Öz
Uluslararası haber ajansları olan Reuters, Agence France Presse (AFP) ve Associated Press (AP) dünyadaki haber akışını önemli ölçüde kontrol etmektedir. Gazete, radyo ve televizyonda farklı kanal ve isimlerde yayınlanan haberlerin önemli bir bölümü bu üç ajanstan gelmektedir. Bu nedenle son tüketici tarafından pek bilinmeyen haber ajansları internet ve bilgi teknolojilerinin gelişim göstermesiyle beraber kendi internet sitelerini ve sosyal medya hesaplarını oluşturmuşlardır. Bu sayede son tüketiciye doğrudan ulaşmaya başlamışlardır. Haber ajanslarının faaliyetleri bağlı oldukları ülkelerin siyasi ve ekonomik çıkarlarından bağımsız olmadığı için son tüketiciye ulaşma çabaları da anlamsız değildir. Uluslararası kamuoyunu etkilemek isteyen diğer ülkeler de kendi haber ajanslarını kurmuşlardır. Ülkeler, kamu diplomasisi aracı olarak haber ajanslarını kullanmaktadırlar. Çalışma kapsamında Amerika’da başlayıp tüm Avrupa’ya yayılan Filistin yanlısı üniversite öğrencilerinin düzenledikleri İsrail protestoları ele alınmış ve uluslararası haber ajansları ile Anadolu Ajansı’nın (AA) İsrail protestoları hakkındaki Instagram paylaşımları incelenmiştir. Çalışma sonucunda Reuters, Associated Press ve Agence France Presse’in İsrail protestolarını olumsuz ve yanlı şekilde haberleştirdikleri tespit edilmiştir. Buna karşın, Türkiye’nin Filistin meselesinde gösterdiği siyasi duruşa uygun olarak, Anadolu Ajansı’nın İsrail protestolarını olumlu ve yanlı şekilde haberleştirdiği görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Uluslararası Haber Ajansları Anadolu Ajansı İsrail Protestoları Gazze Instagram
Kaynakça
- aa.com.tr. (2025). Erişim adresi https://www.aa.com.tr/tr/p/tarihce
- Akdoğan, İ., Yılmaz, Muzaffer M., Uğuş, M., Gerçekliğin Yeniden İnşası: rap-İsrail Normalleşmesinin Orta doğu Basınında Çerçevelenmesi, Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, ss. 75-119, 2021. https://doi.org/10.26513/tocd.839533
- Adıgüzel, Y. (2016). Medyanın Eleştirel Ekonomi Politiği: Avrupa'da Eleştirel Ekonomi Politik Yaklaşım (Golding ve Murdock, Garnham, Mattelart). B. Kılınç (Dü.), Medyada Eleştirel Yaklaşımlar içinde (s. 118-129). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- AFP. (2024). Annual Report 2023. AFP. (6 Temmuz 2024) Erişim adresi https://www.afp.com/sites/default/files/AFP%20Actualite/202405/pdf/afp_ar23_en_rvb.pdf
- Akagu, J. I. (2020). Global News Agencıes: Economıc, Polıtıcal And Socıo-Cultural Implıcatıons Of Theır Negatıve Reportage Of Developıng Natıons Lıke Nıgerıa. International Journal of International Relations, Media and Mass Communication Studies, 6 (2), s. 40-52. Erişim adresi https://www.eajournals.org/wp-content/uploads/Global-News-Agencies.pdf
- Anadolu Ajansı. (2024, Mayıs 11). Erişim adresi https://www.aa.com.tr/tr/dunya/fransa-israilin-refaha-kara-saldirisi-baslatmasini-kinadi/3216763
- apnews.com (2025). Erişim adresi https://www.ap.org/about/our-story/
- Bengi, S. H. (2011). Ülkelerin Bağımsızlık Mücadeleleri Ve Haber. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 35(100), s. 449-478. https://doi.org/10.33419/aamd.639889
- Britannica.com. (2025). Erişim adresi https://www.britannica.com/topic/Thomson-Reuters
- Bülbül, A. R. (2000). Uluslararası İletişim. Konya.
- Çetinkaya, A. (2019). Çevrimiçi Gazetelerin Instagram Üzerinden Haber Paylaşımı. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(2), s. 1-28. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/kritik/issue/49545/584747
- Euronews. (2024, Nisan 9). Erişim adresi https://tr.euronews.com/2024/04/09/fransa-disisleri-bakani-gazzeye-yardim-ulastirilmasi-icin-israile-yaptirim-uygulanmasini-o
- Gadimov, J. (2015). Uluslararası İletişim ve Reuters Haber Ajansı. Sanat&ve&İletişim&Hakemli&Dergisi&, s. 50-60.
- Girgin, A. (2012). Associated Press (AP) Haber Ajansı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, s. 71-82. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/212658
- Girgin, A. (2012). Uluslararası Haber Ajansları. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(12), s. 169-185. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuifd/issue/22891/244951
- Gönenç, Ö. (2000). Agence France Presse ve Anadolu Ajansı'nın Karşılaştırılması.(Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Erişim adresi https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/34309.pdf
- Gönenç, Ö. (2015). Haber Ajansları. İstanbul: Derin Yayınları.
- Gündüz, U. (2007). Türkiye'de Yerel Basın. (S. Gezgin, Dü.) İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
- Herman, Edward S. ve Chomsky, Noam. Manufacturing Consent: The Political Economy of Mass Media. New York: Pantheon Books, 1988.
- Kacharova, K. (2014). History and Modernity of "Agence France-Press". European Scientific Journal, Vol. 2, s. 116-119. Erişim adresi https://eujournal.org/index.php/esj/article/view/4795
- Kulshmanov, K.; Ishanova, A. (2014). News Agencies İn The Era Of Globalization And New Challenges Of Reality. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5 (12), s. 48-53. Erişim adresi https://www.richtmann.org/journal/index.php/mjss/article/view/4223
- Martins, N. I. (2022). News Agengies and Global News Flow in the 21st Century. Jurnal Multidisiplin Indonesia, 1 (2), s. 31-39.Erişim adresi https://rayyanjurnal.com/index.php/qistina/article/view/202
- Mosco, V. (2009). The Political Economy of Communication. Londra: Sage.
- Özçetin, B. (2019). Kitle İletişim Kuramları: Kavramlar, Okullar, Modeller. . İstanbul: İletişim Yayınları.
- Robinson, Piers, “The CNN Effect: Can the News Media Drive Foreign Policy,” Review of International Studies 25, no. 2 (1999): 302. Erişim adresi https://www.jstor.org/stable/20097596
- Reuters Institute. (2023). Reuters Institute Digital News Report 2023.
- Reutersagency.com. (2024, 6 7). Erişim adresi https://www.reutersagency.com/en/about/about-us/
- Saliu, H. (2022). Rethinking Media Diplomacy and Public Diplomacy Towards a New Concept: Digital Media Diplomacy. Online Journal Modelling the New Europe, (39), 4-24. Erişim adresi https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4231624
- Thompson, J. B. (2019). Medya ve Modernite. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
- Tokgöz, O. (1981). Temel Gazetecilik. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
- Uluslararası Af Örgütü. (2022). Protesto Hakkını Koru. Uluslararası Af Örgütü. 01 Şubat 2024 Erişim adresi https://www.amnesty.org.tr/public/uploads/files/Rapor/Amnesty_ProtectTheProtest_TR_web.pdf
- United Nations Educational, Scintific and Cultural Organization. (1953). News Agencies: Their Structure and Operation. Paris.
- We Ara Social. (2024, 1 31). We Are Social. 06 Ocak 2024 Erişim adresi https://wearesocial.com/uk/blog/2024/01/digital-2024-5-billion-social-media-users/
- Yaylagül, L. (2018). Kitle İletişim Kuramları: Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
- Yaylagül, L. (2019). Eleştirel Ekonomi Politik Perspektiften Devlet ve Medya İlişkisi. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(5), s. 134 - 152. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/649717
- Yaylagül, L. (2022). Yandaş ve Muhalif Medyanın Ekonomi Politiği. D. Özonur içinde, Anaakım Medya Alternatif Medya (s. 119-140). İstanbul: Notabene Yayınları.
Öz
International news agencies such as Reuters, Agence France Presse (AFP), and Associated Press (AP) dominate the global flow of information. A large portion of the news presented in newspapers, on radio, and on television originates from these three agencies. To connect directly with the end consumer, smaller and less-known agencies have leveraged websites and social media platforms, enabled by advancements in internet and communication technologies. This shift is significant, as news agencies often reflect the political and economic interests of their home countries. Consequently, nations seeking to shape international public opinion have established their own news agencies, using them as tools of public diplomacy. This study examines Instagram posts by international news agencies regarding Israeli protests initiated by pro-Palestinian university students in the U.S. that later spread to Europe. Findings revealed that Reuters, AP, and AFP portrayed the protests negatively and with bias, while Anadolu Agency reported them positively, aligning with Türkiye's political stance on the Palestinian issue. This highlights the influence of national interests on news coverage.
Anahtar Kelimeler
International News Agencies Anadolu Agency Israeli Protests Gaza Instagram
Kaynakça
- aa.com.tr. (2025). Erişim adresi https://www.aa.com.tr/tr/p/tarihce
- Akdoğan, İ., Yılmaz, Muzaffer M., Uğuş, M., Gerçekliğin Yeniden İnşası: rap-İsrail Normalleşmesinin Orta doğu Basınında Çerçevelenmesi, Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, ss. 75-119, 2021. https://doi.org/10.26513/tocd.839533
- Adıgüzel, Y. (2016). Medyanın Eleştirel Ekonomi Politiği: Avrupa'da Eleştirel Ekonomi Politik Yaklaşım (Golding ve Murdock, Garnham, Mattelart). B. Kılınç (Dü.), Medyada Eleştirel Yaklaşımlar içinde (s. 118-129). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- AFP. (2024). Annual Report 2023. AFP. (6 Temmuz 2024) Erişim adresi https://www.afp.com/sites/default/files/AFP%20Actualite/202405/pdf/afp_ar23_en_rvb.pdf
- Akagu, J. I. (2020). Global News Agencıes: Economıc, Polıtıcal And Socıo-Cultural Implıcatıons Of Theır Negatıve Reportage Of Developıng Natıons Lıke Nıgerıa. International Journal of International Relations, Media and Mass Communication Studies, 6 (2), s. 40-52. Erişim adresi https://www.eajournals.org/wp-content/uploads/Global-News-Agencies.pdf
- Anadolu Ajansı. (2024, Mayıs 11). Erişim adresi https://www.aa.com.tr/tr/dunya/fransa-israilin-refaha-kara-saldirisi-baslatmasini-kinadi/3216763
- apnews.com (2025). Erişim adresi https://www.ap.org/about/our-story/
- Bengi, S. H. (2011). Ülkelerin Bağımsızlık Mücadeleleri Ve Haber. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 35(100), s. 449-478. https://doi.org/10.33419/aamd.639889
- Britannica.com. (2025). Erişim adresi https://www.britannica.com/topic/Thomson-Reuters
- Bülbül, A. R. (2000). Uluslararası İletişim. Konya.
- Çetinkaya, A. (2019). Çevrimiçi Gazetelerin Instagram Üzerinden Haber Paylaşımı. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(2), s. 1-28. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/kritik/issue/49545/584747
- Euronews. (2024, Nisan 9). Erişim adresi https://tr.euronews.com/2024/04/09/fransa-disisleri-bakani-gazzeye-yardim-ulastirilmasi-icin-israile-yaptirim-uygulanmasini-o
- Gadimov, J. (2015). Uluslararası İletişim ve Reuters Haber Ajansı. Sanat&ve&İletişim&Hakemli&Dergisi&, s. 50-60.
- Girgin, A. (2012). Associated Press (AP) Haber Ajansı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, s. 71-82. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/212658
- Girgin, A. (2012). Uluslararası Haber Ajansları. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(12), s. 169-185. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuifd/issue/22891/244951
- Gönenç, Ö. (2000). Agence France Presse ve Anadolu Ajansı'nın Karşılaştırılması.(Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Erişim adresi https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/34309.pdf
- Gönenç, Ö. (2015). Haber Ajansları. İstanbul: Derin Yayınları.
- Gündüz, U. (2007). Türkiye'de Yerel Basın. (S. Gezgin, Dü.) İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
- Herman, Edward S. ve Chomsky, Noam. Manufacturing Consent: The Political Economy of Mass Media. New York: Pantheon Books, 1988.
- Kacharova, K. (2014). History and Modernity of "Agence France-Press". European Scientific Journal, Vol. 2, s. 116-119. Erişim adresi https://eujournal.org/index.php/esj/article/view/4795
- Kulshmanov, K.; Ishanova, A. (2014). News Agencies İn The Era Of Globalization And New Challenges Of Reality. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5 (12), s. 48-53. Erişim adresi https://www.richtmann.org/journal/index.php/mjss/article/view/4223
- Martins, N. I. (2022). News Agengies and Global News Flow in the 21st Century. Jurnal Multidisiplin Indonesia, 1 (2), s. 31-39.Erişim adresi https://rayyanjurnal.com/index.php/qistina/article/view/202
- Mosco, V. (2009). The Political Economy of Communication. Londra: Sage.
- Özçetin, B. (2019). Kitle İletişim Kuramları: Kavramlar, Okullar, Modeller. . İstanbul: İletişim Yayınları.
- Robinson, Piers, “The CNN Effect: Can the News Media Drive Foreign Policy,” Review of International Studies 25, no. 2 (1999): 302. Erişim adresi https://www.jstor.org/stable/20097596
- Reuters Institute. (2023). Reuters Institute Digital News Report 2023.
- Reutersagency.com. (2024, 6 7). Erişim adresi https://www.reutersagency.com/en/about/about-us/
- Saliu, H. (2022). Rethinking Media Diplomacy and Public Diplomacy Towards a New Concept: Digital Media Diplomacy. Online Journal Modelling the New Europe, (39), 4-24. Erişim adresi https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4231624
- Thompson, J. B. (2019). Medya ve Modernite. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
- Tokgöz, O. (1981). Temel Gazetecilik. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
- Uluslararası Af Örgütü. (2022). Protesto Hakkını Koru. Uluslararası Af Örgütü. 01 Şubat 2024 Erişim adresi https://www.amnesty.org.tr/public/uploads/files/Rapor/Amnesty_ProtectTheProtest_TR_web.pdf
- United Nations Educational, Scintific and Cultural Organization. (1953). News Agencies: Their Structure and Operation. Paris.
- We Ara Social. (2024, 1 31). We Are Social. 06 Ocak 2024 Erişim adresi https://wearesocial.com/uk/blog/2024/01/digital-2024-5-billion-social-media-users/
- Yaylagül, L. (2018). Kitle İletişim Kuramları: Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
- Yaylagül, L. (2019). Eleştirel Ekonomi Politik Perspektiften Devlet ve Medya İlişkisi. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(5), s. 134 - 152. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/649717
- Yaylagül, L. (2022). Yandaş ve Muhalif Medyanın Ekonomi Politiği. D. Özonur içinde, Anaakım Medya Alternatif Medya (s. 119-140). İstanbul: Notabene Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Küreselleşme ve Kültür, İletişim Sosyolojisi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 6 Mayıs 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | |
| Gönderilme Tarihi | 30 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 25 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 35 Sayı: 2 |
