Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Sultan’s Musahip: Kuloğlu Mustafa Pasha as a Statesman, Intellectual and Patron

Yıl 2025, Cilt: 17 Sayı: 2, 391 - 412, 10.05.2025
https://doi.org/10.9737/historystudies.1538413

Öz

This article examines the life, political rise, and literary relations of Kuloğlu Musahip Mustafa Pasha, a prominent Ottoman statesman and patron in the 17th century, and explores the role of a musahib in interactions within and outside the court. A member of Sultan Mehmed IV’s inner circle, Musahip Mustafa Pasha was notable not only for his bureaucratic activities but also for his support to the poets and writers of the period. In this context, the importance of this study lies in understanding how the multifaceted interactions of a musahib such as Kuloğlu Mustafa Pasha shaped relations in and around the Ottoman court. The research is based on primary sources such as archival documents, chronicles, and literary works, as well as relevant literature and secondary sources. As a result, this study reveals that Musahip Mustafa Pasha, as an influential figure within the court, had an influential role in the period's literary production in addition to his political, military, and administrative activities and made notable contributions to Ottoman intellectual life.

Kaynakça

  • Abdurrahman Abdi Paşa. Vekâyi‘-nâme. haz. Fahri Ç. Derin, İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2008.
  • Ağaoğlu, Sami. “Musahip Mustafa Paşa Vakfı” Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 15, (2004): 377-399.
  • Aktemur, Ramazan. “Anonim Osmanlı Vekayinâmesi, H. 1058-1106 / M. 1648-1694, (Metin ve Değerlendirme)” Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, 2019.
  • Arslan, Mehmet. “Sâmî Âsafnâme Mesnevisi (İnceleme-Metin)” Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, 1987. Bilkan, Ali Fuat. Nabi Divanı 1-2. Ankara: Akçağ Yayınları, 2011.
  • Bostan, İdris. İstanbul’un 100 Denizcisi. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2014.
  • Caine, Barbara. Biyografi ve Tarih. çev. Müge Sözen, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2019.
  • Coke, Thomas. A True Narrative of the Great Solemnity of the Circumcision of Mustapha Prince of Turkie Eldest Son of Sultan Mahomet Present Emperour of the Turks... together with and Account of the Marriage of His Daughter to His Great Favourite Mussaip at Adrianople, As It Was Sent in a Letter to Person of Honor, Printed by James Cottrell for William Crook, at the Green Dragon without Temple-bar, London 1676.
  • Covel, John. Bir Papazın Osmanlı Günlüğü, Saray Merasimler Gündelik Hayat. çev. Nurten Özmelek, İstanbul: Dergâh Yayınları, 2017.
  • Çolak, Songül-Hilooğlu, Cennet. “Osmanlı İktidar Anlayışı Çerçevesinde Şiir” bilig 53, (2010): 89-102.
  • De la Croix. An Account of the Turks Wars with Poland, Muscovy and Hungary. J. King, 1711.
  • Defterdar Sarı Mehmed Paşa. Zübde-i Vekayiât. haz. Abdülkadir Özcan, Ankara: TTK Yayınları, 1995.
  • Dikici, Ayşe Ezgi. “Imperfect Bodies, Perfect Companions Dwarfs and Mutes at the Ottoman Court in The Sixteenth and Seventeenth Centuries” Yüksek lisans tezi, Sabancı Üniversitesi, 2006.
  • Diriöz, Meserret. Eserlerine Göre Nâbî. İstanbul: Fey Vakfı, 1994.
  • Durmuş, Tuba Işınsu. “Osmanlı Saray Kültürünün Bir Parçası Olarak Sanatçı Nedîm / Musâhipler” Milli Folklor Dergisi 15, no. 114 (2017): 16-27.
  • Durmuş, Tuba Işınsu. “Yöneticilere Sunulan Kasideler Üzerinden Osmanlı Edebî Himâye Geleneğinin Seyri” Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 25, (İstanbul 2020): 191-275.
  • Durmuş, Tuba Işınsu. Şair ve Sultan, Osmanlı’da Edebî Himaye. İstanbul: Muhit Kitap, 2021.
  • Ekici, Hatice. “Sahhâf Rüşdī ve Divanı’nın Tenkitli Metni” Yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi, 2006.
  • Ercan, Özlem. “Bir Hami, Bir Şair: Nabi’nin Musahip Mustafa Paşa’ya Yazdığı Şiirleri” RumeliDE Journal of Language and Literature Studies ö13, (2023): 568-584.
  • Fevzî. Dîvân. haz. Yunus Kaplan, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2019.
  • Galland, Antoine. İstanbul’a Ait Günlük Anılar (1672-1673) I-II. yay. haz. Charles Schefer, çev. Nahid Sırrı Örik, Ankara: TTK Yayınları,1987.
  • Göksel, Aslı. “The ‘Surname’ of Abdi as a Sample of Old Turkish Prose” Yüksek lisans tezi, Boğaziçi University, 1983.
  • Hacı Ali Efendi. Târih-i Kamaniçe. haz. Ayşe Hande Can, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2007.
  • Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî. Mecmuâ-i Tevârih. haz. Fahri Ç. Derin-Vâhid Çabuk, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1985.
  • Hüseyin Behçetî Efendi. Mi‘râcü’z-Zafer. Süleymaniye Ktp., Esad Efendi Bölümü, Nr. 2368.
  • İnalcık, Halil. Devlet-i ‘Aliyye, Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-III. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2015.
  • İnalcık, Halil. Şair ve Patron, Patrimonyal Devlet ve Sanat Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme. Ankara: Doğubatı Yayınları, 2019.
  • İpşirli, Mehmet. “Musâhib”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi Cilt 31 Ankara: TDV Yayınları, 2006, 230-231.
  • Kazan, Şevkiye. “Üsküdarlı Sırrî, (Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği), Divan’ı ve Şerhu Medhi’n-Nebî” Doktora tezi Gazi Üniversitesi, 2003.
  • Kazasker Mehmed Hafid. Sefînetü’l-Vüzerâ. haz. İsmet Parmaksızoğlu, İstanbul: Şirketi Mürettibiye Basımevi, 1952.
  • Levend, Agâh Sırrı. Nâbî’nin Sûrnâmesi, Vakâyi-i Hıtân-ı Şehzâdegân-ı Hazret-i Sultân Muhammed-i Gâzî Li-Nâbî Efendi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 1944.
  • Mehmed İzzet Bey. Harîta-i Kapudânân-ı Deryâ. haz. Cemil Sağlam, İstanbul: TYEK Başkanlığı Yayınları, 2021.
  • Mert, Talip. “Musahip Mehmed Said Efendi” Kültürü, Sanatıyla VI. Eyüp Sultan Sempozyumu Tebliğler (10-12 Mayıs 2022) içinde, İstanbul: Eyüp Belediyesi Kültür Yayınları, 2003, 331-335.
  • Mezâkî. Dîvân. haz. Ahmet Mermer, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2021.
  • Mustafa Safâyî Efendi. Tezkire-i Safâyî, haz. Pervin Çapan, Ankara: AKM Başkanlığı Yayınları, 2005.
  • Mühürdar Hasan Ağa. Cevâhirü’t-tevârîh. haz. Ebubekir Sıddık Yücel, Sivas: Asitan Yayıncılık, 2013.
  • Müstakîmzâde Süleymân Sadeddîn Efendi. Tuhfe-i Hattatîn. İstanbul: Devlet Matbaası, 1928.
  • Neşâtî. Dîvân. haz. Mahmut Kaplan, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2009.
  • Nicolo Barozzi-Guglielmo Berchet (ed.). Relazioni degli stati Europei lette al Senato dagli Ambasciatori Veneti nel secolo decimosettimo II. Turchia. Venice, 1871.
  • Nutku, Özdemir. IV. Mehmed’in Edirne Şenliği (1675). Ankara: TTK Yayınları, 1987.
  • Öztuna, Yılmaz. “Mustafa Paşa (Dâmâd Musâhib), (1640?-1686)” Türk Ansiklopedisi Cilt 24. Ankara: MEB Yayınları, 1976, 499.
  • Râşid Mehmed Efendi-Çelebizâde İsmâil Âsım Efendi. Târîh-i Râşid ve Zeyli 3. haz. Abdülkadir Özcan vd. İstanbul: Klasik Yayınları, 2013.
  • Ricaut, Paul. Osmanlı İmparatorluğu’nun Hâlihazırının Tarihi (XVII. Yüzyıl). trc. Halil İnalcık-Nihan Özyıldırım, Ankara: TTK Yayınları, 2012.
  • Rotberg, Robert I. “Biography and Historiography: Mutual Evidentiary and Interdisciplinary Considerations” The Journal of Interdisciplinary History 40, no. 3 (2010): 305-324.
  • Rycaut, Sir Paul. The history of the Turks Beginning with the year 1679..., Londra: Robert Clavell, 1700.
  • Sâlim Efendi. Tezkiretü’ş-Şu’arâ, haz. Adnan İnce, Ankara: AKM Başkanlığı Yayınları, 2005.
  • Selçuk, Bahir. “Nâlî Mehmed Efendi, Tuhfetü’l-Emsâl (İnceleme-Metin)” Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, 1999.
  • Süreyya, Mehmed. Sicill-i Osmanî 6. haz. Nuri Akbayar, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996.
  • Şahin, Ali. Abdülbâki Ârif Efendi (Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği ve Divanının Tenkidli Metni) Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, 2002.
  • Şakul, Kahraman. II. Viyana Kuşatması, Yedi Başlı Ejderin Fendi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2021.
  • Şehrîzâde Mehmed Saîd. Zübdetü’l-Ahbâr el-Müteʿallika bi’l-Bihâr. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Türkçe Yazmalar, nr. 2548.
  • Şenyurt, Oya. “Osmanlı’nın Son Dönemlerinde Safranbolu Bulak Köyü’nün Sosyal Dokusu ve Gündelik Yaşamına İlişkin Bir Analiz”, Sosyologca 10, no. 20 (2020): 265-311.
  • Şeyhî Mehmed Efendi. Vekâyi‘u’l-Fuzalâ, Şeyhî’nin Şakâ’ik Zeyli 4. haz. Ramazan Ekinci, İstanbul: TYEK Başkanlığı Yayınları, 2018.
  • Türkal, Nazire Karaçay. “Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa, Zeyl-i Fezleke (1065-22 Ca. 1106 / 1654-7 Şubat 1695)” Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, 2012.
  • Uluçay, M. Çağatay. Padişahların Kadınları ve Kızları. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2011.
  • Yakıt, İsmail. “Şair Nâbî’nin Tarih Düşürme Sanatındaki Yeri” Şair Nâbî Sempozyumu (13-15 Kasım 2009), ed. Ali Baykal, Şanlıurfa: Şanlıurfa Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü, 2009, 108-124.
  • Yılmaz, Merve. “Mustafa Zühdî, Ravzatü’l-Gazâ (Târih-i Uyvar)” Yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, 2012.
  • Yûsuf Nâbî. Münşeât-ı Nâbî, Nâbî’nin Mektupları. haz. Adnan Oktay, İstanbul: TYEK Başkanlığı Yayınları, 2017.
  • Yüksel, Hüseyin. “Gazavât-nâmeler ve Nâbî’nin Fetih-nâme-i Kamaniçe Adlı Eserinin Metni”, Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 1997.

Sultanın Musahibi: Bir Devlet Adamı, Entelektüel ve Hami Olarak Kuloğlu Mustafa Paşa

Yıl 2025, Cilt: 17 Sayı: 2, 391 - 412, 10.05.2025
https://doi.org/10.9737/historystudies.1538413

Öz

Bu makale, 17. yüzyılda önemli bir Osmanlı devlet adamı olan ve hami kimliğiyle öne çıkan Kuloğlu Musahip Mustafa Paşa’nın hayatını, siyasi yükselişini ve edebi çevrelerle olan ilişkilerini inceleyerek, bir musahibin saray içindeki ve dışındaki etkileşimlerde nasıl bir rol oynadığını araştırmaktadır. Sultan IV. Mehmed’in yakın çevresinde yer alan Musahip Mustafa Paşa, yalnızca bürokratik faaliyetleriyle değil, aynı zamanda dönemin şair ve yazarlarına sunduğu destekle de dikkat çekmiştir. Bu bağlamda, çalışmanın önemi, Kuloğlu Mustafa Paşa gibi bir musahibin çok yönlü etkileşimlerinin Osmanlı sarayındaki ve çevresindeki ilişkileri nasıl biçimlendirdiğini anlamakta yatmaktadır. Araştırma; arşiv belgeleri, kronikler ve edebi eserler gibi birincil kaynaklar ile ilgili literatür ve ikincil kaynaklara dayanmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışmada, saray içinde nüfuzlu bir figür olarak Musahip Mustafa Paşa’nın siyasi, askeri ve idari faaliyetlerinin yanı sıra dönemin edebi üretiminde de etkili bir role sahip olduğu ve Osmanlı entelektüel hayatına dikkate değer katkılarda bulunduğu ortaya konmuştur.

Kaynakça

  • Abdurrahman Abdi Paşa. Vekâyi‘-nâme. haz. Fahri Ç. Derin, İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2008.
  • Ağaoğlu, Sami. “Musahip Mustafa Paşa Vakfı” Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 15, (2004): 377-399.
  • Aktemur, Ramazan. “Anonim Osmanlı Vekayinâmesi, H. 1058-1106 / M. 1648-1694, (Metin ve Değerlendirme)” Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, 2019.
  • Arslan, Mehmet. “Sâmî Âsafnâme Mesnevisi (İnceleme-Metin)” Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, 1987. Bilkan, Ali Fuat. Nabi Divanı 1-2. Ankara: Akçağ Yayınları, 2011.
  • Bostan, İdris. İstanbul’un 100 Denizcisi. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2014.
  • Caine, Barbara. Biyografi ve Tarih. çev. Müge Sözen, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2019.
  • Coke, Thomas. A True Narrative of the Great Solemnity of the Circumcision of Mustapha Prince of Turkie Eldest Son of Sultan Mahomet Present Emperour of the Turks... together with and Account of the Marriage of His Daughter to His Great Favourite Mussaip at Adrianople, As It Was Sent in a Letter to Person of Honor, Printed by James Cottrell for William Crook, at the Green Dragon without Temple-bar, London 1676.
  • Covel, John. Bir Papazın Osmanlı Günlüğü, Saray Merasimler Gündelik Hayat. çev. Nurten Özmelek, İstanbul: Dergâh Yayınları, 2017.
  • Çolak, Songül-Hilooğlu, Cennet. “Osmanlı İktidar Anlayışı Çerçevesinde Şiir” bilig 53, (2010): 89-102.
  • De la Croix. An Account of the Turks Wars with Poland, Muscovy and Hungary. J. King, 1711.
  • Defterdar Sarı Mehmed Paşa. Zübde-i Vekayiât. haz. Abdülkadir Özcan, Ankara: TTK Yayınları, 1995.
  • Dikici, Ayşe Ezgi. “Imperfect Bodies, Perfect Companions Dwarfs and Mutes at the Ottoman Court in The Sixteenth and Seventeenth Centuries” Yüksek lisans tezi, Sabancı Üniversitesi, 2006.
  • Diriöz, Meserret. Eserlerine Göre Nâbî. İstanbul: Fey Vakfı, 1994.
  • Durmuş, Tuba Işınsu. “Osmanlı Saray Kültürünün Bir Parçası Olarak Sanatçı Nedîm / Musâhipler” Milli Folklor Dergisi 15, no. 114 (2017): 16-27.
  • Durmuş, Tuba Işınsu. “Yöneticilere Sunulan Kasideler Üzerinden Osmanlı Edebî Himâye Geleneğinin Seyri” Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 25, (İstanbul 2020): 191-275.
  • Durmuş, Tuba Işınsu. Şair ve Sultan, Osmanlı’da Edebî Himaye. İstanbul: Muhit Kitap, 2021.
  • Ekici, Hatice. “Sahhâf Rüşdī ve Divanı’nın Tenkitli Metni” Yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi, 2006.
  • Ercan, Özlem. “Bir Hami, Bir Şair: Nabi’nin Musahip Mustafa Paşa’ya Yazdığı Şiirleri” RumeliDE Journal of Language and Literature Studies ö13, (2023): 568-584.
  • Fevzî. Dîvân. haz. Yunus Kaplan, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2019.
  • Galland, Antoine. İstanbul’a Ait Günlük Anılar (1672-1673) I-II. yay. haz. Charles Schefer, çev. Nahid Sırrı Örik, Ankara: TTK Yayınları,1987.
  • Göksel, Aslı. “The ‘Surname’ of Abdi as a Sample of Old Turkish Prose” Yüksek lisans tezi, Boğaziçi University, 1983.
  • Hacı Ali Efendi. Târih-i Kamaniçe. haz. Ayşe Hande Can, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2007.
  • Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî. Mecmuâ-i Tevârih. haz. Fahri Ç. Derin-Vâhid Çabuk, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1985.
  • Hüseyin Behçetî Efendi. Mi‘râcü’z-Zafer. Süleymaniye Ktp., Esad Efendi Bölümü, Nr. 2368.
  • İnalcık, Halil. Devlet-i ‘Aliyye, Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-III. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2015.
  • İnalcık, Halil. Şair ve Patron, Patrimonyal Devlet ve Sanat Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme. Ankara: Doğubatı Yayınları, 2019.
  • İpşirli, Mehmet. “Musâhib”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi Cilt 31 Ankara: TDV Yayınları, 2006, 230-231.
  • Kazan, Şevkiye. “Üsküdarlı Sırrî, (Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği), Divan’ı ve Şerhu Medhi’n-Nebî” Doktora tezi Gazi Üniversitesi, 2003.
  • Kazasker Mehmed Hafid. Sefînetü’l-Vüzerâ. haz. İsmet Parmaksızoğlu, İstanbul: Şirketi Mürettibiye Basımevi, 1952.
  • Levend, Agâh Sırrı. Nâbî’nin Sûrnâmesi, Vakâyi-i Hıtân-ı Şehzâdegân-ı Hazret-i Sultân Muhammed-i Gâzî Li-Nâbî Efendi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 1944.
  • Mehmed İzzet Bey. Harîta-i Kapudânân-ı Deryâ. haz. Cemil Sağlam, İstanbul: TYEK Başkanlığı Yayınları, 2021.
  • Mert, Talip. “Musahip Mehmed Said Efendi” Kültürü, Sanatıyla VI. Eyüp Sultan Sempozyumu Tebliğler (10-12 Mayıs 2022) içinde, İstanbul: Eyüp Belediyesi Kültür Yayınları, 2003, 331-335.
  • Mezâkî. Dîvân. haz. Ahmet Mermer, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2021.
  • Mustafa Safâyî Efendi. Tezkire-i Safâyî, haz. Pervin Çapan, Ankara: AKM Başkanlığı Yayınları, 2005.
  • Mühürdar Hasan Ağa. Cevâhirü’t-tevârîh. haz. Ebubekir Sıddık Yücel, Sivas: Asitan Yayıncılık, 2013.
  • Müstakîmzâde Süleymân Sadeddîn Efendi. Tuhfe-i Hattatîn. İstanbul: Devlet Matbaası, 1928.
  • Neşâtî. Dîvân. haz. Mahmut Kaplan, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2009.
  • Nicolo Barozzi-Guglielmo Berchet (ed.). Relazioni degli stati Europei lette al Senato dagli Ambasciatori Veneti nel secolo decimosettimo II. Turchia. Venice, 1871.
  • Nutku, Özdemir. IV. Mehmed’in Edirne Şenliği (1675). Ankara: TTK Yayınları, 1987.
  • Öztuna, Yılmaz. “Mustafa Paşa (Dâmâd Musâhib), (1640?-1686)” Türk Ansiklopedisi Cilt 24. Ankara: MEB Yayınları, 1976, 499.
  • Râşid Mehmed Efendi-Çelebizâde İsmâil Âsım Efendi. Târîh-i Râşid ve Zeyli 3. haz. Abdülkadir Özcan vd. İstanbul: Klasik Yayınları, 2013.
  • Ricaut, Paul. Osmanlı İmparatorluğu’nun Hâlihazırının Tarihi (XVII. Yüzyıl). trc. Halil İnalcık-Nihan Özyıldırım, Ankara: TTK Yayınları, 2012.
  • Rotberg, Robert I. “Biography and Historiography: Mutual Evidentiary and Interdisciplinary Considerations” The Journal of Interdisciplinary History 40, no. 3 (2010): 305-324.
  • Rycaut, Sir Paul. The history of the Turks Beginning with the year 1679..., Londra: Robert Clavell, 1700.
  • Sâlim Efendi. Tezkiretü’ş-Şu’arâ, haz. Adnan İnce, Ankara: AKM Başkanlığı Yayınları, 2005.
  • Selçuk, Bahir. “Nâlî Mehmed Efendi, Tuhfetü’l-Emsâl (İnceleme-Metin)” Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, 1999.
  • Süreyya, Mehmed. Sicill-i Osmanî 6. haz. Nuri Akbayar, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996.
  • Şahin, Ali. Abdülbâki Ârif Efendi (Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği ve Divanının Tenkidli Metni) Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, 2002.
  • Şakul, Kahraman. II. Viyana Kuşatması, Yedi Başlı Ejderin Fendi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2021.
  • Şehrîzâde Mehmed Saîd. Zübdetü’l-Ahbâr el-Müteʿallika bi’l-Bihâr. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Türkçe Yazmalar, nr. 2548.
  • Şenyurt, Oya. “Osmanlı’nın Son Dönemlerinde Safranbolu Bulak Köyü’nün Sosyal Dokusu ve Gündelik Yaşamına İlişkin Bir Analiz”, Sosyologca 10, no. 20 (2020): 265-311.
  • Şeyhî Mehmed Efendi. Vekâyi‘u’l-Fuzalâ, Şeyhî’nin Şakâ’ik Zeyli 4. haz. Ramazan Ekinci, İstanbul: TYEK Başkanlığı Yayınları, 2018.
  • Türkal, Nazire Karaçay. “Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa, Zeyl-i Fezleke (1065-22 Ca. 1106 / 1654-7 Şubat 1695)” Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, 2012.
  • Uluçay, M. Çağatay. Padişahların Kadınları ve Kızları. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2011.
  • Yakıt, İsmail. “Şair Nâbî’nin Tarih Düşürme Sanatındaki Yeri” Şair Nâbî Sempozyumu (13-15 Kasım 2009), ed. Ali Baykal, Şanlıurfa: Şanlıurfa Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü, 2009, 108-124.
  • Yılmaz, Merve. “Mustafa Zühdî, Ravzatü’l-Gazâ (Târih-i Uyvar)” Yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, 2012.
  • Yûsuf Nâbî. Münşeât-ı Nâbî, Nâbî’nin Mektupları. haz. Adnan Oktay, İstanbul: TYEK Başkanlığı Yayınları, 2017.
  • Yüksel, Hüseyin. “Gazavât-nâmeler ve Nâbî’nin Fetih-nâme-i Kamaniçe Adlı Eserinin Metni”, Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 1997.
Toplam 58 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Yeniçağ Osmanlı Tarihi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Metin Aydar 0000-0002-6311-7527

Erken Görünüm Tarihi 10 Mayıs 2025
Yayımlanma Tarihi 10 Mayıs 2025
Gönderilme Tarihi 25 Ağustos 2024
Kabul Tarihi 13 Ocak 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 17 Sayı: 2

Kaynak Göster

Chicago Aydar, Metin. “Sultanın Musahibi: Bir Devlet Adamı, Entelektüel Ve Hami Olarak Kuloğlu Mustafa Paşa”. History Studies 17, sy. 2 (Mayıs 2025): 391-412. https://doi.org/10.9737/historystudies.1538413.