Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

2007’den 2024’e Müzecilik Felsefesinde Değişimler ve Uluslararası Müzeler Günü Yansımaları

Yıl 2025, Cilt: 42 Sayı: 1

Emel Aksan , Ceren Güneröz

https://doi.org/10.32600/huefd.1471402

Öz

1946’da Paris’te müzeler arası ağ oluşturmak ve müzecilik felsefesindeki değişimleri tartışmak amacıyla Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) kurulmuştur ve müzelerin görünürlüğünü artırmak için 1977’den itibaren 18 Mayıs, Müzeler günü (IMD) olarak kutlanmaktadır. Müzeler günü, 1992 yılından bu yana ICOM’un müze tanımıyla ve müzecilikte yeni yaklaşımlarla paralel temalar ekseninde gerçekleşmektedir. Son on yılda müzelerin toplum için önemini yeniden düşünmeyi teşvik eden temalar, pandemiyle birlikte sürdürülebilirlik, erişilebilirlik, kapsayıcılık ve kültürel çeşitlilik alanlarına yönelmiştir. 2020’den beri müzeler günü temaları, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini izlemekte ve karşılamaktadır. Bu çalışma, 2018’de yayınlanan, Türkiye müzelerinin uluslararası müze toplumunda yaşanan felsefe değişimlerini izleme biçimlerine ve müzecilik yaklaşımlarına verdikleri yanıtlara eleştirel bir bakışla odaklanan “Hangi Müze? Müzecilikte Değişim ve Yeni Müzebilim” çalışmasının devamı niteliğinde olup altı yıllık izleme sürecini içermektedir. Araştırma, Türkiye’de 2019-2024 yılları arasında gerçekleşen Müzeler Günü temaları çevresinde gerçekleşen etkinlik örnekleriyle Türkiye müzeciliğinin güncel tablosunu çizmiştir. 2007-2018 yıllarını kapsayan araştırmanın izleğini 2019-2024 yılları arasına taşıyarak Müzeler Günü ve Türkiye müzeleri arasındaki ilişkinin haritasını sürdürülebilir hale getirmiştir. Çalışmada 2019 yılı sonrası Türkiye’de gerçekleştirilen Müzeler Günü etkinlikleri araştırılarak etkinlik türleri, kapsamı ve etkileri tartışılmıştır. Türkiye’deki müzelerin Müzeler Günü etkinliklerinde aktif rol oynadıkları ve kapsayıcı, sürdürülebilir ve kültürel çeşitliliği odağına alan etkinlikler düzenledikleri ve Müzeler Müzü farkındalıklarının yüksek olduğu saptanmıştır. Bu bağlamda izleme sürecinde Uluslararası Müzeler Günü’nün Birleşmiş Milletler Kalkınma Hedefleri kapsamında müzecilik felsefesinde, kuram ve uygulamalarda oluşturduğu değişimler ele alınmış; müzeler günü ve müzecilik felsefesi için gelecek tasarıları yeniden tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müzecilik Müzeler Günü müze eğitimi kültürel miras ICOM

Kaynakça

  • Annual Report, (2019). https://icom.museum/wp-content/uploads/2020/07/2573_ICOM-RA-2019_V13_web_planches.pdf, Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • Arts and Culture, (2020). https://artsandculture.google.com/project/international-museum-day-2020 Erişim tarihi: 23.10.2024.
  • Barry Art Museum, (2021). https://barryartmuseum.odu.edu/exhibition/augmented-reality-art-in-thewild/#:~:text=May%2018%2C%202021%20%20August%2018,artworks%20anywhere%20via%20their%20phone, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • Barbosa, B. ve Brito, P. Q. (2012). Do open day events develop art museum audiences?. Museum Management and Curatorship, 27(1), 17-33. https://doi.org/10.1080/09647775.2012.644694
  • Caerols-Mateo, R., Viñarás-Abad, M., & Gonzálvez-Valles, J. E. (2017). Social networking sites and museums: Analysis of the Twitter campaigns for International Museum Day and Night of Museums. Revista Latina de Comunicación Social, 72, 220-234. https://doi.org/10.4185/RLCS-2017-1162
  • Chung, Y. S. S. (2019). A museological future as a cultural hub: Interpretive planning for living heritage museums. K. Smeds (Yay. haz.), The future of tradition in museology materials for a discussion içinde (ss. 35-41). ICOFOM, International Committie for Museology.
  • Faheem, F. ve Mohammad, I. (2021). Museums for equality: Diversity and inclusion: A new concept of future museums. IAR Journal of Humanities and Cultural Studies, 2(1), 12-13.
  • Fleming, D. (2019). Global trends in museums. Museum International, 71(1-2), 106-113. https://doi.org/10.1080/13500775.2019.1638065
  • Folga-Januszexska, D. (2020). History of the museum concept and contemporary challenges: Introduction into the debate on the New ICOM museum definition. Muzealnictwo, 61, 37-59. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1129
  • ICOM Annual Report, (2022). https://icom.museum/wp-content/uploads/2023/07/2022-ICOM-Annual-Report_EN.pdf, Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • ICOM Definition Final Report, (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2022/07/EN_EGA2022_MuseumDefinition_WDoc_Final-2.pdf, Erişim tarihi:3 0.01.2024.
  • ICOM History, (2024). https://icom.museum/en/about-us/history-of-icom/, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • ICOM Kyoto Report, (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2020/03/EN_ICOM2019_FinalReport_200318_website.pdf, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • ICOM Stratejik Plan, (2022). https://icom.museum/wp-content/uploads/2022/10/ICOM-SP-Panel-EN.pdf, Erişim tarihi: 13.10.2024.
  • ICOM Triennial Report 2007-2010, (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2018/10/anglaisinternet2.pdf, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • ICOM Türkiye, (2021). https://x.com/icomturkey/status/1393542505824718852?s=20, Erişim tarihi:2 13.10.2024). IMD (2019). https://imd.icom.museum/past-editions/2019-museums-as-cultural-hubs-the-future-of-tradition Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • IMD history, (2024). https://imd.icom.museum/what-is-imd/a-little-bit-of-history/, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • IMD in short, (2024). https://imd.icom.museum/what-is-imd/imd-in-short/, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • IMD Press Release, (2023). https://imd.icom.museum/wp-content/uploads/sites/54/2023/03/IMD-2023-ICOM-Press-release-EN.pdf, Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • IMD Uluslararası Müzeler Günü Temaları 2019-2024, (2024). https://imd.icom.museum/, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • İnteraktif Harita (2020). https://livemap.getwemap.com/iframe.php?emmid=12548&token=45DMVKFY0FBGF93I788OQ63HQ#/search@28.2496217,10.7894647,2.00, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • İnteraktif Harita, (2021). https://livemap.getwemap.com/embed.html?emmid=15608&token=45DMVKFY0FBGF93I788OQ63HQ&wemapHash=%23%2Fsearch%4025.9568943%2C-2.5147319%2C2.00#/search@33.7477975,4.3993462,2.00, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • İnteraktif Harita, (2022). https://livemap.getwemap.com/embed?emmid=19458#/search@25.9568943,-2.5147319,2.00 Erişim Tarihi: 15.04.2024
  • İnteraktif Harita, (2023). https://icom.museum/en/news/museums-register-your-event-on-the-imd-2023-interactive-map/ Erişim Tarihi: 15.04.2024
  • Karadeniz, C. ve Özdemir, E. (2018). Hangi müze? Müzecilikte değişim ve yenimüzebilim. Milli Folklor, 120, 158-169.
  • Kasapoğlu Akyol, P. (2020). Covıd-19 küresel salgın dönemı̇ ve sonrası müze etkı̇nlı̇klerı̇. Milli Folklor, 127, 72-86.
  • KUMID. (2021). https://kumid.net/proje/19/uluslararasi-muzeler-sanal-konferansi-2021-ivcom-2021. Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2024). https://www.ktb.gov.tr/TR-374366/stratejik-plan-2024---2028.html Erişim Tarihi: 13.10.2024.
  • Lancaster University, (2021). https://www.lancaster.ac.uk/the-ruskin/exhibitions/international-museum-day-2021/, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • Lehmannová, M. (2020). 222 years of defining the museum. ICOM. https://icom.museum/wp-content/uploads/2020/12/2020_ICOM-Czech-Republic_224-years-of-defining-the-museum.pdf, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • Müzeler Günü (2022). https://artsandculture.google.com/search/partner?project=international-museum-day-2020 Erişim tarihi: 15.04.2022.
  • Nielsen, J. K. (2014). Transformations in the postmodern museum. A Peer-Reviewed Journal Edited by the Students of the School of Museum Studies, University of Leicester.
  • Raza-Paredes, P., Narváez-Marcillo, E., & Leiva-Cruz, D. (2019). Open museums during the International Day: Measuring participants experience. International Conference on Knowledge Society: Technology, Sustainability and Educational Innovation (TSIE). 454-468. https://doi.org/10.1007/978-3-030-37221-7_38
  • Sandell, R. (1998). Museums as agents of social inclusion. Museums Management and Curatorship, 17(4), 401-418. https://doi.org/10.1080/09647779800401704
  • Simpson, A., Fukuno, A., & Minami, H. (2019). University museums and collections as cultural hubs: The future of tradition. University Museums and Collections Journal, 11(1), 9-12.
  • Singer, S. (2006). Preserving the ephemeral: the International Museum Day 2004 in Mexico. International Journal of Intangible Heritage, Sayı 1, 67-73.
  • Stratejik Plan 2022-2028. ICOM. (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2022/08/EN_OGA2022_StrategicPlan_Final_.pdf, Erişim tarihi:29.01.2024.
  • TÜİK Raporu, (2024). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kulturel-Miras-Istatistikleri-2022-49749, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • UNESCO Tarihçesi, (2024). https://www.unesco.org/en/history, Erişim tarihi:26.01.2024.
  • Vergo, P. (1989). The New Museology. UK. Reaktion Books.
  • Wikimedia, (2022). https://meta.wikimedia.org/wiki/International_Museum_Day_2022, Erişim tarihi: 27.01.2024.

Changes in Museum Philosophy from 2007 to 2024 and Reflection of International Museum Day

Yıl 2025, Cilt: 42 Sayı: 1

Emel Aksan , Ceren Güneröz

https://doi.org/10.32600/huefd.1471402

Öz

The International Council of Museums (ICOM), founded in 1946 to discuss changes in museum philosophy, has celebrated 18 May as Museum Day (IMD) since 1977 to increase the visibility of museums. Since 1992, themes parallel to ICOM's definition of museum and new approaches have been adopted. In the last decade, themes have shifted towards sustainability, accessibility, inclusion and cultural diversity. Since 2020, museum day themes have followed and met the United Nations Sustainable Development Goals. This study covers a six-year monitoring period as a follow-up to the study ‘Which Museum? Change in Museum Studies and the New Museology’ published in 2018, which critically focused on the ways in which Turkish museums monitor the changes in philosophy in the international museum community and their responses to museological approaches. The research draws a current picture of Turkish museology with examples of events that took place around the theme of Museum Day in Türkiye between 2019 and 2024. By extending the study's scope from 2007-2018 to 2019-2024, it has made a sustainable map of the relationship between Museums Day and museums in Türkiye. In this study, the types, scope and impact of the Museum Day events after 2019 organised in Türkiye are discussed. It was found that museums in Türkiye play an active role in Museum Day programmes and organise events that are inclusive, sustainable and focus on cultural diversity. In this context, during the monitoring process, the changes in museum philosophy, theories and practices brought about by the International Museum Day within the scope of the United Nations Development Goals were analysed again, and future proposals for Museum Day and museum philosophy were discussed.

Anahtar Kelimeler

Museology Museum Day museum education cultural heritage ICOM

Kaynakça

  • Annual Report, (2019). https://icom.museum/wp-content/uploads/2020/07/2573_ICOM-RA-2019_V13_web_planches.pdf, Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • Arts and Culture, (2020). https://artsandculture.google.com/project/international-museum-day-2020 Erişim tarihi: 23.10.2024.
  • Barry Art Museum, (2021). https://barryartmuseum.odu.edu/exhibition/augmented-reality-art-in-thewild/#:~:text=May%2018%2C%202021%20%20August%2018,artworks%20anywhere%20via%20their%20phone, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • Barbosa, B. ve Brito, P. Q. (2012). Do open day events develop art museum audiences?. Museum Management and Curatorship, 27(1), 17-33. https://doi.org/10.1080/09647775.2012.644694
  • Caerols-Mateo, R., Viñarás-Abad, M., & Gonzálvez-Valles, J. E. (2017). Social networking sites and museums: Analysis of the Twitter campaigns for International Museum Day and Night of Museums. Revista Latina de Comunicación Social, 72, 220-234. https://doi.org/10.4185/RLCS-2017-1162
  • Chung, Y. S. S. (2019). A museological future as a cultural hub: Interpretive planning for living heritage museums. K. Smeds (Yay. haz.), The future of tradition in museology materials for a discussion içinde (ss. 35-41). ICOFOM, International Committie for Museology.
  • Faheem, F. ve Mohammad, I. (2021). Museums for equality: Diversity and inclusion: A new concept of future museums. IAR Journal of Humanities and Cultural Studies, 2(1), 12-13.
  • Fleming, D. (2019). Global trends in museums. Museum International, 71(1-2), 106-113. https://doi.org/10.1080/13500775.2019.1638065
  • Folga-Januszexska, D. (2020). History of the museum concept and contemporary challenges: Introduction into the debate on the New ICOM museum definition. Muzealnictwo, 61, 37-59. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1129
  • ICOM Annual Report, (2022). https://icom.museum/wp-content/uploads/2023/07/2022-ICOM-Annual-Report_EN.pdf, Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • ICOM Definition Final Report, (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2022/07/EN_EGA2022_MuseumDefinition_WDoc_Final-2.pdf, Erişim tarihi:3 0.01.2024.
  • ICOM History, (2024). https://icom.museum/en/about-us/history-of-icom/, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • ICOM Kyoto Report, (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2020/03/EN_ICOM2019_FinalReport_200318_website.pdf, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • ICOM Stratejik Plan, (2022). https://icom.museum/wp-content/uploads/2022/10/ICOM-SP-Panel-EN.pdf, Erişim tarihi: 13.10.2024.
  • ICOM Triennial Report 2007-2010, (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2018/10/anglaisinternet2.pdf, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • ICOM Türkiye, (2021). https://x.com/icomturkey/status/1393542505824718852?s=20, Erişim tarihi:2 13.10.2024). IMD (2019). https://imd.icom.museum/past-editions/2019-museums-as-cultural-hubs-the-future-of-tradition Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • IMD history, (2024). https://imd.icom.museum/what-is-imd/a-little-bit-of-history/, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • IMD in short, (2024). https://imd.icom.museum/what-is-imd/imd-in-short/, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • IMD Press Release, (2023). https://imd.icom.museum/wp-content/uploads/sites/54/2023/03/IMD-2023-ICOM-Press-release-EN.pdf, Erişim tarihi: 28.01.2024.
  • IMD Uluslararası Müzeler Günü Temaları 2019-2024, (2024). https://imd.icom.museum/, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • İnteraktif Harita (2020). https://livemap.getwemap.com/iframe.php?emmid=12548&token=45DMVKFY0FBGF93I788OQ63HQ#/search@28.2496217,10.7894647,2.00, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • İnteraktif Harita, (2021). https://livemap.getwemap.com/embed.html?emmid=15608&token=45DMVKFY0FBGF93I788OQ63HQ&wemapHash=%23%2Fsearch%4025.9568943%2C-2.5147319%2C2.00#/search@33.7477975,4.3993462,2.00, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • İnteraktif Harita, (2022). https://livemap.getwemap.com/embed?emmid=19458#/search@25.9568943,-2.5147319,2.00 Erişim Tarihi: 15.04.2024
  • İnteraktif Harita, (2023). https://icom.museum/en/news/museums-register-your-event-on-the-imd-2023-interactive-map/ Erişim Tarihi: 15.04.2024
  • Karadeniz, C. ve Özdemir, E. (2018). Hangi müze? Müzecilikte değişim ve yenimüzebilim. Milli Folklor, 120, 158-169.
  • Kasapoğlu Akyol, P. (2020). Covıd-19 küresel salgın dönemı̇ ve sonrası müze etkı̇nlı̇klerı̇. Milli Folklor, 127, 72-86.
  • KUMID. (2021). https://kumid.net/proje/19/uluslararasi-muzeler-sanal-konferansi-2021-ivcom-2021. Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2024). https://www.ktb.gov.tr/TR-374366/stratejik-plan-2024---2028.html Erişim Tarihi: 13.10.2024.
  • Lancaster University, (2021). https://www.lancaster.ac.uk/the-ruskin/exhibitions/international-museum-day-2021/, Erişim tarihi: 27.01.2024.
  • Lehmannová, M. (2020). 222 years of defining the museum. ICOM. https://icom.museum/wp-content/uploads/2020/12/2020_ICOM-Czech-Republic_224-years-of-defining-the-museum.pdf, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • Müzeler Günü (2022). https://artsandculture.google.com/search/partner?project=international-museum-day-2020 Erişim tarihi: 15.04.2022.
  • Nielsen, J. K. (2014). Transformations in the postmodern museum. A Peer-Reviewed Journal Edited by the Students of the School of Museum Studies, University of Leicester.
  • Raza-Paredes, P., Narváez-Marcillo, E., & Leiva-Cruz, D. (2019). Open museums during the International Day: Measuring participants experience. International Conference on Knowledge Society: Technology, Sustainability and Educational Innovation (TSIE). 454-468. https://doi.org/10.1007/978-3-030-37221-7_38
  • Sandell, R. (1998). Museums as agents of social inclusion. Museums Management and Curatorship, 17(4), 401-418. https://doi.org/10.1080/09647779800401704
  • Simpson, A., Fukuno, A., & Minami, H. (2019). University museums and collections as cultural hubs: The future of tradition. University Museums and Collections Journal, 11(1), 9-12.
  • Singer, S. (2006). Preserving the ephemeral: the International Museum Day 2004 in Mexico. International Journal of Intangible Heritage, Sayı 1, 67-73.
  • Stratejik Plan 2022-2028. ICOM. (2024). https://icom.museum/wp-content/uploads/2022/08/EN_OGA2022_StrategicPlan_Final_.pdf, Erişim tarihi:29.01.2024.
  • TÜİK Raporu, (2024). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kulturel-Miras-Istatistikleri-2022-49749, Erişim tarihi: 26.01.2024.
  • UNESCO Tarihçesi, (2024). https://www.unesco.org/en/history, Erişim tarihi:26.01.2024.
  • Vergo, P. (1989). The New Museology. UK. Reaktion Books.
  • Wikimedia, (2022). https://meta.wikimedia.org/wiki/International_Museum_Day_2022, Erişim tarihi: 27.01.2024.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Görsel Kültür, Kültürel ve Doğal Miras
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emel Aksan 0009-0003-4157-334X

Ceren Güneröz 0000-0001-5773-8557

Erken Görünüm Tarihi 4 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 20 Nisan 2024
Kabul Tarihi 9 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 42 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Aksan, E., & Güneröz, C. (2025). 2007’den 2024’e Müzecilik Felsefesinde Değişimler ve Uluslararası Müzeler Günü Yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 42(1). https://doi.org/10.32600/huefd.1471402


Creative Commons License
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.