Öz
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de etkileşimli okumaya dayalı hazırlanan lisansüstü tezleri; tür, tarih, üniversite, enstitü, bölüm, ana bilim dalı, yöntem, desen, veri toplama araçları, çalışma grubu (örneklem), sonuçlar ve öneriler gibi değişkenler açısından incelemektir. Ayrıca, bu alanda yapılacak gelecekteki çalışmalara katkı sunmak hedeflenmiştir. Çalışmada veri toplama yöntemi olarak doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini YÖKTEZ veri tabanında gelişmiş tarama sekmesinde “etkileşimli okuma”, “etkileşimli sesli okuma” ve “etkileşimli kitap okuma” sözcükleriyle yapılan taramada ulaşılan 52 yüksek lisans tezi ve 23 doktora tezi olmak üzere toplam 75 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Çalışma verileri betimsel analiz ve içerik analizi kullanılarak, tezlerin türü, yayımlanma tarihi, yayımlandığı üniversite, enstitü, bölüm ve ana bilim dalı, yöntem, desen, veri toplama araçları, çalışma grubu (örneklem), sonuçlar ve öneriler bölümlerini kapsayacak şekilde incelenmiştir. Elde edilen veriler SPSS paket programına aktarılmış, sonuçlar yüzde ve frekans tablolarına dönüştürülmüş ve sunulmuştur. Çalışma sonucunda etkileşimli okuma konusunda yazılan lisansüstü tezlerin büyük oranda yüksek lisans tezinden oluştuğu ve doktora tezlerinin nispeten daha az sayıda olduğunu görülmüştür. Çalışma gruplarının ağırlıklı olarak okul öncesi dönem öğrencilerine odaklandığı, buna karşılık ilkokul ve daha ileri yaş gruplarına yönelik araştırmaların daha az sayıda olduğu görülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyol, H. (2013). Programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Akyol, H. (2018). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi.
- Baykal, M.S., Çatalkaya, H.Ö., Bozkurt, E. Ve Baykal, M. (2023). Etkileşimli okuma konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 333-339.
- Beschorner, B., & Hutchison, A. (2014). Parent education for dialogic reading: Online and face-to face delivery methods. Journal of Research in Childhood Education, 30(3), 374-388.
- Brassel, D., & Rasinski, T. (2008). Comprehension that works. Taking students beyond ordinary understanding to deep comprehension. Huntington.
- Ceyhan, S. (2019). Etkileşimli sesli okumanın öğrencilerin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve akıcı okumalarına etkisi. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi.
- Dalton, B., Proctor, C. P., Uccelli, P., Mo, E., & Snow, C. E. (2011). Designing for diversity: The role of reading strategies and interactive vocabulary in a digital reading environment for fifth-grade students. Journal of Literacy Research, 43(1).
- Dehaene,S.(2008). Les Neurones de la lecture, Paris :Éditions Odile Jacob.
- Demirel, Ö. & Epçeçan, C. (2012). Okuduğunu anlama stratejilerinin bilişsel ve duyuşsal öğrenme ürünlerine etkisi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 71-106.
- Epçaçan, C. (2018). Okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin öğretim sürecine etkisi üzerine bir değerlendirme. Electronic Turkish Studies, 13(18), 761-775.
- Esen Aygün, H. (2017). Sosyal-duygusal öğrenme programlarının sosyal-duygusal öğrenme becerilerinin gelişimine, akademik başarı ve sınıf iklimi algısına etkisi. (Doktora Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
- Evans, M. A., & Carr, T. H. (1985). Cognitive abilities, conditions of learning, and the early development of reading skill. Reading Research Quarterly, 20(3), 327–350. https://doi.org/10.2307/748022
- Habók, A., Oo, T. Z., & Magyar, A. (2024). The effect of reading strategy use on online reading comprehension. Heliyon, 10(2).
- Marschall, S., & Davis, C. (2012). A conceptual framework for teaching critical reading to adult college students. Adult learning, 23(2), 63-68.
- Meller, W. B., Richardson, D., & Hatch, J. A. (2009). Using read-alouds with critical literature in K-3 classrooms. Young Children, 64, 76-78.
- Perfetti, C. A. (2017). Cognitive and linguistic components of reading ability. Taylor & Francis.
- Ruiz, Y. (2015). Improving reading comprehension through the use of interactice reading strategies: a quantitative study. Doctoral Dissertation, University of Phoenix Educational Technology, United States.
- Samur, A. İ. (2014). Türkiye’deki ve dünya’daki çalişmalarin tanikliğinda “okuma kültürü”. HAYEF Journal of Education, 11(2), 157-188.
- Siegel, L. S., & Mazabel, S. (2014). Basic cognitive processes and reading disabilities. In H. L. Swanson, K. R. Harris, & S. Graham (Eds.), Handbook of learning disabilities (2nd ed., pp. 186–213). The Guilford Press.
- Smith, M. C. (1995). Reading practices, reading skills, and cognitive growth in adulthood. Journal of Adult Development, 2, 241-256.
- Thomas, N., Colin, C., & Leybaert, J. (2020). Interactive reading to improve language and emergent literacy skills of preschool children from low socioeconomic and languageminority backgrounds. Early Childhood Education Journal, 48(5), 549-560.
- Tran, T., Le, T. T. H., Nguyen, T. T., Pham, A. G., Vu, T. H., Nguyen, M. H., ... & Vuong, Q. H. (2019). The relationship between birth order, sex, home scholarly culture and youths’ reading practices in promoting lifelong learning for sustainable development in Vietnam. Sustainability, 11(16), 4389.
- Vellutino, F. R., & Scanlon, D. M. (2002). The interactive strategies approach to reading intervention. Contemporary Educational Psychology, 27(4), 573-635.
- Verhoeven, L., Reitsma, P., & Siegel, L. S. (2011). Cognitive and linguistic factors in reading acquisition. Reading and Writing, 24(4), 387-402.
- Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
- Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin Yayınları.
- Yopp, R. H., &Yopp, H. K. (2006). Informational texts as read alouds in school and home. Journal of literacyresearch, 38, 37-51.
- Yurtbakan, E. (2020). Etkileşimli okuma: Bir içerik analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 135-156.
- Whitehurst, G. J., Falco, F. L., Lonigan, C. J., Fischel, J. E., DeBaryshe, B. D., ValdezMenchaca, M. C., & Caulfield, M. (1988). Accelerating language development through picture book reading. Developmental psychology, 24(4), 552-559.
Öz
The aim of this study is to examine the postgraduate theses based on interactive reading in Turkey in terms of type, date, university, institute, department and major discipline, method, design, data collection tools, study group (sample), results and recommendations variables and to contribute to future studies in this field. Document analysis method was used as the data collection method in the study. The sample of the study consists of a total of 75 graduate theses, 52 master's theses and 23 doctoral dissertations, which were scanned with the words “interactive reading, ‘interactive reading aloud’ and ‘interactive book reading’ in the advanced scanning tab in the YÖKTEZ database. The study data were analyzed by using descriptive analysis and content analysis, including the type of theses, date of publication, university, institute, department and main branch of science, method, design, data collection tools, study group (sample), results and recommendations. The data obtained were transferred to the SPSS package program, the results were converted into percentage and frequency tables and presented. As a result of the study, it was seen that the postgraduate theses written on interactive reading consisted mostly of master's theses and there were relatively fewer doctoral theses. It is seen that the study groups are mostly focused on preschool students, whereas there are fewer studies on primary school and older age groups.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyol, H. (2013). Programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Akyol, H. (2018). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi.
- Baykal, M.S., Çatalkaya, H.Ö., Bozkurt, E. Ve Baykal, M. (2023). Etkileşimli okuma konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 333-339.
- Beschorner, B., & Hutchison, A. (2014). Parent education for dialogic reading: Online and face-to face delivery methods. Journal of Research in Childhood Education, 30(3), 374-388.
- Brassel, D., & Rasinski, T. (2008). Comprehension that works. Taking students beyond ordinary understanding to deep comprehension. Huntington.
- Ceyhan, S. (2019). Etkileşimli sesli okumanın öğrencilerin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve akıcı okumalarına etkisi. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi.
- Dalton, B., Proctor, C. P., Uccelli, P., Mo, E., & Snow, C. E. (2011). Designing for diversity: The role of reading strategies and interactive vocabulary in a digital reading environment for fifth-grade students. Journal of Literacy Research, 43(1).
- Dehaene,S.(2008). Les Neurones de la lecture, Paris :Éditions Odile Jacob.
- Demirel, Ö. & Epçeçan, C. (2012). Okuduğunu anlama stratejilerinin bilişsel ve duyuşsal öğrenme ürünlerine etkisi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 71-106.
- Epçaçan, C. (2018). Okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin öğretim sürecine etkisi üzerine bir değerlendirme. Electronic Turkish Studies, 13(18), 761-775.
- Esen Aygün, H. (2017). Sosyal-duygusal öğrenme programlarının sosyal-duygusal öğrenme becerilerinin gelişimine, akademik başarı ve sınıf iklimi algısına etkisi. (Doktora Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
- Evans, M. A., & Carr, T. H. (1985). Cognitive abilities, conditions of learning, and the early development of reading skill. Reading Research Quarterly, 20(3), 327–350. https://doi.org/10.2307/748022
- Habók, A., Oo, T. Z., & Magyar, A. (2024). The effect of reading strategy use on online reading comprehension. Heliyon, 10(2).
- Marschall, S., & Davis, C. (2012). A conceptual framework for teaching critical reading to adult college students. Adult learning, 23(2), 63-68.
- Meller, W. B., Richardson, D., & Hatch, J. A. (2009). Using read-alouds with critical literature in K-3 classrooms. Young Children, 64, 76-78.
- Perfetti, C. A. (2017). Cognitive and linguistic components of reading ability. Taylor & Francis.
- Ruiz, Y. (2015). Improving reading comprehension through the use of interactice reading strategies: a quantitative study. Doctoral Dissertation, University of Phoenix Educational Technology, United States.
- Samur, A. İ. (2014). Türkiye’deki ve dünya’daki çalişmalarin tanikliğinda “okuma kültürü”. HAYEF Journal of Education, 11(2), 157-188.
- Siegel, L. S., & Mazabel, S. (2014). Basic cognitive processes and reading disabilities. In H. L. Swanson, K. R. Harris, & S. Graham (Eds.), Handbook of learning disabilities (2nd ed., pp. 186–213). The Guilford Press.
- Smith, M. C. (1995). Reading practices, reading skills, and cognitive growth in adulthood. Journal of Adult Development, 2, 241-256.
- Thomas, N., Colin, C., & Leybaert, J. (2020). Interactive reading to improve language and emergent literacy skills of preschool children from low socioeconomic and languageminority backgrounds. Early Childhood Education Journal, 48(5), 549-560.
- Tran, T., Le, T. T. H., Nguyen, T. T., Pham, A. G., Vu, T. H., Nguyen, M. H., ... & Vuong, Q. H. (2019). The relationship between birth order, sex, home scholarly culture and youths’ reading practices in promoting lifelong learning for sustainable development in Vietnam. Sustainability, 11(16), 4389.
- Vellutino, F. R., & Scanlon, D. M. (2002). The interactive strategies approach to reading intervention. Contemporary Educational Psychology, 27(4), 573-635.
- Verhoeven, L., Reitsma, P., & Siegel, L. S. (2011). Cognitive and linguistic factors in reading acquisition. Reading and Writing, 24(4), 387-402.
- Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
- Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin Yayınları.
- Yopp, R. H., &Yopp, H. K. (2006). Informational texts as read alouds in school and home. Journal of literacyresearch, 38, 37-51.
- Yurtbakan, E. (2020). Etkileşimli okuma: Bir içerik analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 135-156.
- Whitehurst, G. J., Falco, F. L., Lonigan, C. J., Fischel, J. E., DeBaryshe, B. D., ValdezMenchaca, M. C., & Caulfield, M. (1988). Accelerating language development through picture book reading. Developmental psychology, 24(4), 552-559.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sosyal Bilimlerde ve Eğitimde Bilgi İşleme |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Nisan 2025 |
| Kabul Tarihi | 10 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 1 |