Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

STUDY-CENTERED APPROACH TO THE LEARNING OF TURKISH MUSIC FOURTHS AND FİFTHS

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 112 - 122
https://doi.org/10.22252/ijca.1657688

Öz

Turkish music has a maqam structure. For this reason, there are many makams in Turkish music. The way of learning maqams is of two types: theoretical (theoretical) and practical (application), and the scientific aspects are learned through theoretical studies, and this learning is reinforced with practical studies. In theory, the scales form the framework of the maqams. Scales, on the other hand, consist of formulaic fourths and fifths, consisting of different melodic intervals and named after the starting pitch. Due to their influence on maqam formations, fourths and fifths form the basis of Turkish music maqams. Fourths and fifths, which have gained distinction in Turkish music due to their vital importance, became the focus of attention of this research and were ultimately taken as a model for analysis. This study, which aims to learn and reinforce the flavors related to both theoretical and practical approaches, is important in terms of correctly understanding and explaining the quadruplets and pentads. Although they were discussed and examined in different theoretical studies under the title of edvar centuries ago, these flavors, which are the foundations of Turkish music theory, are used by today's Turkish music members as they are transferred in the Arel-Ezgi-Uzdilek theoretical system. Therefore, the theoretical limitation of this study was determined by the Arel-Ezgi-Uzdilek theoretical system, and the study method was continued with etudes written on fourths and fifths. It is thought that this study will shed light on other studies that follow the path of learning Turkish music focused on theory and practice.

Kaynakça

  • AREL, Hüseyin Sâdeddin, Hüseyin Sâdeddin Arel Türk Mûsıkîsi Nazariyatı Dersleri, (Haz. Onur AKDOĞU), 2. Baskı, Kültür Bakanlığı, Ankara 1993.
  • AREL, Hüseyin Sadettin, “Makamlardaki Duygu Unsuru”, Musiki Mecmuası, Cilt 49, İstanbul 1952, s. 4-10.
  • AREL, Hüseyin Sadettin, “Fatih Devrinde Türk Musikisi”, Musiki Mecmuası, Cilt 63, İstanbul 1953, s. 68-75.
  • KARADENİZ, Mahmut Ekrem, Türk Mûsikîsinin Nazarîye ve Esasları. 1. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara ty.
  • ÖZTUNA, Yılmaz, Türk Musikisi Ansiklopedisi, 1. Baskı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1969.

TÜRK MÜZİĞİ DÖRTLÜ VE BEŞLİLERİNİN ÖĞRENİMİNE ETÜT MERKEZLİ YAKLAŞIM

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 112 - 122
https://doi.org/10.22252/ijca.1657688

Öz

Türk müziği, makamsal bir yapıya sahiptir. Bu sebeple Türk müziğinde sayıca hayli makama rastlanır. Makamların öğrenim şekli, nazarî (teorik) ve amelî (uygulama) olmak üzere iki türlü olup, nazarî çalışmalarla ilmî (bilimsel) yönleri öğrenilmekte, amelî çalışmalarla bu öğrenim pekiştirilmektedir. Teoride makamların çatısını diziler oluşturur. Diziler ise kalıplaşmış, farklı melodik aralıklardan meydana gelen ve başlangıç perdesinin adıyla anılan dörtlü ve beşlilerden ibarettir. Makam oluşumlarındaki etkileri sebebiyle dörtlü ve beşliler, Türk müziği makamlarının temellerini teşkil eder. Taşıdığı hayatî önemden dolayı Türk müziğinde ayrıcalık kazanan dörtlü ve beşliler, vesileyle bu araştırmanın ilgi odağı olmuş, nihayetinde inceleme modeli olarak ele alınmıştır. Gerek nazarî gerekse amelî incelemelerle, ilgili çeşnilerin öğrenimini ve pekiştirilmesini amaç edinen bu çalışma, dörtlü ve beşlilerin doğru anlaşılması ve izah edilebilmesi adına önem arz etmektedir. Yüzyıllar öncesinden edvar başlığı altındaki farklı nazarî çalışmalarda ele alınıp incelense de, Türk müziği nazariyatının temellerindeki bu çeşniler, günümüz Türk müziği mensuplarınca, Arel-Ezgi-Uzdilek nazariyat sisteminde aktarıldığı şekliyle kullanılmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmanın kuramsal sınırlılığı, Arel-Ezgi-Uzdilek nazariyat sistemince belirlenmiş olup çalışma yöntemi, dörtlü ve beşlilere dair yazılan etütlerle sürdürülmüştür. Yapılan bu çalışmanın teori ve uygulama odaklı Türk müziği öğrenim yolunu izleyen başka çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  • AREL, Hüseyin Sâdeddin, Hüseyin Sâdeddin Arel Türk Mûsıkîsi Nazariyatı Dersleri, (Haz. Onur AKDOĞU), 2. Baskı, Kültür Bakanlığı, Ankara 1993.
  • AREL, Hüseyin Sadettin, “Makamlardaki Duygu Unsuru”, Musiki Mecmuası, Cilt 49, İstanbul 1952, s. 4-10.
  • AREL, Hüseyin Sadettin, “Fatih Devrinde Türk Musikisi”, Musiki Mecmuası, Cilt 63, İstanbul 1953, s. 68-75.
  • KARADENİZ, Mahmut Ekrem, Türk Mûsikîsinin Nazarîye ve Esasları. 1. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara ty.
  • ÖZTUNA, Yılmaz, Türk Musikisi Ansiklopedisi, 1. Baskı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1969.
Toplam 5 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Müzik Eğitimi, Müzik Performansı, Müzik Teorileri, Türk Sanat Müziğinde Yorumculuk
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Emrah Çümendir 0000-0002-7674-479X

Erken Görünüm Tarihi 20 Mayıs 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 14 Mart 2025
Kabul Tarihi 13 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 11 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çümendir, E. (2025). TÜRK MÜZİĞİ DÖRTLÜ VE BEŞLİLERİNİN ÖĞRENİMİNE ETÜT MERKEZLİ YAKLAŞIM. İnönü Üniversitesi Kültür Ve Sanat Dergisi, 11(1), 112-122. https://doi.org/10.22252/ijca.1657688