Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 1, 1 - 22, 22.06.2025

Halil Yorulmaz , Serkan Eti

Öz

Endüstride faaliyet gösteren işletmelerin faaliyetlerini sürdürülebilirliğe uygun şekilde düzenlemeleri beklenmektedir. Bu beklentiler ulusal, uluslararası anlaşmalar ve mevzuatlar yolu ile sürdürülebilirlik entegrasyonu zorunlu tutularak somutlaştırılmaktadır. Türkiye’de faaliyet gösteren Küçük ve Orta Büyüklükte İşletme (KOBİ) statüsündeki firmalar da bu anlaşmalardan en çok etkilenmekte olan gruplardandır. KOBİ’lerde sürdürülebilirlik konusu ise işletme ve yönetim bilimleri literatüründe henüz yeterince ele alınmamış bir araştırma alanı olarak dikkat çekmekte ve uygulayıcılara yol göstermesi açısından araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Araştırma, KOBİ’lerin faaliyetlerini sürdürülebilirlik çerçevesinde düzenlemelerinin sağlanması çabalarında ilk adım olarak, sürdürülebilirlik uygulamalarının yavaş benimsenmesine neden olan faktörlere odaklanılması gerektiği ön kabulüne sahiptir. Buradan hareketle bu faktörlerin etki güçlerinin tespit edilmesi ve bunların ortadan kaldırılmasına yönelik öneriler sunulması amaçlanmaktadır. Araştırmada öncelikle KOBİ’lerde sürdürülebilir uygulamaların benimsenmesinin önündeki engeller literatürden hareketle tespit edilmiştir. Sonrasında Fermatean Bulanık DEMATEL yöntemi ile bu engeller etki gücüne göre önceliklendirilmiştir. Sonuçlar etki gücü en yüksek engellerin farkındalık eksikliği ve ardından yönetsel yeterlilik eksikliği olduğunu göstermektedir. Kaynak yetersizliğinin görece ortalama bir etki gücüne sahip olması sürpriz sonuçlardandır. Bariyerlerin ortadan kaldırılmasına yönelik öneriler ise devlet kurumları ve sivil toplum kuruluşları tarafından alınacak aksiyonlara yöneliktir.

Anahtar Kelimeler

KOBİ yönetimi sürdürülebilirlik bariyerleri sürdürülebilirlik önündeki engeller DAMATEL

Kaynakça

  • Abdullah, A., Saraswat, S., & Talib, F. (2023). Barriers and strategies for sustainable manufacturing implementation in SMEs: A hybrid fuzzy AHP-TOPSIS framework. Sustainable Manufacturing and Service Economics, 100012.
  • Afolabi, H., Ram, R., Hussainey, K., Nandy, M., & Lodh, S. (2023). Exploration of small and medium entities’ actions on sustainability practices and their implications for a greener economy. Journal of Applied Accounting Research, 24(4), 655-681.
  • Aghelie, A. (2017). Exploring drivers and barriers to sustainability green business practices within small medium sized enterprises: primary findings. International Journal of Business and Economic Development (IJBED), 5(1).
  • Aguilera, R. V., Rupp, D. E., Williams, C. A., & Ganapathi, J. (2007). Putting the S back in corporate social responsibility: A multilevel theory of social change in organizations. Academy of Management Review, 32(3), 836-863.
  • Akhtar, M., & Asim, M. (2024). Fuzzy causal model of enterprise flexibility dimensions using Fermatean Fuzzy DEMATEL: a case study of Indian pharmaceutical industry. Benchmarking: An International Journal.
  • Alayón, C. L., Säfsten, K., & Johansson, G. (2022). Barriers and enablers for the adoption of sustainable manufacturing by manufacturing SMEs. Sustainability, 14(4), 2364.
  • Aydın, S. (2021). A fuzzy MCDM method based on new Fermatean fuzzy theories. International Journal of Information Technology & Decision Making, 20(03), 881-902.
  • Bakos, J., Siu, M., Orengo, A., & Kasiri, N. (2020). An analysis of environmental sustainability in small & medium-sized enterprises: Patterns and trends. Business Strategy and the Environment, 29(3), 1285–1296.
  • Barbosa, M., Castañeda-Ayarza, J. A., & Ferreira, D. H. L. (2020). Sustainable strategic management (GES): Sustainability in small business. Journal of cleaner production, 258, 120880.
  • Baykal, E., & Bayraktar, O. (2022). Green human resources management: A novel tool to boost work engagement. Frontiers in Psychology, 13, 951963.
  • Bhuiyan, M. A., Dinçer, H., Yüksel, S., Mikhaylov, A., Danish, M. S. S., Pinter, G., ... & Stepanova, D. (2022). Economic indicators and bioenergy supply in developed economies: QROF-DEMATEL and random forest models. Energy Reports, 8, 561-570.
  • Cevherli, F., & Orhan, Z. H. (2021). Havayı kirletme hakkı satın alınabilir mi?: İslam Hukuku’nda çevrenin korunması perspektifinden Kyoto Protokolü. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 7(3), 286-305.
  • Chowdhury, M. M. H., Rahman, S., Quaddus, M. A., & Shi, Y. (2023). Strategies to mitigate barriers to supply chain sustainability: an apparel manufacturing case study. Journal of Business & Industrial Marketing, 38(4), 869-885.
  • Dışişleri Bakanlığı. (t.y.). BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi. https://www.mfa.gov.tr/bm-iklim-degisikligi-cerceve-sozlesmesi.tr.mfa (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Dönmez, Ö. D. & Türkmen, İ. (2023). Girişimcilerin sürdürülebilirlik ile ilgili bilgi düzeylerinin KOBİ’lerin sürdürülebilir girişimcilik uygulamalarına etkisi. Proceedings of XX. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series on Economics, Business and Management, 312-320.
  • Dvorský, J., Švihlíková, I., Kozubíková, L., Frajtova Michalíková, K., & Balcerzak, A. P. (2023). Effect of CSR implementation and crisis events in business on the financial management of SMEs. Technological and Economic Development of Economy, 29(5), 1496-1519.
  • Escoto, X., Gebrehewot, D., & Morris, K. C. (2022). Refocusing the barriers to sustainability for small and medium-sized manufacturers. Journal of Cleaner Production, 338, 130589.
  • Gedik, Y. (2020). Sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlarla sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma. Uluslararası Ekonomi Siyaset İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 3(3), 196-215.
  • Gonzales, G., Costan, F., Suladay, D., Gonzales, R., Enriquez, L., Costan, E., ... & Ocampo, L. (2022). Fermatean fuzzy DEMATEL and MMDE algorithm for modelling the barriers of implementing education 4.0: insights from the Philippines. Applied Sciences, 12(2), 689.
  • Gupta, H., Kusi-Sarpong, S., & Rezaei, J. (2020). Barriers and overcoming strategies to supply chain sustainability innovation. Resources, Conservation and Recycling, 161, 104819.
  • Hart, S. L. (1995). A natural-resource-based view of the firm. Academy of Management Review, 20(4), 986-1014.
  • Hart, S. L., & Dowell, G. (2011). Invited editorial: A natural-resource-based view of the firm: Fifteen years after. Journal of Management, 37(5), 1464-1479.
  • Huang, H. C., Huang, C. N., Lo, H. W., & Thai, T. M. (2023). Exploring the mutual influence relationships of international airport resilience factors from the perspective of aviation safety: using fermatean fuzzy DEMATEL approach. Axioms, 12(11), 1009.
  • Ilyas, S., Hu, Z., & Wiwattanakornwong, K. (2020). Unleashing the role of top management and government support in green supply chain management and sustainable development goals. Environmental Science and Pollution Research, 27(8), 8210-8223.
  • Journeault, M., Perron, A., & Vallières, L. (2021). The collaborative roles of stakeholders in supporting the adoption of sustainability in SMEs. Journal of Environmental Management, 287, 112349.
  • Kaçamak, H., & Uygun, Ö. (2022). Yeşil yönetim modeli önerisi. Sürdürülebilir Çevre Dergisi, 2(2), 12-17.
  • Kaswan, M. S., Rathi, R., Reyes, J. A. G., & Antony, J. (2021). Exploration and investigation of green lean six sigma adoption barriers for manufacturing sustainability. IEEE Transactions on Engineering Management.
  • Kazancoglu, I., Kazancoglu, Y., Yarimoglu, E., & Kahraman, A. (2020). A conceptual framework for barriers of circular supply chains for sustainability in the textile industry. Sustainable Development, 28(5), 1477-1492.
  • KPMG. (t.y.). Avrupa Birliği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM). https://kpmg.com/tr/tr/home/gorusler/2023/09/sinirda-karbon-duzenleme-mekanizmasi.html (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Kumar, S., Raut, R. D., Aktas, E., Narkhede, B. E., & Gedam, V. V. (2023). Barriers to adoption of industry 4.0 and sustainability: a case study with SMEs. International Journal of Computer Integrated Manufacturing, 36(5), 657-677.
  • Kumbalı, H. Ç., İncekara, M., & Sarıkaya, M. (2022). KOBİ’lerde Çevresel ve Sosyal Sürdürülebilirlik: Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye Karşılaştırması. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(26), 789-823.
  • Lim, M. K., Lai, M., Wang, C., & Lee, Y. (2022). Circular economy to ensure production operational sustainability: A green-lean approach. Sustainable Production and Consumption, 30, 130–144.
  • Madrid‐Guijarro, A., & Duréndez, A. (2024). Sustainable development barriers and pressures in SMEs: The mediating effect of management commitment to environmental practices. Business Strategy and the Environment, 33(2), 949-967.
  • Malek, J., & Desai, T. N. (2019). Prioritization of sustainable manufacturing barriers using Best Worst Method. Journal of Cleaner Production, 226, 589-600.
  • Menguc, B., & Ozanne, L. K. (2005). Challenges of the “green imperative”: A natural resource-based approach to the environmental orientation–business performance relationship. Journal of Business Research, 58(4), 430-438.
  • Mitchell, S., O’Dowd, P., & Dimache, A. (2020). Manufacturing SMEs doing it for themselves: Developing, testing and piloting an online sustainability and eco-innovation toolkit for SMEs. International Journal of Sustainable Engineering, 13(3), 159-170.
  • Mokbel Al Koliby, I. S., Abdullah, H. H., & Mohd Suki, N. (2024). Linking entrepreneurial competencies, innovation and sustainable performance of manufacturing SMEs. Asia-Pacific Journal of Business Administration, 16(1), 21-40.
  • Neto, G. C. O., Leite, R. R., Shibao, F. Y., & Lucato, W. C. (2017). Framework to overcome barriers in the implementation of cleaner production in small and medium-sized enterprises: Multiple case studies in Brazil. Journal of Cleaner Production, 142, 50-62.
  • Organ, A. (2013). Bulanık Dematel yöntemiyle makine seçimini etkileyen kriterlerin değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 157-172.
  • Orsato, R. J. (2006). Competitive environmental strategies: when does it pay to be green?. California Management Review, 48(2), 127-143.
  • Özdemirci, F., Yüksel, S., Dinçer, H., & Eti, S. (2023). An assessment of alternative social banking systems using T-Spherical fuzzy TOP-DEMATEL approach. Decision Analytics Journal, 6, 100184.
  • Rahman, S. U., & Nguyen‐Viet, B. (2023). Towards sustainable development: Coupling green marketing strategies and consumer perceptions in addressing greenwashing. Business Strategy and the Environment, 32(4), 2420-2433.
  • Salih, M. M., Al-Qaysi, Z. T., Shuwandy, M. L., Ahmed, M. A., Hasan, K. F., & Muhsen, Y. R. (2022). A new extension of fuzzy decision by opinion score method based on Fermatean fuzzy: A benchmarking COVID-19 machine learning methods. Journal of Intelligent & Fuzzy Systems, 43(3), 3549-3559.
  • Sarkar, A., Qian, L., Peau, A. K., & Shahriar, S. (2021). Modeling drivers for successful adoption of green business: An interpretive structural modeling approach. Environmental Science and Pollution Research, 28, 1077-1096.
  • Seidel-Sterzik, H., McLaren, S., & Garnevska, E. (2018). Effective life cycle management in SMEs: Use of a sector-based approach to overcome barriers. Sustainability, 10(2), 359.
  • Seman, N. A. A., Govindan, K., Mardani, A., Zakuan, N., Saman, M. Z. M., Hooker, R. E., & Ozkul, S. (2019). The mediating effect of green innovation on the relationship between green supply chain management and environmental performance. Journal of Cleaner Production, 229, 115–127.
  • Sharma, G. D., Verma, M., Shahbaz, M., Gupta, M., & Chopra, R. (2022). Transitioning green finance from theory to practice for renewable energy development. Renewable Energy, 195, 554–565.
  • Stahl, G. K., Brewster, C. J., Collings, D. G., & Hajro, A. (2020). Enhancing the role of human resource management in corporate sustainability and social responsibility: A multi-stakeholder, multidimensional approach to HRM. Human Resource Management Review, 30(3), 100708.
  • Ticaret Bakanlığı. (t.y.). Avrupa Yeşil Mutabakatı. https://ticaret.gov.tr/dis-iliskiler/yesil-mutabakat/avrupa-yesil-mutabakati (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri, 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kucuk-ve-Orta-Buyuklukteki-Girisim-Istatistikleri-2022-49438 (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Virmani, N., Bera, S., & Kumar, R. (2021). Identification and testing of barriers to sustainable manufacturing in the automobile industry: a focus on Indian MSMEs. Benchmarking: An International Journal, 28(3), 857-880.
  • Yan, H., Yang, Y., Lei, X., Ye, Q., Huang, W., & Gao, C. (2023). Regret theory and fuzzy-DEMATEL-based model for construction program manager selection in China. Buildings, 13(4), 838.
  • Yang, Y., Chen, J., Lee, P. K., & Cheng, T. C. E. (2023). How to enhance the effects of the green supply chain management strategy in the organization: A diffusion process perspective. Transportation Research Part E, Logistics and Transportation Review, 175, 103148.
  • Yorulmaz, H. (2024). Çevresel sürdürülebilirlik eksenli yönetim yaklaşımı olan Doğal Kaynak Temelli Görüş’ün bibliyometrik incelemesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 16(3), 1640-1657.
  • Yorulmaz, H. (2023a). Tekstil KOBİ’leri Bağlamında Yeşil İşletme Stratejisi Motivasyonlarının AHP Yöntemiyle Önceliklendirilmesi. Sosyal Mucit Academic Review, 4(4), 477-502.
  • Yorulmaz, H. (2023b). Yeşil işletme stratejileri ve sürdürülebilirlik: Bir model önerisi. Ases International Bandırma Scientific Studies Conference Book, 860-861.
  • Yüksel, S., & Dinçer, H. (2023). Sustainability analysis of digital transformation and circular industrialization with quantum spherical fuzzy modeling and golden cuts. Applied Soft Computing, 138, 110192.
  • Zimon, D., Tyan, J., & Sroufe, R. (2020). Drivers of sustainable supply chain management: Practices to alignment with unsustainable development goals. International Journal for Quality Research, 14(1), 219-236.

PRIORITIZATION OF THE BARRIERS TO SUSTAINABILITY-ORIENTED APPLICATIONS IN SMEs AND SOLUTION SUGGESTIONS

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 1, 1 - 22, 22.06.2025

Halil Yorulmaz , Serkan Eti

Öz

Businesses operating in the industry are expected to organize their activities in accordance with sustainability. These expectations are concretized by requiring sustainability integration through international and national agreements and legislation for businesses. SMEs operating in Türkiye are among the most affected by these agreements. Sustainability in SMEs attracts attention as a research area that has not yet been adequately addressed in the literature on business and management sciences, and research on this subject is needed to guide practitioners. The research presupposes that, as a first step in ensuring that SMEs organize their activities within the sustainability framework, it is necessary to focus on the factors that cause the slow adoption of sustainability practices. It is aimed to determine the impact strengths of these factors and to provide suggestions for their elimination. In the research, the barriers to adopting sustainable practices in SMEs were identified based on the literature. Afterward, these barriers were prioritized with the Fermatean Fuzzy DEMATEL method. The results show that the most effective barriers are a lack of awareness, followed by a lack of managerial competence. One of the surprising results is that the lack of resources has a relatively average impact on power. Recommendations for eliminating barriers are aimed at actions to be taken by government institutions and NGOs.

Anahtar Kelimeler

SME Management Sustainability Barriers DEMATEL

Kaynakça

  • Abdullah, A., Saraswat, S., & Talib, F. (2023). Barriers and strategies for sustainable manufacturing implementation in SMEs: A hybrid fuzzy AHP-TOPSIS framework. Sustainable Manufacturing and Service Economics, 100012.
  • Afolabi, H., Ram, R., Hussainey, K., Nandy, M., & Lodh, S. (2023). Exploration of small and medium entities’ actions on sustainability practices and their implications for a greener economy. Journal of Applied Accounting Research, 24(4), 655-681.
  • Aghelie, A. (2017). Exploring drivers and barriers to sustainability green business practices within small medium sized enterprises: primary findings. International Journal of Business and Economic Development (IJBED), 5(1).
  • Aguilera, R. V., Rupp, D. E., Williams, C. A., & Ganapathi, J. (2007). Putting the S back in corporate social responsibility: A multilevel theory of social change in organizations. Academy of Management Review, 32(3), 836-863.
  • Akhtar, M., & Asim, M. (2024). Fuzzy causal model of enterprise flexibility dimensions using Fermatean Fuzzy DEMATEL: a case study of Indian pharmaceutical industry. Benchmarking: An International Journal.
  • Alayón, C. L., Säfsten, K., & Johansson, G. (2022). Barriers and enablers for the adoption of sustainable manufacturing by manufacturing SMEs. Sustainability, 14(4), 2364.
  • Aydın, S. (2021). A fuzzy MCDM method based on new Fermatean fuzzy theories. International Journal of Information Technology & Decision Making, 20(03), 881-902.
  • Bakos, J., Siu, M., Orengo, A., & Kasiri, N. (2020). An analysis of environmental sustainability in small & medium-sized enterprises: Patterns and trends. Business Strategy and the Environment, 29(3), 1285–1296.
  • Barbosa, M., Castañeda-Ayarza, J. A., & Ferreira, D. H. L. (2020). Sustainable strategic management (GES): Sustainability in small business. Journal of cleaner production, 258, 120880.
  • Baykal, E., & Bayraktar, O. (2022). Green human resources management: A novel tool to boost work engagement. Frontiers in Psychology, 13, 951963.
  • Bhuiyan, M. A., Dinçer, H., Yüksel, S., Mikhaylov, A., Danish, M. S. S., Pinter, G., ... & Stepanova, D. (2022). Economic indicators and bioenergy supply in developed economies: QROF-DEMATEL and random forest models. Energy Reports, 8, 561-570.
  • Cevherli, F., & Orhan, Z. H. (2021). Havayı kirletme hakkı satın alınabilir mi?: İslam Hukuku’nda çevrenin korunması perspektifinden Kyoto Protokolü. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 7(3), 286-305.
  • Chowdhury, M. M. H., Rahman, S., Quaddus, M. A., & Shi, Y. (2023). Strategies to mitigate barriers to supply chain sustainability: an apparel manufacturing case study. Journal of Business & Industrial Marketing, 38(4), 869-885.
  • Dışişleri Bakanlığı. (t.y.). BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi. https://www.mfa.gov.tr/bm-iklim-degisikligi-cerceve-sozlesmesi.tr.mfa (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Dönmez, Ö. D. & Türkmen, İ. (2023). Girişimcilerin sürdürülebilirlik ile ilgili bilgi düzeylerinin KOBİ’lerin sürdürülebilir girişimcilik uygulamalarına etkisi. Proceedings of XX. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series on Economics, Business and Management, 312-320.
  • Dvorský, J., Švihlíková, I., Kozubíková, L., Frajtova Michalíková, K., & Balcerzak, A. P. (2023). Effect of CSR implementation and crisis events in business on the financial management of SMEs. Technological and Economic Development of Economy, 29(5), 1496-1519.
  • Escoto, X., Gebrehewot, D., & Morris, K. C. (2022). Refocusing the barriers to sustainability for small and medium-sized manufacturers. Journal of Cleaner Production, 338, 130589.
  • Gedik, Y. (2020). Sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlarla sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma. Uluslararası Ekonomi Siyaset İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 3(3), 196-215.
  • Gonzales, G., Costan, F., Suladay, D., Gonzales, R., Enriquez, L., Costan, E., ... & Ocampo, L. (2022). Fermatean fuzzy DEMATEL and MMDE algorithm for modelling the barriers of implementing education 4.0: insights from the Philippines. Applied Sciences, 12(2), 689.
  • Gupta, H., Kusi-Sarpong, S., & Rezaei, J. (2020). Barriers and overcoming strategies to supply chain sustainability innovation. Resources, Conservation and Recycling, 161, 104819.
  • Hart, S. L. (1995). A natural-resource-based view of the firm. Academy of Management Review, 20(4), 986-1014.
  • Hart, S. L., & Dowell, G. (2011). Invited editorial: A natural-resource-based view of the firm: Fifteen years after. Journal of Management, 37(5), 1464-1479.
  • Huang, H. C., Huang, C. N., Lo, H. W., & Thai, T. M. (2023). Exploring the mutual influence relationships of international airport resilience factors from the perspective of aviation safety: using fermatean fuzzy DEMATEL approach. Axioms, 12(11), 1009.
  • Ilyas, S., Hu, Z., & Wiwattanakornwong, K. (2020). Unleashing the role of top management and government support in green supply chain management and sustainable development goals. Environmental Science and Pollution Research, 27(8), 8210-8223.
  • Journeault, M., Perron, A., & Vallières, L. (2021). The collaborative roles of stakeholders in supporting the adoption of sustainability in SMEs. Journal of Environmental Management, 287, 112349.
  • Kaçamak, H., & Uygun, Ö. (2022). Yeşil yönetim modeli önerisi. Sürdürülebilir Çevre Dergisi, 2(2), 12-17.
  • Kaswan, M. S., Rathi, R., Reyes, J. A. G., & Antony, J. (2021). Exploration and investigation of green lean six sigma adoption barriers for manufacturing sustainability. IEEE Transactions on Engineering Management.
  • Kazancoglu, I., Kazancoglu, Y., Yarimoglu, E., & Kahraman, A. (2020). A conceptual framework for barriers of circular supply chains for sustainability in the textile industry. Sustainable Development, 28(5), 1477-1492.
  • KPMG. (t.y.). Avrupa Birliği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM). https://kpmg.com/tr/tr/home/gorusler/2023/09/sinirda-karbon-duzenleme-mekanizmasi.html (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Kumar, S., Raut, R. D., Aktas, E., Narkhede, B. E., & Gedam, V. V. (2023). Barriers to adoption of industry 4.0 and sustainability: a case study with SMEs. International Journal of Computer Integrated Manufacturing, 36(5), 657-677.
  • Kumbalı, H. Ç., İncekara, M., & Sarıkaya, M. (2022). KOBİ’lerde Çevresel ve Sosyal Sürdürülebilirlik: Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye Karşılaştırması. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(26), 789-823.
  • Lim, M. K., Lai, M., Wang, C., & Lee, Y. (2022). Circular economy to ensure production operational sustainability: A green-lean approach. Sustainable Production and Consumption, 30, 130–144.
  • Madrid‐Guijarro, A., & Duréndez, A. (2024). Sustainable development barriers and pressures in SMEs: The mediating effect of management commitment to environmental practices. Business Strategy and the Environment, 33(2), 949-967.
  • Malek, J., & Desai, T. N. (2019). Prioritization of sustainable manufacturing barriers using Best Worst Method. Journal of Cleaner Production, 226, 589-600.
  • Menguc, B., & Ozanne, L. K. (2005). Challenges of the “green imperative”: A natural resource-based approach to the environmental orientation–business performance relationship. Journal of Business Research, 58(4), 430-438.
  • Mitchell, S., O’Dowd, P., & Dimache, A. (2020). Manufacturing SMEs doing it for themselves: Developing, testing and piloting an online sustainability and eco-innovation toolkit for SMEs. International Journal of Sustainable Engineering, 13(3), 159-170.
  • Mokbel Al Koliby, I. S., Abdullah, H. H., & Mohd Suki, N. (2024). Linking entrepreneurial competencies, innovation and sustainable performance of manufacturing SMEs. Asia-Pacific Journal of Business Administration, 16(1), 21-40.
  • Neto, G. C. O., Leite, R. R., Shibao, F. Y., & Lucato, W. C. (2017). Framework to overcome barriers in the implementation of cleaner production in small and medium-sized enterprises: Multiple case studies in Brazil. Journal of Cleaner Production, 142, 50-62.
  • Organ, A. (2013). Bulanık Dematel yöntemiyle makine seçimini etkileyen kriterlerin değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 157-172.
  • Orsato, R. J. (2006). Competitive environmental strategies: when does it pay to be green?. California Management Review, 48(2), 127-143.
  • Özdemirci, F., Yüksel, S., Dinçer, H., & Eti, S. (2023). An assessment of alternative social banking systems using T-Spherical fuzzy TOP-DEMATEL approach. Decision Analytics Journal, 6, 100184.
  • Rahman, S. U., & Nguyen‐Viet, B. (2023). Towards sustainable development: Coupling green marketing strategies and consumer perceptions in addressing greenwashing. Business Strategy and the Environment, 32(4), 2420-2433.
  • Salih, M. M., Al-Qaysi, Z. T., Shuwandy, M. L., Ahmed, M. A., Hasan, K. F., & Muhsen, Y. R. (2022). A new extension of fuzzy decision by opinion score method based on Fermatean fuzzy: A benchmarking COVID-19 machine learning methods. Journal of Intelligent & Fuzzy Systems, 43(3), 3549-3559.
  • Sarkar, A., Qian, L., Peau, A. K., & Shahriar, S. (2021). Modeling drivers for successful adoption of green business: An interpretive structural modeling approach. Environmental Science and Pollution Research, 28, 1077-1096.
  • Seidel-Sterzik, H., McLaren, S., & Garnevska, E. (2018). Effective life cycle management in SMEs: Use of a sector-based approach to overcome barriers. Sustainability, 10(2), 359.
  • Seman, N. A. A., Govindan, K., Mardani, A., Zakuan, N., Saman, M. Z. M., Hooker, R. E., & Ozkul, S. (2019). The mediating effect of green innovation on the relationship between green supply chain management and environmental performance. Journal of Cleaner Production, 229, 115–127.
  • Sharma, G. D., Verma, M., Shahbaz, M., Gupta, M., & Chopra, R. (2022). Transitioning green finance from theory to practice for renewable energy development. Renewable Energy, 195, 554–565.
  • Stahl, G. K., Brewster, C. J., Collings, D. G., & Hajro, A. (2020). Enhancing the role of human resource management in corporate sustainability and social responsibility: A multi-stakeholder, multidimensional approach to HRM. Human Resource Management Review, 30(3), 100708.
  • Ticaret Bakanlığı. (t.y.). Avrupa Yeşil Mutabakatı. https://ticaret.gov.tr/dis-iliskiler/yesil-mutabakat/avrupa-yesil-mutabakati (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri, 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kucuk-ve-Orta-Buyuklukteki-Girisim-Istatistikleri-2022-49438 (Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2024).
  • Virmani, N., Bera, S., & Kumar, R. (2021). Identification and testing of barriers to sustainable manufacturing in the automobile industry: a focus on Indian MSMEs. Benchmarking: An International Journal, 28(3), 857-880.
  • Yan, H., Yang, Y., Lei, X., Ye, Q., Huang, W., & Gao, C. (2023). Regret theory and fuzzy-DEMATEL-based model for construction program manager selection in China. Buildings, 13(4), 838.
  • Yang, Y., Chen, J., Lee, P. K., & Cheng, T. C. E. (2023). How to enhance the effects of the green supply chain management strategy in the organization: A diffusion process perspective. Transportation Research Part E, Logistics and Transportation Review, 175, 103148.
  • Yorulmaz, H. (2024). Çevresel sürdürülebilirlik eksenli yönetim yaklaşımı olan Doğal Kaynak Temelli Görüş’ün bibliyometrik incelemesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 16(3), 1640-1657.
  • Yorulmaz, H. (2023a). Tekstil KOBİ’leri Bağlamında Yeşil İşletme Stratejisi Motivasyonlarının AHP Yöntemiyle Önceliklendirilmesi. Sosyal Mucit Academic Review, 4(4), 477-502.
  • Yorulmaz, H. (2023b). Yeşil işletme stratejileri ve sürdürülebilirlik: Bir model önerisi. Ases International Bandırma Scientific Studies Conference Book, 860-861.
  • Yüksel, S., & Dinçer, H. (2023). Sustainability analysis of digital transformation and circular industrialization with quantum spherical fuzzy modeling and golden cuts. Applied Soft Computing, 138, 110192.
  • Zimon, D., Tyan, J., & Sroufe, R. (2020). Drivers of sustainable supply chain management: Practices to alignment with unsustainable development goals. International Journal for Quality Research, 14(1), 219-236.
Toplam 58 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Küçük İşletme Organizasyonu ve Yönetimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Halil Yorulmaz 0000-0002-4497-323X

Serkan Eti 0000-0002-4791-4091

Yayımlanma Tarihi 22 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 16 Mayıs 2024
Kabul Tarihi 2 Şubat 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 26 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Yorulmaz, H., & Eti, S. (2025). KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 26(1), 1-22.
AMA Yorulmaz H, Eti S. KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. Haziran 2025;26(1):1-22.
Chicago Yorulmaz, Halil, ve Serkan Eti. “KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ”. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 26, sy. 1 (Haziran 2025): 1-22.
EndNote Yorulmaz H, Eti S (01 Haziran 2025) KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 26 1 1–22.
IEEE H. Yorulmaz ve S. Eti, “KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, c. 26, sy. 1, ss. 1–22, 2025.
ISNAD Yorulmaz, Halil - Eti, Serkan. “KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ”. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 26/1 (Haziran 2025), 1-22.
JAMA Yorulmaz H, Eti S. KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2025;26:1–22.
MLA Yorulmaz, Halil ve Serkan Eti. “KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ”. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, c. 26, sy. 1, 2025, ss. 1-22.
Vancouver Yorulmaz H, Eti S. KOBİ’LERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENLİ UYGULAMALAR ÖNÜNDEKİ BARİYERLERİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2025;26(1):1-22.
Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi
TR-DİZİN ve SOBIAD tarafından taranmaktadır.

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınevi Web Sitesi

Dergi İletişim Bilgileri Sayfası