Araştırma Makalesi
Yıl 2025,
Cilt: 11 Sayı: 1, 37 - 51, 30.04.2025
Öz
This study aims to explore preschool teachers' perspectives on abuse. Designed as a phenomenological study, the research employed a convenience sampling technique to select participants. Accordingly, the study group consisted of 15 preschool teachers working in Rize province during the 2023-2024 academic year, all of whom participated voluntarily. Data for the study were collected through semi-structured individual interviews with the teachers. These interviews, lasting approximately 40 minutes, were conducted using an interview form comprising five open-ended questions. Prior to the interviews, participants were informed about the study's purpose. To ensure the accuracy of the data and to prevent any loss, the participants' responses were recorded with their consent. The collected data were analyzed using content analysis. Findings revealed that preschool teachers had limited knowledge of the concept of abuse and lacked clarity on the appropriate steps to take in cases of suspected abuse. Additionally, they expressed hesitation in reporting such incidents. Moreover, the study found that most preschool teachers had encountered at least one child who had experienced some form of abuse during their professional careers. In these cases, their primary course of action was to arrange meetings with the child's family. However, all participants agreed that these meetings were often ineffective in resolving the issue and frequently resulted in conflicts with the family.
Kaynakça
- Aksel, Ş., & Yılmaz Irmak, T. (2015). Çocuk cinsel istismarı konusunda öğretmenlerin bilgi ve deneyimleri. Ege Eğitim Dergisi, 373-391.
- Ayling, N. J., Walsh, K., & Williams, K. E. (2020). Factors influencing early childhood education and care educators’ reporting of child abuse and neglect. Australasian Journal of Early Childhood, 45(1), 95-108.
- Bakır, E., & Kapucu, S. (2017). Çocuk ihmali ve istismarının Türkiye’de yapılan araştırmalara yansıması: Bir literatür incelemesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 13-24.
- Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
- Baskak, İ. (2023). Çocuğa yönelik duygusal istismar. Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 3(1), 61-72.
- Boduroğlu, G. (2023). İstismar mağduru çocuklara yönelik çocuk izlem merkezlerinin önemi. Çocuklarda İhmal ve İstismar, 215.
- Can Yaşar M, Kaya, Ü. Ü., & Karaca, N. H. (2021). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin çocuk cinsel istismarının bildirimine yönelik tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(2), 715-737.
- Cırık, V., Efe, E., & Velipaşaoğlu, S. (2020). Educating children through their parents to prevent child sexual abuse in Turkey. Perspectives in Psychiatric Care, 56(3), 523-532.
- Çıtak Tunç, G. (2016). Beden güvenliği eğitimi programının okul öncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların kendini koruma becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora tezi. İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Çimen, B., & Karadağ, E. (2020). Özel okullarda çalışan öğretmenlerin çalışma şartları ve gelecek kaygıları üzerine görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 518-541.
- Dinehart, L., & Kenny, M. C. (2015) Knowledge of child abuse and reporting practices among early care and education providers. Journal of Research in Childhood Education, 29(4), 429-443, DOI: 10.1080/02568543.2015.1073818
- Doğanlı, B., & Karaörs, G. (2017). Çocuk istismarı ve sosyal devlet kapsamında çocuk istismarına yönelik alınan önlemler. The Journal of International Scientific Researches, 2(7), 82-92.
- Dumanlı Kürkçü, D. (2018). Twitter kullanıcılarının cinsel istismar olaylarına verdikleri tepkiler: Kullanıcıların profili ve içerik analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 53-65.
- Erdoğan, Y., & Aslan, D. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 104-132.
- Gökalp, Y., Kaya, S., & Övün, A. (2018). Kadın ve çocuk istismarı. Akademik Matbuat, 2(1), 61-77.
- Gül, S. S., & Nizam, Ö. K. (2021). Sosyal bilimlerde içerik ve söylem analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 181-198.
- Gündoğdu, S., & Yaşar, M. (2021). Okul öncesi dönemde çocuklar arasındaki sınıf içi güç ilişkilerinin incelenmesi. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 40(1), 122-141.
- Hailes, H. P., Yu, R., Danese, A., & Fazel, S. (2019). Long-termoutcomes of childhood sexual abuse: An umbrella review. TheLancet Psychiatry, 6(10), 830-839.
- Hemmingsson, E., Johansson, K., & Reynisdottir, S. (2014). Effects of childhood abuse on adult obesity: a systematic review and meta‐analysis. Obesity reviews, 15(11), 882-893.
- Justice Statistics-Adalet İstatistikleri (2023). https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/ 1042024101742Adalet%20%C4%B0statistikleri%202023.pdf adresinden erişilmiştir.
- Kenny M, & Wurtele SK. (2012). Preventing childhood sexual abuse: An ecological approach. Journal of Child Sexual Abuse,21(4),361-7.
- Kenny M, Wurtele SK., & Alonso L. (2012). Evaluation of a personal safety program with Latino preschoolers. Journal of Child Sexual Abuse, 21(4),368-85.
- Kocakaya, G. (2019). Yeme bozukluklarıyla ilişkili olabilecek değişkenlere bütüncül bakış. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2(4), 28-45.
- Nguyen-Vu, M. T. (2018). Preschool teachers' decision-making process in reporting child abuse. Doctoral Study. Walden University College of Education, USA.
- Olcay, A. (2021). Olumsuz çocukluk yaşantıları: okul öncesi öğretmenlerinin, eğitim yöneticilerinin ve destek personelinin farkındalık ve müdahale stratejileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Adana.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çeviren: Mesut Bütün-Selçuk Beşir Demir). Pegem Akademi: Ankara.
- Sağır, M. (2013). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik görüşleri ve farkındalık düzeyleri (Kayseri ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Seggie, F. N., & Bayyurt, Y. (Eds.). (2017). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. Anı Yayıncılık.
- Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (2023). https://www.kureselamaclar.org/amaclar/nitelikli-egitim/
- Tener, D., & Sigad, L. (2019). “I felt like I was thrown into a deep well”: Educators coping with child sexual abuse disclosure. Children and Youth Services Review, 106, 104465.
- Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2024). Güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuk istatistikleri, 202. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 53674. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Guvenlik-Birimine-Gelen-veya-Getirilen-Cocuk-Istatistikleri-2023-53674
- Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2024). Türkiye toplumsal cinsiyet istatistikleri 2021.
- https://www.tuik.gov.tr/media/announcements/toplumsal_cinsiyet_istatistikleri_2021.pdf
- UNICEF (2010). Türkiye'de çocuk istismarı ve aile içi şiddet araştırması-Özet rapor. https://www.unicef.org/turkiye/media/5221/file/%20T%C3%9CRK%C4%B0YE'DE%20%C3%87OCUK%20%C4%B0ST%C4%B0SMARI%20VE%20A%C4%B0LE%20%C4%B0%C3%87%C4%B0%20%C5%9E%C4%B0DDET%20ARA%C5%9ETIRMASI%20-%20%C3%96zet%20Raporu%202010.pdf
- World Health Organization (2020). Global status report on preventing violence against children 2020. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/332394/9789240004191-eng.pdf
- Widerberg, B., & Eklund, L. (2022). När styrkan i misstanken påverkar agerandet kring barn som misstänks fara illa: En kvantitativ studie om förskolepersonalens agerande i förhållande till sin anmälningsplikt. https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:1630573/FULLTEXT01.pdf
- Yanık, D., & Ediz, Ç. (2022). Aile içi şiddetin sessiz mağdurları: çocuklar. Meyad Akademi, 3(1), 91-103.
- Yetiş, O., & Ziyalar, N. (2018). Çocuk istismarı ve ihmalinin bildirimine yönelik öğretmen tutumları. Türkiye Klinikleri Journal of Forensic Medicine and Forensic Sciences, 15(1), 10-23.
- Zhang W, Chen J, Feng Y, Li J, Zhao X & Luo X. (2013). Young children's knowledge and skills related to sexual abuse prevention: A pilot study in Beijing, China. Child Abuse Neglect, 37(9), 623-630.
Yıl 2025,
Cilt: 11 Sayı: 1, 37 - 51, 30.04.2025
Öz
Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin istismar konusunda görüşlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımında fenomenoloji (olgubilim) olarak desenlenmiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde kolay ulaşılabilir örnekleme tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda 2023-2024 eğitim öğretim yılında Rize ilinde çalışan 15 okul öncesi öğretmeni araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Çalışma gurubunda yer alan öğretmenlerin belirlenmesinde gönüllülük esası dikkate alınmıştır. Araştırmanın verileri öğretmenler ile yapılan yarı yapılandırılmış bireysel görüşmeler ile elde edilmiştir. Beş açık uçlu sorunun yer aldığı görüşme formu ile gerçekleştirilen bireysel görüşmeler yaklaşık 40 dakika sürmüştür. Görüşmeye başlamadan önce katılımcılara araştırmanın amacı açıklanmıştır. Veri kaybını önlemek amacıyla katılımcıların izni alınarak yanıtları kayıt altına alınmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin istismar kavramı hakkında sınırlı bilgiye sahip oldukları, istismar şüphesi duyduklarında ne yapacakları hakkında net bilgi sahibi olmadıkları ve şüpheli durumlarda bildirimde bulunmakta çekimser kaldıkları görülmüştür. Ayrıca, araştırmaya katılan okul öncesi öğretmenlerinin çoğunluğunun meslek hayatı boyunca sınıflarında en az bir istismar türüne maruz kalan çocuklar ile karşılaştıkları ve bu durumda genellikle aile görüşmeleri yapmayı tercih ettikleri belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin tamamı aile görüşmelerinin problemi ortadan kaldırmada yetersiz kaldığını ve aile ile çatışma yaşadığını ifade etmiştir.
Anahtar Kelimeler
Etik Beyan
2024-61 araştırma numaralı çalışmanın etik açıdan bir sakınca bulunmadığına Gazi Üniversitesi Etik Komisyonu tarafından oybirliği ile karar verilmiştir.
Destekleyen Kurum
Gazi Üniversitesi
Kaynakça
- Aksel, Ş., & Yılmaz Irmak, T. (2015). Çocuk cinsel istismarı konusunda öğretmenlerin bilgi ve deneyimleri. Ege Eğitim Dergisi, 373-391.
- Ayling, N. J., Walsh, K., & Williams, K. E. (2020). Factors influencing early childhood education and care educators’ reporting of child abuse and neglect. Australasian Journal of Early Childhood, 45(1), 95-108.
- Bakır, E., & Kapucu, S. (2017). Çocuk ihmali ve istismarının Türkiye’de yapılan araştırmalara yansıması: Bir literatür incelemesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 13-24.
- Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
- Baskak, İ. (2023). Çocuğa yönelik duygusal istismar. Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 3(1), 61-72.
- Boduroğlu, G. (2023). İstismar mağduru çocuklara yönelik çocuk izlem merkezlerinin önemi. Çocuklarda İhmal ve İstismar, 215.
- Can Yaşar M, Kaya, Ü. Ü., & Karaca, N. H. (2021). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin çocuk cinsel istismarının bildirimine yönelik tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(2), 715-737.
- Cırık, V., Efe, E., & Velipaşaoğlu, S. (2020). Educating children through their parents to prevent child sexual abuse in Turkey. Perspectives in Psychiatric Care, 56(3), 523-532.
- Çıtak Tunç, G. (2016). Beden güvenliği eğitimi programının okul öncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların kendini koruma becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora tezi. İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Çimen, B., & Karadağ, E. (2020). Özel okullarda çalışan öğretmenlerin çalışma şartları ve gelecek kaygıları üzerine görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 518-541.
- Dinehart, L., & Kenny, M. C. (2015) Knowledge of child abuse and reporting practices among early care and education providers. Journal of Research in Childhood Education, 29(4), 429-443, DOI: 10.1080/02568543.2015.1073818
- Doğanlı, B., & Karaörs, G. (2017). Çocuk istismarı ve sosyal devlet kapsamında çocuk istismarına yönelik alınan önlemler. The Journal of International Scientific Researches, 2(7), 82-92.
- Dumanlı Kürkçü, D. (2018). Twitter kullanıcılarının cinsel istismar olaylarına verdikleri tepkiler: Kullanıcıların profili ve içerik analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 53-65.
- Erdoğan, Y., & Aslan, D. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 104-132.
- Gökalp, Y., Kaya, S., & Övün, A. (2018). Kadın ve çocuk istismarı. Akademik Matbuat, 2(1), 61-77.
- Gül, S. S., & Nizam, Ö. K. (2021). Sosyal bilimlerde içerik ve söylem analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 181-198.
- Gündoğdu, S., & Yaşar, M. (2021). Okul öncesi dönemde çocuklar arasındaki sınıf içi güç ilişkilerinin incelenmesi. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 40(1), 122-141.
- Hailes, H. P., Yu, R., Danese, A., & Fazel, S. (2019). Long-termoutcomes of childhood sexual abuse: An umbrella review. TheLancet Psychiatry, 6(10), 830-839.
- Hemmingsson, E., Johansson, K., & Reynisdottir, S. (2014). Effects of childhood abuse on adult obesity: a systematic review and meta‐analysis. Obesity reviews, 15(11), 882-893.
- Justice Statistics-Adalet İstatistikleri (2023). https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/ 1042024101742Adalet%20%C4%B0statistikleri%202023.pdf adresinden erişilmiştir.
- Kenny M, & Wurtele SK. (2012). Preventing childhood sexual abuse: An ecological approach. Journal of Child Sexual Abuse,21(4),361-7.
- Kenny M, Wurtele SK., & Alonso L. (2012). Evaluation of a personal safety program with Latino preschoolers. Journal of Child Sexual Abuse, 21(4),368-85.
- Kocakaya, G. (2019). Yeme bozukluklarıyla ilişkili olabilecek değişkenlere bütüncül bakış. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2(4), 28-45.
- Nguyen-Vu, M. T. (2018). Preschool teachers' decision-making process in reporting child abuse. Doctoral Study. Walden University College of Education, USA.
- Olcay, A. (2021). Olumsuz çocukluk yaşantıları: okul öncesi öğretmenlerinin, eğitim yöneticilerinin ve destek personelinin farkındalık ve müdahale stratejileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Adana.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çeviren: Mesut Bütün-Selçuk Beşir Demir). Pegem Akademi: Ankara.
- Sağır, M. (2013). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik görüşleri ve farkındalık düzeyleri (Kayseri ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Seggie, F. N., & Bayyurt, Y. (Eds.). (2017). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. Anı Yayıncılık.
- Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (2023). https://www.kureselamaclar.org/amaclar/nitelikli-egitim/
- Tener, D., & Sigad, L. (2019). “I felt like I was thrown into a deep well”: Educators coping with child sexual abuse disclosure. Children and Youth Services Review, 106, 104465.
- Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2024). Güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuk istatistikleri, 202. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 53674. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Guvenlik-Birimine-Gelen-veya-Getirilen-Cocuk-Istatistikleri-2023-53674
- Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2024). Türkiye toplumsal cinsiyet istatistikleri 2021.
- https://www.tuik.gov.tr/media/announcements/toplumsal_cinsiyet_istatistikleri_2021.pdf
- UNICEF (2010). Türkiye'de çocuk istismarı ve aile içi şiddet araştırması-Özet rapor. https://www.unicef.org/turkiye/media/5221/file/%20T%C3%9CRK%C4%B0YE'DE%20%C3%87OCUK%20%C4%B0ST%C4%B0SMARI%20VE%20A%C4%B0LE%20%C4%B0%C3%87%C4%B0%20%C5%9E%C4%B0DDET%20ARA%C5%9ETIRMASI%20-%20%C3%96zet%20Raporu%202010.pdf
- World Health Organization (2020). Global status report on preventing violence against children 2020. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/332394/9789240004191-eng.pdf
- Widerberg, B., & Eklund, L. (2022). När styrkan i misstanken påverkar agerandet kring barn som misstänks fara illa: En kvantitativ studie om förskolepersonalens agerande i förhållande till sin anmälningsplikt. https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:1630573/FULLTEXT01.pdf
- Yanık, D., & Ediz, Ç. (2022). Aile içi şiddetin sessiz mağdurları: çocuklar. Meyad Akademi, 3(1), 91-103.
- Yetiş, O., & Ziyalar, N. (2018). Çocuk istismarı ve ihmalinin bildirimine yönelik öğretmen tutumları. Türkiye Klinikleri Journal of Forensic Medicine and Forensic Sciences, 15(1), 10-23.
- Zhang W, Chen J, Feng Y, Li J, Zhao X & Luo X. (2013). Young children's knowledge and skills related to sexual abuse prevention: A pilot study in Beijing, China. Child Abuse Neglect, 37(9), 623-630.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Okul Öncesi Eğitim |
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 2 Mayıs 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Ekim 2024 |
| Kabul Tarihi | 3 Ocak 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 11 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.