞE: SAINT MICHEL FRANSIZ LİSESİ. TID. 2025;40(1):353-96.