Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İlkokul öğrencilerinin okuma profilleri ile akıcı okuma becerileri arasındaki ilişki

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 37 - 50, 30.06.2025
https://doi.org/10.62195/ijdes.1675167

Öz

Bu araştırmada, öğrencilerin okuma profilleri ile akıcı okuma becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Şanlıurfa iline bağlı Haliliye ve Karaköprü ilçelerindeki devlet ilkokulları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, küme örnekleme ile belirlenen 20 okuldan ve her okulda görev yapan ikinci sınıf öğretmenlerinin sınıflarından basit rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen 4’er öğrenciden oluşmaktadır. Yani araştırma, toplamda 560 ilkokul ikinci sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak Aydemir ve Öztürk (2022) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Okuma Profili Ölçeği, Yıldız ve diğ. (2009) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Okuma Prozodisi Rubriği ve akıcı okuma ölçüm teknikleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde, okuma profili ile akıcı okuma arasındaki ilişkiyi ve grup farklılıklarını belirlemek amacıyla SPSS programında K-Ortalamalar kümeleme, basit regresyon, ANOVA ve Games-Howell testleri uygulanmıştır. Araştırma bulguları, okuma profili yüksek olan öğrencilerin akıcı okuma becerilerinin anlamlı şekilde daha yüksek olduğunu göstermektedir Öğrencilerin okuma profili düzeyleri, akıcı okuma becerileriyle doğrudan ilişkili olup, bu profillerin akıcı okuma becerilerini belirli düzeylerde yordadığı görülmektedir. Gelecek araştırmalarda, okuma profili ile akıcı okuma arasındaki ilişkiyi daha derinlemesine incelemek amacıyla bilişsel, dilsel ve pedagojik değişkenlerin de dahil edildiği, farklı yaş, seviye ve kültürel bağlamlarda karşılaştırmalı çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Kaynakça

  • Aarnoutse, C., Brand-Gruwel, S., & Oduber, R. (2014). Improving reading comprehension strategies through listening. Educational Studies, 23(2), 209–227.
  • Akyol, H. (2014). Türkçe öğretiminde akıcı okuma. Türk Eğitim Dergisi, 21(2), 89–110. Akyol, H. (2020). Türkçe ilk okuma yazma eğitimi. Pegem A Yayıncılık.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S., Çetinkaya, Ç., & Rasinski, T. V. (2014). Okumayı değerlendirme: Öğretmenler için kolay ve pratik yol. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Álvarez-Cañizo, M., Suárez-Coalla, P., & Cuetos, F. (2015). The role of reading fluency in children’s text comprehension. Frontiers in Psychology, 6, Article 1810. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.01810
  • Arabacı, G. (2022). Öğrenme güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerde akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 23(2), 365–388. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.700711
  • Arıcı, A. F., & Taşkın, Y. (2019). Okuma becerisinin diğer dil becerileriyle ilişkisi. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 5(2), 185–194.
  • Armut, M., & Türkyılmaz, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma becerileri üzerine bir inceleme. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 217–236.
  • Arslan, G., & Kargın, T. (2021). Öğretmenlerin kitap önerisinde kullandıkları ölçütlerin çocuk edebiyatının temel ilkelerine göre incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 35(4), 567–588. https://doi.org/10.24146/tk.992025
  • Aşıkcan, M. (2019). Üçüncü sınıf öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Aydemir, Z., & Öztürk, E. (2022). Okuma Profili Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlaması. Milli Eğitim Dergisi, 51(236), 3393–3412.
  • Balantekin, Y. (2020). Okuma yazma öğrenme sürecinde zorlanan öğrencilerin özelliklerinin ve süreçte yaşadıkları zorlukların belirlenmesi: Bir karma yöntem araştırması. Eğitim ve Bilim, 45(201), 207–230.
  • Barone, D. (2003). Second grade is important: Literacy instruction and learning of young children in a high-poverty school. Journal of Literacy Research, 35(4), 965–1018.
  • Başaran, M. (2013). Reading fluency as an indicator of reading comprehension. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(4), 2287–2290. https://doi.org/10.12738/estp.2013.4.1922
  • Baştuğ, M., & Akyol, H. (2012). Akıcı okuma becerilerinin okuduğunu anlamayı yordama düzeyi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(4).
  • Batmaz, O., & Erdoğan, Ö. (2019). The relationship between reading motivations and reading comprehension skills of 4th grade primary school students and teachers’ views on this subject. Electronic Journal of Social Sciences, 18(71), 1429–1449. https://doi.org/10.17755/esosder.529255
  • Böke, K., Özdoğan, A., Sevinç, B., Güler, C., Büker, H., & Demir, İ. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Alfa Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
  • Calet, N., Gutiérrez‐Palma, N., & Defior, S. (2015). A cross‐sectional study of fluency and reading comprehension in Spanish primary school children. Journal of Research in Reading, 38(3), 272–285.
  • Caravolas, M., Volin, J., & Hulme, C. (2005). Phoneme awareness is a key component of alphabetic literacy skills in consistent and inconsistent orthographies: Evidence from Czech and English children. Journal of Experimental Child Psychology, 92(2), 107–139.
  • Cuetos, F., Álvarez-Cañizo, M., & Suárez-Coalla, P. (2014). Orthographic learning in Spanish children. Journal of Research in Reading, 1, 1–20.
  • Çayır, A., & Ulusoy, M. (2014). Akıcılığı geliştirme programının ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama becerileri üzerindeki etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 3(2), 26–43. https://doi.org/10.30703/cije.321340
  • Çetinkaya, F. Ç., Ateş, S., & Yıldırım, K. (2016). Prozodik okumanın aracılık etkisi: Lise düzeyinde okuduğunu anlama ve akıcı okuma arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Turkish Studies, 11(3), 809–820.
  • Çetinkaya, F. Ç., Yıldırım, K., & Ateş, S. (2017). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerileri üzerinde konuşma ve okuma prozodisinin etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21(2), 451–464.
  • Çetinkaya, G., Ülper, H., & Yağmur, K. (2015). Öğrencilerin doğru ve akıcı sessiz sözcük okuma becerileriyle kavrama başarıları arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 14(3), 993–1004.
  • De Naeghel, J., Van Keer, H., Vansteenkiste, M., & Rosseel, Y. (2012). The relation between elementary students' recreational and academic reading motivation, reading frequency, engagement, and comprehension: A self-determination theory perspective. Journal of Educational Psychology, 104(4), 1006–1021.
  • Demirel, Ö., & Şahinel, M. (2006). Türkçe öğretimi. Pegem A Yayıncılık.
  • Ege, B. (2019). Okuma güçlüğünün giderilmesinde akıcı okuma stratejilerinin etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bayburt Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Ergül, C., Ökcün‐Akçamuş, M. Ç., Akoğlu, G., Yalçın, S., Tülü, B. K., & Kudret, Z. B. (2023). Early cognitive and home environmental predictors of reading fluency and reading comprehension in Turkish‐speaking children. Psychology in the Schools, 60(1), 234–254.
  • Garip, R. N., & Karadağ, Ö. (2024). Bir okuduğunu anlama problemi olarak papağan okurluk. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 12(4), 797–817.
  • George, D., & Mallery, P. (2005). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference (5th ed.). Allyn & Bacon.
  • Göksel, A. (2022). Okumayı etkileyen psikolojik faktörler. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 946–962. Guthrie, J. T., Wigfield, A., & Perencevich, K. C. (2004). Motivating reading comprehension: Concept-oriented reading instruction. Routledge.
  • Hamzadayı, E., & Batmaz, Ö. (2022). Okuduğunu anlamayı etkileyen etmenlere yönelik bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 23(2), 190–209. https://doi.org/10.12984/egeefd.1105439
  • Hudson, R. F., Pullen, P. C., Lane, H. B., & Torgesen, J. K. (2009). The complex nature of reading fluency: A multidimensional view. Reading & Writing Quarterly, 25(1), 4–32.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
  • Katrancı, M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 49–62. https://doi.org/10.16916/aded.41165
  • Katzir, T., Kim, Y., Wolf, M., O’Brien, B., Kennedy, B., Lovett, M., & Morris, R. (2006). Reading fluency: The whole is more than the parts. Annals of Dyslexia, 56, 51–82.
  • Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44–46.
  • Kızgın, A., & Baştuğ, M. (2020). Okuma motivasyonu ve okuduğunu anlama becerisinin akademik başarıyı yordama düzeyi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 601–612.
  • Kim, Y. S. G. (2015). Developmental, component‐based model of reading fluency: An investigation of predictors of word‐reading fluency, text‐reading fluency, and reading comprehension. Reading Research Quarterly, 50(4), 459–481.
  • Kim, Y.-S., Wagner, R. K., & Foster, E. (2011). Relations among oral reading fluency, silent reading fluency, and reading comprehension: A latent variable study of first-grade readers. Scientific Studies of Reading, 15(4), 338–362. https://doi.org/10.1108/S0749-742320140000018001
  • Klauda, S. L., & Guthrie, J. T. (2008). Relationships of three components of reading fluency to reading comprehension. Journal of Educational Psychology, 100(2), 310–321.
  • Kuhn, M. R., & Stahl, S. A. (2003). Fluency: A review of developmental and remedial practices. The Journal of Educational Psychology, 95(1), 3–21. https://doi.org/10.1037/0022-0663.95.1.3
  • Kuhn, M. R., Schwanenflugel, P. J., Meisinger, E. B., Levy, B. A., & Rasinski, T. V. (2010). Aligning theory and assessment of reading fluency: Automaticity, prosody, and definitions of fluency. Reading Research Quarterly, 45(2), 230–251. https://doi.org/10.1598/RRQ.45.2.4
  • Maden, A. (2020). Akıcı okuma ile ilgili lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri: Bir betimsel analiz çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 543–558.
  • Marinak, B. A., Malloy, J. A., Gambrell, L. B., & Mazzoni, S. A. (2015). Me and my reading profile: A tool for measuring reading motivation. The Reading Teacher, 69(1), 51–62.
  • Martins, M. A., & Capellini, S. A. (2021). Identification of struggling readers or at risk of reading difficulties with one-minute fluency measures. Psicologia: Reflexão e Crítica, 34, Article 10.
  • McGeown, S. P., Duncan, L. G., Griffiths, Y. M., & Stothard, S. E. (2015). Exploring the relationship between adolescent's reading skills, reading motivation and reading habits. Reading and Writing, 28(4), 545–569.
  • Mol, S. E., & Bus, A. G. (2011). To read or not to read: A meta-analysis of print exposure from infancy to early adulthood. Psychological Bulletin, 137(2), 267–296.
  • Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). McGraw-Hill.
  • Örge, S. K., Babür, N., Borkan, B., & Haznedar, B. (2021). İlkokul ikinci sınıfta zayıf ve iyi okuyucuların okuma akıcılığını yordayan dilbilimsel ve bilişsel beceriler. Boğaziçi University Journal of Education, 38(2), 27–56.
  • Özdamar, K. (2015). Eğitim, sağlık ve davranış bilimlerinde ölçme ve değerlendirme ile güvenirlik ve geçerlik. Nisan Kitabevi.
  • Padeliadu, S., & Giazitzidou, S. (2018). A synthesis of research on reading fluency development: Study of eight meta-analyses. European Journal of Special Education Research, 3(4). https://doi.org/10.5281/zenodo.1477124
  • Petscher, Y. (2010). A meta-analysis of the relationship between student attitudes towards reading and achievement in reading. Journal of Research in Reading, 33(4), 335–355.
  • Peura, P., Aro, T., Viholainen, H., Räikkönen, E., Usher, E. L., Sorvo, R., & Aro, M. (2019). Reading self-efficacy and reading fluency development among primary school children: Does specificity of self-efficacy matter? Learning and Individual Differences, 73, 67–78.
  • Pikulski, J. J., & Chard, D. J. (2005). Fluency: Bridge between decoding and reading comprehension. The Reading Teacher, 58(6), 510–519.
  • Pürsün, T. (2022). Okuma güçlüğü olan öğrencilerle çalışan öğretmenler için geliştirilen eğitim programının öğretmen yeterliğine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Rowe, M. L. (2022). Environmental influences on early language and literacy development: Social policy and educational implications. Advances in Child Development and Behavior, 63, 103–127.
  • Saraçlı Çelik, S., & Karasakaloğlu, N. (2021). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin doğru ve akıcı sessiz sözcük okuma düzeyinin öğrencilerin okuduğunu anlama becerisi ve okuma motivasyonu ile ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 467–484.
  • Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., & Wigfield, A. (2012). Dimensions of reading motivation and their relation to reading behavior and competence. Reading Research Quarterly, 47(4), 427–463.
  • Shenker, J. L., & Cockrum, W. A. (2014). Reading inventory. Pearson.
  • Sidekli, A. G. S. (2010). Eylem araştırması: İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama güçlüklerinin giderilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 563–580.
  • Sur, E., & Ateş, M. (2022a). A systematic review regarding the impact of affective factors on reading success. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 9(4), 1480–1512.
  • Sur, E., & Ateş, M. (2022b). Examination of the relationship between creative thinking skills and comprehension skills of middle school students. Participatory Educational Research (PER), 9(2), 313–324.
  • Taber, K. S. (2018). The use of Cronbach’s alpha when developing and reporting research instruments in science education. Research in Science Education, 48(6), 1273–1296. https://doi.org/10.1007/s11165-016-9602-2
  • Uzunoğlu, D., Gök, S., & Yıldırım, K. (2022). Kelime tanıma becerisinin önemi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(2), 475–506.
  • Vaessen, A. A., & Blomert, L. (2010). Long-term cognitive dynamics of fluent reading development. Journal of Experimental Child Psychology, 105(3), 213–231.
  • Yavuz, S. A., & Akyol, H. (2023). Okuma güçlüğünü gidermede “Orton-Gillingham yöntemi”. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(102), 3507–3525.
  • Yıldırım, K., Çetinkaya, Ç., & Ateş, S. (2013). Akıcı okumaya yönelik öğretmen bilgisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(22), 263–281.
  • Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies, 8(4), 1461–1478. http://www.turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=4780
  • Yıldız, M., Yıldırım, K., Ateş, S., & Çetinkaya, F. Ç. (2009). An evaluation of the oral reading fluency of 4th graders with respect to prosodic characteristic. International Journal of Human Sciences, 6(1), 354–360.
  • Yılmaz, B. (2012). Okuma alışkanlığının okul başarısına etkisi: Ankara Keçiören Atapark İlköğretim Okulu öğrencileri üzerine bir araştırma. In Ö. Külcü, T. Çakmak, & N. Özel (Eds.), Prof. Dr. K. Gülbün Baydur’a armağan (pp. 210–218). Özyurt Matbaacılık.
  • Yılmaz, M. (2011). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama seviyeleri ile Türkçe, matematik, sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji derslerindeki başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 9–14.
  • Yurdakul, Y., Beyazıt, U., Bütün Ayhan, A., & Şimşek, Ş. (2020). İlkokul öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ile serbest zamanlarında kitap okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 217–229.
  • Zutell, J., & Rasinski, T. V. (1991). Training teachers to attend to their students’ oral reading fluency. Theory into Practice, 30(3), 211–217.

The relationship between elementary school students' reading profiles and their reading fluency skills

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 37 - 50, 30.06.2025
https://doi.org/10.62195/ijdes.1675167

Öz

This study employed a relational survey model, a quantitative research method, to examine the relationship between students’ reading profiles and their fluent reading skills. The study population consisted of public primary schools in the Haliliye and Karaköprü districts of Şanlıurfa, and the sample included 560 second-grade students selected through cluster and simple random sampling from 20 schools. Data were collected using the Reading Profile Scale (Aydemir & Öztürk, 2022), the Reading Prosody Rubric (Yıldız et al., 2009), and fluent reading assessment techniques. The study aimed to determine how variations in reading profiles influence components of fluency such as accuracy, speed, and prosody. Data analysis was conducted via SPSS using K-Means clustering, simple regression, ANOVA, and the Games-Howell test. The findings revealed that students with higher reading profiles had significantly better fluent reading skills, and that reading profiles significantly predicted fluent reading performance. These results highlight the importance of addressing individual differences in reading development. Future studies are recommended to explore this relationship further by incorporating cognitive, linguistic, and pedagogical variables across diverse age groups and contexts.

Kaynakça

  • Aarnoutse, C., Brand-Gruwel, S., & Oduber, R. (2014). Improving reading comprehension strategies through listening. Educational Studies, 23(2), 209–227.
  • Akyol, H. (2014). Türkçe öğretiminde akıcı okuma. Türk Eğitim Dergisi, 21(2), 89–110. Akyol, H. (2020). Türkçe ilk okuma yazma eğitimi. Pegem A Yayıncılık.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S., Çetinkaya, Ç., & Rasinski, T. V. (2014). Okumayı değerlendirme: Öğretmenler için kolay ve pratik yol. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Álvarez-Cañizo, M., Suárez-Coalla, P., & Cuetos, F. (2015). The role of reading fluency in children’s text comprehension. Frontiers in Psychology, 6, Article 1810. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.01810
  • Arabacı, G. (2022). Öğrenme güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerde akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 23(2), 365–388. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.700711
  • Arıcı, A. F., & Taşkın, Y. (2019). Okuma becerisinin diğer dil becerileriyle ilişkisi. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 5(2), 185–194.
  • Armut, M., & Türkyılmaz, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma becerileri üzerine bir inceleme. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 217–236.
  • Arslan, G., & Kargın, T. (2021). Öğretmenlerin kitap önerisinde kullandıkları ölçütlerin çocuk edebiyatının temel ilkelerine göre incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 35(4), 567–588. https://doi.org/10.24146/tk.992025
  • Aşıkcan, M. (2019). Üçüncü sınıf öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Aydemir, Z., & Öztürk, E. (2022). Okuma Profili Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlaması. Milli Eğitim Dergisi, 51(236), 3393–3412.
  • Balantekin, Y. (2020). Okuma yazma öğrenme sürecinde zorlanan öğrencilerin özelliklerinin ve süreçte yaşadıkları zorlukların belirlenmesi: Bir karma yöntem araştırması. Eğitim ve Bilim, 45(201), 207–230.
  • Barone, D. (2003). Second grade is important: Literacy instruction and learning of young children in a high-poverty school. Journal of Literacy Research, 35(4), 965–1018.
  • Başaran, M. (2013). Reading fluency as an indicator of reading comprehension. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(4), 2287–2290. https://doi.org/10.12738/estp.2013.4.1922
  • Baştuğ, M., & Akyol, H. (2012). Akıcı okuma becerilerinin okuduğunu anlamayı yordama düzeyi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(4).
  • Batmaz, O., & Erdoğan, Ö. (2019). The relationship between reading motivations and reading comprehension skills of 4th grade primary school students and teachers’ views on this subject. Electronic Journal of Social Sciences, 18(71), 1429–1449. https://doi.org/10.17755/esosder.529255
  • Böke, K., Özdoğan, A., Sevinç, B., Güler, C., Büker, H., & Demir, İ. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Alfa Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
  • Calet, N., Gutiérrez‐Palma, N., & Defior, S. (2015). A cross‐sectional study of fluency and reading comprehension in Spanish primary school children. Journal of Research in Reading, 38(3), 272–285.
  • Caravolas, M., Volin, J., & Hulme, C. (2005). Phoneme awareness is a key component of alphabetic literacy skills in consistent and inconsistent orthographies: Evidence from Czech and English children. Journal of Experimental Child Psychology, 92(2), 107–139.
  • Cuetos, F., Álvarez-Cañizo, M., & Suárez-Coalla, P. (2014). Orthographic learning in Spanish children. Journal of Research in Reading, 1, 1–20.
  • Çayır, A., & Ulusoy, M. (2014). Akıcılığı geliştirme programının ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama becerileri üzerindeki etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 3(2), 26–43. https://doi.org/10.30703/cije.321340
  • Çetinkaya, F. Ç., Ateş, S., & Yıldırım, K. (2016). Prozodik okumanın aracılık etkisi: Lise düzeyinde okuduğunu anlama ve akıcı okuma arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Turkish Studies, 11(3), 809–820.
  • Çetinkaya, F. Ç., Yıldırım, K., & Ateş, S. (2017). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerileri üzerinde konuşma ve okuma prozodisinin etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21(2), 451–464.
  • Çetinkaya, G., Ülper, H., & Yağmur, K. (2015). Öğrencilerin doğru ve akıcı sessiz sözcük okuma becerileriyle kavrama başarıları arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 14(3), 993–1004.
  • De Naeghel, J., Van Keer, H., Vansteenkiste, M., & Rosseel, Y. (2012). The relation between elementary students' recreational and academic reading motivation, reading frequency, engagement, and comprehension: A self-determination theory perspective. Journal of Educational Psychology, 104(4), 1006–1021.
  • Demirel, Ö., & Şahinel, M. (2006). Türkçe öğretimi. Pegem A Yayıncılık.
  • Ege, B. (2019). Okuma güçlüğünün giderilmesinde akıcı okuma stratejilerinin etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bayburt Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Ergül, C., Ökcün‐Akçamuş, M. Ç., Akoğlu, G., Yalçın, S., Tülü, B. K., & Kudret, Z. B. (2023). Early cognitive and home environmental predictors of reading fluency and reading comprehension in Turkish‐speaking children. Psychology in the Schools, 60(1), 234–254.
  • Garip, R. N., & Karadağ, Ö. (2024). Bir okuduğunu anlama problemi olarak papağan okurluk. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 12(4), 797–817.
  • George, D., & Mallery, P. (2005). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference (5th ed.). Allyn & Bacon.
  • Göksel, A. (2022). Okumayı etkileyen psikolojik faktörler. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 946–962. Guthrie, J. T., Wigfield, A., & Perencevich, K. C. (2004). Motivating reading comprehension: Concept-oriented reading instruction. Routledge.
  • Hamzadayı, E., & Batmaz, Ö. (2022). Okuduğunu anlamayı etkileyen etmenlere yönelik bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 23(2), 190–209. https://doi.org/10.12984/egeefd.1105439
  • Hudson, R. F., Pullen, P. C., Lane, H. B., & Torgesen, J. K. (2009). The complex nature of reading fluency: A multidimensional view. Reading & Writing Quarterly, 25(1), 4–32.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
  • Katrancı, M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 49–62. https://doi.org/10.16916/aded.41165
  • Katzir, T., Kim, Y., Wolf, M., O’Brien, B., Kennedy, B., Lovett, M., & Morris, R. (2006). Reading fluency: The whole is more than the parts. Annals of Dyslexia, 56, 51–82.
  • Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44–46.
  • Kızgın, A., & Baştuğ, M. (2020). Okuma motivasyonu ve okuduğunu anlama becerisinin akademik başarıyı yordama düzeyi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 601–612.
  • Kim, Y. S. G. (2015). Developmental, component‐based model of reading fluency: An investigation of predictors of word‐reading fluency, text‐reading fluency, and reading comprehension. Reading Research Quarterly, 50(4), 459–481.
  • Kim, Y.-S., Wagner, R. K., & Foster, E. (2011). Relations among oral reading fluency, silent reading fluency, and reading comprehension: A latent variable study of first-grade readers. Scientific Studies of Reading, 15(4), 338–362. https://doi.org/10.1108/S0749-742320140000018001
  • Klauda, S. L., & Guthrie, J. T. (2008). Relationships of three components of reading fluency to reading comprehension. Journal of Educational Psychology, 100(2), 310–321.
  • Kuhn, M. R., & Stahl, S. A. (2003). Fluency: A review of developmental and remedial practices. The Journal of Educational Psychology, 95(1), 3–21. https://doi.org/10.1037/0022-0663.95.1.3
  • Kuhn, M. R., Schwanenflugel, P. J., Meisinger, E. B., Levy, B. A., & Rasinski, T. V. (2010). Aligning theory and assessment of reading fluency: Automaticity, prosody, and definitions of fluency. Reading Research Quarterly, 45(2), 230–251. https://doi.org/10.1598/RRQ.45.2.4
  • Maden, A. (2020). Akıcı okuma ile ilgili lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri: Bir betimsel analiz çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 543–558.
  • Marinak, B. A., Malloy, J. A., Gambrell, L. B., & Mazzoni, S. A. (2015). Me and my reading profile: A tool for measuring reading motivation. The Reading Teacher, 69(1), 51–62.
  • Martins, M. A., & Capellini, S. A. (2021). Identification of struggling readers or at risk of reading difficulties with one-minute fluency measures. Psicologia: Reflexão e Crítica, 34, Article 10.
  • McGeown, S. P., Duncan, L. G., Griffiths, Y. M., & Stothard, S. E. (2015). Exploring the relationship between adolescent's reading skills, reading motivation and reading habits. Reading and Writing, 28(4), 545–569.
  • Mol, S. E., & Bus, A. G. (2011). To read or not to read: A meta-analysis of print exposure from infancy to early adulthood. Psychological Bulletin, 137(2), 267–296.
  • Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). McGraw-Hill.
  • Örge, S. K., Babür, N., Borkan, B., & Haznedar, B. (2021). İlkokul ikinci sınıfta zayıf ve iyi okuyucuların okuma akıcılığını yordayan dilbilimsel ve bilişsel beceriler. Boğaziçi University Journal of Education, 38(2), 27–56.
  • Özdamar, K. (2015). Eğitim, sağlık ve davranış bilimlerinde ölçme ve değerlendirme ile güvenirlik ve geçerlik. Nisan Kitabevi.
  • Padeliadu, S., & Giazitzidou, S. (2018). A synthesis of research on reading fluency development: Study of eight meta-analyses. European Journal of Special Education Research, 3(4). https://doi.org/10.5281/zenodo.1477124
  • Petscher, Y. (2010). A meta-analysis of the relationship between student attitudes towards reading and achievement in reading. Journal of Research in Reading, 33(4), 335–355.
  • Peura, P., Aro, T., Viholainen, H., Räikkönen, E., Usher, E. L., Sorvo, R., & Aro, M. (2019). Reading self-efficacy and reading fluency development among primary school children: Does specificity of self-efficacy matter? Learning and Individual Differences, 73, 67–78.
  • Pikulski, J. J., & Chard, D. J. (2005). Fluency: Bridge between decoding and reading comprehension. The Reading Teacher, 58(6), 510–519.
  • Pürsün, T. (2022). Okuma güçlüğü olan öğrencilerle çalışan öğretmenler için geliştirilen eğitim programının öğretmen yeterliğine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
  • Rowe, M. L. (2022). Environmental influences on early language and literacy development: Social policy and educational implications. Advances in Child Development and Behavior, 63, 103–127.
  • Saraçlı Çelik, S., & Karasakaloğlu, N. (2021). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin doğru ve akıcı sessiz sözcük okuma düzeyinin öğrencilerin okuduğunu anlama becerisi ve okuma motivasyonu ile ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 467–484.
  • Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., & Wigfield, A. (2012). Dimensions of reading motivation and their relation to reading behavior and competence. Reading Research Quarterly, 47(4), 427–463.
  • Shenker, J. L., & Cockrum, W. A. (2014). Reading inventory. Pearson.
  • Sidekli, A. G. S. (2010). Eylem araştırması: İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama güçlüklerinin giderilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 563–580.
  • Sur, E., & Ateş, M. (2022a). A systematic review regarding the impact of affective factors on reading success. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 9(4), 1480–1512.
  • Sur, E., & Ateş, M. (2022b). Examination of the relationship between creative thinking skills and comprehension skills of middle school students. Participatory Educational Research (PER), 9(2), 313–324.
  • Taber, K. S. (2018). The use of Cronbach’s alpha when developing and reporting research instruments in science education. Research in Science Education, 48(6), 1273–1296. https://doi.org/10.1007/s11165-016-9602-2
  • Uzunoğlu, D., Gök, S., & Yıldırım, K. (2022). Kelime tanıma becerisinin önemi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(2), 475–506.
  • Vaessen, A. A., & Blomert, L. (2010). Long-term cognitive dynamics of fluent reading development. Journal of Experimental Child Psychology, 105(3), 213–231.
  • Yavuz, S. A., & Akyol, H. (2023). Okuma güçlüğünü gidermede “Orton-Gillingham yöntemi”. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(102), 3507–3525.
  • Yıldırım, K., Çetinkaya, Ç., & Ateş, S. (2013). Akıcı okumaya yönelik öğretmen bilgisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(22), 263–281.
  • Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies, 8(4), 1461–1478. http://www.turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=4780
  • Yıldız, M., Yıldırım, K., Ateş, S., & Çetinkaya, F. Ç. (2009). An evaluation of the oral reading fluency of 4th graders with respect to prosodic characteristic. International Journal of Human Sciences, 6(1), 354–360.
  • Yılmaz, B. (2012). Okuma alışkanlığının okul başarısına etkisi: Ankara Keçiören Atapark İlköğretim Okulu öğrencileri üzerine bir araştırma. In Ö. Külcü, T. Çakmak, & N. Özel (Eds.), Prof. Dr. K. Gülbün Baydur’a armağan (pp. 210–218). Özyurt Matbaacılık.
  • Yılmaz, M. (2011). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama seviyeleri ile Türkçe, matematik, sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji derslerindeki başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 9–14.
  • Yurdakul, Y., Beyazıt, U., Bütün Ayhan, A., & Şimşek, Ş. (2020). İlkokul öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ile serbest zamanlarında kitap okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 217–229.
  • Zutell, J., & Rasinski, T. V. (1991). Training teachers to attend to their students’ oral reading fluency. Theory into Practice, 30(3), 211–217.
Toplam 75 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sınıf Eğitimi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Abdurrahman Baki Topçam 0000-0002-3985-4113

Bülent Özden 0000-0002-8000-2123

Fatih Çetin Çetinkaya 0000-0002-9843-6747

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 13 Nisan 2025
Kabul Tarihi 30 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Topçam, A. B., Özden, B., & Çetinkaya, F. Ç. (2025). İlkokul öğrencilerinin okuma profilleri ile akıcı okuma becerileri arasındaki ilişki. International Journal of Düzce Educational Sciences, 3(1), 37-50. https://doi.org/10.62195/ijdes.1675167

19190   23681    19386    19387