İlk Kez Görevlendirmeye Esas Yönetici Atama Formları: Karşılaştırma, Değerlendirme, Eleştiri ve Öneriler
Öz
Türkiye’de okul yöneticilerinin atanmasında kullanılan yöntemler 1953’ten günümüze sürekli değişmektedir. 2024 yılında ise bu değişimlere bir yenisi eklenmekte bir önceki formda yer alan ölçütler değiştirilerek yönetici atama süreçleri yapılandırılmaktadır. Bu araştırmayla, eğitim kurumu müdürleri, müdür başyardımcıları ve müdür yardımcılarının görevlendirilmesinde kullanılan Ek-1 formlarındaki ölçütlerin karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, 05.02.2021 tarihli Ek-1 form ile 01.03.2024 tarihli Ek-1 form arasındaki farklılıklar karşılaştırılmış olup bu değişimlerin olası sonuçları tartışılmıştır. Bu araştırmada, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseni tercih edilmiştir. Araştırmanın geçerliğini artırmak amacıyla veri çeşitlemesi yoluna gidilerek yarı yapılandırılmış görüşme formu ve doküman incelemesi teknikleri bir arada kullanılmıştır. Araştırmada, Türkiye’de 2021-2024 yıllarında yürürlükte olan yönetici atama formları incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre 2021 ve 2024 tarihli Ek-1 formları arasında bazı benzerlikler ve farklılıklar bulunmuştur. Okul yöneticilerinin görüşme formuna verdiği yanıtlar neticesinde ölçütlerin liyakate dayalı olması gerektiği, branş ve yerleşim yeri bazında farklı puanlamalara ihtiyaç duyulduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmada uygulayıcılara yönelik çeşitli önerilerde de bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akın, U., & Koçak, R. (2007). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51(51), 353-370.
- Aktepe, V., & Gündüz, M. (2019). Karakter ve değer eğitimi. Karakter ve Değer Eğitimi içinde (ss. 297-324). Pegem.
- Algaraidih, M., & Al-jahwari, M. A. (2019). The prevailing leadership styles of classroom management in North al Natinah governorate from the point of view of senior teachers in Sultanate of Oman. International Journal of Scholars in Education, 2(1), 1-21.
- Avlukyarı, N. T. (2019). İlkokullarda yetiştirme programı (İYEP)’in öğretmen ve yöneticiler tarafından değerlendirilmesi: Mersin İli Tarsus İlçesi Örneği (Doktora tezi, Sakarya Üniversitesi.
- Başaran, İ. E. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ekinoks.
- Baykan, S. Y., & Nuhoğlu, H. (2024). Türkiye’de okul yöneticileri konusunda yazılan lisansüstü tezlerdeki eğilimler (2015-2020). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 48-65.
- Cemaloğlu, N., & Kılınç, A.Ç. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin algıladıkları örgütsel güven ve yıldırma arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 37(165), 137-151.
- Çelik, O. T., Konan, N., & Çeti̇n, R. (2018). Türkiye’de okul yöneticisi görevlendirme sorunu: Bir meta sentez çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44), 92-113.
- Çeltek, A. B. (2019). Okul yöneticilerinin mesleki kimlik algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi.
- Daft, R. L. (2010). Organization theory and design (10 ed.). South-Western Cengage Learning.
- Gülmez, F. M., & Aslanargun, E. (2021). 2000 yılından sonra eğitim kurumlarına yönetici seçme ve atama yönetmeliklerinin analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 318-336. https://doi.org/10.53586/susbid.1013714
- Işık, H. (2002). Okul müdürlüğü formasyon programı ve okul müdürlerinin yetiştirilmesi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
- Karip, E., & Köksal, K. (1996). Etkili eğitim sistemlerinin geliştirilmesi. Eğitim Yönetimi, 2(2), 245-257.
- Kurtgöz, E., & Polat, S. (2022). İlk defa yönetici atama ve değerlendirme ölçeğine ilişkin öğretmen ve yönetici görüşlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 80-95.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2014). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik. Resmi Gazete, 10.06.2014/29026.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği. Resmi Gazete, 21.06.2018/30455.
- Özbek, B. (2016). Öğretmenlerin okul yöneticilerinin demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (27), 59-70. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.677
- Özen, Y. (2011). Kişisel sorumluluk bağlamında kariyer seçimini etkileyen sosyal psikolojik faktörler. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(3), 81-96.
- Taş, A., & Önder, E. (2010). 2004 yılı ve sonrasında yayınlanan eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmeliklerin karşılaştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 171-185.
- Tayfur, M., Beytekin, O. F., & Yalçınkaya, M. (2013). İlköğretim okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ile okullardaki örgütsel güven düzeyinin incelenmesi (İzmir il örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (21), 84-106.
Administrator Appointment Forms for First Time Appointment: Comparison, Evaluation, Criticism, and Suggestions
Öz
The methods used in the appointment of school administrators in Turkey have been constantly changing since 1953. In 2024, a new one was added to these changes and the criteria in the previous form were changed and the processes of appointing administrators were structured. This study aims to compare the criteria in Annex-1 forms used in the appointment of educational institution principals, deputy principals and assistant principals. In this context, the differences between the Annex-1 form dated 05.02.2021 and the Annex-1 form dated 01.03.2024 were compared and the possible consequences of these changes were discussed. In this study, case study design, one of the qualitative research designs, was preferred. In order to increase the validity of the research, semi-structured interview form and document analysis techniques were used together. In the study, the executive appointment forms in force in 2021-2024 in Turkey were analyzed. According to the research findings, some similarities and differences were found between the Annex-1 forms dated 2021 and 2024. As a result of the responses of school administrators to the interview form, it was concluded that the criteria should be based on merit, and different scoring is needed on the basis of branch and settlement. In addition, various suggestions for practitioners were also made in the study.
Anahtar Kelimeler
assignment forms case study leadership school administrators
Kaynakça
- Akın, U., & Koçak, R. (2007). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51(51), 353-370.
- Aktepe, V., & Gündüz, M. (2019). Karakter ve değer eğitimi. Karakter ve Değer Eğitimi içinde (ss. 297-324). Pegem.
- Algaraidih, M., & Al-jahwari, M. A. (2019). The prevailing leadership styles of classroom management in North al Natinah governorate from the point of view of senior teachers in Sultanate of Oman. International Journal of Scholars in Education, 2(1), 1-21.
- Avlukyarı, N. T. (2019). İlkokullarda yetiştirme programı (İYEP)’in öğretmen ve yöneticiler tarafından değerlendirilmesi: Mersin İli Tarsus İlçesi Örneği (Doktora tezi, Sakarya Üniversitesi.
- Başaran, İ. E. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ekinoks.
- Baykan, S. Y., & Nuhoğlu, H. (2024). Türkiye’de okul yöneticileri konusunda yazılan lisansüstü tezlerdeki eğilimler (2015-2020). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 48-65.
- Cemaloğlu, N., & Kılınç, A.Ç. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin algıladıkları örgütsel güven ve yıldırma arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 37(165), 137-151.
- Çelik, O. T., Konan, N., & Çeti̇n, R. (2018). Türkiye’de okul yöneticisi görevlendirme sorunu: Bir meta sentez çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44), 92-113.
- Çeltek, A. B. (2019). Okul yöneticilerinin mesleki kimlik algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi.
- Daft, R. L. (2010). Organization theory and design (10 ed.). South-Western Cengage Learning.
- Gülmez, F. M., & Aslanargun, E. (2021). 2000 yılından sonra eğitim kurumlarına yönetici seçme ve atama yönetmeliklerinin analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 318-336. https://doi.org/10.53586/susbid.1013714
- Işık, H. (2002). Okul müdürlüğü formasyon programı ve okul müdürlerinin yetiştirilmesi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
- Karip, E., & Köksal, K. (1996). Etkili eğitim sistemlerinin geliştirilmesi. Eğitim Yönetimi, 2(2), 245-257.
- Kurtgöz, E., & Polat, S. (2022). İlk defa yönetici atama ve değerlendirme ölçeğine ilişkin öğretmen ve yönetici görüşlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 80-95.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2014). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik. Resmi Gazete, 10.06.2014/29026.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği. Resmi Gazete, 21.06.2018/30455.
- Özbek, B. (2016). Öğretmenlerin okul yöneticilerinin demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (27), 59-70. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.677
- Özen, Y. (2011). Kişisel sorumluluk bağlamında kariyer seçimini etkileyen sosyal psikolojik faktörler. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(3), 81-96.
- Taş, A., & Önder, E. (2010). 2004 yılı ve sonrasında yayınlanan eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmeliklerin karşılaştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 171-185.
- Tayfur, M., Beytekin, O. F., & Yalçınkaya, M. (2013). İlköğretim okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ile okullardaki örgütsel güven düzeyinin incelenmesi (İzmir il örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (21), 84-106.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Eğitimde Liderlik |
| Bölüm | Eğitim Bilimleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 24 Temmuz 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Temmuz 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Nisan 2025 |
| Kabul Tarihi | 2 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 1 |
Bu eser, Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC-ND 4.0) ile lisanslanmıştır.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).