Öz
Dil politikaları üzerine yapılan çalışmalar aile kavramının dil aktarımında kritik bir rol oynadığını vurgulamaktadır. Ailelerin dil tercihleri ve bu tercihlerin nesiller arası aktarımı sadece bireysel çabalarla değil aynı zamanda bulundukları ülkelerin sosyo-politik, ekonomik ve kültürel şartları tarafından belirlenmektedir. Dolayısıyla aile dil politikalarının hem işlevsel hem de duygusal faktörlerden etkilendiği düşünülmektedir. Türk ailelerle yapılan çalışmalarda ailelerin Türkçeyi etnolinguistik kimliklerini koruma aracı olarak gördükleri ve çocuklarının okul başarısı için yaşadıkları toplumun dilini öğrenmelerini destekledikleri görülmüştür. Bu bağlamda çocukların iki dilli gelişimi ebeveynlerin aile içi dil stratejilerine bağlı olarak çeşitlenmektedir. Bu çalışma, göç eden Türk ailelerin dil politikalarını, dil tercihlerini ve nesiller arası dil aktarımını etkileyen faktörleri anlamayı hedeflemektedir. Bu amaçla ailelerin dil ideolojileri ve uygulamalarının sosyo-politik, ekonomik ve kültürel bağlamlarda nasıl şekillendiği ve toplum dilinin bu süreçlere etkisi veritabanlarında gerçekleştirilen odaklı sistematik tarama sonucunda ulaşılan araştırma makalelerinin bulgularının derlenip incelenmesi yoluyla değerlendirilmiştir. Ayrıca baskın dilin göçmen ailelerin ana dili üzerindeki etkisi ele alınmıştır. Nitel araştırma bulgularını bir araya getiren odaklı tarama (scopus review) yöntemi kullanılarak dil politikalarının toplumsal entegrasyon süreçlerindeki rolü ve nesiller arası dil aktarımını güçlendirecek stratejiler tartışılmıştır. Sonuç bölümünde göçmen Türk ailelerin dil politikalarının sosyo-politik, ekonomik ve kültürel bağlamlar ile toplum dilinin etkisi altında şekillendiği; köken dilin korunması ve nesiller arası aktarımı için aile içi dil stratejilerinin önemli olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca baskın dilin entegrasyon sürecindeki rolü ele alınarak dil politikalarının toplumsal uyumu ve kültürel kimliğin sürdürülebilirliğini destekleyecek şekilde geliştirilmesi gerektiği önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Aile dil politikaları göçmen Türk aileler dil ideolojileri dil uygulamaları iki dillilik.
Kaynakça
- Akıncı, M. A. (2001). Pratiques langagières et représentations subjectives de la vitalité ethnolinguistique des immigrés turcs en France. L’Observateur-Gözlem (Revue du Conseil Français des Associations d’Immigrés de Turquie), (8), 16–22.
- Altınkamış, F. (2022). The effect of family composition on family language policy of Turkish heritage speakers in Flanders/Belgium. Journal of Multilingual and Multicultural Development. https://doi.org/10.1080/01434632.2022.2036745
- Aronoff, M., ve Rees-Miller, J. (Eds.). (2017). The handbook of linguistics (2nd ed.). Wiley.
- Baştuğ, D., ve Kara, Ş. (2018). İki dilli Türk çocuklarının ana dil öğretimine ilişkin aile görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 31–42.
- Bezcioğlu-Göktolga, İ., ve Yağmur, K. (2018a). Home language policy of second-generation Turkish families in the Netherlands. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 39(1), 44–59. https://doi.org/10.1080/01434632.2017.1310216
- Bezcioğlu-Göktolga, İ., ve Yağmur, K. (2018b). The impact of Dutch teachers on family language policy of Turkish immigrant parents. Language, Culture and Curriculum, 31(3), 220–234. https://doi.org/10.1080/07908318.2018.1504392
- Bezcioğlu-Göktolga, İ., ve Yağmur, K. (2022). Intergenerational differences in family language policy of Turkish families in the Netherlands. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 43(9), 891–906. https://doi.org/10.1080/01434632.2022.2036746
- Curdt-Christiansen, X. L. (2009). Invisible and visible language planning: Ideological factors in the family language policy of Chinese immigrant families in Quebec. Language Policy, 8(4), 351–375.
- Curdt-Christiansen, X. L. (2016). Conflicting language ideologies and contradictory language practices in Singaporean bilingual families. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 37(7), 694–709.
- Erdem-Möbius, H., Odağ, Ö., ve Anders, Y. (2022). The interplay of ethnocultural identity and language: Perceptions and experiences of Turkish immigrant mothers in home–school–society relational spaces. Journal of Language, Identity & Education. Advance online publication. https://doi.org/10.1080/15348458.2022.2106230
- Et-Bozkurt, T., ve Yağmur, K. (2022). Family language policy among second- and third-generation Turkish parents in Melbourne, Australia. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 43(9), 821–832. https://doi.org/10.1080/01434632.2022.2044832
- Fishman, J. A. (1991). Reversing language shift: Theoretical and empirical foundations of assistance to threatened languages. Multilingual Matters.
- Fogle, L., ve King, K. (2013). Child agency and language policy in transnational families. Issues in Applied Linguistics, 19(0), 1–25.
- Gafaranga, J. (2010). Medium request: Talking language shift into being. Language in Society, 39(2), 241–270.
- Grosjean, F. (1982). Life with two languages: An introduction to bilingualism. Harvard University Press.
- Kopeliovich, S. (2013). Family language policy as a multi-actor interactional endeavour: An Israeli perspective. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 34(1), 19–33.
- King, K. A., ve Fogle, L. (2006). Raising bilingual children: Common parental concerns and current research. Linguistics and Education, 17(1), 18–29. https://doi.org/10.1016/j.linged.2006.08.002
- Miles, M. B., Huberman, A. M., ve Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis: A methods sourcebook (3rd ed.). SAGE Publications.
- Munn, Z., Peters, M. D. J., Stern, C., Tufanaru, C., McArthur, A., ve Aromataris, E. (2018). Systematic review or scoping review? Guidance for authors when choosing between a systematic or scoping review approach. BMC Medical Research Methodology, 18(1), 143. https://doi.org/10.1186/s12874-018-0611-x
- Okita, T. (2002). Invisible work: Bilingualism, language choice and childrearing in intermarried families. John Benjamins Publishing.
- Piller, I. (2001). Private language planning: The best of both worlds? Journal of Multilingual and Multicultural Development, 22(5), 409–424.
- Piller, I. (2002). Bilingual couples talk: The discursive construction of hybridity. John Benjamins Publishing. Schwartz, M., ve Verschik, A. (2013a). Successful family language policy: Parents, children and educators in interaction. Springer. https://doi.org/10.1007/978-94-007-7753-8
- Schwartz, M., ve Verschik, A. (2013b). Introduction to the edited volume: Achieving success in family language policy: Parents, children and educators in interaction. In M. Schwartz & A. Verschik (Eds.), Successful family language policy: Parents, children and educators in interaction (pp. 1–20). Springer.
- Smith-Christmas, C. (2022). Using a “family language policy” lens to explore the dynamic and relational nature of child agency. Children & Society, 36, 354–368. https://doi.org/10.1111/chso.12461
- Spolsky, B. (2004). Language policy. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511615245
- Süverdem, B. F. (2022). Family language policy of second-generation Turkish parents in France. Journal of Multilingual and Multicultural Development. https://doi.org/10.1080/01434632.2022.2037619
- Szelei, N., Ramaekers, S., Dekeyser, G., ve Agirdag, O. (2024). Revisiting parental engagement: Creating, crossing, and blurring the boundaries of the home-school language divide. Linguistics and Education, 81, 101308. https://doi.org/10.1016/j.linged.2024.101308
- Ute, B. (2022). Turkish heritage families in Sweden: Language practices and family language policy. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 43(9), 861–873. https://doi.org/10.1080/01434632.2022.2041646
- Yeşilyurt, Ş. (2021). İkidilli Suriyeli göçmenlerin aile dil stratejilerine yönelik görüşleri. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 9(2), 360–378.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dilbilim (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | |
| Gönderilme Tarihi | 15 Aralık 2024 |
| Kabul Tarihi | 3 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 1 |
Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi | 2018 ISSN: