İletişim ve Diplomasi Dergisi, yayın sürecinin tüm aşamalarında en yüksek düzeyde araştırma ve yayın etiği standartlarına uymayı taahhüt eder. Makalelerin etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. Dergi, Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ), Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) ve World Association of Medical Editors (WAME) tarafından yayınlanan etik yayıncılık ilkelerini benimser. Ayrıca TR Dizin Etik İlkeleri ve YÖK "Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi"nde belirlenen esaslar dikkate alınmaktadır.

Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing başlığı altında ifade edilen ilkeler için: https://publicationethics.org/resources/guidelines-new/principles-transparency-and-best-practice-scholarly-publishing

İletişim ve Diplomasi Dergisi araştırma ve yayın etiği çerçevesi, yayın sürecine dahil olan tüm paydaşların (yazarlar, editörler, hakemler) uyması gereken temel etik sorumlulukları tanımlar.

1.1. Özgünlük, Doğruluk ve Kaynak Gösterme: Yazarlar, dergiye sundukları çalışmaların kendi özgün eserleri olduğunu, daha önce başka bir yerde ya da dilde yayımlanmadığını ve başka bir yayın organında değerlendirme sürecinde olmadığını beyan ve garanti ederler. Çalışmada kullanılan veya atıfta bulunulan tüm fikirler, veriler, metinler, görseller ve diğer materyaller için doğru, eksiksiz ve tutarlı bir şekilde kaynak gösterimi yapılmalıdır. Alıntı yapılan metinler açıkça belirtilmeli, başkalarının çalışmaları uygun şekilde referanslandırılmalıdır. Yazarlar, sundukları verilerin ve sonuçların doğruluğundan sorumludur. Verilerin uydurulması, çarpıtılması veya seçici olarak sunulması kabul edilemez. İntihal (plagiarism), yani başkalarının fikirlerini, süreçlerini, sonuçlarını veya metinlerini atıf yapmadan veya izin almadan kullanmak, ciddi bir etik ihlaldir ve kesinlikle yasaktır.

1.2. Yayın Etiği İhlalleri: * Mükerrer Yayın (Duplicate Publication): Aynı veya büyük ölçüde benzer bir çalışmanın birden fazla dergide yayımlanmasıdır. * Dilimleme (Salami Slicing): Kapsamlı bir çalışmayı, yapay olarak bölerek birden fazla küçük makale halinde yayımlamaktır. * Eş Zamanlı Gönderim (Simultaneous Submission): Aynı makalenin aynı anda birden fazla dergiye değerlendirme için gönderilmesidir. * Uydurma (Fabrication): Olmayan verileri veya sonuçları üretmek ve bunları rapor etmektir. * Çarpıtma (Falsification): Araştırma materyallerini, ekipmanlarını veya süreçlerini manipüle etmek ya da araştırma verilerini veya sonuçlarını değiştirmek veya çıkarmak suretiyle araştırma kaydının doğru olmamasının sağlanmasıdır. * Doğrudan İntihal (Direct Plagiarism): Başka bir yazarın çalışmasındaki metni veya ifadeleri kelimesi kelimesine kopyalamak ve kaynak göstermeden kullanmaktır. * Kısmi İntihal (Patchwriting): Başka bir çalışmadan belirli bir bölümü veya ifadeleri alarak küçük değişiklikler yapıp kendi çalışması gibi sunmaktır. Yeniden ifade edilen (paraphrase) metinler bile uygun bir şekilde kaynak gösterilmediği takdirde intihal sayılır. * Mozaik İntihali (Mosaic Plagiarism): Farklı kaynaklardan alınan cümlelerin veya ifadelerin birleştirilerek, orijinal bir metin gibi sunulmasıdır. Bu tür intihalde, metnin farklı bölümleri bir araya getirilip yeniden düzenlense bile, kaynak belirtilmezse intihal sayılır. * Kaynak Göstermede Yanıltma (Misattribution): Bir çalışmadan yapılan alıntı veya bilgilerin, doğru bir kaynaktan gelmediğini göstermek ya da yanlış veya sahte bir kaynak vermek de intihal kapsamına girer. * Atıf Yapmama (Failure to Cite): Başka bir çalışmanın verilerini, fikirlerini, yöntemlerini ya da sonuçlarını kullanırken, uygun şekilde atıfta bulunmamak veya kaynak göstermemek intihalin bir başka türüdür.

Bu tür uygulamalar, kaynak israfına yol açtığı ve literatürü gereksiz yere şişirdiği için etik dışı kabul edilir ve dergimiz tarafından kesinlikle reddedilir. Yazarlar, gönderdikleri çalışmanın bu tür ihlaller içermediğini teyit etmelidir.

1.3. Yazarlık Hakkı ve Katkı Beyanı: Yazarlık, çalışmanın kavramsal tasarımına, veri toplanmasına, analizine veya yorumlanmasına önemli bilimsel ve entelektüel katkıda bulunan kişilerle sınırlı olmalıdır. Yazar sıralaması, tüm yazarların ortak mutabakatı ile belirlenmeli ve genellikle katkı sırasını yansıtmalıdır. Yazarlardan herhangi birinin adı, tüm yazarların yazılı onayı olmaksızın yazar listesinden çıkarılamaz, mevcut listeye yeni bir yazar eklenemez ve yazarların sıralaması değiştirilemez. Sorumlu yazar, tüm yazarların çalışmanın son halini görüp onayladığını ve gönderime rıza gösterdiğini teyit eder. Çalışmaya teknik destek, veri toplama yardımı, finansman sağlama gibi katkılarda bulunan ancak yazarlık kriterlerini tam olarak karşılamayan kişi ve kurumlara "Teşekkür" bölümünde yer verilmelidir.

Yazarlık Hakkı İhlalleri (Authorship Issues): * Hayalet Yazarlık (Ghost Authorship): Çalışmaya önemli katkısı olan birinin yazar olarak belirtilmemesidir. * Misafir Yazarlık (Guest Authorship): Çalışmaya anlamlı bir katkısı olmayan birinin sırf prestij veya nüfuzundan yararlanmak amacıyla yazar olarak eklenmesidir. * Hediye Yazarlık (Gift Authorship): Çalışmaya hiçbir katkısı olmayan birine nezaketen veya karşılıklı çıkar ilişkisi nedeniyle yazarlık verilmesidir. * Yazar Sırasının Uygun Olmaması (Inappropriate Author Order): Yazarların katkı düzeylerini yansıtmayan bir sırada listelenmesidir.

1.4. Yapay Zekâ (AI) Araçlarının Kullanımı: İletişim ve Diplomasi Dergisi, yapay zekâ (AI), makine öğrenmesi (ML) veya benzeri algoritmik araçların araştırma ve yazım süreçlerindeki potansiyelini kabul eder. Ancak bu araçların kullanımı şeffaf ve sorumlu bir şekilde gerçekleştirilmelidir. * Yazarlık: Yapay zekâ araçları (örneğin, büyük dil modelleri, sohbet botları, görüntü oluşturucular), bir makalenin yazarı olarak kabul edilemez ve yazar listesine dahil edilemez. Yazarlık, yalnızca insan katkısını ve sorumluluğunu ifade eder. * Şeffaflık ve Beyan: Yazarlar, makalenin taslağının hazırlanmasında, metin oluşturmada, literatür taramasında, veri analizinde, şekil veya grafik üretiminde AI araçlarını kullandıysalar, bu durumu makalenin "Yöntem" bölümünde ve ayrı bir beyan kısmında açıkça belirtmelidir. Kullanılan aracın adı (örneğin, ChatGPT, Midjourney, Gemini, DeepSeek, Claude vb.) ve kullanım amacı/şekli açıklanmalıdır. * Sorumluluk: Yazarlar, AI araçları tarafından üretilen veya desteklenen tüm içeriğin (metin, veri, kod, görsel vb.) bilimsel doğruluğundan, özgünlüğünden (intihal içermediğinden) ve etik uygunluğundan tamamen sorumludur. AI tarafından üretilen bilgilerin doğrulanması ve uygun şekilde atıf yapılması yazarın yükümlülüğündedir. AI araçlarının üretebileceği potansiyel hatalar, eksiklikler veya yanlılıklar yazarlar tarafından kontrol edilmelidir.

1.5. Çıkar Çatışması Beyanı: Yazarlar, araştırmanın yürütülmesini, sonuçlarını veya yorumunu etkileyebilecek potansiyel mali (örneğin, fon desteği, danışmanlık, hisse sahipliği) veya mali olmayan (örneğin, kişisel ilişkiler, akademik rekabet, güçlü inançlar) tüm çıkar çatışmalarını açıkça beyan etmelidir. Bu beyan, makale metninin sonunda ayrı bir başlık altında yer almalıdır. Çıkar çatışması olmaması durumunda, bu durum da belirtilmelidir.

1.6. Veri Erişimi, Paylaşımı ve Saklama: Yazarlar, editörlerin veya hakemlerin talep etmesi halinde, değerlendirme süreci için çalışmalarının temelini oluşturan verilere (anonimleştirilmiş şekilde) erişim sağlamaya hazır olmalıdır. Dergi, şeffaflık ve tekrarlanabilirlik ilkeleri doğrultusunda, yazarları verilerini uygun bir veri havuzunda paylaşmaya teşvik eder (etik ve yasal kısıtlamalar olmadıkça). Yayımlanan bir makalenin temel aldığı verilerin, doğrulanabilirlik amacıyla makul bir süre (en az 5 yıl) boyunca yazarlar tarafından saklanması beklenir.

1.7. Etik Kurul Onayı, İzinler ve Mahremiyet: İnsan katılımcılarla (anket, mülakat, gözlem, deney vb.) veya hayvanlar üzerinde yürütülen tüm araştırmalar için yetkili bir etik kuruldan onay alınması zorunludur. Onayın alındığı kurum, tarih ve karar numarası makalenin "Yöntem" bölümünde belirtilmelidir. Özellikle hassas verilerin veya kimliklerinin ifşa olma riski bulunan durumlarda (örneğin, olgu sunumları, fotoğraflar), ek önlemler alınmalı ve bilgilendirilmiş onam formlarının alındığı belgelendirilmelidir. Araştırmalarda, çocukların, yasal olarak velayet altında bulunan bireylerin veya tıbbi olarak onaylanmış hastalığı olan kişilerin katılımı söz konusu olduğunda, yasal vasilerinin açık izni alınması zorunludur ve bu izin belgeleri gerektiğinde sunulabilmelidir. Eğer araştırmalar herhangi bir kurum veya kuruluş bünyesinde yürütülecekse, ilgili kurumdan gerekli izinlerin önceden alınmış olması gerekmektedir ve bu izin belgeleri talep edildiğinde ibraz edilmelidir. Çalışmada kullanılan ve telif hakkına sahip olan başkalarına ait her türlü ölçek, anket, görsel materyal için gerekli izinlerin temin edildiği veya bu materyallerin açık erişimli olduğu belirtilmelidir. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ve ilgili diğer ulusal/uluslararası düzenlemelere tam uyum sağlanmalıdır. Ayrıca etik kurul onayının gerekli olmaması durumunda, bu durum da makalede belirtilmelidir.

1.8. Hata Bildirimi ve İşbirliği: * Yazarlar, inceleme sürecinde veya yayımlanmış çalışmalarında önemli bir hata veya tutarsızlık fark ettiklerinde, derhal dergi editörlüğünü bilgilendirmek ve hatanın düzeltilmesi (correction/erratum) veya gerekirse makalenin geri çekilmesi (retraction) için editörlerle tam işbirliği yapmakla yükümlüdür. Ayrıca yazarlar, makalenin değerlendirilmesi sırasında hakemlerin veya editörlerin talep ettiği ek bilgileri sağlama konusunda işbirliği yapmalıdır.

2.1. Yayın Kararları ve Bağımsızlık: Editörler, dergiye gönderilen yazıların yayınlanması konusundaki kararlarında tam bağımsızlığa sahiptir. Kararlar, makalenin özgünlüğü, önemi, açıklığı, metodolojik sağlamlığı, derginin amaç ve kapsamına uygunluğu ve hakem değerlendirmeleri temelinde alınır. Yazarların kimliği, bağlı olduğu kurum veya diğer kişisel özellikleri kararı etkilemez.

2.2. Tarafsızlık ve Adil Süreç: Editörler, tüm yazarlara ve gönderilen tüm makalelere önyargısız yaklaşır. Çift kör hakemlik sürecinin adil, tarafsız ve zamanında işlemesini sağlarlar.

2.3. Gizlilik: Editörler, değerlendirme sürecindeki makalelerle ilgili bilgileri (yazarların kimliği, hakemlerin kimliği, makale içeriği, hakem raporları) gizli tutar ve yalnızca ilgili kişilerle (yazarlar, hakemler, yayın kurulu üyeleri) paylaşır.

2.4. Çıkar Çatışmaları: Editörler, değerlendirdikleri makalelerle ilgili potansiyel çıkar çatışması (mali, kişisel, akademik vb.) durumunda sürece dahil olmazlar ve makaleyi başka bir editöre devrederler. Yazarlardan ve hakemlerden çıkar çatışması beyanlarını talep ederler.

2.5. Hakem Seçimi ve Değerlendirme Yönetimi: Editörler, makaleleri değerlendirmek üzere uygun uzmanlık alanına sahip, nitelikli ve tarafsız hakemleri seçer. Hakem değerlendirmelerinin yapıcı, saygılı ve bilimsel temellere dayanmasını gözetirler.

2.6. Etik İhlal İddialarının Yönetimi: Editörler, intihal, veri sahteciliği, mükerrer yayın, çarpıtma, dilimleme, haksız yazarlık veya yazarlık anlaşmazlıkları gibi etik ihlal iddialarını veya şüphelerini ciddiyetle ele alır. Bu tür durumlarda COPE akış şemalarını ve yönergelerini takip ederek gerekli incelemeleri yapar, ilgili taraflardan (yazarlar, kurumlar) açıklama ister ve kanıtlanmış ihlallerde uygun yaptırımları (red, geri çekme, düzeltme, endişe bildirimi) uygular.

2.7. Yapay Zekâ Kullanımının Değerlendirilmesi: Editörler ve hakemler, AI araçlarının kullanıldığı belirtilen veya şüphelenilen makaleleri değerlendirirken, bu kullanımın şeffaflığını, uygunluğunu ve sonuçların doğruluğunu dikkate alırlar.

2.8. Düzeltmeler, Geri Çekmeler ve Endişe İfadeleri: Editörler, yayımlanmış makalelerde tespit edilen önemli hataları düzeltmek (correction/erratum), bilimsel bütünlüğü tehlikeye atan veya güvenilir olmayan çalışmaları geri çekmek (retraction) veya ciddi endişeler bulunan ancak kesin kanıt olmayan durumlarda endişe ifadesi (expression of concern) yayımlamakla sorumludur. Bu süreçler COPE rehberliğinde yürütülür.

2.9. Kalite Güvencesi ve Geliştirme: Editörler, derginin bilimsel kalitesini, etik standartlarını ve yayın süreçlerini sürekli olarak gözden geçirir ve iyileştirmek için çaba gösterir.

3.1. Tarafsızlık ve Objektiflik: Hakemler, değerlendirdikleri makaleleri bilimsel liyakat temelinde, objektif ve önyargısız bir şekilde ele almalıdır. Kişisel veya profesyonel önyargılar, eleştirilerde veya tavsiyelerde belirleyici olmamalıdır. Değerlendirmeler yapıcı ve gerekçeli olmalıdır.

3.2. Gizlilik: Hakemlere gönderilen makaleler gizli belgelerdir. Hakemler, değerlendirme sürecindeki bilgileri veya makale içeriğini editörün izni olmadan üçüncü taraflarla paylaşmamalı veya kişisel avantajları için kullanmamalıdır.

3.3. Çıkar Çatışması: Hakemler, değerlendirecekleri makaleyle veya yazarlarıyla ilgili potansiyel bir çıkar çatışması (rekabetçi, işbirlikçi, mali veya başka türlü) tespit ederlerse, durumu derhal editöre bildirmeli ve değerlendirme görevinden çekilmelidir.

3.4. Uzmanlık ve Yetkinlik: Hakemler, yalnızca uzmanlık alanlarına giren ve yetkin bir şekilde değerlendirebileceklerine inandıkları makaleler için hakemlik davetini kabul etmelidir. Hakem, eğer makalenin içeriği kendi uzmanlık alanının dışındaysa veya sadece belirli bölümlerini değerlendirebilecek düzeydeyse, bu durumu editöre iletmelidir. Bir hakemin, uzmanlığına uygun olmayan çalışmalar hakkında değerlendirme yapması uygun değildir.

3.5. Zamanındalık: Hakemler, değerlendirmeyi kabul ettikleri takdirde, dergi tarafından belirtilen süre içinde tamamlamaya özen göstermelidir. Gecikme yaşanacaksa editörü bilgilendirmelidirler.

3.6. Kaynakların ve Özgünlüğün Kontrolü: Hakemler, makalede atıf yapılmamış önemli ilgili çalışmaları belirtmeli, intihal veya mükerrer yayın şüphelerini editöre bildirmelidir. Yöntemlerin, bulguların ve yorumların özgünlüğünü ve sağlamlığını eleştirel bir gözle değerlendirmelidirler.

3.7. Yapay Zekâ Kullanımına Dikkat: Hakemler, AI kullanımının beyan edildiği veya makalede AI etkisinin belirgin olduğu durumlarda, bu kullanımın uygunluğunu, şeffaflığını ve sonuçların güvenilirliğini değerlendirmede dikkate almalıdır.

Makalenin bilimsel kalitesini ve yayın sürecinin dürüstlüğünü doğrudan etkileyen hakemlik aşamasında gerçekleştirilen etik ihlaller, İletişim ve Diplomasi dergisi tarafından kesinlikle hoş görülmez ve bu tür davranışlar tespit edildiğinde hakemlik görevi iptal edilecektir. Bu nedenle hakemlerin büyük bir titizlik ve etik sorumlulukla hareket etmeleri hayati önem taşımaktadır.

Hakemlik Sürecinde Oluşabilecek Etik İhlalleri (Ethical Violations in Peer Review): * Hakemlerin Taraflı Davranması (Bias in Review): Değerlendirme sürecinde kişisel önyargılar, rekabet veya işbirlikleri nedeniyle adil olmayan değerlendirme yapılmasıdır. * Hakemlerin Gizliliği İhlal Etmesi (Breach of Confidentiality): Değerlendirme için gönderilen bir makalenin içeriğini yetkisiz kişilerle paylaşması veya kendi çıkarı için kullanmasıdır. *Hakemlerin Gecikmeye Neden Olması (Unjustified Delays): Makul bir gerekçe olmaksızın değerlendirme sürecini uzatmasıdır. * Hakemlerin Kendilerine Atıf Yapılmasını Talep Etmesi (Coercive Citation): Değerlendirdiği makalenin yazarlarından kendi yayınlarına gereksiz yere atıf yapmalarını istemesidir.

4.1. Hakemlik Süreci: Dergimiz, makalelerin bilimsel kalitesini sağlamak amacıyla çift kör hakemlik (double-blind peer review) sürecini uygular. Hakem değerlendirme sürecinde farklı görüşlerin ortaya çıkması halinde, ilgili makale üçüncü bir hakeme yönlendirilir ve nihai karar, bu hakemin vereceği değerlendirme doğrultusunda şekillenir. Bu süreçte yazar ve hakem kimlikleri karşılıklı olarak gizli tutulur. Süreç, editöryal ön kontrol, en az iki bağımsız hakem tarafından değerlendirme, editör kararı (kabul, revizyon, ret) ve yazar revizyonu adımlarını içerir.

4.2. İntihal Politikası: Tüm gönderilen makaleler, intihal tespit yazılımları (iThenticate veya Turnitin) aracılığıyla taranır. %10 benzerlik oranını aşan veya açıkça intihal içeren çalışmalar doğrudan reddedilir. Tek bir kaynaktan benzerlik oranı %3'ten az olmalıdır. Editörler hakemlik süreci boyunca veya sonrasında benzerlik kontrolü yapabilirler. Ayrıca, benzerlik oranı %10 altında olsa da tek bir kaynaktan alınan ve ilgili kaynağa gönderme yapılmayan her türlü ifade ve/veya bloklar halinde bir intihal tespit edilirse, çalışma yazara iade edilecektir.

4.3. Açık Erişim Politikası: İletişim ve Diplomasi Dergisi, bilginin serbest dolaşımını destekleyen bir açık erişim dergisidir. Yayımlanan tüm makalelere anında, ücretsiz ve kalıcı erişim sağlanır. Makaleler Creative Commons Atıf (CC BY-NC 4.0) lisansı altında yayımlanır.

4.4. Arşivleme Politikası: Dergi, yayımlanan içeriğin uzun süreli korunması ve erişilebilirliği için DergiPark platformu ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı kurumsal web sayfasında güvenilir dijital arşivleme çözümlerini kullanır.

Dergi editörlüğü, etik kuralların ihlal edildiğine dair iddia veya şüphe durumlarında COPE yönergelerini takip ederek adil ve nesnel bir soruşturma yürütür. İhlalin niteliğine ve ciddiyetine bağlı olarak, ilgili taraflarla iletişim kurulur ve gerekli düzeltici veya cezai önlemler (makalenin reddi, yayından çekilmesi, düzeltme yayınlanması, yazarın kurumuna bildirim vb. gibi) alınır.

İletişim ve Diplomasi Dergisi, yayın etiği konusundaki tüm sorumluluklarını titizlikle yerine getirme taahhüdünde bulunmaktadır. Dergi, yayıncılık alanında ortaya çıkabilecek yeni etik tartışmaları ve güncel gelişmeleri yakından takip ederek, bu gelişmeleri en kısa sürede kendi ilkelerine yansıtmayı hedeflemektedir. Derginin yayın sürecine ilişkin her türlü şeffaf bilgi paylaşımı için iletisimvediplomasi@iletisim.gov.tr e-posta adresi üzerinden iletişim kurulabilir.