Öz
Cadılar (Witches, 2024) belgeselinde Elizabeth Sankey, hem kendi deneyiminin hem de kendisiyle benzer deneyime sahip olan doğum sonrası depresyon ve psikoz yaşayan çeşitli kadınların deneyimlerinin paylaşıldığı bir platform yaratır. Film temelde, yönetmenin kişisel deneyimiyle yüzleşme ediminin ve bu deneyimi aktarmanın aracısı haline gelir. Benzer deneyimi yaşayan diğer kadınlarla aynı zeminde buluşmanın, yaşanılan deneyimin ortak ve farklı yönlerini ve nasıl bir duygu edimine yol açtığını müzakere edebilmenin imkanlılığı, yönetmenin belgeselde yer alan toplumsal oyunculardan biri haline gelmesiyle gerçekleşir. Yönetmenin anlatı içerisindeki performansı salt toplumsal oyuncu olarak varlığını kapsamaz; yönetmen kurgusal yeniden canlandırmanın olduğu kısımlarda kurgusal bir karakter-oyuncu haline de gelir. Cadılığın ve yanı sıra psikolojik sorunlar yaşayan çeşitli kadın karakterlerin temsil edildiği çok sayıda filmden alınan kesitlerden yola çıkılarak kolaj yöntemiyle oluşturulan kısımlar, hem buluntu filmin montaj türlerinden biri olan kolajın kullanımını içermesi açısından hem arşivsel bir pratiğe işaret etmesi açısından hem de tüm bu unsurların deneme filme işaret edecek biçimde yönetmenin öznel görüşlerini ve deneyimini aktarmasına olanak sağlayan mesafesiz ve kişisel bir dış ses eşliğinde düzenlenmesi açısından dikkate değerdir. Yönetmen, kolaj yöntemiyle yeniden düzenlediği çeşitli film kesitlerinin işaret ettiği temsiller ile hem kendi hem de diğer kadınların psikoz deneyimleri arasında ilişki kurarak, bu temsilleri bağlamından koparır ve kendi deneyimi için bir ifade aracı haline getirerek bir tür kendine mal etme eylemi gerçekleştirir. Deneme film pratiği içerisine de dahil edilebilecek olan Cadılar belgeselinin anlatısal ve biçimsel unsurları betimleyici bir analize tabi tutulur. Bu minvalde Cadılar, belgesel anlatısında edimsel ve katılımcı biçemin, kolaj ve kendine mal etme yöntemleri ile kurduğu yenileyici ilişkiye dair verimli bir alan sunar.
Anahtar Kelimeler
Edimsel biçem Katılımcı biçem Kolaj Kendine mal etme Deneme film
Kaynakça
- Alter, N. M., & Corrigan, T. (2017). Essays on the Essay Film. Columbia university press.
- Astruc, A. (2010). Yeni Avangardın Doğuşu: Kamera—Kalem. İçinde Sanat Sineması Üzerine Yaklaşımlar ve Tartışmalar. De Ki Yayınları.
- Astruc, A. (2017). The Future of Cinema. Içinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia university press.
- Bal, M. (2009). Narratology: Introduction to the theory of narrative (3rd ed). University of Toronto Press.
- Bazin, A. (2017). Bazin on Marker. Içinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia university press.
- Bruzzi, S. (2010). New documentary (2nd ed). Routledge.
- Chanan, M. (2007). The politics of documentary. British Film Institute.
- Corrigan, T. (2011). The essay film: From Montaigne, after Marker. Oxford University Press.
- Çal, H. C. (2018, Kasım 5). Belgesel Film Üzerine Tezler [Blog]. Manifold. https://manifold.press/belgesel-film- uzerine-tezler
- Çal, H. C. (2021, Eylül 2). Essay Film Üzerine Tezler [Blog]. Manifold. https://manifold.press/essay-film-uzerine- tezler
- Günaydın, G. (2016). Kendine Mal Etme ve Buluntu Fotoğraf. Kontrast Fotoğraf Dergisi, 51.
- Harvey, D. O. (2012). The Limits of Vococentrism: Chris Marker, Hans Richter and the Essay Film. SubStance, 41(2), 6-23. JSTOR.
- Kırklar, A. (2003). Kimse Mutluyum Demesin. Belgesel Sinema, 2.
- Lopate, P. (2017). In Search of The Centaur: The Essay-Film. İçinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia University Press.
- Nichols, B. (1991). Representing Reality: Issues and Concepts in Documentary. Indiana University Press.
- Nichols, B. (2016). Speaking truths with film: Evidence, ethics, politics in documentary. University of California press.
- Nichols, B. (2017). Belgesel sinemaya giriş (D. Eruçman, Çev.; 1. bs). Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Plantinga, C. (2018). Characterization and Character Engagement in the Documentary. Içinde C. Brylla & M. Kramer (Ed.), Cognitive Theory and Documentary Film (ss. 115-134). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-90332-3_7
- Rascaroli, L. (2017). How the essay film thinks (1. bs). Oxford University Press.
- Renov, M. (2004). The subject of documentary. University of Minnesota Press.
- Rhodes, G. D., & Springer, J. P. (2006). Docufictions: Essays on the intersection of documentary and fictional filmmaking. McFarland & Company, Inc., Publishers.
- Richter, H. (2017). The Film Essay: A New Type of Documentary Film. Içinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia university press.
- Ros, V., O’Connell, J. M. J., Kiss, M., & van Noortwijk, A. (2018). Toward a Cognitive Definition of First-Person Documentary. İçinde C. Brylla & M. Kramer (Ed.), Cognitive Theory and Documentary Film (ss. 223-242). Springer International Publishing.
- Russell, C. (2018). Archiveology: Walter Benjamin and Archival Film Practices. Duke University Press. https://doi.org/10.1515/9780822372004
- Sankey, E. (Direktör). (2024). Witches [Documentary]. Mubi.
- Sourdis, C., & De Lucas, G. (2019). The essay film as methodology for film theory and practice: Disruptions and expansions for film research. Alphaville: Journal of Film and Screen Media, 17, 80-96. https://doi.org/10.33178/alpha.17.05
- Wees, W. C. (with Anthology Film Archives). (1993). Recycled images: The art and politics of found footage films. Anthology Film Archives.
Öz
In Witches (2024), Elizabeth Sankey creates a platform that facilitates the sharing of her own personal experiences and those of other women who have experienced postpartum depression and psychosis. The film serves as a medium for the director to confront her own experiences and convey them to the audience. By becoming one of the other social actors in the documentary, the director realizes the potential for meeting with other women who share similar experiences and exploring the emotional impact of their lived experiences. The director’s performance within the narrative extends beyond her presence as a social actor; she also assumes the role of a fictional character-actor in the sequences where the fictional reenactment takes place. The sections created using the collage method, based on sections taken from numerous fictional films in which witchcraft and various female characters experiencing psychological problems are represented, are noteworthy both in terms of indicating an archival practice and in terms of being arranged with a subjective and personal voice-over that allows the director to convey his subjective views and experience in a way that points to an essay film. By establishing a connection between the representations indicated by the relevant fictional film sections and both her own and other women’s psychotic experiences, the director disconnects these representations from their context and appropriates them. The narrative and formal elements of the Witches, which can also be included in the practice of experimental film, are subjected to a descriptive analysis. In this regard, Witches can be considered a productive field for the renewal of the relationship between the performative and participatory modes with collage and appropriation in documentary narrative.
Anahtar Kelimeler
Performative mode Participatory mode Collage Appropriation Essay film
Kaynakça
- Alter, N. M., & Corrigan, T. (2017). Essays on the Essay Film. Columbia university press.
- Astruc, A. (2010). Yeni Avangardın Doğuşu: Kamera—Kalem. İçinde Sanat Sineması Üzerine Yaklaşımlar ve Tartışmalar. De Ki Yayınları.
- Astruc, A. (2017). The Future of Cinema. Içinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia university press.
- Bal, M. (2009). Narratology: Introduction to the theory of narrative (3rd ed). University of Toronto Press.
- Bazin, A. (2017). Bazin on Marker. Içinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia university press.
- Bruzzi, S. (2010). New documentary (2nd ed). Routledge.
- Chanan, M. (2007). The politics of documentary. British Film Institute.
- Corrigan, T. (2011). The essay film: From Montaigne, after Marker. Oxford University Press.
- Çal, H. C. (2018, Kasım 5). Belgesel Film Üzerine Tezler [Blog]. Manifold. https://manifold.press/belgesel-film- uzerine-tezler
- Çal, H. C. (2021, Eylül 2). Essay Film Üzerine Tezler [Blog]. Manifold. https://manifold.press/essay-film-uzerine- tezler
- Günaydın, G. (2016). Kendine Mal Etme ve Buluntu Fotoğraf. Kontrast Fotoğraf Dergisi, 51.
- Harvey, D. O. (2012). The Limits of Vococentrism: Chris Marker, Hans Richter and the Essay Film. SubStance, 41(2), 6-23. JSTOR.
- Kırklar, A. (2003). Kimse Mutluyum Demesin. Belgesel Sinema, 2.
- Lopate, P. (2017). In Search of The Centaur: The Essay-Film. İçinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia University Press.
- Nichols, B. (1991). Representing Reality: Issues and Concepts in Documentary. Indiana University Press.
- Nichols, B. (2016). Speaking truths with film: Evidence, ethics, politics in documentary. University of California press.
- Nichols, B. (2017). Belgesel sinemaya giriş (D. Eruçman, Çev.; 1. bs). Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Plantinga, C. (2018). Characterization and Character Engagement in the Documentary. Içinde C. Brylla & M. Kramer (Ed.), Cognitive Theory and Documentary Film (ss. 115-134). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-90332-3_7
- Rascaroli, L. (2017). How the essay film thinks (1. bs). Oxford University Press.
- Renov, M. (2004). The subject of documentary. University of Minnesota Press.
- Rhodes, G. D., & Springer, J. P. (2006). Docufictions: Essays on the intersection of documentary and fictional filmmaking. McFarland & Company, Inc., Publishers.
- Richter, H. (2017). The Film Essay: A New Type of Documentary Film. Içinde N. M. Alter & T. Corrigan (Ed.), Essays on the essay film. Columbia university press.
- Ros, V., O’Connell, J. M. J., Kiss, M., & van Noortwijk, A. (2018). Toward a Cognitive Definition of First-Person Documentary. İçinde C. Brylla & M. Kramer (Ed.), Cognitive Theory and Documentary Film (ss. 223-242). Springer International Publishing.
- Russell, C. (2018). Archiveology: Walter Benjamin and Archival Film Practices. Duke University Press. https://doi.org/10.1515/9780822372004
- Sankey, E. (Direktör). (2024). Witches [Documentary]. Mubi.
- Sourdis, C., & De Lucas, G. (2019). The essay film as methodology for film theory and practice: Disruptions and expansions for film research. Alphaville: Journal of Film and Screen Media, 17, 80-96. https://doi.org/10.33178/alpha.17.05
- Wees, W. C. (with Anthology Film Archives). (1993). Recycled images: The art and politics of found footage films. Anthology Film Archives.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 14 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 39 Sayı: 2 |
ERCİYES AKADEMİ | 2021 | erciyesakademi@erciyes.edu.tr Bu eser Creative Commons Atıf-Gayri Ticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.