Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Kâri Nevâî: A Musical Composition Attributed to Ali-Shir Nava’i

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 99 - 113, 30.06.2025

Öz

This study aims to examine the piece Kâri Nevâî, which is believed to have been composed by Ali-Shir Nava’i, within the framework of the Arel-Ezgi-Uzdilek system in terms of its maqam characteristics. The study particularly focuses on identifying the tetrachord and pentachord structures used in the composition. Furthermore, by analyzing the seyir (melodic progression) of the piece, the research seeks to determine which Turkish maqam it most closely resembles, thereby drawing conclusions about the similarities and differences between compositions of Uzbek music and the Turkish maqam system. As a qualitative study, the document analysis method, one of the qualitative data collection techniques, was employed. Through this method, the score of Kâri Nevâî was obtained, and the maqam elements within the composition, such as tetrachords and pentachords, were examined. Additionally, this method was utilized to gather information about Nava’i and his approach to music. This study, divided into three sections, includes information about Nava’i’s life and literary personality in the first section. In the second section, Nava’i’s relationship with music is examined, evaluating his influence on the musical culture of his time and his connection with music in the court environment. In the final section, evaluations regarding the attribution of the piece titled Kâri Nevâî to Nava’i are discussed. The piece has also been transcribed into notation according to the Turkish music maqam system and analyzed in terms of its maqam characteristics. The results of the study reveal that Nava’i was an important contributor to the musical understanding of his time. Furthermore, the analysis indicates that the musical notation of Kâri Nevâî, believed to have been composed by Nava’i, differs from the Turkish music maqam system. However, when the composition was transcribed according to the Turkish music maqam system, it was observed that the tetrachords and pentachords within the Turkish sound system were utilized in the work. This study is expected to contribute to research on Nava’i, the musical culture of his era, and future studies on Turkish and Uzbek music.

Etik Beyan

In this study, research and publication ethics were strictly observed; unethical practices such as plagiarism, fabrication, and falsification were avoided. All sources were cited in accordance with academic standards, and principles of academic integrity were carefully upheld.

Kaynakça

  • Abdumajidova, N. F. (2022). Alisher Navoiy va musiqa. Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies, 1(Conference DSMI), Article Conference DSMI. https://cyberleninka.ru/article/n/alisher-navoiy-va-musiqa
  • Adıgüzel, S. (2010). Ali Şir Nevayi, yaşamı, edebi kişiliği ve eserleri. Journal of Turkish Research Institute, 9(19), Article 19. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunitaed/issue/2841/38830
  • Akbarovich, I. O., & Muhammadovich, X. G. (2018). Musiqa tarixi (1 bs.). Barkamol Fayz Media.
  • Altıer, S. (2011). Özbek Hanlığı’nın (1499–1599) kültür basamaklarındaki ilk seçkinler: Bir biyografi denemesi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 15(15), Article 15. https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkiyat/issue/16665/1438857
  • Aluç, Ü. (2019). Tatar ve Başkurt destanlarında kadın [Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi].
  • Ashula. (2025). İçinde Vikipediya. https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ashula&oldid=5363636
  • Avcı, M. (2021). Türkçede bestelemek anlamına gelen kelimeler için bir şecere denemesi / A genealogy of “beste” (composition) and its synonyms in Turkish. İçinde Ş. A. Koç, Ü. Çağlar, & A. Çevik (Ed.), Current Debates in Social Sciences 2021 (1 bs., s.269–289). IJOPEC Publication. http://www.ijopec.co.uk/wp-content/uploads/2021/10/2021-07.pdf
  • Bahtiyor, S. (2020). Alisher Navoi’s perspective on music in his works. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 2(11), Article 11. https://doi.org/10.37547/tajssei/Volume02Issue11-28
  • Baloğlu, B. Ş. (2021). Tanburî Cemil Bey: Efsane ve realite arasında bir portre (1 bs.). Dergâh Yayınları.
  • Baxromovna, A. D. (2023). Shaxs kamolotida Alisher Navoiyning musiqiy ta’limoti va uning Markaziy Osiyo xalqlari milliy merosi bilan uyg‘unligi. Yosh Olimlar Ilmiy-Amaliy Konferensiyasi, 2(05), 46–54. https://doi.org/10.5281/zenodo.7984888
  • Bulut, S. (2017). Asya Coğrafyası’nın büyük edibi Ali Şîr Nevâî’nin hayatı, edebi kişiliği, eserleri ve Türk dili’ne katkıları. Asya Studies, 1(1), Article 1. https://doi.org/10.31455/asya.334014
  • Caferoğlu, A. (1984). Türk dili tarihi II (3 bs.). Enderun Kitabevi. https://libgen.li/ads.php?md5=00ce93c780a21b2c3f48dd475b3f2b1f&key=HQXQO8LRLUT5H8V9
  • Clauson, S. G. (1972). An etymological dictionary of pre-thirteenth-century Turkish. Oxford University Press. https://dn720001.ca.archive.org/0/items/sir-gerard-clauson-an-etymological-dictionary-of-pre-thirteenth-century-turkish-/Sir%20Gerard%20Clauson%20-%20An%20Etymological%20Dictionary%20of%20Pre-thirteenth%20Century%20Turkish%20%281972%2C%20Oxford%20University%20Press%29%20-%20libgen.lc.pdf
  • Çelik, F. (2022). Kırgız Türkçesinde çalgı aleti kullanmak anlamına gelen “çal-, çert-, oyna-, tart-” fiillerinin diğer Türk lehçelerindeki görünümü. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 54, Article 54. https://doi.org/10.24155/tdk.2022.212
  • Çetindağ, Y. (2002). Ali Şîr Nevâî’nin Batı Türkçesi Divan edebiyatına tesiri (XVI. yüzyıl sonuna kadar) Doktora tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Durgut, H. (1995). “Şeyh Süleymân Efendî-i Buhârî Lügat-ı Çağatay ve Türkî-i Osmânî (Cild-i evvel)” adlı eserin transkripsiyonu [Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi]. Ebü’l-Kasım Bâbür Mirza. (2024). İçinde Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Eb%C3%BC%27l-Kas%C4%B1m_B%C3%A2b%C3%BCr_Mirza&oldid=31007140
  • Elbrusovich, A. S. (2024). Alisher Navoy’s works in musical–stage interpretations. International Conference on Multidisciplinary Science, 2(5), Article 5. https://www.mjstjournal.com/index.php/icms/article/view/1368
  • Eraslan, K. (1977). Ali Şir Nevayi’nin “Halat-ı Pehlevan Muhammed” risalesi. Journal of Turkology, 19, 99–164. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuturkiyat/issue/43453/529685
  • Ercilasun, A. B. (2004). Başlangıcından yirminci yüzyıla Türk dili tarihi (1 bs.). Akçağ Yayınları.
  • Ercilasun, A. B., & Akkoyunlu, Z. (2014). Kâşgarlı Mahmud Dîvânu Lugâti’t-Türk (1 bs.). Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Erganun. (2022, Aralık 7). [Kurumsal site]. Anadolu Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi. https://anadolutudam.anadolu.edu.tr/yayinlar/calgilar/erganun
  • Erkek Oyunları. (t.y.). [Kurumsal site]. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı e-Kitap. Geliş tarihi 27 Şubat 2025. https://ekitap.ktb.gov.tr/TR-81057/erkek-oyunlari.html
  • Fıtrat, A. (1993). Özbek klasik müziği ve onun tarihi (A. Samad, Ed.). Özbekistan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi “Fan” Yayınları.
  • Fıtrat, A. (2016). Özbek klasik müziği ve tarihi (H. Akbaş, Çev.; 1 bs., C. 1). Gece Kitaplığı.
  • Gʻijjak. (2024). İçinde Vikipediya. https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=G%CA%BBijjak&oldid=5329654
  • Heyet, M. R. (2021). Mirzâ Mehdî Han Esterâbâdî, Senglah: Mebâniyü’l-Lügat ve Kitâbü’l-Elif (1v.–119r.) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. https://ia902206.us.archive.org/15/items/mirza-mehdi-han-esterabadi-senglah-mebaniyul-lugat-ve-kitabul-elif-1v.-119r./Mirz%C3%A2%20Mehd%C3%AE%20Han%20Ester%C3%A2b%C3%A2d%C3%AE%2C%20Senglah%20Meb%C3%A2niy%C3%BC%27l-L%C3%BCgat%20ve%20Kit%C3%A2b%C3%BC%27l-Elif%20%281v.-119r.%29.pdf
  • Iklığ. (2022, Aralık 7). [Kurumsal site]. Anadolu Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi. https://anadolutudam.anadolu.edu.tr/yayinlar/calgilar/iklig
  • Kaçalin, M. S. (2011). Nevâyî’nin sözleri ve Çağatayca tanıklar (1 bs.). Türk Dil Kurumu Yayınları. https://www.academia.edu/37449095/Mustafa_Ka%C3%A7alin_Nevayinin_S%C3%B6zleri_ve_%C3%87a%C4%9Fatayca_Tan%C4%B1klar
  • Kahraman, S. A., & Dağlı, Y. (2010). Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi: Bağdad-Basra-Bitlis-Diyarbakır-Isfahan-Malatya-Mardin-Musul-Tebriz-Van (1 bs., C. 2). Yapı Kredi Yayınları. https://dn790008.ca.archive.org/0/items/EvliyaCelebiSeyahatname/Evliya%20%C3%87elebi%20-%20G%C3%BCn%C3%BCm%C3%BCz%20T%C3%BCrk%C3%A7esi%20ile%20Seyahatname%20Cilt%204.2.pdf Katta ashula. (2024). İçinde Vikipediya. https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Katta_ashula&oldid=4738869
  • Kut, G. (1989). Ali Şîr Nevâî. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 2, ss. 449–453). TDV Yayınları. https://islamansiklopedisi.org.tr/ali-sir-nevai
  • Kyzy, L. M. (2021). Ali Şir Nevâyî’nin eserlerindeki müzik terimleri bağlamında Timurlularda müzik. Route Education and Social Science Journal, 8(65), 157–171. https://doi.org/10.17121/ressjournal.3034
  • Levend, A. S. (1965). Ali Şir Nevaî: Hayatı, sanatı ve kişiliği (C. 1). Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Mahmut, N. (2015). Uygur Türklerinde geçmişten günümüze hafız ve sazendeler. Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, 5, Article 5. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uygur/issue/30037/324348
  • Melodies from Uzbekistan—Uzbek Folk Musical Heritage (A. Sultanov, Çev.). (2015). Fine Arts Institute of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan & International Information and Networking Centre for Intangible Cultural Heritage in the Asia-Pacific Region Under the Auspices of UNESCO. https://www.unesco-ichcap.org/eng/ek/sub18/uzbekistan_handbook.pdf
  • Mirzayeva, N. (2023). Alisher Navoiy “Saddi Iskandariy” dostonidagi mug‘anniynomalarning matniy strukturasi. Oriental Art and Culture, 4(3), Article 3. https://oac.dsmi-qf.uz/index.php/oac/article/view/549
  • Okumuş, Ö. (1993). Câmî, Abdurrahman. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 7, ss. 94–99). TDV Yayınları. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/7/C07002578.pdf
  • Ögel, B. (2000). Türk kültür tarihine giriş (3 bs., C. 9). T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Özkan, İ. H. (2003). Makam. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 27, ss. 410–412). TDV Yayınları. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/27/C27008948.pdf
  • Recepova, A. (2019). Sultan Hüseyin Baykara dönemi kültür tarihi ve onu yüceltenler: Molla Cami ile Ali Şir Nevaî. Akademik İzdüşüm Dergisi, 4(2), Article 2. https://dergipark.org.tr/tr/pub/beuiibfaid/issue/49543/560245
  • Rud. (2024). İçinde Wikipedia. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Rud&oldid=1255875598
  • Samaralievna, Z. Z. (2021). In the spiritual and moral upbringing of the younger generation the place of folk songs. Galaxy International Interdisciplinary Research Journal, 9(12), Article 12. https://www.giirj.com/index.php/giirj/article/view/835
  • Sezi̇kli̇, U. (2017). Fihrist bir eser: Murad-Nâme’de mûsikî. International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(26), 126. https://www.ijoess.com/DergiTamDetay.aspx?ID=1671&Detay=Ozet
  • Sharipova, O. S. (2023). Alisher Navoiy merosida chang cholg‘usining tutgan o‘rni. Oriental Renaissance: Innovative, Educational, Natural and Social Sciences, 3(2), 12–18. https://doi.org/10.5281/zenodo.7633067
  • Sharipova, O. S., & Hasanboyeva, S. S. (2022). Chang in Alisher Navoi’s heritage. International Scientific Journal “Science and Innovation”, 1(6), 89–93. https://doi.org/10.5281/zenodo.7126203 Sürûd. (2018). İçinde Vikisözlük. https://tr.wiktionary.org/w/index.php?title=s%C3%BCr%C3%BBd&oldid=3075408
  • Şen, Y. (2014). Bâbürnâme’ye göre Ali Şir Nevâyî (Ali Shir Nevayi according to the Baburname). Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 37, Article 37. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tdded/issue/12689/154398
  • Türk Müziği Sözlüğü. (t.y.). Türk Müzik Portalı. Geliş tarihi 27 Şubat 2025. http://www.turkishmusicportal.org/tr/turk-muzigi-sozlugu/p
  • Umurzakov, B. N. (2024). Musical works created based on the musical views of Alisher Navoi and his creation. Journal of Arts and Humanities, 7(3), Article 3. https://doi.org/10.5281/zenodo.10828463
  • Uslu, R. (2017). Yusuf Kırşehri Mevlevi’nin Türk müzik tarihindeki yeri: Yeni sistemcilerin kurucusu müzik teorisyeni. Researcher, 5(4), Article 4. https://dergipark.org.tr/tr/pub/researcher/issue/66627/1042493
  • Uzun, M. İ. (2012). Tezkire-Türk edebiyatı. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 41, ss. 69–73). TDV Yayınları. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/41/C41016239.pdf
  • Vural, F. G. (2020). Orta Asya ve Sibirya Türk müziğinde hayvan üslubu (1 bs.). Kömen Yayınları.
  • Xamdamova, D. T. (2023). Alisher Navoiy yashagan davr musiqa san’atiga bo‘lgan munosabat. Oriental Art and Culture, 4(2), Article 2. https://oac.dsmi-qf.uz/index.php/oac/article/view/732

Kâri Nevâî: Ali Şîr Nevâyî’ye Ait Olduğu Düşünülen Bir Müzik Eseri

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 99 - 113, 30.06.2025

Öz

Nitel bir araştırma özelliği gösteren bu çalışmada nitel veri toplama yöntemlerinden olan doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Söz konusu yöntem sayesinde Kâri Nevâî isimli eserin notasına ulaşılmış ve eserde yer alan dörtlü ve beşliler gibi makamsal unsurlar incelenmiştir. Aynı şekilde bu yöntem Nevâyî ve Nevâyî’nin müziğe olan yaklaşımı hakkında bilgi edinmek amacıyla kullanılmıştır. Bulguları üç bölüme ayrılan bu çalışmanın ilk bölümünde Nevâyî’nin hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgiler yer almaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde Nevâyî’nin müzik ile ilişkisi incelenmiştir. Bu bölümde, Nevâyî’nin dönemin müzik kültürü üzerindeki etkisi ve Nevâyî’nin saray çevresindeki müzikle kurduğu bağlantı değerlendirilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Kâri Nevâî isimli eserin Nevâyî’ye aidiyeti üzerine yapılan değerlendirmeler ele alınmış ve eser Türk müziği makam sistemine göre yeniden notaya alınıp makamsal olarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda Nevâyî’nin, dönemin müzik anlayışı içerisinde önemli bir isim olduğu görülmüştür. Aynı şekilde Nevâyî tarafından bestelendiği düşünülen Kâri Nevâî’ye ait olan notanın Türk müziği makam sisteminden farklı olduğu anlaşılmıştır. Eser, Türk müziği makam sistemine göre yeniden notaya alındığında Türk müziği ses sistemi içerisinde bulunan dörtlü ve beşlilerin eser içerisinde kullanıldığı görülmüştür. Bu çalışmanın, Nevâyî ve dönemin müzik anlayışına yönelik araştırmaların yanı sıra Türk ve Özbek müziği üzerine yapılacak araştırmalara çeşitli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

Etik Beyan

Bu çalışmada, araştırma ve yayın etiğine uygun hareket edilmiş; intihal, sahtecilik, çarpıtma gibi etik dışı davranışlardan kaçınılmıştır. Tüm kaynaklara bilimsel kurallar çerçevesinde atıfta bulunulmuş ve akademik dürüstlük ilkeleri titizlikle gözetilmiştir.

Kaynakça

  • Abdumajidova, N. F. (2022). Alisher Navoiy va musiqa. Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies, 1(Conference DSMI), Article Conference DSMI. https://cyberleninka.ru/article/n/alisher-navoiy-va-musiqa
  • Adıgüzel, S. (2010). Ali Şir Nevayi, yaşamı, edebi kişiliği ve eserleri. Journal of Turkish Research Institute, 9(19), Article 19. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunitaed/issue/2841/38830
  • Akbarovich, I. O., & Muhammadovich, X. G. (2018). Musiqa tarixi (1 bs.). Barkamol Fayz Media.
  • Altıer, S. (2011). Özbek Hanlığı’nın (1499–1599) kültür basamaklarındaki ilk seçkinler: Bir biyografi denemesi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 15(15), Article 15. https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkiyat/issue/16665/1438857
  • Aluç, Ü. (2019). Tatar ve Başkurt destanlarında kadın [Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi].
  • Ashula. (2025). İçinde Vikipediya. https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ashula&oldid=5363636
  • Avcı, M. (2021). Türkçede bestelemek anlamına gelen kelimeler için bir şecere denemesi / A genealogy of “beste” (composition) and its synonyms in Turkish. İçinde Ş. A. Koç, Ü. Çağlar, & A. Çevik (Ed.), Current Debates in Social Sciences 2021 (1 bs., s.269–289). IJOPEC Publication. http://www.ijopec.co.uk/wp-content/uploads/2021/10/2021-07.pdf
  • Bahtiyor, S. (2020). Alisher Navoi’s perspective on music in his works. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 2(11), Article 11. https://doi.org/10.37547/tajssei/Volume02Issue11-28
  • Baloğlu, B. Ş. (2021). Tanburî Cemil Bey: Efsane ve realite arasında bir portre (1 bs.). Dergâh Yayınları.
  • Baxromovna, A. D. (2023). Shaxs kamolotida Alisher Navoiyning musiqiy ta’limoti va uning Markaziy Osiyo xalqlari milliy merosi bilan uyg‘unligi. Yosh Olimlar Ilmiy-Amaliy Konferensiyasi, 2(05), 46–54. https://doi.org/10.5281/zenodo.7984888
  • Bulut, S. (2017). Asya Coğrafyası’nın büyük edibi Ali Şîr Nevâî’nin hayatı, edebi kişiliği, eserleri ve Türk dili’ne katkıları. Asya Studies, 1(1), Article 1. https://doi.org/10.31455/asya.334014
  • Caferoğlu, A. (1984). Türk dili tarihi II (3 bs.). Enderun Kitabevi. https://libgen.li/ads.php?md5=00ce93c780a21b2c3f48dd475b3f2b1f&key=HQXQO8LRLUT5H8V9
  • Clauson, S. G. (1972). An etymological dictionary of pre-thirteenth-century Turkish. Oxford University Press. https://dn720001.ca.archive.org/0/items/sir-gerard-clauson-an-etymological-dictionary-of-pre-thirteenth-century-turkish-/Sir%20Gerard%20Clauson%20-%20An%20Etymological%20Dictionary%20of%20Pre-thirteenth%20Century%20Turkish%20%281972%2C%20Oxford%20University%20Press%29%20-%20libgen.lc.pdf
  • Çelik, F. (2022). Kırgız Türkçesinde çalgı aleti kullanmak anlamına gelen “çal-, çert-, oyna-, tart-” fiillerinin diğer Türk lehçelerindeki görünümü. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 54, Article 54. https://doi.org/10.24155/tdk.2022.212
  • Çetindağ, Y. (2002). Ali Şîr Nevâî’nin Batı Türkçesi Divan edebiyatına tesiri (XVI. yüzyıl sonuna kadar) Doktora tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Durgut, H. (1995). “Şeyh Süleymân Efendî-i Buhârî Lügat-ı Çağatay ve Türkî-i Osmânî (Cild-i evvel)” adlı eserin transkripsiyonu [Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi]. Ebü’l-Kasım Bâbür Mirza. (2024). İçinde Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Eb%C3%BC%27l-Kas%C4%B1m_B%C3%A2b%C3%BCr_Mirza&oldid=31007140
  • Elbrusovich, A. S. (2024). Alisher Navoy’s works in musical–stage interpretations. International Conference on Multidisciplinary Science, 2(5), Article 5. https://www.mjstjournal.com/index.php/icms/article/view/1368
  • Eraslan, K. (1977). Ali Şir Nevayi’nin “Halat-ı Pehlevan Muhammed” risalesi. Journal of Turkology, 19, 99–164. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuturkiyat/issue/43453/529685
  • Ercilasun, A. B. (2004). Başlangıcından yirminci yüzyıla Türk dili tarihi (1 bs.). Akçağ Yayınları.
  • Ercilasun, A. B., & Akkoyunlu, Z. (2014). Kâşgarlı Mahmud Dîvânu Lugâti’t-Türk (1 bs.). Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Erganun. (2022, Aralık 7). [Kurumsal site]. Anadolu Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi. https://anadolutudam.anadolu.edu.tr/yayinlar/calgilar/erganun
  • Erkek Oyunları. (t.y.). [Kurumsal site]. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı e-Kitap. Geliş tarihi 27 Şubat 2025. https://ekitap.ktb.gov.tr/TR-81057/erkek-oyunlari.html
  • Fıtrat, A. (1993). Özbek klasik müziği ve onun tarihi (A. Samad, Ed.). Özbekistan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi “Fan” Yayınları.
  • Fıtrat, A. (2016). Özbek klasik müziği ve tarihi (H. Akbaş, Çev.; 1 bs., C. 1). Gece Kitaplığı.
  • Gʻijjak. (2024). İçinde Vikipediya. https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=G%CA%BBijjak&oldid=5329654
  • Heyet, M. R. (2021). Mirzâ Mehdî Han Esterâbâdî, Senglah: Mebâniyü’l-Lügat ve Kitâbü’l-Elif (1v.–119r.) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. https://ia902206.us.archive.org/15/items/mirza-mehdi-han-esterabadi-senglah-mebaniyul-lugat-ve-kitabul-elif-1v.-119r./Mirz%C3%A2%20Mehd%C3%AE%20Han%20Ester%C3%A2b%C3%A2d%C3%AE%2C%20Senglah%20Meb%C3%A2niy%C3%BC%27l-L%C3%BCgat%20ve%20Kit%C3%A2b%C3%BC%27l-Elif%20%281v.-119r.%29.pdf
  • Iklığ. (2022, Aralık 7). [Kurumsal site]. Anadolu Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi. https://anadolutudam.anadolu.edu.tr/yayinlar/calgilar/iklig
  • Kaçalin, M. S. (2011). Nevâyî’nin sözleri ve Çağatayca tanıklar (1 bs.). Türk Dil Kurumu Yayınları. https://www.academia.edu/37449095/Mustafa_Ka%C3%A7alin_Nevayinin_S%C3%B6zleri_ve_%C3%87a%C4%9Fatayca_Tan%C4%B1klar
  • Kahraman, S. A., & Dağlı, Y. (2010). Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi: Bağdad-Basra-Bitlis-Diyarbakır-Isfahan-Malatya-Mardin-Musul-Tebriz-Van (1 bs., C. 2). Yapı Kredi Yayınları. https://dn790008.ca.archive.org/0/items/EvliyaCelebiSeyahatname/Evliya%20%C3%87elebi%20-%20G%C3%BCn%C3%BCm%C3%BCz%20T%C3%BCrk%C3%A7esi%20ile%20Seyahatname%20Cilt%204.2.pdf Katta ashula. (2024). İçinde Vikipediya. https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Katta_ashula&oldid=4738869
  • Kut, G. (1989). Ali Şîr Nevâî. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 2, ss. 449–453). TDV Yayınları. https://islamansiklopedisi.org.tr/ali-sir-nevai
  • Kyzy, L. M. (2021). Ali Şir Nevâyî’nin eserlerindeki müzik terimleri bağlamında Timurlularda müzik. Route Education and Social Science Journal, 8(65), 157–171. https://doi.org/10.17121/ressjournal.3034
  • Levend, A. S. (1965). Ali Şir Nevaî: Hayatı, sanatı ve kişiliği (C. 1). Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Mahmut, N. (2015). Uygur Türklerinde geçmişten günümüze hafız ve sazendeler. Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, 5, Article 5. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uygur/issue/30037/324348
  • Melodies from Uzbekistan—Uzbek Folk Musical Heritage (A. Sultanov, Çev.). (2015). Fine Arts Institute of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan & International Information and Networking Centre for Intangible Cultural Heritage in the Asia-Pacific Region Under the Auspices of UNESCO. https://www.unesco-ichcap.org/eng/ek/sub18/uzbekistan_handbook.pdf
  • Mirzayeva, N. (2023). Alisher Navoiy “Saddi Iskandariy” dostonidagi mug‘anniynomalarning matniy strukturasi. Oriental Art and Culture, 4(3), Article 3. https://oac.dsmi-qf.uz/index.php/oac/article/view/549
  • Okumuş, Ö. (1993). Câmî, Abdurrahman. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 7, ss. 94–99). TDV Yayınları. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/7/C07002578.pdf
  • Ögel, B. (2000). Türk kültür tarihine giriş (3 bs., C. 9). T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Özkan, İ. H. (2003). Makam. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 27, ss. 410–412). TDV Yayınları. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/27/C27008948.pdf
  • Recepova, A. (2019). Sultan Hüseyin Baykara dönemi kültür tarihi ve onu yüceltenler: Molla Cami ile Ali Şir Nevaî. Akademik İzdüşüm Dergisi, 4(2), Article 2. https://dergipark.org.tr/tr/pub/beuiibfaid/issue/49543/560245
  • Rud. (2024). İçinde Wikipedia. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Rud&oldid=1255875598
  • Samaralievna, Z. Z. (2021). In the spiritual and moral upbringing of the younger generation the place of folk songs. Galaxy International Interdisciplinary Research Journal, 9(12), Article 12. https://www.giirj.com/index.php/giirj/article/view/835
  • Sezi̇kli̇, U. (2017). Fihrist bir eser: Murad-Nâme’de mûsikî. International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(26), 126. https://www.ijoess.com/DergiTamDetay.aspx?ID=1671&Detay=Ozet
  • Sharipova, O. S. (2023). Alisher Navoiy merosida chang cholg‘usining tutgan o‘rni. Oriental Renaissance: Innovative, Educational, Natural and Social Sciences, 3(2), 12–18. https://doi.org/10.5281/zenodo.7633067
  • Sharipova, O. S., & Hasanboyeva, S. S. (2022). Chang in Alisher Navoi’s heritage. International Scientific Journal “Science and Innovation”, 1(6), 89–93. https://doi.org/10.5281/zenodo.7126203 Sürûd. (2018). İçinde Vikisözlük. https://tr.wiktionary.org/w/index.php?title=s%C3%BCr%C3%BBd&oldid=3075408
  • Şen, Y. (2014). Bâbürnâme’ye göre Ali Şir Nevâyî (Ali Shir Nevayi according to the Baburname). Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 37, Article 37. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tdded/issue/12689/154398
  • Türk Müziği Sözlüğü. (t.y.). Türk Müzik Portalı. Geliş tarihi 27 Şubat 2025. http://www.turkishmusicportal.org/tr/turk-muzigi-sozlugu/p
  • Umurzakov, B. N. (2024). Musical works created based on the musical views of Alisher Navoi and his creation. Journal of Arts and Humanities, 7(3), Article 3. https://doi.org/10.5281/zenodo.10828463
  • Uslu, R. (2017). Yusuf Kırşehri Mevlevi’nin Türk müzik tarihindeki yeri: Yeni sistemcilerin kurucusu müzik teorisyeni. Researcher, 5(4), Article 4. https://dergipark.org.tr/tr/pub/researcher/issue/66627/1042493
  • Uzun, M. İ. (2012). Tezkire-Türk edebiyatı. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 41, ss. 69–73). TDV Yayınları. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/41/C41016239.pdf
  • Vural, F. G. (2020). Orta Asya ve Sibirya Türk müziğinde hayvan üslubu (1 bs.). Kömen Yayınları.
  • Xamdamova, D. T. (2023). Alisher Navoiy yashagan davr musiqa san’atiga bo‘lgan munosabat. Oriental Art and Culture, 4(2), Article 2. https://oac.dsmi-qf.uz/index.php/oac/article/view/732
Toplam 51 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Müzikoloji ve Etnomüzikoloji, Müzik (Diğer), Türk Müziği Tarihi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Abdullah Bera Kürtül 0000-0001-9703-9910

Erken Görünüm Tarihi 1 Temmuz 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 27 Nisan 2025
Kabul Tarihi 17 Haziran 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

Chicago Kürtül, Abdullah Bera. “Kâri Nevâî: Ali Şîr Nevâyî’ye Ait Olduğu Düşünülen Bir Müzik Eseri”. GAB Akademi 5, sy. 1 (Haziran 2025): 99-113.