Yapay Zekâ Teknolojileri Bağlamında Dijital Platformlar: X,Y Ve Z Kuşaklarının Kullanım Motivasyonlarına Yansıması
Öz
Televizyon ve internetin yakınsaması sonucu ortaya çıkan dijital yayın platformları, teknolojik yenilikler ve kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda günümüzde değişimini sürdürmektedir. Yapay zekâ teknolojilerinin bu platformlarda kullanılması ile kullanıcıların verileri gözlemlenerek öğrenilmektedir. Dijital yayın platformları bu veriler doğrultusunda kullanıcılara içerik akışını sağlamakta ve kişiselleştirilmiş televizyon izleme deneyimi sunmaktadır. Yapay zekâ teknolojileri ile veriler işlenerek arayüzler oluşturulmakta, kişiselleştirilmekte ve öneri sistemleri ile kullanıcıların beğeni ve ihtiyaçlarına yönelik içerikler sunulmaktadır.
Bu çalışmada, yapay zekâ teknolojilerinin dijital platformlarda kullanılması, kullanıcı alışkanlıklarının altında yatan motivasyonlarda yarattığı etkinin incelenmesi konu edinilmektedir. Çalışmada, X, Y ve Z kuşaklarının dijital yayın platformlarını nasıl bir motivasyon ile kullandığı ve yapay zekâ teknolojilerinin bu süreçteki rolünün ortaya konulması amaçlamaktadır. Araştırmada aynı zamanda kuşakların kulanım motivasyonlarındaki fark ve benzerliklerin de ortaya koyulması planlanmıştır. Yapay zekâ teknolojilerinin dijital platformda kullanılmasına ilişkin X, Y ve Z kuşağının karşılaştırmalı ele alan bir araştırmanın yer almaması bu çalışmanın özgünlüğünü ortaya çıkarmaktadır. Çalışma evrenini Apptopia adlı analiz şirketinin 2022 yılında en çok indirilen ve kullanılan dijital yayın platformları olan Netflix, Amazon Prime Video ve Disney Plus’dan en az birini kullanan X, Y ve Z kuşağı oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlı örneklem yöntemi ile kullanılarak 682 katılımcıya anket uygulanmıştır. Çalışmada anketten elde edilen veriler analiz edilmiş olup, X, Y ve Z kuşağı katılımcıların bu platformları kullanım motivasyonlarının farklı olduğu ve yapay zekanın bu motivasyonlarda önemli bir rolü olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Yapay Zekâ Dijital Platformlar Netflix Amazon Prime Video Disney Plus
Kaynakça
- Atasoy Aktaş, A.D. (2021). Dijital platformda kullanılan yapay zeka teknolojilerinin kullanıcı motivasyonları üzerinden incelenmesi: netflix örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çakır, S. (2016). Toplumsal bilimlerde yeni yöntem anlayışı ve temel yaklaşımlar. Isparta: Fakülte Kitabevi.
- Çiçek, A. (2010). Güvenilirlik analizi. şeref kalaycı içinde spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ankara: Asil Yayınları.
- Durmuş, B., Yurtkoru, E.S. & Çinko, M. (2022). Sosyal bilimlerde spss’le veri analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
- İyilikci, O. (2020). Psikologlar için SPSS ve Araştırma Desenleri. Ankara: Nobel Yayıncılık. Karaman, H., Atar, B., & Çobanoğlu Aktan, D. (2017). Açımlayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 1173-1193. https://doi.org/10.17152/gefad.309356
- Kuran, E. (2018). Telgraftan tablete Türkiye’nin 5 kuşağına bakış. İstanbul: Destek Yayınları.
- Liamputtong, P. (2013). Qualitative research methods. South Melbourne: Oxford University Press.
- Mendeş M., Subaşı S. & Başpınar E. (2005). Bilimsel çalışmalarda p-değerinin rapor edilmesi (P<0.01?, P<0.05?, P<0.05?). Tarım Bilimleri Dergisi, 11(4), 359 - 363.
- Portugal, I., Alencar, P. & Cowan, D. (2018). The use of machine learning algorithms in recommender systems: a systematic review. Expert Systems with Applications, 97, 205-227.
- Rubin, A. M. (1983). Television uses and gratifications: the ınteractions of viewing patterns and motivations. Journal of Broadcasting, 27(1), 37-51.
- Rubin, A. M. (2002). The uses and gratifications perspective of media effects, jennings bryant, (ed.). media effects advances in theory and research, London: Dolf Zillmann, Lawrance Erlboun Associate. Ruiz, C., & Quaresma, M. (2021). UX Aspects of AI Pirinciples: The Recommender System of VoD Platforms. New York: Springer International Publishing.
- Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
- https://apptopia.com/blog/worldwide-and-us-download-leaders-2022/ Erişim Tarihi: 05.12.2022
Digital Platforms In The Context Of Artificial Intelligence Technologies: Reflection Of The X, Y And Z Generations On Their Use Motivations
Öz
Digital broadcasting platforms, which emerged as a result of the convergence of television and the internet, continue to change in line with technological innovations and user needs. With the use of artificial intelligence technologies on these platforms, users' data are observed and learned. Digital broadcasting platforms provide content flow to users in line with this data and offer a personalized television viewing experience. By processing data with artificial intelligence technologies, interfaces are created, personalized and recommendation systems are used to offer content tailored to users' tastes and needs.
This study focuses on the use of artificial intelligence technologies on digital platforms and its impact on the motivations underlying user habits. In this study, it is aimed to reveal how generations X, Y and Z use digital broadcasting platforms and the role of artificial intelligence technologies in this process. It is also planned to reveal the differences and similarities in the usage motivations of the generations. The uniqueness of this study is revealed by the fact that there is no comparative study on the use of artificial intelligence technologies on digital platforms by Generations X, Y and Z.
The study population consists of Generation X, Y and Z who use at least one of the most downloaded and used digital broadcasting platforms Netflix, Amazon Prime Video and Disney Plus in 2022 by the analysis company Apptopia. Although quantitative data were prioritized in the study, a mixed method in which field research was supported by qualitative data was preferred In the research, a questionnaire was applied to 682 participants using the purposive sampling method. In the study, the data obtained from the survey were analyzed and it was concluded that the motivations of Generation X, Y and Z participants to use these platforms are different and artificial intelligence plays an important role in these motivations.
Anahtar Kelimeler
Artificial Intelligence Digital Platforms Netflix Amazon Prime Video Disney Plus
Kaynakça
- Atasoy Aktaş, A.D. (2021). Dijital platformda kullanılan yapay zeka teknolojilerinin kullanıcı motivasyonları üzerinden incelenmesi: netflix örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çakır, S. (2016). Toplumsal bilimlerde yeni yöntem anlayışı ve temel yaklaşımlar. Isparta: Fakülte Kitabevi.
- Çiçek, A. (2010). Güvenilirlik analizi. şeref kalaycı içinde spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ankara: Asil Yayınları.
- Durmuş, B., Yurtkoru, E.S. & Çinko, M. (2022). Sosyal bilimlerde spss’le veri analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
- İyilikci, O. (2020). Psikologlar için SPSS ve Araştırma Desenleri. Ankara: Nobel Yayıncılık. Karaman, H., Atar, B., & Çobanoğlu Aktan, D. (2017). Açımlayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 1173-1193. https://doi.org/10.17152/gefad.309356
- Kuran, E. (2018). Telgraftan tablete Türkiye’nin 5 kuşağına bakış. İstanbul: Destek Yayınları.
- Liamputtong, P. (2013). Qualitative research methods. South Melbourne: Oxford University Press.
- Mendeş M., Subaşı S. & Başpınar E. (2005). Bilimsel çalışmalarda p-değerinin rapor edilmesi (P<0.01?, P<0.05?, P<0.05?). Tarım Bilimleri Dergisi, 11(4), 359 - 363.
- Portugal, I., Alencar, P. & Cowan, D. (2018). The use of machine learning algorithms in recommender systems: a systematic review. Expert Systems with Applications, 97, 205-227.
- Rubin, A. M. (1983). Television uses and gratifications: the ınteractions of viewing patterns and motivations. Journal of Broadcasting, 27(1), 37-51.
- Rubin, A. M. (2002). The uses and gratifications perspective of media effects, jennings bryant, (ed.). media effects advances in theory and research, London: Dolf Zillmann, Lawrance Erlboun Associate. Ruiz, C., & Quaresma, M. (2021). UX Aspects of AI Pirinciples: The Recommender System of VoD Platforms. New York: Springer International Publishing.
- Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
- https://apptopia.com/blog/worldwide-and-us-download-leaders-2022/ Erişim Tarihi: 05.12.2022
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim Çalışmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mayıs 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Temmuz 2024 |
| Kabul Tarihi | 13 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 16 Sayı: 2 |
