Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Öykü Tamamlama Tekniği ile Küresel Isınmaya Yönelik Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 2, 151 - 164

Bahar Dağ , Gülşah Günşen

https://doi.org/10.17556/erziefd.1401254

Öz

Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmen adaylarının öykü tamamlama tekniği ile küresel ısınmaya yönelik bakış açılarının belirlenmesidir. Bu noktadan hareketle yapılan bu araştırmada okul öncesi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki bilgilerinin ve varsa kavram yanılgılarının öykü tamamlama tekniği ile belirlenmesi amaçlanmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum desenine uygun şekilde yapılan araştırmanın çalışma grubunu amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak Marmara Bölgesi’nde bulunan bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesi okul öncesi öğretmenliği lisans programında öğrenim görmekte olan ve araştırmaya gönüllü katılmak isteyen 58 okul öncesi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak uzman görüşü alınarak son hali verilen küresel ısınmaya yönelik öykü tamamlama tekniği ile hazırlanmış olan hikâye formu kullanılmıştır. Veri toplama aracından elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma verilerinin analizine öncelikle kod kitabının oluşturulması süreci ile başlanmıştır. Katılımcıların verdiği cevaplara yönelik kategori ve kodlar oluşturulmuş ve hiyerarşik kod grafiklerine bulgularda yer verilmiştir. Okul öncesi öğretmen adaylarının küresel ısınmaya yönelik bakış açıları dört kategori ile tanımlanmıştır. Bunlar; küresel ısınma önlem-müdahale, küresel ısınma sonuç, eğitimsel müdahale ve küresel ısınma nedenleridir. Araştırmanın sonucunda okul öncesi öğretmen adaylarının küresel ısınmaya ilişkin bakış açılarının büyük çoğunluğunun küresel ısınmanın sonuçlarına yönelik olduğu, küresel ısınmanın nedenleri, önlem-müdahale ve eğitimsel müdahale çalışmalarına yönelik daha kısıtlı görüşlerinin olduğu bununla birlikte kavram yanılgılarına da sahip oldukları tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda öğretmen adaylarının okul öncesi dönem çocuklarına yönelik çevre farkındalık etkinlikleri düzenlemelerinin ve uygulamalarının sağlanması ile deneyim kazanmalarının desteklenmesi, küresel ısınma ile ilgili konferans, sempozyum, panel gibi bilimsel etkinlikler düzenlenmesi ve öğretmen eğitiminde çevre eğitimine yönelik ders sayısının arttırılmasına ek olarak işeyişleri ile ilgili düzenlemeye gidilerek uygulamalı eğitimlere de yer verilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Küresel ısınma öykü tamamlama tekniği okul öncesi öğretmen adayları

Kaynakça

  • Aksan, Z., & Çelikler, D. (2013). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Küresel Isınma Konusundaki Görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 49-67.
  • Altın, M., & Akcanca, N. (2023). Öğrencilerin çevre eğitimine dair öz-yeterlikleri ve çevre etiği farkındalık algılarıyla ekolojik vatandaşlıklarının ilişkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 179-197. https://www.doi.org/10.30855/gjes.2023.09.02.003
  • Altınbay, A., & Golagan, M. (2016). Küresel ısınma sorununa muhasebecilerin bakışı: karbon muhasebesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(5), 2106- 2119
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Kitabevi.
  • Arslan, H. O., Cigdemoglu, C., & Moseley, C. (2012). A three-tier diagnostic test to assess pre-service teachers’ misconceptions about global warming, greenhouse effect, ozone layer depletion, and acid rain. International Journal of Science Education, 34(11),
  • Arsal, Z. (2010). İlköğretim öğretmen adaylarının sera etkisi ile ilgili kavram yanılgıları, İlköğretim Online Dergisi, 9/2, 229–240
  • Atik, A.D. & Doğan, Y. (2019). Lise öğrencilerinin küresel iklim değişikliği hakkındaki görüşleri. Academy Journal of Educational Sciences, 3 (1) , 84-100. https://doi.org/10.31805/acjes.569937
  • Ay, F. Ve Erik, N. Y (2020). Üniversite öğrencilerinin küresel ısınma ve iklim değişikliğine yönelik bilgi ve algı düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 44 (2).
  • Ayoko, V.O & Ayoko, D.O (2024) Ozone Layer Depletion: A Threat to Effective School Administration. World Scientific News, 189, 157-167.
  • Bahar, M., & Aydın, F. (2002). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sera gazları ve global ısınma ile ilgili anlama düzeyleri ve hatalı kavramları. [Bildiri sunumu]. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
  • Belgrat, F., & Baydilek, N. B. (2024). Opinions of Preschool Teachers on Climate Change. Educational Academic Research, (54), 26-37. https://doi.org/10.33418/education.1556803
  • Bhatt, H., Davawala, M., Joshi, T., Shah, M., & Unnarkat, A. (2023). Forecasting and mitigation of global environmental carbon dioxide emission using machine learning techniques. Cleaner Chemical Engineering, 5, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.clce.2023.100095
  • Biçer, B.K., & Vaizoğlu, S.A. (2015). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin küresel ısınma/iklim değişikliği hakkındaki bilgi ve farkındalıklarının belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(2), 30-43.
  • Bozdoğan, A. E., & Yanar, O. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının küresel ısınmanın gelecek yüzyıldaki etkilerine ilişkin görüşleri. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 1(1), 48-60.
  • Bozyiğit, S., & Madran, C. (2018). Çocukların çevre bilinçli tüketici olarak sosyalleşmesinde annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 173-196.
  • Clayton, S., Sangalang, A., & Anderson, R. (2024). Emotions and perceptions surrounding teaching climate change in the United States: results from a teacher survey. Environmental Education Research, 30(11), 2020-2030. Doi: http://dx.doi.org/10.1080/13504622.2023.2286934
  • Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory in to Practice, 39(3), 124–130. https://doi.org/10.1207/s15430421tip3903_2
  • Dere, İ., & Çinikaya, C. (2023). 2015 çevre eğitimi ve 2022 çevre eğitimi ve iklim değişikliği programlarının çeşitli boyutlar açısından karşılaştırılması. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 49, 80-96. https://doi.org/10.32003/igge.1255007
  • Dilek, B. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının arkası yarın tekniği ile küresel ısınmaya ilişkin bakış açılarının incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi] Niğde Üniversitesi.
  • Durmuşoğlu, B. (2018). Renewable energy and carbon emission reduction: analysis of turkey and top emitting regions [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Emli, Z., & Afacan, Ö. (2017). Yedinci sınıf öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki zihinsel modelleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(14), 183-202
  • Erdoğan, A., & Cerrah-Özgeç, L. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: Sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Turkish Journal of Education, 1(2), 1-13. https://doi.org/10.19128/turje.181046
  • Ergin, A., Akbay, B., Özdemir, C., & Uzun, S. U. (2017). Tıp fakültesi öğrencilerinin küresel ısınma ve sağlığa etkileri ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Pamukkale Medical Journal, 10(2), 172. https://www.doi.org/10.5505/ptd.2017.15428
  • Erkol, M., & Erbasan, Ö. (2018). Öğretmenlerin çevre eğitimi öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 810-825. https://doi.org/10.17556/erziefd.446125
  • Eroğlu, B., & Aydoğdu, M. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 345-374.
  • Erol, A. (2016). Proje yaklaşımına dayanan aile katılımlı çevre eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının çevreye yönelik farkındalık ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi] Pamukkale Üniversitesi.
  • Erol, G.H. ve Gezer, K. (2006). Prospective of elementary school teachers’ attitudes toward environment and environmental problems. International Journal of Environmental and Science Education, 1(1), 65-77.
  • Fu, L., Sun, Z., Zha, L., Liu, F., He, L., Sun, X., & Jing, X. (2020). Environmental awareness and proenvironmental behavior within China’s road freight transportation industry: Moderating role of perceived policy effectiveness. Journal of Cleaner Production, 252, 119796. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.119796
  • Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (Çev.). Anı Yayıncılık.
  • Güler, T. (2009). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin ve çevre eğitimine karşı görüşlerine etkisi. Eğitim ve Bilim. 34(151). 30-43.
  • Gülsoy, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin küresel ısınma ve iklim değişikliği üzerine bilgi düzeyi ve algıları [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi. Isparta).
  • Gülsoy, E., & Korkmaz, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin sosyo-ekonomik özelliklerinin küresel ısınma ve iklim değişikliği algıları üzerine etkileri. Türkiye Ormancılık Dergisi, 21(4), 428-437. https://doi.org/10.18182/tjf.798032
  • Günşen, G. (2023). Çevre eğitimi etkinliklerinin okul öncesi öğretmen adaylarının ekolojik ayak izi farkındalığına ve çevre bilincine yönelik ilgi düzeylerine olan etkisinin incelenmesi. Uluslararası Temel Eğitim Çalışmaları Dergisi, 4(1), 1-13. https://doi.org/10.59062/ijpes.1233687
  • Güven, E. (2013). Çevre sorunları başarı testinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2).
  • Güzelyurt, T., & Özkan, Ö. (2017). Okul öncesi dönemde çevre eğitimi uygulama örneği: merhaba kozalak ve kozalağın sesi etkinlikleri. Electronic Turkish Studies, 12(28). http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12519
  • Halloun, I.B. & Hestenes, D. (1985). The initial knowledge state of college physics students. American Journal of Physics, 53,1043-1055.
  • Hedefalk, M., Almqvist, J., & Östman, L. (2015). Education for sustainable development in early childhood education: A review of the research literature. Environmental Education Research, 21(7), 975-990. https://www.doi.org/10.1080/13504622.2014.971716
  • Houghton, J. (2004). Global Warming: The Complete Briefing (3rh ed.). Cambridge University Press. Hynd, C.R. & Guzetti, B.J. (1993). Exploring issues in conceptual change. In D.J. Leu&C. K. Kinzer (Eds.), Examining central issues in literacy research, theory and practice (pp.374-381). The National Reading Conference.
  • IPCC (2022). Summary for Policymakers [H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, E.S. Poloczanska, K. Mintenbeck, M. Tignor, A. Alegría, M. Craig, S. Langsdorf, S. Löschke, V. Möller, A. Okem (eds.)]. In: Climate Change 2022: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. 3-33. https://www.doi.org/10.1017/9781009325844.001
  • İzci, E., & Kekeç, Z. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin çevre bilinci oluşturma etkinliklerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Journal of Social Research & Behavioral Sciences, 9(18), 54-75. Doi: http://doi.org/10.52096/jsrbs.9.18.05
  • Karabulut, N. (2023). Öğretmenlerin küresel iklim değişikliğine yönelik farkındalıklarının değerlendirilmesi. Ulusal Eğitim Dergisi, 2(3), 265-294.
  • Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kartal, E. E., & Ezgi, A. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre problemleri ve geri dönüşüm hakkındaki görüşleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 818-847. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.143
  • Kaygısız, G. M., Benzer, E., & Eren, C. D. (2019). Aktif öğrenmeye dayalı etkinliklerin okul öncesi öğretmen adaylarının çevre etiği farkındalığı, çevre davranışı ve çevre eğitimine ilişkin özyeterliklerine etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50(50), 125-141. https://doi.org/10.15285/maruaebd.542612
  • Khalid, T. (2003). Pre-service teachers misconceptions regarding three enviromental issues. Canadion Journal of Environmental Education (CJEE), 9(1), 35-50.
  • Kılınç, A., Stanisstreet, M. & Boyes, E. (2008). Turkish students’ ideas about global warming. International Journal of Environmental Science Education, 3(2), 89-98.
  • Kiziroğlu, İ. (2023). Çevre eğitimi ve çevre bilinci. Tabiat ve İnsan, 2(193), 5-17.
  • Kuckartz, U. (2014). Mixed methods: methodologie, forschungsdesigns und analyseverfahren. Springer-Verlag.
  • Laible, D., Carlo, G., Torquati, J. and Ontai, L. (2004). Children’s perceptions of family relationships as assessed in a doll story completion task: links to parenting, social competence and externalizing behavior. Social Development. 13(4), 551-569.
  • Lester, B.T., Ma, L., Lee,O. & Lambert, J. (2006). Social activism in elementary science education: A science, technology, and society approach to teach global warming. International Journal of Science Education, 28(4), 315-339.
  • Mason, L., & Santi, M. (1998). Discussing the greenhouse effect: Children’s collaborative discourse reasoning and conceptual change. Environmental Education Research, 4(1), 67-86.
  • Maxwell, J. A. (2018). Nitel araştırma tasarımı. M. Çevikbaş (Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Merriam, S.B. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
  • Morote, Á. F., & Hernández, M. (2024). Knowledge and perception of Spanish school children of climate change. Children's Geographies, 1-15. http://dx.doi.org/10.1080/14733285.2024.2303581
  • Myers, O. E., Saunders, C. D., & Garrett, E. (2004). What do children think animals need? Developmental trends. Environmental Education Research, 10(4), 545-562.
  • Ohlsson, A., Borg, F., & Gericke, N. (2024). Education for sustainability in preschool: Swedish preschool teachers’ perspectives. Cogent Education, 11(1), 2353477. https://doi.org/10.1080/2331186X.2024.2353477
  • Orbay, K., Cansaran, A., Kalkan, M. (2009). Öğretmen adaylarının küresel ısınmaya bakış açıları, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 85 – 97.
  • Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. (3rd ed.). Thousand Oaks, California: Sage Publicati- ons.
  • Saeed, A., Alam, H., & Farhad, A. (2024). Understandıng Early Chıldhood Educators'perspectıves On Clımate Change Educatıon Case Study From Karachı, PAKISTAN. Pakistan Journal of Educational Research, 7(1), 100-118.
  • San Juan, R. R. (2006). Studying preschool friendship quality: A story completion task to examine young children’s mental models of a specific best friendship [Unpublished doctorate thesis]. The University of Wisconsin.
  • Shepardson, D. P., Niyogi, D., Choi, S., & Charusombat, U. (2011). "Students’ conceptions about the greenhouse effect, global warming, and climate change." International Journal of Science Education.
  • Shin, D. S. (2000). Environmental education course development for preservice secondary school science teachers in the Republic of Korea. The Journal of Environmental Education. 31(4), 11- 18.
  • Stevenson, R. B., Brody, M., Dillon, J., & Wals, A. E. (Eds.). (2013). International Handbook of Research on Environmental Education.
  • Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research. Sage Publications.
  • Şahin, H. G., & Doğu, S. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin tutum ve davranışlarının incelenmesi. İlkogretim Online, 17(3). https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.466359
  • Öztap, R., & Bartan, M. (2019). Okul öncesi eğitimde artık materyaller ile yapılan sanat etkinliklerinin çocukların geri dönüşüm farkındalık düzeylerine etkisinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 64-87. https://doi.org/10.29065/usakead.646454
  • Teixeira, Z., Morgado, R., Marques, C., Gonçalves, C., Carvalho, P., Cunha, A., & Moreira, C. (2024). What children know and want to know about climate change: a prior-knowledge self-assessment. Environmental Education Research, 1-26. https://doi.org/10.1080/13504622.2024.2309581
  • Tilbury, D. (1994). The Critical Learning Years For Environmental Education. In R. A. Wilson (Ed.), Environmental Education At The Early Childhood Level. Washington, DC: North American Association for Environmental Education.
  • Toraman-Turk, S. (2023). Sosyal bilimlerde nitel araştırmalar ve eylem araştırmaları: yaklaşımlar, yeni arayışlar ve uygulamalar. Pegem Akademi.
  • Tran, H. U. (2024). Environmental education in preschool teacher training program: A systematic review. Natural Sciences Education, 53(2), e20154. https://doi.org/10.1002/nse2.20154
  • TÜİK (2023). Sera Gazı Emisyon İstatistikleri, 1990-2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2021- 49672.
  • Uludağ, M. (2012). Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi. 2.Baskı. Yeşim Fazlıoğlu (Ed.), Çevre Eğitimi. Paradigma Yayınevi.
  • Uludağ, G., Karademir, A. H., & Cingi, M. A. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye ilişkin davranış düzeylerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 120-136. https://doi.org/10.21764/efd.01513
  • Uluçınar Sağır, Ş. Ve Bozgün, K. (2017). Öğretmen adaylarının küresel ısınma ve sera etkisi ile ilgili bilgi düzeylerinin incelenmesi, International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 8, Issue:30, pp. (1777-1793).
  • Umurhan, B. (2022). Öğretmen adaylarının küresel iklim değişikliğine ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi
  • Uyanık, G. (2016). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin bilgi düzeylerinin ve tutumlarının incelenmesi. Online Science Education Journal, 1(1), 30-41.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: SeçkinYayıncılık.
  • Yıldırım, C., Bacanak, A., & Özsoy, S. (2012). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına karşı duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20 (1), 121-134.
  • Yılmaz, N. (2003). “Türkiye’ de okul öncesi eğitimi” erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar. Morpa Kültür Yayınları.
  • Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması uygulamaları (İ. Günbayı, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Yurt, Ö., Cevher-Kalburan, N., & Kandır, A. (2010). WCES-2010 Investigation of the environmental attitudes of the early childhood teacher candidates. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4977-4984. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.806
  • Yurttaş, A. (2023). Okul öncesi beş yaş grubu çocukların çevre sorunlarına ilişkin algıları. Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 695-710. https://doi.org/10.24315/tred.1084475

Determining Preschool Teacher Candidates' Perspectives on Global Warming Using The Story Completion Technique

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 2, 151 - 164

Bahar Dağ , Gülşah Günşen

https://doi.org/10.17556/erziefd.1401254

Öz

The aim of this study is to determine the perspectives of pre-service preschool teachers on global warming through the story completion technique. From this point of view, this study aims to determine pre-service preschool teachers' knowledge about global warming and their misconceptions, if any, with the story completion technique. The study group of the research, which was conducted in accordance with the case design, one of the qualitative research methods, consisted of 58 pre-service preschool teachers who were studying in the undergraduate program of preschool teaching at the faculty of education of a state university in the Marmara Region and who wanted to participate voluntarily in the research by using the purposeful sampling method. In the study, the story form prepared with the story completion technique about global warming, which was finalized by taking expert opinion, was used as a data collection tool. The data obtained from the data collection tool were analyzed by content analysis. The analysis of the research data started with the process of creating the codebook. Categories and codes were created for the answers given by the participants, and hierarchical code graphs were included in the findings. Pre-service preschool teachers' perspectives on global warming were defined with four categories. These are global warming prevention intervention, global warming outcome, educational intervention and global warming causes. As a result of the research, it was determined that the majority of pre-service preschool teachers' perspectives on global warming were mostly about the consequences of global warming, and they had more limited views on the causes of global warming, prevention-intervention and educational intervention studies, as well as misconceptions. The results obtained were discussed with the literature, and recommendations were made. In line with the results obtained, it was suggested that pre-service teachers should be supported to gain experience by organizing and implementing environmental awareness activities for preschool children, organizing scientific activities such as conferences, symposiums, and panels related to global warming, and increasing the number of courses on environmental education in teacher education, as well as including applied trainings by making arrangements regarding their operation.

Anahtar Kelimeler

Global warming story completion technique preschool teacher candidates

Kaynakça

  • Aksan, Z., & Çelikler, D. (2013). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Küresel Isınma Konusundaki Görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 49-67.
  • Altın, M., & Akcanca, N. (2023). Öğrencilerin çevre eğitimine dair öz-yeterlikleri ve çevre etiği farkındalık algılarıyla ekolojik vatandaşlıklarının ilişkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 179-197. https://www.doi.org/10.30855/gjes.2023.09.02.003
  • Altınbay, A., & Golagan, M. (2016). Küresel ısınma sorununa muhasebecilerin bakışı: karbon muhasebesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(5), 2106- 2119
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Kitabevi.
  • Arslan, H. O., Cigdemoglu, C., & Moseley, C. (2012). A three-tier diagnostic test to assess pre-service teachers’ misconceptions about global warming, greenhouse effect, ozone layer depletion, and acid rain. International Journal of Science Education, 34(11),
  • Arsal, Z. (2010). İlköğretim öğretmen adaylarının sera etkisi ile ilgili kavram yanılgıları, İlköğretim Online Dergisi, 9/2, 229–240
  • Atik, A.D. & Doğan, Y. (2019). Lise öğrencilerinin küresel iklim değişikliği hakkındaki görüşleri. Academy Journal of Educational Sciences, 3 (1) , 84-100. https://doi.org/10.31805/acjes.569937
  • Ay, F. Ve Erik, N. Y (2020). Üniversite öğrencilerinin küresel ısınma ve iklim değişikliğine yönelik bilgi ve algı düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 44 (2).
  • Ayoko, V.O & Ayoko, D.O (2024) Ozone Layer Depletion: A Threat to Effective School Administration. World Scientific News, 189, 157-167.
  • Bahar, M., & Aydın, F. (2002). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sera gazları ve global ısınma ile ilgili anlama düzeyleri ve hatalı kavramları. [Bildiri sunumu]. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
  • Belgrat, F., & Baydilek, N. B. (2024). Opinions of Preschool Teachers on Climate Change. Educational Academic Research, (54), 26-37. https://doi.org/10.33418/education.1556803
  • Bhatt, H., Davawala, M., Joshi, T., Shah, M., & Unnarkat, A. (2023). Forecasting and mitigation of global environmental carbon dioxide emission using machine learning techniques. Cleaner Chemical Engineering, 5, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.clce.2023.100095
  • Biçer, B.K., & Vaizoğlu, S.A. (2015). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin küresel ısınma/iklim değişikliği hakkındaki bilgi ve farkındalıklarının belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(2), 30-43.
  • Bozdoğan, A. E., & Yanar, O. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının küresel ısınmanın gelecek yüzyıldaki etkilerine ilişkin görüşleri. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 1(1), 48-60.
  • Bozyiğit, S., & Madran, C. (2018). Çocukların çevre bilinçli tüketici olarak sosyalleşmesinde annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 173-196.
  • Clayton, S., Sangalang, A., & Anderson, R. (2024). Emotions and perceptions surrounding teaching climate change in the United States: results from a teacher survey. Environmental Education Research, 30(11), 2020-2030. Doi: http://dx.doi.org/10.1080/13504622.2023.2286934
  • Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory in to Practice, 39(3), 124–130. https://doi.org/10.1207/s15430421tip3903_2
  • Dere, İ., & Çinikaya, C. (2023). 2015 çevre eğitimi ve 2022 çevre eğitimi ve iklim değişikliği programlarının çeşitli boyutlar açısından karşılaştırılması. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 49, 80-96. https://doi.org/10.32003/igge.1255007
  • Dilek, B. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının arkası yarın tekniği ile küresel ısınmaya ilişkin bakış açılarının incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi] Niğde Üniversitesi.
  • Durmuşoğlu, B. (2018). Renewable energy and carbon emission reduction: analysis of turkey and top emitting regions [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Emli, Z., & Afacan, Ö. (2017). Yedinci sınıf öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki zihinsel modelleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(14), 183-202
  • Erdoğan, A., & Cerrah-Özgeç, L. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: Sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Turkish Journal of Education, 1(2), 1-13. https://doi.org/10.19128/turje.181046
  • Ergin, A., Akbay, B., Özdemir, C., & Uzun, S. U. (2017). Tıp fakültesi öğrencilerinin küresel ısınma ve sağlığa etkileri ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Pamukkale Medical Journal, 10(2), 172. https://www.doi.org/10.5505/ptd.2017.15428
  • Erkol, M., & Erbasan, Ö. (2018). Öğretmenlerin çevre eğitimi öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 810-825. https://doi.org/10.17556/erziefd.446125
  • Eroğlu, B., & Aydoğdu, M. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 345-374.
  • Erol, A. (2016). Proje yaklaşımına dayanan aile katılımlı çevre eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının çevreye yönelik farkındalık ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi] Pamukkale Üniversitesi.
  • Erol, G.H. ve Gezer, K. (2006). Prospective of elementary school teachers’ attitudes toward environment and environmental problems. International Journal of Environmental and Science Education, 1(1), 65-77.
  • Fu, L., Sun, Z., Zha, L., Liu, F., He, L., Sun, X., & Jing, X. (2020). Environmental awareness and proenvironmental behavior within China’s road freight transportation industry: Moderating role of perceived policy effectiveness. Journal of Cleaner Production, 252, 119796. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.119796
  • Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (Çev.). Anı Yayıncılık.
  • Güler, T. (2009). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin ve çevre eğitimine karşı görüşlerine etkisi. Eğitim ve Bilim. 34(151). 30-43.
  • Gülsoy, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin küresel ısınma ve iklim değişikliği üzerine bilgi düzeyi ve algıları [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi. Isparta).
  • Gülsoy, E., & Korkmaz, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin sosyo-ekonomik özelliklerinin küresel ısınma ve iklim değişikliği algıları üzerine etkileri. Türkiye Ormancılık Dergisi, 21(4), 428-437. https://doi.org/10.18182/tjf.798032
  • Günşen, G. (2023). Çevre eğitimi etkinliklerinin okul öncesi öğretmen adaylarının ekolojik ayak izi farkındalığına ve çevre bilincine yönelik ilgi düzeylerine olan etkisinin incelenmesi. Uluslararası Temel Eğitim Çalışmaları Dergisi, 4(1), 1-13. https://doi.org/10.59062/ijpes.1233687
  • Güven, E. (2013). Çevre sorunları başarı testinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2).
  • Güzelyurt, T., & Özkan, Ö. (2017). Okul öncesi dönemde çevre eğitimi uygulama örneği: merhaba kozalak ve kozalağın sesi etkinlikleri. Electronic Turkish Studies, 12(28). http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12519
  • Halloun, I.B. & Hestenes, D. (1985). The initial knowledge state of college physics students. American Journal of Physics, 53,1043-1055.
  • Hedefalk, M., Almqvist, J., & Östman, L. (2015). Education for sustainable development in early childhood education: A review of the research literature. Environmental Education Research, 21(7), 975-990. https://www.doi.org/10.1080/13504622.2014.971716
  • Houghton, J. (2004). Global Warming: The Complete Briefing (3rh ed.). Cambridge University Press. Hynd, C.R. & Guzetti, B.J. (1993). Exploring issues in conceptual change. In D.J. Leu&C. K. Kinzer (Eds.), Examining central issues in literacy research, theory and practice (pp.374-381). The National Reading Conference.
  • IPCC (2022). Summary for Policymakers [H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, E.S. Poloczanska, K. Mintenbeck, M. Tignor, A. Alegría, M. Craig, S. Langsdorf, S. Löschke, V. Möller, A. Okem (eds.)]. In: Climate Change 2022: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. 3-33. https://www.doi.org/10.1017/9781009325844.001
  • İzci, E., & Kekeç, Z. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin çevre bilinci oluşturma etkinliklerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Journal of Social Research & Behavioral Sciences, 9(18), 54-75. Doi: http://doi.org/10.52096/jsrbs.9.18.05
  • Karabulut, N. (2023). Öğretmenlerin küresel iklim değişikliğine yönelik farkındalıklarının değerlendirilmesi. Ulusal Eğitim Dergisi, 2(3), 265-294.
  • Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kartal, E. E., & Ezgi, A. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre problemleri ve geri dönüşüm hakkındaki görüşleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 818-847. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.143
  • Kaygısız, G. M., Benzer, E., & Eren, C. D. (2019). Aktif öğrenmeye dayalı etkinliklerin okul öncesi öğretmen adaylarının çevre etiği farkındalığı, çevre davranışı ve çevre eğitimine ilişkin özyeterliklerine etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50(50), 125-141. https://doi.org/10.15285/maruaebd.542612
  • Khalid, T. (2003). Pre-service teachers misconceptions regarding three enviromental issues. Canadion Journal of Environmental Education (CJEE), 9(1), 35-50.
  • Kılınç, A., Stanisstreet, M. & Boyes, E. (2008). Turkish students’ ideas about global warming. International Journal of Environmental Science Education, 3(2), 89-98.
  • Kiziroğlu, İ. (2023). Çevre eğitimi ve çevre bilinci. Tabiat ve İnsan, 2(193), 5-17.
  • Kuckartz, U. (2014). Mixed methods: methodologie, forschungsdesigns und analyseverfahren. Springer-Verlag.
  • Laible, D., Carlo, G., Torquati, J. and Ontai, L. (2004). Children’s perceptions of family relationships as assessed in a doll story completion task: links to parenting, social competence and externalizing behavior. Social Development. 13(4), 551-569.
  • Lester, B.T., Ma, L., Lee,O. & Lambert, J. (2006). Social activism in elementary science education: A science, technology, and society approach to teach global warming. International Journal of Science Education, 28(4), 315-339.
  • Mason, L., & Santi, M. (1998). Discussing the greenhouse effect: Children’s collaborative discourse reasoning and conceptual change. Environmental Education Research, 4(1), 67-86.
  • Maxwell, J. A. (2018). Nitel araştırma tasarımı. M. Çevikbaş (Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Merriam, S.B. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
  • Morote, Á. F., & Hernández, M. (2024). Knowledge and perception of Spanish school children of climate change. Children's Geographies, 1-15. http://dx.doi.org/10.1080/14733285.2024.2303581
  • Myers, O. E., Saunders, C. D., & Garrett, E. (2004). What do children think animals need? Developmental trends. Environmental Education Research, 10(4), 545-562.
  • Ohlsson, A., Borg, F., & Gericke, N. (2024). Education for sustainability in preschool: Swedish preschool teachers’ perspectives. Cogent Education, 11(1), 2353477. https://doi.org/10.1080/2331186X.2024.2353477
  • Orbay, K., Cansaran, A., Kalkan, M. (2009). Öğretmen adaylarının küresel ısınmaya bakış açıları, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 85 – 97.
  • Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. (3rd ed.). Thousand Oaks, California: Sage Publicati- ons.
  • Saeed, A., Alam, H., & Farhad, A. (2024). Understandıng Early Chıldhood Educators'perspectıves On Clımate Change Educatıon Case Study From Karachı, PAKISTAN. Pakistan Journal of Educational Research, 7(1), 100-118.
  • San Juan, R. R. (2006). Studying preschool friendship quality: A story completion task to examine young children’s mental models of a specific best friendship [Unpublished doctorate thesis]. The University of Wisconsin.
  • Shepardson, D. P., Niyogi, D., Choi, S., & Charusombat, U. (2011). "Students’ conceptions about the greenhouse effect, global warming, and climate change." International Journal of Science Education.
  • Shin, D. S. (2000). Environmental education course development for preservice secondary school science teachers in the Republic of Korea. The Journal of Environmental Education. 31(4), 11- 18.
  • Stevenson, R. B., Brody, M., Dillon, J., & Wals, A. E. (Eds.). (2013). International Handbook of Research on Environmental Education.
  • Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research. Sage Publications.
  • Şahin, H. G., & Doğu, S. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin tutum ve davranışlarının incelenmesi. İlkogretim Online, 17(3). https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.466359
  • Öztap, R., & Bartan, M. (2019). Okul öncesi eğitimde artık materyaller ile yapılan sanat etkinliklerinin çocukların geri dönüşüm farkındalık düzeylerine etkisinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 64-87. https://doi.org/10.29065/usakead.646454
  • Teixeira, Z., Morgado, R., Marques, C., Gonçalves, C., Carvalho, P., Cunha, A., & Moreira, C. (2024). What children know and want to know about climate change: a prior-knowledge self-assessment. Environmental Education Research, 1-26. https://doi.org/10.1080/13504622.2024.2309581
  • Tilbury, D. (1994). The Critical Learning Years For Environmental Education. In R. A. Wilson (Ed.), Environmental Education At The Early Childhood Level. Washington, DC: North American Association for Environmental Education.
  • Toraman-Turk, S. (2023). Sosyal bilimlerde nitel araştırmalar ve eylem araştırmaları: yaklaşımlar, yeni arayışlar ve uygulamalar. Pegem Akademi.
  • Tran, H. U. (2024). Environmental education in preschool teacher training program: A systematic review. Natural Sciences Education, 53(2), e20154. https://doi.org/10.1002/nse2.20154
  • TÜİK (2023). Sera Gazı Emisyon İstatistikleri, 1990-2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2021- 49672.
  • Uludağ, M. (2012). Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi. 2.Baskı. Yeşim Fazlıoğlu (Ed.), Çevre Eğitimi. Paradigma Yayınevi.
  • Uludağ, G., Karademir, A. H., & Cingi, M. A. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye ilişkin davranış düzeylerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 120-136. https://doi.org/10.21764/efd.01513
  • Uluçınar Sağır, Ş. Ve Bozgün, K. (2017). Öğretmen adaylarının küresel ısınma ve sera etkisi ile ilgili bilgi düzeylerinin incelenmesi, International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 8, Issue:30, pp. (1777-1793).
  • Umurhan, B. (2022). Öğretmen adaylarının küresel iklim değişikliğine ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi
  • Uyanık, G. (2016). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin bilgi düzeylerinin ve tutumlarının incelenmesi. Online Science Education Journal, 1(1), 30-41.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: SeçkinYayıncılık.
  • Yıldırım, C., Bacanak, A., & Özsoy, S. (2012). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına karşı duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20 (1), 121-134.
  • Yılmaz, N. (2003). “Türkiye’ de okul öncesi eğitimi” erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar. Morpa Kültür Yayınları.
  • Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması uygulamaları (İ. Günbayı, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Yurt, Ö., Cevher-Kalburan, N., & Kandır, A. (2010). WCES-2010 Investigation of the environmental attitudes of the early childhood teacher candidates. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4977-4984. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.806
  • Yurttaş, A. (2023). Okul öncesi beş yaş grubu çocukların çevre sorunlarına ilişkin algıları. Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 695-710. https://doi.org/10.24315/tred.1084475
Toplam 83 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Okul Öncesi Eğitim
Bölüm Bu Sayıda
Yazarlar

Bahar Dağ 0000-0001-8944-0798

Gülşah Günşen 0000-0002-6882-5645

Erken Görünüm Tarihi 19 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 6 Aralık 2023
Kabul Tarihi 21 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 27 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Dağ, B., & Günşen, G. (2025). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Öykü Tamamlama Tekniği ile Küresel Isınmaya Yönelik Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(2), 151-164. https://doi.org/10.17556/erziefd.1401254

Erzincan University Journal of Education Faculty