Öz
Mobbing kavramı, işyerinde sistematik ve bilinçli olarak uygulanan psikolojik taciz davranışlarını ifade etmekte ve çalışanların fiziksel, psikolojik ve sosyal durumlarında ciddi olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu kavram, 1980’den beri önemli bir biçimde iş hayatı içerisinde ele alınmakta ve adı geçen kavramın hukuksal mahiyeti günümüzde de halen tartışılmaktadır. Türkiye’de de bahsi geçen kavram, özel ve kamu hukuku alanlarında teorik açıdan açıklanmaya ve mobbingin hukuksal sınırları belirlenmeye çalışılmaktadır. Bununla birlikte Türk İdare Hukuku sisteminde görev yapan kamu personelleri de çoğunlukla mobbing sürecine maruz kalmakta ve söz konusu sürece yönelik haklarını arayabilecekleri etkin bir idari mekanizma bulma noktasında zorluklarla karşılaşmaktadır. Bu da Türk İdare Hukukunda mobbing kapsamında idari başvuru yollarının belirlenmesi ihtiyacını gündeme getirmektedir. “Türk İdare Hukukunda Mobbinge Karşı İdari Başvuru Yolları” isimli bu çalışmanın hazırlanmasındaki temel hedef; mobbing mağduru kamu görevlilerinin Türk İdare Hukuku çerçevesinde başvurabileceği idari yolların hukuki kapsamı, işlevselliği ve uygulama alanlarını tespit etmektir. Bu doğrultuda bahsi geçen çalışma, telif eserler ile yargı kararları ve internet kaynaklarından faydalanılarak hazırlanmış ve çalışmayla mobbinge karşı idari başvuru yollarının hukuksal çerçevesi irdelenerek idare hukukuna ilişkin araştırmalara katkı sağlanması amaçlanmıştır. Son olarak bu çalışma, nitel bir çalışma olup, doküman analizi tekniğiyle oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Mobbing psikolojik taciz idare hukuku idari başvuru idari başvuru yolları.
Kaynakça
- Akyılmaz, B. (2000). İdari Usul İlkeleri Işığında İdari İşlemin Yapılış Usulü, (Birinci Baskı), Ankara: Yetkin Yayınları.
- Akyılmaz, B. - Sezginer, M. - Kaya, C. (2014). Türk İdare Hukuku, (Beşinci Baskı), Ankara: Seçkin Yayınları.
- Bilge, S. S. (2016). Mobbing Terimi ve Türk Hukuk Düzeninde İncelenmesi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(4), 1245-1290.
- Cin Karagöz, E. (2016). Kadın-Erkek Eşitliği ve Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Türkiye Eşitlik ve İnsan Hakları Kurumu’nun Yetkileri, Yasama Dergisi, 32, 21-40.
- Çaptuğ Dilek, M. (2022). İş Yerinde Psikolojik Tacize Maruz Kalan Kamu Personelinin İzleyebileceği Hukuki Başvuru Yolları, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, Prof. Dr. M. Fatih UŞAN’a Dekanlıkta 10. Yıl Anısına Teşekkür Armağanı (2022-2), 359-396.
- Çolak, N. İ. (2012). İdari Uyuşmazlıklarda Alternatif Çözüm Yolları, Danıştay ve İdari Yargı Günü 144. Yıl Sempozyumu (ss. 97-118), 11 Mayıs 2012 Ankara, (Birinci Baskı), Ankara: Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları.
- Dede, A. (2024). Dijital İletişim, Dijital Vatandaşlık, Dijital Yönetişim ve CİMER, Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 355-365.
- Ergene, A. (2023). Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun İnsan Haklarının Ulusal Alanda Korunmasındaki Rolü, Kırklareli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), 105-134.
- Erkal, A. (2014). İdare Hukukunda Mobbing, (Birinci Baskı), Ankara: Adalet Yayınevi.
- Gedikkaya, M. T. (2019). Kamuda Psikolojik Taciz (Mobbing) ile Mücadele Politikasının Değerlendirilmesi: Psikolojik Taciz Genelgesi Örneği, Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 53-70.
- Gözler, K. (2011). Anayasa Hukukunun Genel Teorisi: Cilt II, (Birinci Baskı), Bursa: Ekin Yayınevi.
- Kasapoğlu Turhan, M. (2013). Kamu Görevlileri Bakımından İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Hukuki Korunma Yolları, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 105, 89-128.
- Leymann, H. (1996). The Content and Development of Mobbing at Work, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), 165-184.
- Odyakmaz, Z. - Güzel, O. (2013). İdarenin Uygulamaları Bakımından İdare, Etik ve Ahlâk, Ankara Barosu Dergisi, 3, 19-55.
- Özer, H. D. (2018). İşverenlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Oluşturma Yükümlülüğü, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 22(3-4), 489-546.
- Pala Kavalcı, M. (2024). Kamu Görevlilerinin Mobbing Davranışlarının İdari Eylem Niteliği, Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(1), 241-263.
- Pir, E. (2019). Türk Hukukunda Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Hukuki Sonuçları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Sezer, Y. - Bilgin, H. (2008). Danıştay Kararlarında İdari Başvurular, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 57(4), 337-366.
- Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), Çalışma ve Toplum Dergisi, 4(11), 13-28.
- Tınaz, P. - Ergin, H. - Bayram, F. (2008). Çalışma Psikolojisi ve Hukuki Boyutlarıyla İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), (Birinci Baskı), İstanbul: Beta Yayınları.
- Yıldırım, R. (2006). İdari Başvurular, (Birinci Baskı), Konya: Mimoza Yayınları.
- Yüksel, C. (2006). Kamu Yönetiminde Etik ve Türk Kamu Yönetiminde Etik Hakkında Yeni Yasal Düzenlemeler, İstanbul Hukuk Mecmuası, 64(2), 167-211.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (2017). İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi,https://www.csgb.gov.tr/media/1328/işyerlerinde-psikolojik-taciz-mobbing-bilgilendirme-rehberi-2017.pdf, (E.T.: 25.11.2024).
- Türk Dil Kurumu. (2023). Türkçe Sözlük (Onikinci Baskı), https://sozluk.gov.tr/, (E.T.: 20.11.2024).
- Danıştay 2. Dairesi, Tarih: 27/10/2017, Esas: 2015/6046, Karar: 2017/6537.
- Danıştay 8. Dairesi, Tarih: 01/03/2018, Esas: 2016/5696, Karar: 2018/1160.
- NOT: Çalışma içerisinde yer alan ve kaynaklarda belirtilen yüksek yargı kararları, UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi) sisteminden (https://portal.uyap.gov.tr) faydalanılarak temin edilmiştir.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hukuk ve İktisat |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | |
| Gönderilme Tarihi | 2 Aralık 2024 |
| Kabul Tarihi | 25 Şubat 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 17 Sayı: 2 |