Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Mutfak Kültürü Üzerine Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Haritalama Analizi ile İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 15 - 24, 30.06.2025

Hami Ünlü

https://doi.org/10.30625/ijctr.1621978

Öz

Bu çalışma, mutfak kültürü ile ilgili yapılmış çalışmalara genel bir bakış açısı sağlamak için yapılmıştır. Araştırma ile Web of Science üzerinden mutfak kültürü konusunda yapılmış yayınların bibliyometrik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda “kitchen culture”, “culinary culture” ve “culinary diplomacy” anahtar kelimeleri ile 252 çalışmanın olduğu belirlenmiştir. Daha sonra Web of Science veri tabanında “konaklama, eğlence ve spor turizmi” alanı işaretlenerek sadece makale olarak yayınlanmış 29 çalışma tespit edilmiştir. Araştırma amacı doğrultusunda bu makaleler ile bibliyometrik haritalama analizi yapılmıştır. Araştırmalar yayın dili, yayın yılı, en fazla atıf yapılan yazarlar, en fazla atıf yapılan dergiler, en fazla atıf yapılan yayınlar, en fazla kullanılan anahtar kelimeler, araştırmaların özet kısımlarında en fazla değinilen kelimeler ve en fazla atıf alan ülkeler açısından incelenmiştir. Analiz sonucunda makalelerin yayın dillerinin büyük çoğunluğunun (%96,55) İngilizce olduğu belirlenmiştir. Yayın yılı bakımından en çok yayın 2024 yılında yapılmıştır. En fazla atıf alan dergiler Tourism Management, International Journal of Tourism Research, Journal of Heritage Tourism dergileri olmuştur. En fazla atıf alan yazarlar Alexander, Horng ve Rockower olmuştur. En çok atıf yapılan ülkelerin Tayvan, İskoçya ve ABD olduğu görülmüştür. Son olarak araştırmalarda en çok kullanılan anahtar kelimeler ise gastronomi, mutfak kültürü ve mutfak turizmi kelimeleri olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mutfak Kültürü Mutfak Diplomasisi Bibliyometrik Analiz

Kaynakça

  • Al, U., ve Coştur, R. (2007). Türk Psikoloji Dergisi’nin bibliyometrik profili. Türk Kütüphaneciliği, 21(2), 142-163.
  • Apak, Ö. C. (2024). Turizmde bölgesel kalkınmaya ilişkin çalışmaların değerlendirilmesi: Bibliyometrik haritalama analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 626-640.
  • Aslantürk, E., ve Baltacı, M. (2023). Turizmde yeşil pazarlama: Bibliyometrik bir analiz. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 45-56.
  • Besirli, H. (2010), “Food, culture and identity”, Milli Folklor, 87, 159-169.
  • Boniface, P. (2003). Tasting tourism: Travelling for food and drink. Ashgate Publishing Limited.
  • Çakıcı, A.C., ve Eser, S. (2016). An assetments of Turkish cusine by the view of foreign cuisine chefs, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 215-227
  • Çavuş, N. M. (2024). Turizmde dijital pazarlama bağlamında sosyal medya üzerine yapılan çalışmaların vosviewer ile bibliyometrik analizi. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 7(1), 2024.
  • Demircan, Ş., Özer, Ç., Coşkun, G. N., ve Çeken, H. (2019). Algılanan destinasyon yiyecek içecek imajının tekrar ziyarete etkisi. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 185-195.
  • Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de gastronomi ve turizm: İstanbul Örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] İstanbul Üniversitesi
  • Erkmen, E. (2018). Yerel mutfak deneyiminin tüketici temelli destinasyon marka denkliğine etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 143-162.
  • Everett, S., ve Aitchison, C. (2008). The role of food tourism in sustaining regional identity: A case study of Cornwall, South West England. Journal of Sustainable Tourism, 16(2), 150-167.
  • Everett, S. (2016). Food and drink tourism. Routledge
  • Getz, D., Robinson, R., Andersson, T., ve Vujicic, S. (2014). Foodies and food tourism. Goodfellow Publishers.
  • Giampiccoli, A., ve Kalis, J.H.(2012). Tourism, food, and culture: Community-based tourism, local food, and community development in Mpondoland. Culture, Agriculture, Food and Environment, 34(2), 101–123.
  • Gillespie, C. (2002). European Gastronomy into the 21st century. Butterworth-Heinemann.
  • Güldemir, O., ve Işık, N. (2011). Nevşehir mutfak kültürü ve yemekleri. 1. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu. Nevşehir.
  • Güler, S. (2010). Türk mutfak kültürü ve yeme içme alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 24-30.
  • Gülmez, M., Babür, S., ve Yirik, Ş.( 2012). Turizmde destinasyon markalaşması ve Alanya örneği. I. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi, Alanya, Antalya.
  • Hacıoğlu, N., Girgin, G. K., ve Giritlioğlu, İ. (2009). Yiyecek içecek işletmelerinin pazarlama faaliyetlerinde yöresel mutfakların kullanımı: Balıkesir örneği. 3.Gastronomi Sempozyumu, Alanya, Antalya.
  • Hall, C., Sharples, L., Mitchell, E., Macionis, N., ve Cambourne, B. (2003). Food tourism around the world. Butterworth-Heinemann.
  • Hall, C., ve Mitchell, R. (2005). Gastronomic tourism: Comparing food and wine tourism experiences. In Novelli, M. (Eds), Niche Tourism: Contemporary issues, trends and cases (pp. 73-88). Butterworth-Heinemann.
  • Henderson, J. (2009). Food Tourism reviewed. British Food Journal, 111(4), 317-326.
  • İnceöz, S. (2009). Turistlerin seyahat motivasyonunun belirlenmesinde Türk mutfağına yönelik durum değerlendirmesi. 3. Ulusal Gastronomi Sempozyumu, Alanya, Antalya.
  • Karim, S.A., ve Chi, C.G. (2010). Culinary tourism as a destination attraction: An empirical examination of destinations' food ımage. Journal of Hospitality Marketing and Management, 19, 531-555.
  • Kasemodel, M. G. C., Makishi, F., Souza, R. C., ve Silva, V. L. (2016). Following the trail of crumbs: A bibliometric study on consumer behavior in the food science and technology field. International Journal of Food Studies, 5(1), 73-83.
  • Kaspar, C. (1986). The impact of catering and cusine upon tourism, 36th AIEST Congress: The Impact of Catering and Cusine Upon Tourism, Montreux, Switzerland.
  • Koseoglu, M. A. (2016). Mapping the institutional collaboration network of strategic management research: 1980–2014. Scientometrics, 109(1), 203-226.
  • Long, L.M. (2004). Culinary tourism. The University Press of Kentucky.
  • Lv, P. H., Wang, G. F., Wan, Y., Liu, J., Liu, Q., ve Ma, F. C. (2011). Bibliometric trend analysis on global graphene research. Scientometrics, 88(2), 399-419.
  • Martin, C. A., Izquierdo, C. C., ve Laguna-Garcia, M. (2021). Culinary tourism experiences: The effect of iconic food on tourist intentions. Tourism Management Perspectives, 40, 100911.
  • Medina, F., ve Tresserras, J. (2018). Introduction. Gastronomy and Tourism: Social and Cultural perspectives. In
  • Medina, F., & Tresseras, J. (Eds.) Food, Gastronomy and Tourism. Social and Cultural Perspectives. Universidad de Guadalajara.
  • Merdol, T. K. (1998). Tarihten günümüze toplumlar ve beslenme alışkanlıkları. Türk mutfak kültürü üzerine araştırmalar. Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.
  • Oruç, M., ve Türkay, O. (2017). Turizmi konu alan lisansüstü çalışmaların bibliyometrik analizi, Uluslararası Batı Asya Turizm Araştırmaları Kongresi, 252-258.
  • Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics? Journal of Documentation, 25, 348-349.
  • Sezgin, A.C., ve Onur, M. (2017), The investigation of cultural heritage wedding dishes in gastronomy tourism: the sample of Erzincan. Erzincan University Journal of Graduate School of Social Sciences, (Özel Sayı), 203-214.
  • Solmaz, Y., ve Altıner, D. D. (2018). Türk mutfak kültürü ve beslenme alışkanlıkları üzerine bir değerlendirme. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(3), 108-124.
  • Temizkan, S. P., Çiçek, D., ve Özdemir, C. (2015). Bibliometric profile of articles published on health tourism. International Human Science. 12(2), 394- 41
  • Wagner, H. A. (2001). Marrying food and travel, culinary tourism, Canada’s food news. Food Service Insights.
  • Wong, H. (2007). A taste of the past: Historically themed restaurants and social memory in Singapore. In Cheung, S. and Tan, C.B. (Eds.), Food and foodways in Asia: Resource, tradition and cooking (pp.115-128). Routledge.
  • Yergaliyeva, A. (2011). Destinasyon markalaşma sürecinde yerel mutfağın yeri: Uralsk Bölgesi’ndeki restoranlar üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Balıkesir Üniversitesi.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in social sciences]. Seçkin Yayınları.
  • Zan, B. U. (2019). Evolution of research subjects based on direct citation, co-citation and bibliographical coupling approaches. Social Sciences Researches Journal, 14(2), 501-516.

Analysis of Studies on Culinary Culture with Bibliometric Mapping Analysis

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 15 - 24, 30.06.2025

Hami Ünlü

https://doi.org/10.30625/ijctr.1621978

Öz

This study was conducted to provide an overview of the studies on culinary culture. The aim of the study was to determine the bibliometric characteristics of the publications on culinary culture through the Web of Science. For this purpose, 252 studies were identified with the keywords ‘kitchen culture’, ‘culinary culture’ and ‘culinary diplomacy’. Then, 29 studies published only as articles were identified by marking the field of ‘accommodation, leisure and sports tourism’ in the Web of Science database. In line with the research purpose, bibliometric mapping analysis was carried out with these articles. The studies were analysed in terms of publication language, publication year, most cited authors, most cited journals, most cited publications, most used keywords, most cited words in the abstracts of the studies and most cited countries. As a result of the analysis, it was determined that the majority (96.55%) of the publication languages of the articles were English. In terms of publication year, most publications were made in 2024. The most cited journals were Tourism Management, International Journal of Tourism Research, and Journal of Heritage Tourism. The most cited authors were Alexander, Horng and Rockower. The most cited countries are Taiwan, Scotland and the USA. Finally, the most commonly used keywords in the studies were gastronomy, culinary culture and culinary tourism.

Anahtar Kelimeler

Culinary Culture Culinary Diplomacy Bibliometric Analysis

Kaynakça

  • Al, U., ve Coştur, R. (2007). Türk Psikoloji Dergisi’nin bibliyometrik profili. Türk Kütüphaneciliği, 21(2), 142-163.
  • Apak, Ö. C. (2024). Turizmde bölgesel kalkınmaya ilişkin çalışmaların değerlendirilmesi: Bibliyometrik haritalama analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 626-640.
  • Aslantürk, E., ve Baltacı, M. (2023). Turizmde yeşil pazarlama: Bibliyometrik bir analiz. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 45-56.
  • Besirli, H. (2010), “Food, culture and identity”, Milli Folklor, 87, 159-169.
  • Boniface, P. (2003). Tasting tourism: Travelling for food and drink. Ashgate Publishing Limited.
  • Çakıcı, A.C., ve Eser, S. (2016). An assetments of Turkish cusine by the view of foreign cuisine chefs, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 215-227
  • Çavuş, N. M. (2024). Turizmde dijital pazarlama bağlamında sosyal medya üzerine yapılan çalışmaların vosviewer ile bibliyometrik analizi. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 7(1), 2024.
  • Demircan, Ş., Özer, Ç., Coşkun, G. N., ve Çeken, H. (2019). Algılanan destinasyon yiyecek içecek imajının tekrar ziyarete etkisi. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 185-195.
  • Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de gastronomi ve turizm: İstanbul Örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] İstanbul Üniversitesi
  • Erkmen, E. (2018). Yerel mutfak deneyiminin tüketici temelli destinasyon marka denkliğine etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 143-162.
  • Everett, S., ve Aitchison, C. (2008). The role of food tourism in sustaining regional identity: A case study of Cornwall, South West England. Journal of Sustainable Tourism, 16(2), 150-167.
  • Everett, S. (2016). Food and drink tourism. Routledge
  • Getz, D., Robinson, R., Andersson, T., ve Vujicic, S. (2014). Foodies and food tourism. Goodfellow Publishers.
  • Giampiccoli, A., ve Kalis, J.H.(2012). Tourism, food, and culture: Community-based tourism, local food, and community development in Mpondoland. Culture, Agriculture, Food and Environment, 34(2), 101–123.
  • Gillespie, C. (2002). European Gastronomy into the 21st century. Butterworth-Heinemann.
  • Güldemir, O., ve Işık, N. (2011). Nevşehir mutfak kültürü ve yemekleri. 1. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu. Nevşehir.
  • Güler, S. (2010). Türk mutfak kültürü ve yeme içme alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 24-30.
  • Gülmez, M., Babür, S., ve Yirik, Ş.( 2012). Turizmde destinasyon markalaşması ve Alanya örneği. I. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi, Alanya, Antalya.
  • Hacıoğlu, N., Girgin, G. K., ve Giritlioğlu, İ. (2009). Yiyecek içecek işletmelerinin pazarlama faaliyetlerinde yöresel mutfakların kullanımı: Balıkesir örneği. 3.Gastronomi Sempozyumu, Alanya, Antalya.
  • Hall, C., Sharples, L., Mitchell, E., Macionis, N., ve Cambourne, B. (2003). Food tourism around the world. Butterworth-Heinemann.
  • Hall, C., ve Mitchell, R. (2005). Gastronomic tourism: Comparing food and wine tourism experiences. In Novelli, M. (Eds), Niche Tourism: Contemporary issues, trends and cases (pp. 73-88). Butterworth-Heinemann.
  • Henderson, J. (2009). Food Tourism reviewed. British Food Journal, 111(4), 317-326.
  • İnceöz, S. (2009). Turistlerin seyahat motivasyonunun belirlenmesinde Türk mutfağına yönelik durum değerlendirmesi. 3. Ulusal Gastronomi Sempozyumu, Alanya, Antalya.
  • Karim, S.A., ve Chi, C.G. (2010). Culinary tourism as a destination attraction: An empirical examination of destinations' food ımage. Journal of Hospitality Marketing and Management, 19, 531-555.
  • Kasemodel, M. G. C., Makishi, F., Souza, R. C., ve Silva, V. L. (2016). Following the trail of crumbs: A bibliometric study on consumer behavior in the food science and technology field. International Journal of Food Studies, 5(1), 73-83.
  • Kaspar, C. (1986). The impact of catering and cusine upon tourism, 36th AIEST Congress: The Impact of Catering and Cusine Upon Tourism, Montreux, Switzerland.
  • Koseoglu, M. A. (2016). Mapping the institutional collaboration network of strategic management research: 1980–2014. Scientometrics, 109(1), 203-226.
  • Long, L.M. (2004). Culinary tourism. The University Press of Kentucky.
  • Lv, P. H., Wang, G. F., Wan, Y., Liu, J., Liu, Q., ve Ma, F. C. (2011). Bibliometric trend analysis on global graphene research. Scientometrics, 88(2), 399-419.
  • Martin, C. A., Izquierdo, C. C., ve Laguna-Garcia, M. (2021). Culinary tourism experiences: The effect of iconic food on tourist intentions. Tourism Management Perspectives, 40, 100911.
  • Medina, F., ve Tresserras, J. (2018). Introduction. Gastronomy and Tourism: Social and Cultural perspectives. In
  • Medina, F., & Tresseras, J. (Eds.) Food, Gastronomy and Tourism. Social and Cultural Perspectives. Universidad de Guadalajara.
  • Merdol, T. K. (1998). Tarihten günümüze toplumlar ve beslenme alışkanlıkları. Türk mutfak kültürü üzerine araştırmalar. Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.
  • Oruç, M., ve Türkay, O. (2017). Turizmi konu alan lisansüstü çalışmaların bibliyometrik analizi, Uluslararası Batı Asya Turizm Araştırmaları Kongresi, 252-258.
  • Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics? Journal of Documentation, 25, 348-349.
  • Sezgin, A.C., ve Onur, M. (2017), The investigation of cultural heritage wedding dishes in gastronomy tourism: the sample of Erzincan. Erzincan University Journal of Graduate School of Social Sciences, (Özel Sayı), 203-214.
  • Solmaz, Y., ve Altıner, D. D. (2018). Türk mutfak kültürü ve beslenme alışkanlıkları üzerine bir değerlendirme. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(3), 108-124.
  • Temizkan, S. P., Çiçek, D., ve Özdemir, C. (2015). Bibliometric profile of articles published on health tourism. International Human Science. 12(2), 394- 41
  • Wagner, H. A. (2001). Marrying food and travel, culinary tourism, Canada’s food news. Food Service Insights.
  • Wong, H. (2007). A taste of the past: Historically themed restaurants and social memory in Singapore. In Cheung, S. and Tan, C.B. (Eds.), Food and foodways in Asia: Resource, tradition and cooking (pp.115-128). Routledge.
  • Yergaliyeva, A. (2011). Destinasyon markalaşma sürecinde yerel mutfağın yeri: Uralsk Bölgesi’ndeki restoranlar üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Balıkesir Üniversitesi.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in social sciences]. Seçkin Yayınları.
  • Zan, B. U. (2019). Evolution of research subjects based on direct citation, co-citation and bibliographical coupling approaches. Social Sciences Researches Journal, 14(2), 501-516.
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Gastronomi
Bölüm Özgün Bilimsel Makale
Yazarlar

Hami Ünlü 0000-0002-8436-8704

Erken Görünüm Tarihi 30 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 17 Ocak 2025
Kabul Tarihi 5 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Ünlü, H. (2025). Mutfak Kültürü Üzerine Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Haritalama Analizi ile İncelenmesi. Uluslararası Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 9(1), 15-24. https://doi.org/10.30625/ijctr.1621978
 Kapak Resmi İndir