Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Body Image and Cultural Differences in Portrait Photography: An Examination of Photographers’ Approaches

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 15 - 38, 30.05.2025

Öz

Portrait photography is an art form that conveys individuals' emotions, thoughts, and identities through a visual language while simultaneously exploring cultural and social contexts. Photographers utilize body language in portraits to communicate both universal and culture-specific messages. The aim of this study is to examine the relationship between body language in portrait photography and its connections to artistic expression and cultural contexts. Additionally, it seeks to analyze the approaches of portrait photographers from different cultures to uncover the impact of cultural differences on viewers. Understanding the approaches of portrait photographers from various cultural backgrounds and exploring the influence of body language on viewers hold significant importance. Two different methods were employed for data collection during the research process. The first method was document analysis. The other method involved the use of semi-structured interviews. Within this scope, interviews were conducted with 20 portrait photographers selected from six continents and 20 different countries, and the collected data were analyzed using the content analysis method. The study was designed based on the phenomenology pattern, one of the qualitative research methods, and data were gathered through a semi-structured interview form. The research is expected to contribute to understanding the role of body language in both artistic and cultural contexts and to provide a foundation for in-depth critique and analysis of portrait photography. Furthermore, it is anticipated to serve as a reference for artists working on body language or approaching portrait photography from a cultural perspective.

Kaynakça

  • Alkaya, Y. (2024). Portre Fotoğrafçılığında Bedenin İfade Gücü. Marmara Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi. 15 (2), s. 232-250.
  • Avril, N. (2005). Yüzün romanı. (S. Rifat, Çev.). İstanbul: Doğan Kitapçılık.
  • Barthes, R. (2016). Camera lucida: Fotoğraf üzerine düşünceler. (R. Akçakaya, Çev.). Altıkırkbeş Yayın. (7. Baskı).
  • Bate, D. (2004). Voyeurism and portraiture. In M. Mortensen, C. R. Anderson, & G. With (Eds.), Geometry of the face: Photographic portraits (pp. 55-64). Denmark National Museum of Photography.
  • Berger, J. (2018). Portreler. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Bresson, H. C. (2006). Karar anı. YGS Yayınları.
  • Bülbül, M. (2014). Sanat akımlarında portrenin yeri. İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Clarke, G.(2017). Güzel sanatların bir dalı olarak fotoğraf. İstanbul: Hayalperest Yayınları.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve deseni. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Creswell, J. W. (2014). Research design qualitative, quantitative, and mixed method approaches. Los Angeles: SAGE Publications. https://fe.unj.ac.id/wp-content/uploads/2019/08/Research-Design_Qualitative-Quantitative-and-Mixed-Methods-Approaches.pdf (Erişim tarihi: 14.12.2024).
  • Çolak, O. (2006). Portre fotoğrafı üzerine. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanatta Yeterlik Eser Metni. İstanbul.
  • Darwin, C. (2001). İnsan ve hayvanlarda duyguların ifadesi. (O. T., Çev.). İstanbul: Gün Yayıncılık.
  • Ekman, P. (2006). Yalan söylediğimi nasıl anladın. (İ. A. Erdem, Çev.). İstanbul: Okuyan Us Yayıncılık.
  • Emiroğlu, K. ve Aydın S. (2003). Antropoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Erciyes Tosun, A. (2021). Fotoğraf, sürrealizm ve psikanaliz ilişkisi çerçevesinde portre fotoğrafçılığı: Philippe Halsman ve Dali Atomicus. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi. (15). 140.
  • Erkan, S. (2014). Sahne sanatlarında güçlü bir anlatım aracı olarak beden. Akademik Bakış Dergisi. (41). 3-5.
  • Gombrich, E. H. (1999). Sanatın öyküsü. (E. Erduran & Ö. Erduran, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Görgülü, E. (2017). JR’ın ‘Inside-Out’ projesindeki portreler ve kamusal sanat. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi. 3(2). 172.
  • Halsman, P. (1972). Sight and insight. NY: Doubleday.
  • Hellriegel, D. ve Slocum J. (1989). Organizational behavior. (5th ed.). Eagan: West Publishing Company.
  • Horejsi, C. ve Sheafor B. (2003). Techniques and guidelines for social work practice. (6th ed.).
  • İslimyeli, N. (1996). Sanatın doğuşu. Özel Basım.
  • Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kaşıkçı, E. (2002). Doğrucu beden dili. (2. Baskı). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • Le Breton, D. (2018). Yüz üzerine antropolojik bir inceleme. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Navarro, J. (2015). Beden dili. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Özkanlı, Ü. (2006). Sanat ve sanatçı bağlamında otoportre ve portre. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Sakarya.
  • Pease, A. (2002). Beden dili (Y. Ö., Çev.). İstanbul: Rota Yayınları.
  • Samovar, P. vd. (2017). Communication between cultures. (9th ed.). Boston: Cengage Learning.
  • Sözen, M. ve Tanyeli U. (2011). Sanat kavram ve terimleri sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Turchet, P. (2008). Bedenin ince dili: Sinergoloji. (Y. O. Akyüz & S. O. Kocaoğlu, Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Wells, C. (1984). Sosyal antropoloji açısından insan ve dünyası. (B. Güvenç, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin.
  • Görsel 1. Philippe Halsman, Jump Book American actors Dean Martin and Jerry Lewis, 1951. https://www.magnumphotos.com/arts-culture/philippe-halsman-jump-book/ Erişim tarihi: 18.12.2024.
  • Görsel 2. Sal Veder, Burst of Joy, California, 1973. https://en.wikipedia.org/wiki/Burst_of_Joy#/media/File:Burst_of_Joy.jpg Erişim tarihi: 21.12.2024.
  • Görsel 3. James Van der Zee, Aile Portresi, 1927. https://www.artdoc.photo/articles/the-eidos-of-photography Erişim tarihi: 27.12.2024.

Portre Fotoğrafçılığında Beden İmgesi ve Kültürel Farklılıklar: Fotoğrafçıların Yaklaşımları Üzerine

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 15 - 38, 30.05.2025

Öz

Portre fotoğrafçılığı, bireylerin duygu, düşünce ve kimliklerini görsel bir anlatım diliyle ifade eden; aynı zamanda kültürel ve sosyal bağlamları araştıran bir sanat formudur. Fotoğrafçılar, portre çekimlerinde beden dilini kullanarak hem evrensel hem de kültüre özgü mesajlar iletebilmektedir. Bu araştırmanın amacı, portre fotoğrafçılığında beden dilinin sanatsal ifade ve kültürel bağlamlarla olan ilişkisini incelemektir. Aynı zamanda farklı kültürlerden gelen fotoğraf sanatçılarının yaklaşımlarını analiz ederek kültürel farklılıkların izleyiciler üzerindeki etkilerini ortaya koymak hedeflenmektedir. Farklı kültürlerden gelen portre fotoğraf sanatçılarının yaklaşımlarını anlamak ve beden dilinin izleyici üzerindeki etkilerini keşfetmek önem arz etmektedir. Araştırma sürecinde verilerin toplanmasında iki farklı yöntem kullanılmıştır. Bunlardan ilki doküman incelemesidir. Verilerin toplanması amacıyla başvurulan diğer yöntem ise yarı yapılandırılmış görüşme yöntemidir. Bu kapsamda, altı kıtadan ve 20 farklı ülkeden seçilen 20 portre fotoğraf sanatçısı ile görüşmeler gerçekleştirilmiş, elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomonoloji (olgubilim) desenine dayalı olarak tasarlanmış ve veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın, beden dilinin hem sanatsal hem de kültürel bağlamda oynadığı rolü anlamak için katkı sunması ve portre fotoğrafçılığı üzerine derinlemesine eleştiri ve analizlere zemin hazırlaması beklenmektedir. Bunun yanı sıra, beden dili üzerine çalışan veya portre fotoğrafçılığına kültürel bir perspektifle yaklaşan sanatçılar için bir referans kaynağı olacağı öngörülmektedir.

Kaynakça

  • Alkaya, Y. (2024). Portre Fotoğrafçılığında Bedenin İfade Gücü. Marmara Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi. 15 (2), s. 232-250.
  • Avril, N. (2005). Yüzün romanı. (S. Rifat, Çev.). İstanbul: Doğan Kitapçılık.
  • Barthes, R. (2016). Camera lucida: Fotoğraf üzerine düşünceler. (R. Akçakaya, Çev.). Altıkırkbeş Yayın. (7. Baskı).
  • Bate, D. (2004). Voyeurism and portraiture. In M. Mortensen, C. R. Anderson, & G. With (Eds.), Geometry of the face: Photographic portraits (pp. 55-64). Denmark National Museum of Photography.
  • Berger, J. (2018). Portreler. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Bresson, H. C. (2006). Karar anı. YGS Yayınları.
  • Bülbül, M. (2014). Sanat akımlarında portrenin yeri. İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Clarke, G.(2017). Güzel sanatların bir dalı olarak fotoğraf. İstanbul: Hayalperest Yayınları.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve deseni. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Creswell, J. W. (2014). Research design qualitative, quantitative, and mixed method approaches. Los Angeles: SAGE Publications. https://fe.unj.ac.id/wp-content/uploads/2019/08/Research-Design_Qualitative-Quantitative-and-Mixed-Methods-Approaches.pdf (Erişim tarihi: 14.12.2024).
  • Çolak, O. (2006). Portre fotoğrafı üzerine. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanatta Yeterlik Eser Metni. İstanbul.
  • Darwin, C. (2001). İnsan ve hayvanlarda duyguların ifadesi. (O. T., Çev.). İstanbul: Gün Yayıncılık.
  • Ekman, P. (2006). Yalan söylediğimi nasıl anladın. (İ. A. Erdem, Çev.). İstanbul: Okuyan Us Yayıncılık.
  • Emiroğlu, K. ve Aydın S. (2003). Antropoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Erciyes Tosun, A. (2021). Fotoğraf, sürrealizm ve psikanaliz ilişkisi çerçevesinde portre fotoğrafçılığı: Philippe Halsman ve Dali Atomicus. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi. (15). 140.
  • Erkan, S. (2014). Sahne sanatlarında güçlü bir anlatım aracı olarak beden. Akademik Bakış Dergisi. (41). 3-5.
  • Gombrich, E. H. (1999). Sanatın öyküsü. (E. Erduran & Ö. Erduran, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Görgülü, E. (2017). JR’ın ‘Inside-Out’ projesindeki portreler ve kamusal sanat. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi. 3(2). 172.
  • Halsman, P. (1972). Sight and insight. NY: Doubleday.
  • Hellriegel, D. ve Slocum J. (1989). Organizational behavior. (5th ed.). Eagan: West Publishing Company.
  • Horejsi, C. ve Sheafor B. (2003). Techniques and guidelines for social work practice. (6th ed.).
  • İslimyeli, N. (1996). Sanatın doğuşu. Özel Basım.
  • Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kaşıkçı, E. (2002). Doğrucu beden dili. (2. Baskı). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • Le Breton, D. (2018). Yüz üzerine antropolojik bir inceleme. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Navarro, J. (2015). Beden dili. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Özkanlı, Ü. (2006). Sanat ve sanatçı bağlamında otoportre ve portre. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Sakarya.
  • Pease, A. (2002). Beden dili (Y. Ö., Çev.). İstanbul: Rota Yayınları.
  • Samovar, P. vd. (2017). Communication between cultures. (9th ed.). Boston: Cengage Learning.
  • Sözen, M. ve Tanyeli U. (2011). Sanat kavram ve terimleri sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Turchet, P. (2008). Bedenin ince dili: Sinergoloji. (Y. O. Akyüz & S. O. Kocaoğlu, Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Wells, C. (1984). Sosyal antropoloji açısından insan ve dünyası. (B. Güvenç, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin.
  • Görsel 1. Philippe Halsman, Jump Book American actors Dean Martin and Jerry Lewis, 1951. https://www.magnumphotos.com/arts-culture/philippe-halsman-jump-book/ Erişim tarihi: 18.12.2024.
  • Görsel 2. Sal Veder, Burst of Joy, California, 1973. https://en.wikipedia.org/wiki/Burst_of_Joy#/media/File:Burst_of_Joy.jpg Erişim tarihi: 21.12.2024.
  • Görsel 3. James Van der Zee, Aile Portresi, 1927. https://www.artdoc.photo/articles/the-eidos-of-photography Erişim tarihi: 27.12.2024.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Fotoğraf
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Yavuz Alkaya 0000-0002-2521-3315

Yayımlanma Tarihi 30 Mayıs 2025
Gönderilme Tarihi 11 Ocak 2025
Kabul Tarihi 27 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Alkaya, Y. (2025). Portre Fotoğrafçılığında Beden İmgesi ve Kültürel Farklılıklar: Fotoğrafçıların Yaklaşımları Üzerine. ERKİN (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Uluslararası Sanat Ve Tasarım Araştırmaları Dergisi), 3(1), 15-38.