Öz
Cezaî sorumluluktan farklı olarak hukukî sorumluluğun açığa çıkmasında en önemli unsur, fiil ile zararlı sonuç arasında illiyet bağının bulunmasıdır. Bu sebeple İslam hukuk literatüründe, illiyet bağının tespitine dönük tartışmalar önemli bir yer tutmak tadır. Söz konusu tartışmalar, ağırlıklı olarak, illet ve şart kavramlarının ne anlam ifade ettikleri ve zararlı sonuçla ne tür bir ilişki içinde oldukları sorunu üzerinde yoğunlaşmak tadır. Genel olarak bakıldığında, İslam hukuk düşüncesinde zararlı sonucun ve dolayı sıyla hükmün illete izafe edilmesi temel bir prensiptir. Bununla birlikte kimi durumlarda zararlı sonucun, illeti temsil eden davranışa değil, şartı temsil eden davranışa izafe edil diği görülmektedir. Zararlı sonucun şarta izafesi konusunda hanefî hukukçuların, diğer hukukçulardan farklı olarak, daha biçimsel bir yaklaşım ortaya koydukları görülmektedir. Bir diğer ifadeyle hükmün illet veya şarta izafesi konusunda hanefîler, ihtiyârîlik (ihtiyârî davranış) unsurunu, hukukî sorumluluğun belirlenmesi bakımından temel bir ölçüt ola rak görmektedirler.
Anahtar Kelimeler
Hanefî Hukuk Düşüncesi Şart Şart-İllet İlişkisi Hukukî Sorumluluk
In Hanafî Legal Thought The Attributing Issue of Provision to Condition in Terms of It’s Effect on Legal Responsibility
Öz
Unlike the criminal liability, the most important factor in the disclosure of le gal responsibility is casual connection between behabior and harmful result. Therefore Islamic law literature, the discussions related to identification of casual connection oc cupies an important place. These discussions mainly are made on the meaning of reason and condition concepts, at the same time on the relation between these concepts and harmful result. In terms of general, in the idea of Islamic law, attributing of harmful result to reason is a basic principle. However it’s seen that harmful result is attributed to condi tion not to reason. In the matter of the harmful result attributing to condition it’s seen that hanafi jurists unlike other approached a more formal approach. In other words, in the matter of attributing of provision to reason and condition, hanafi jurists accept voluntary behaviour as basic criteria in terms of determining the legal responsibility.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İslam Hukuku |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Kasım 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Sayı: 27 |
Kaynak Göster
