Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

AN ANALYSIS OF FATHER-CHILD INTERACTION IN DIGITAL ADVERTISEMENTS FEATURED IN THE TURKISH PRESS

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 360 - 379, 05.06.2025

Büşra Nur Musuloğlu , Elif Ayça Mamuk , İrem Hazal Taş , Fulya Gökçeler , Hatice Hilal Karagül , Erhan Alabay

Öz

Father-child interaction is an important factor in the development of the child. One of the factors affecting the role of fatherhood is the media. In addition to the transmission of news and content, the media also contributes to the transmission of social roles. Although the father's influence and role on the child has been ignored for many years, recent research emphasizes that fathers are as important as mothers in terms of the concept of parenting.Therefore, it is important to analyze the father role and father-child interaction reflected in the visual media.The aim of this study is to analyse the father-child interaction in visual advertisements in the Turkish press. The basic qualitative research model, which is one of the qualitative research methods, was used in the study. The study included 50 advertisements published between 1 January 2022 and 31 December 2022, in which the role of father and child was clearly observed in the advertisement content. In the study, the ‘Father-Child Interaction in Advertisements Document Analysis Form’ developed by the researchers was used as a data collection tool. As a result of the data analysis, it was found that food and e-shopping companies were at the top of the advertisement films with father-child interaction. It was determined that fathers were mostly seen with their daughters in the advertisement film, mostly in a playful role and in an entertaining/laughing role. In father-child interaction, fathers generally tend to use materials and use toys as a means of communication. In the advertisements, there are other people besides the father and the child, and this person is usually the mother. In addition, it has been determined that fathers are mostly seen with school-age children in commercials, and the number of commercials in which fathers are seen with children in infancy or adolescence is quite low. It was concluded that the father-child interaction was mostly inside the house and both the child and the father were mostly happy. As a result of the study, it is seen that the father-child relationship is reflected positively in advertisements, gender roles are emphasized and supported with appropriate visuals.

Anahtar Kelimeler

Father father-child interaction child advertisement visual media.

Kaynakça

  • AÇEV (2017). Türkiye’de babalığı anlamak serisi I: Türkiye’de ilgili babalık ve belirleyicileri ana raporu. İstanbul.
  • Akar, T. ve Aksoy, A. (2018). Çocukların anne babalarına yönelik algılarının toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 31-46. https://doi.org/10.26466/opus.724644
  • Akgöz-Aktaş, G. (2017). Baba katılımı ve çocuk uyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi: Annelik bekçiliği ve evlilik uyumunun etkisi. (Yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
  • Aksoy, A. B., ve Gür, Ç. (2008). Ortadoğu ülkelerinde aile yapısı ve çocuğa bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 49-60.
  • Aksoy, P. (2020). Aile içi ilişkiler ve iletişim. G. Baran (Editör), Aile yaşam dinamiği içinde (69-103). (3.Baskı). Ankara: Pelikan.
  • Alabay, E. (2023). Medyada toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Bebek bezi reklamlarının incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 233-258. https://doi.org/10.18037/ausbd.1272596
  • Aldous, J., Mulligan, G. M. & Bjarnason, T. (1998). Fathering over time: What makes the difference? Journal of Marriage and the Family, 60(4), 809-820. https://doi.org/10.2307/353626
  • Amato, P. R. (1989). Who cares for children in public places? Naturalistic observation of male and female caretakers. Journal of Marriage and Family, 51(4), 981-990. https://doi.org/10.2307/353210
  • Anderson, S., Roggman, L. A., Innocenti, M. S. & Cook, G. A. (2013). Dads’ parenting interactions with children: Checklist of observations linked to outcomes (PICCOLO-D). Infant Mental Health Journal, 34, 339–351. https://doi.org/10.1002/imhj.21390
  • Aydemir, M. A. ve Tecim, E. (2012). Türk toplumunda aile ve dinin sosyal sermaye potansiyeli. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 43-59.
  • Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
  • Bargh, J. A. & Morsella, E. (2008). The unconscious mind. Perspectives On Psychological Science, 3(1), 73-79. https://doi.org/10.1111/j.1745-6916.2008.0006
  • Barker, B., Iles, J. E., & Ramchandani, P. G. (2017). Fathers, fathering and child psychopathology. Current Opinion in Psychology, 15, 87-92. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2017.02.015
  • Barnett, R. C., & Baruch, G. K. (1987). Determinants of fathers' participation in family work. Journal of Marriage and the Family, 49(1), 29-40. https://doi.org/10.2307/352667
  • Başfırıncı, Ç., Ergül, B. ve Özgüden, B. (2018). İzleyici gözünden toplumsal cinsiyete meydan okuyan reklamlar. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 20, 199-216. https://doi.org/10.18092/ulikidince.356369
  • Bawadi, A. H., Qandil, A. M., Al-Hamdan, Z. M. & Mahallawi, H. H. (2015). The role of fathers during pregnancy: A qualitative exploration of arabic fathers’ beliefs. Midwifery, 32,75-80. https://doi.org/10.1016/j.midw.2015.10.006
  • Bayhan, V. (2012). Beden sosyolojisi ve toplumsal cinsiyet. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 63, 147-164.
  • Belsky, J., Spanier, B. & Rovine, M. (1983). Stability and change in marriage across the transition to parenthood. Journal of Marriage and the Family, 48, 567-583. https://doi.org/10.2307/352329
  • Bergen, D., Hutchinson, K., Nolan, J. T. & Weber, D. (2009). Effects of infant-parent play with a technology-enhanced toy: Affordance-related actions and communicative interactions. Journal of Research in Childhood Education, 24(1), 1-17. https://doi.org/10.1080/02568540903439342
  • Bogossian, A., King, G., Lach, L. M., Currie, M., Nicholas, D., McNeill, T. & Saini, M. (2019). Father involvement in the context of childhood neurodisability research: a scoping review. Disability and Rehabilitation, 41(1), 110-124. https://doi.org/10.1080/09638288.2017.1370497
  • Bozyiğit, S. ve Madran, C. (2018). Çocukların çevre bilinçli tüketici olarak sosyalleşmesinde annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 173-196.
  • Cabrera, N., Fitzgerald, H. E., Bradley, R. H. & Roggman, L. (2007). Modeling the dynamics of paternal influences on children over the life course. Applied Developmental Science, 11, 1–5. https://doi.org/10.1080/10888690701762027.
  • Cabrera, N. J., Fitzgerald, H. E., Bradley, R. H. & Roggman, L. (2014). The ecology of father‐child relationships: An expanded model. Journal of Family Theory & Review, 6(4), 336-354. https://doi.org/10.1111/jftr.12054.
  • Camacho-Thompson, D. E., Gonzales, N. A. & Tein, J. Y. (2019). Parental academic involvement across adolescence contextualized by gender and parenting practices. School Psychology, 34(4), 386-397. https://doi.org/10.1037/spq0000319.
  • Cano, T., Perales, F. & Baxter, J. (2019). A matter of time: Father involvement and child cognitive outcomes. Journal of Marriage and Family, 81(1), 164-184. https://doi.org/10.1111/jomf.12532
  • Chang, S., Wang, J., Cheng, L., Guo, M., Wang, L. & Kong, P. (2020). Family dinner and the happiness of chinese adolescents: Identifying mediators and moderators. Journal of Youth and Adolescence, 49(8), 1674–1686. https://doi.org/10.1007/s10964-020-01275-1
  • Chou, J. L., Cooper-Sadlo, S., Diamond, R. M., Muruthi, B. A. & Beeler-Stinn, S. (2020). Anexploration of mothers’successful completionof family-centered residential substance use treat-ment. Family Process, 59(3), 1113–1127. https://doi.org/10.1111/famp.12501.
  • Cook, G. A., Roggman, L. A. & Boyce, L. K. (2011). Fathers’ and mothers’ cognitive stimulation in early play with toddlers: Predictors of 5th grade reading and math. Family Science, 2, 131–145. https://doi.org/10.1080/19424620.2011.640559
  • Craig, L. (2006). Does father care mean fathers share? A comparison of how mothers and fathers in intact families spend time with children. Gender & Society, 20(2), 259-281. https://doi.org/10.1177/0891243205285212.
  • Curtiss, S. L., McBride, B. A., Uchima, K., Laxman, D. J., Santos, R. M., Weglarz-Ward, J. & Kern, J. (2021). Understanding provider attitudes regarding father involvement in early intervention. Topics in Early Childhood Special Education, 41(2), 147-159. https://doi.org/10.1177/0271121419844829.
  • Çeler, Z. (2012). Annenin serüveni: Kadının anne olarak toplumsal kurgulanışı. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 63, 165-181.
  • Çiftçi, O. (1991). Çocuğun sosyalleşmesinde ailenin rolü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2(2). 19-21. https://doi.org/10.21560/spcd.51675
  • De Jans, S., Van de Sompel, D., Hudders, L. & Cauberghe, V. (2019). Advertising targeting young children: an overview of 10 years of research (2006–2016). International Journal of Advertising, 38(2), 173-206. https://doi.org/10.1080/02650487.2017.1411056
  • Değirmencioğlu, S. M. (2010). Medyada çocuk emeği ve reklamların çocuk işçileri. Kemal İ.(der.), Türkiye’de Çocuk Emeği içinde (313-329), Ankara: Ütopya Yayınları.
  • Dette-Hagenmeyer, D. E., Erzinger, A. B. & Reichle, B. (2014). The changing role of the father in the family. European Journal of Developmental Psychology, 11(2), 129-135. https://doi.org/10.1080/17405629.2014.883313
  • Dilber, F. ve Dilber, A. (2018). Çocukların beslenme alışkanlıklarına gıda reklamlarının etkisi: Karaman ili alan araştırması. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 150-178. https://www.alfarabijournal.com/index.php/pub/article/view/212
  • Doğan, N. ve Dudu Kahraman, E. (2023). Toplumsal cinsiyet rollerini tersinden anlamlandırmak: Babalık ve erkeklik rolünün reklamlar üzerinden analizi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (36), 809-824. https://doi.org/10.29000/rumelide.1369120
  • Downer, J. T. & Mendez, J. L. (2005). African American father involvement and preschool children's school readiness. Early Education and Development, 16(3), 317-340. http://dx.doi.org/10.1207/s15566935eed1603_2
  • Durgel, E. ve Yağmurlu, B. (2014). Türk göçmen ailelerde sosyalleştirme hedefleri ve ana babalık: Okul öncesi döneme detaylı bakış. Türk Psikoloji Yazıları, 17(34), 3-12.
  • Evan, J. R. (2015). Defining dad: Media depiction of the modern father in print advertising. [Master's Theses]. Louisiana State University and Agricultural and Mechanical College.
  • Eyüboğlu, A., Özar, Ş. ve Tanrıöver, H. T. (2000). Kentlerde yaşayan kadınların iş yaşamına katılım sorunlarının sosyo-ekonomik ve kültürel boyutları. Başbakanlık K.S.S.G.M. Yayınları. Ankara: Cem Web Ofset.
  • Ezmeci, F., Çoban Söylemez, E. T., Akgül, E. ve Akman, B. (2017). Çocukların yer aldığı reklamların çocuklara ve yetişkinlere verilen mesajlar, roller ve cinsiyete yönelik ayrımcılık unsurları açısından incelenmesi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (26), 247-279. https://doi.org/10.16878/gsuilet.324859
  • Flouri, E. & Buchanan, A. (2003). What predicts fathers’ involvement with their children? A prospective study of intact families. British Journal of Developmental Psychology, 21, 81-98. https://doi.org/10.1348/026151003321164636
  • Foster, M. D., Young, J. R. & Young, J. L. (2017). Teacher perceptions of parental involvement and the achievement of diverse learners: A meta-analysis. JEEL, 5(4), 1-18.
  • Furnham, A. & Saar, A. (2005). Gender-role stereotyping in adult and children’s televison advertisements: A two-study comparison between Great Britain and Poland. Communication, 30, 73-90. https://doi.org/10.1515/comm.2005.30.1.73
  • Giallo, R., Treyvaud, K., Cooklin, A. & Wade, C. (2013). Mothers’ and fathers’ involvement in home activities with their children: Psychosocial factors and the role of parental self-efficacy. Early Child Development and Care, 183(3-4), 343-359. https://doi.org/10.1080/03004430.2012.711587
  • Goodman, E. S., Ford, C. A., Friedrich, E. A., Ginsburg, K. R., Miller, V. A. & Mirman, J.H. (2021). Frequency of communication about adolescents’ strengths and weaknesses and the parent–adolescent relationship. Applied Developmental Science, 25(3), 260-271. https://doi.org/10.1080/10888691.2019.1594813
  • Gram, M. (2010). Self‐reporting vs. observation: Some cautionary examples from parent/child food shopping behaviour. International Journal of Consumer Studies, 34(4), 394-399. https://doi.org/10.1111/j.1470-6431.2010.00879.x
  • Grossmann, K., Grossmann, K. E., Fremmer-Bombik, E., Kindler, H., Scheuerer- Englisch, H. & Zimmermann, P. (2002). The uniqueness of the child-father attachment relationship: Fathers’ sensitive and challenging play as a pivotal variable in a 16-year longitudinal study. Social development, 11(3), 301-337. https://doi.org/10.1111/1467-9507.00202 Güngörmüş Özkardeş, O. (2010). Baba olmak. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Gürcan, N. ve Kargın, T. (2023). Okulöncesi çocuklarında toplumsal cinsiyet kalıp yargıları: Bir eleştirel okuryazarlık çalışması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (34), 487-511. https://doi.org/10.29000/rumelide.1316247 Harris, J. L., Bargh, J. A. & Brownell, K. D. (2009). Priming effects of television food advertising on eating behavior. Health Psychology, 28(4), 404-413.
  • Harris, K. M. ve Morgan, S. P. (1991). Fathers, sons, and daughters: Differential paternal involvement in parenting. Journal of Marriage and the Family, 53(3), 531-544. https://doi.org/10.2307/352730
  • Hawkins, D. N., Amato, P. R. & King, V. (2007). Nonresident father involvement and adolescent well-being: Father effects or child effects?. American Sociological Review, 72(6), 990-1010. https://doi.org/10.1177/000312240707200607
  • Hossain, Z. & Roopnarine, J. L. (1994). African-American fathers’ involvement in infants: Relationship to their functioning style, support, education, and income. Infant Behavior and Development, 17, 175–184. https://doi.org/10.1016/0163-6383(94)90053-1
  • Ishii Kuntz, M. (1994). Paternal involvement and perception toward fathers' roles: A comparison between Japan and the United States. Journal of Family Issues. 15(1), 30-48. https://doi.org/10.1177/019251394015001002
  • Jacobson, L. (2008). Children and consumer culture in American society. Westport: Praeger Publishers.
  • Kapferer, J. N. (1991), Çocuk ve reklam (çev. Ş. Önder), İstanbul: Afa Yayınları
  • Kaufman, C.E., De Wet, T. & Stadler, J. (2001). Adolescent pregnancy and parenthood in South Africa. Studies in Family Planning, 32(2), 147-160. https://doi.org/10.1111/j.1728-4465.2001.00147.x
  • Keller, H. (2007). Cultures of infancy. Mahwah, NJ: Erlbaum.
  • Kılıç, E. G. (2022). Modern hayatın modern babaları: Toplumsal Anlatıların yeniden üretim aracı olarak reklamlarda babalık kodlarının değişimi/dönüşümü. Pamukkale Üniversitesi İletişim Bilimleri Dergisi, 1(1), 97-114.
  • King, V. (2006). The antecedents and consequences of adolescents’ relationships with stepfathers and nonresident fathers. Journal of Marriage and Family, 68(4), 910- 928. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2006.00304.x Kocatepe, B. ve Bilgi, S. (2018). Toplumsal bir inşa olarak babalık: Annelerin yaşam öykülerinde baba imgesi. Fe Dergi, 10(2), 42-59.
  • Köse, N. (2015). Ergenlerde akran ilişkilerinin mutluluk düzeyine etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(4), 1-6.
  • Kuzucu, Y. (2011). Değişen babalık rolü ve çocuk gelişimine etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(35), 79-89.
  • Lamb, M. E. (1975). Fathers: Forgotten contributors to child development. Human development, 18(4), 245-266. https://doi.org/10.1159/000271493
  • Lamb, M. E., Pleck, J. H., Charnov, E. L. & Levine, J. A. (1987). A biosocialperspective on paternal behavior and involvement. In J. B. Lancaster, J. Altmann,A. S. Rossi, & L.R. Sherrod (Eds.), Parenting across the lifespan: Biosocialdimensions (pp. 111-142). Hawthorne, NY: Aldine.
  • Lamb, M. E., & Tamis-LeMonda, C. S. (2004). The role of the father: An introduction. In M. E. Lamb (Ed.), The role of the father in child development (4th ed., pp. 1–31). John Wiley & Sons, Inc..
  • Lamb, M. E., & Oppenheim, D. (1989). Fatherhood and father-child relationships. Fathers and their families, 11-26.
  • Leader, C. (2019). Dadvertising: Representations of fatherhood in procter & gamble's tide commercials. Communication Culture & Critique, 12(1), 72-89. https://doi.org/10.1093/ccc/tcz002
  • Leavell, A. S., Tamis-LeMonda, C. S., Ruble, D. N., Zosuls, K. M. & Cabrera, N. J. (2012). African American, White and Latino fathers’ activities with their sons and daughters in early childhood. Sex Roles, 66, 53-65. https://doi.org/10.1037/1524-9220.1.2.75
  • Lindsey, E. W. & Mize, J. (2001). Contextual differences in parent–child play: Implications for children’s gender role development. Sex Roles, 44(3/4), 155-176.
  • Lusted, M. A. (2009). Advertising to children, Minnesota: Abdo Publishing Company.
  • Manczak, E. M., Ham, P. J., Sinard, R. N. & Chen, E. (2019). Beyond positive or negative: variability in daily parent-adolescent interaction quality is associated with adolescent emotion dysregulation. Cognition and Emotion, 33(4), 840-847. https://doi.org/10.1080/02699931.2018.1479243
  • Marshall, D., Davis, T., Hogg, M. K., Schneider, T. & Petersen, A. (2014). From overt provider to invisible presence: Discursive shifts in advertising portrayals of the father in Good Housekeeping, 1950–2010. Journal of Marketing Management, 30(15-16), 1654-1679. https://doi.org/10.1080/0267257X.2014.945471
  • Marsiglio, W. (1991). Paternal engagement activities with minor children. Journal of Marriage and the Family, 53(4), 973-986. https://doi.org/10.2307/353001
  • McBride, B. A., Schoppe, S. J. & Rane, T. R. (2002). Child characteristics, parenting stress, and parental involvement: Fathers versus mothers. Journal of Marriage And Family, 64(4), 998-1011. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2002.00998.x
  • McLaren, R. M. & Sillars, A. (2020). Parent and adolescent conversations about hurt: How interaction patterns predict empathic accuracy and perceived understanding. Communication Monographs, 87(3), 312-335. https://doi.org/10.1080/03637751.2020.1722848
  • Mercan, Z. ve Şahin, F. T. (2017). Babalık rolü ve babalık rolü algısı. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(2), 1-10.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Miller, J. L., Lossia, A., Suarez-Rivera, C. & Gros-Louis, J. (2017). Toys that squeak: Toy type impacts quality and quantity of parent–child interactions. First Language, 37(6), 630-647. https://doi.org/10.1177/0142723717714947
  • Mudrick, H. B., Nelson, J. A., Pylypciw, M. & Holub, S. C. (2023). Conflict and negotiation with preschoolers during family meals. Journal of family psychology: JFP: journal of the Division of Family Psychology of the American Psychological Association (Division 43), 37(7), 984–992. https://doi.org/10.1037/fam0001072
  • Mueller, S., Morton, C. R., Johnson, B. K., Sharma, B. & Morris, J. D. (2023). Like the dad in the ad: Testing a conceptual model for new fathers’ responses to dadvertisements. International Journal of Advertising, 42(3), 488-517. https://doi.org/10.1080/02650487.2022.2091377
  • Onur, B. (2005). Türkiye’de çocukluğun tarihi. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Onur, B. ve Güney, N. (2004). Türkiye’de çocuk oyunları: Araştırmalar. Ankara: Kök Yayıncılık
  • Orhun, B. N., Altunöz, Ö. ve Yaylı, A. (2024). Toplumsal cinsiyet rolleri perspektifinden kadınların rekreasyonel faaliyetlere katılımlarına yönelik bir inceleme. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 7(1), 176-190.
  • Ortiz, R., Stile, S. & Brown, C. (1999). Early literacy activities of fathers: Reading and writing with young children. Young Children, 54(5), 16-18.
  • Özdemir B. (2020). Televizyonda yayınlanan gıda reklamlarının çocuklara etkisi uzman görüşlerinin incelenmesi. Akademik Matbuat, 4, 17-40.
  • Özyeşer Cinel, N. ve Tezel Şahin, F. (2021). Babaların ve büyükbabaların çocuklarının hayatına katılım durumları. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 97-127. https://doi.org/10.20493/birtop.883288
  • Pancsofar, N., Vernon-Feagans, L. & Family Life Project Investigators. (2010). Fathers’ early contributions to children's language development in families from low-income rural communities. Early Childhood Research Quarterly, 25(4), 450-463.
  • Papaleontiou-Louca, E. & Al Omari, O. (2020). The (Neglected) role of the father in Children's mental health. New Ideas in Psychology, 59, 100782. https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2020.100782
  • Pougnet, E., Serbin, L. A., Stack, P. M. & Schwartzman, A. E. (2011). Fathers’ influence on children’s cognitive and behavioral functioning: A longitudinal study on Canadian families. Canadian Journal of Behavioral Studies, 43, 173-182. https://doi.org/10.1037/a0023948
  • Powell, G. & Greenhaus, J. (2010). Sex, gender, and decision at the family- work interface. Journal of Management, 36, 1011-1039. https://doi.org/10.1177/0149206309350774
  • Radin, N. & Russell, G. (2014). Increased father participation and child development outcomes. In Fatherhood and family policy (pp. 191-218). Routledge.
  • Raley, S., Bianchi, S.M. & Wang, W. (2012). When do fathers care? Mothers’ economic contribution and fathers’ involvement in child care. American Journal of Sociology, 117, 1422–1459.
  • Roggman, L. A., Boyce, L. K., Cook, G. A., Christiansen, K. & Jones, D. (2007). Playing with daddy: Social toy play, early head start and developmental outcomes. Fathering: A Journal of Theory, Research and Practice about Men as Fathers, 2(1), 83-109.
  • Rozen, I. (2013). The impact of emotional appeal and the media context on the effectiveness of commercials for not-for-profit and for-profit brands. Journal of Marketing Communications, 19(3), 198-214. https://doi.org/10.1080/13527266.2011.619555
  • Saltuk Yaman, E. (2018). Reklamlarda çocuğun tüketici olarak sosyalleşmesi örneği: Danone sütlü atıştırmalık reklamının göstergebilimsel incelemesi. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 1(1), 70-83.
  • Seçer, Z. (2021). Anne baba çocuk ilişkisi. Anne Baba Eğitimi İçinde. Erişim Adresi: https://cdnacikogretim.istanbul.edu.tr/auzefcontent/20_21_Guz/anne_baba_egitimi/5/index.html
  • Segal, L. (1993). Changing men: Masculinities in context. Theory and society, 625-641.
  • Sixsmith, R. & Furnham, A. (2010). A content analysis of British food advertisements aimed at children and adults. Health Promotion International, 25(1), 24-32. https://doi.org/10.1093/heapro/dap045
  • Solak, B. B. (2017). Televizyon reklamlarında mizah ve mizahi karakter kullanımı: Banka reklamlarına yönelik analiz. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 1(2), 170-190.
  • StGeorge, J., Fletcher, R. & Palazzi, K. (2016). Comparing fathers’ physical and toy play and links to child behaviour: An exploratory study. Infant and Child Development, 26, 1–22. https://doi.org/10.1002/icd.1958
  • Şentürk, M. ve Turğut, M. (2011). Televizyon programları, reklamlar ve çocuklar. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 27(27), 63-88.
  • Telli, A. A. (2014). 3-6 yaş grubu çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi), Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Tezel Şahin, F. (2007). Sosyal değişim sürecinde değişen baba rolü. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 1015, 765-773.
  • Tezel Şahin, F., Akıncı Coşgun, A. ve Aydın Kılıç, Z. N. (2017). Babaların çocuklarıyla vakit geçirme durumlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 319-343.
  • Tomopoulos, S., Dreyer, B. P., Tamis-LeMonda, C., Flynn, V., Rovira, I., Tineo, W. & Mendelsohn, A. L. (2006). Books, toys, parent-child interaction, and development in young Latino children. Ambulatory Pediatrics, 6(2), 72-78. https://doi.org/10.1016/j.ambp.2005.10.001
  • Tosun, P., Sezgin, S. ve Uray, N. (2019). Pazarlama biliminde duygu ve duygu durumu kavramları için baz alınmış teoriler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1832-1851. https://doi.org/10.17755/esosder.562236
  • Tsichla, E. (2020). The changing roles of gender in advertising: Past, present, and future. Contemporary Southeastern Europe, 7(2), 28-44.
  • Tümkaya, S. ve Türkmenoğlu, M. (2021). İlkokul dönemi çocukların babalarının aile katılımına ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50(229), 269-294.
  • Türkoğlu, B., Çeliköz, N. ve Uslu, M. (2013). 3-6 yaş aralığında çocuğu olan babaların nitelikli zaman algılarına dair görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 54- 71.
  • Türkoğlu, D. ve Gültekin Akduman, G. (2016). Okul öncesi dönem çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ile çocuklarının sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(03), 224-241.
  • Uluyağcı, C. ve Yılmaz, A. (2007). Televizyon reklamlarında çocuğa ilişkin toplumsal cinsiyet rollerinin sunumu. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (6), 141-157.
  • Uyanık, Ö., Kaya, Ü. Ü., İnal Kızıltepe, G. ve Yaşar, M. C. (2015). Çocuğu okul öncesi eğitim kurumuna devam eden babaların çocukları ile olan ilişkilerinin incelenmesi. Kuramsal Eğitim bilim Dergisi, 9(4), 515-531.
  • Uzun, H. ve Baran, G. (2019). Babaların okul öncesi dönemdeki çocuklarıyla ilişkisinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-60. https://doi.org/10.17860/mersinefd.518207
  • Ünlü-Çetin, Ş. & Olgan, R. (2018). He said, she said, but what do they say?: Young children’s perceptions of father involvement. Early Child Development and Care, 188(3), 251-263. https://doi.org/10.1080/03004430.2016.1212190
  • Üstündağ, A. (2021). Reklamlardaki baba figürlerinin gelişimsel açıdan incelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 875-888.
  • Varol, E. (2023). Bir tüketim nesnesi olarak mutluluk: mutluluğun reklamlarda kullanılması üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Walker, T, & Gangadharbatla, H. (2019). Dadvertising: The rise of ınvolved fatherhood in contemporary american advertising. Advertising & Society Quarterly, 20(4). https://doi.org/10.1353/asr.2019.0027
  • Weinberger, M. G., Gulas, C. S., & Weinberger, M. F. (2015). Looking in through outdoor: A sociocultural and historical perspective on the evolution of advertising humour. International Journal of Advertising, 34, 447–472.
  • White, N. R. (1994). About fathers: Masculinity and the social construction of fatherhood. Journal of Sociology, 30(2), 119-131. https://doi.org/10.1177/144078339403000202
  • Yağan Güder, S. ve Alabay, E. (2015). 4-6 yaş okul öncesi dönem çocuklarının bakış açısıyla babaları. Presented at the 4. Uluslararası Okul Öncesi Eğitimi Kongresi, 02.09.2015- 05.09.2015. Ankara.
  • Yavuzer, H. (2018). Çocuğu tanımak ve anlamak. (15.baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yörükoğlu, A. (2000). Değişen toplumda aile ve çocuk (4. baskı). İstanbul: Özgür Yayınları.

TÜRK BASININDA YER ALAN DİJİTAL REKLAMLARDA BABA-ÇOCUK ETKİLEŞİMİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 360 - 379, 05.06.2025

Büşra Nur Musuloğlu , Elif Ayça Mamuk , İrem Hazal Taş , Fulya Gökçeler , Hatice Hilal Karagül , Erhan Alabay

Öz

Çocuğun gelişimi üzerinde baba-çocuk etkileşimi önemli bir faktördür. Babalık rolünü etkileyen faktörlerden biri de medyadır. Medya haber ve içerik aktarımının yanı sıra toplumsal rollerin aktarımına da katkı sağlamaktadır. Babanın çocuk üzerindeki etkisi, rolleri uzun yıllar göz ardı edilse de son yıllarda yapılan araştırmalar babaların anneler kadar ebeveynlik kavramı açısından önemli olduğunu vurgulamaktadır. Bu nedenle görsel basında yansıtılan baba rolü ve baba- çocuk etkileşimini analiz etmek önemlidir. Bu araştırmanın amacı, Türk basınındaki görsel reklamlardaki baba-çocuk etkileşiminin incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan temel nitel araştırma modelinden yararlanılmıştır. Araştırma kapsamına 1 Ocak 2022- 31 Aralık 2022 tarihleri arasında yayınlanan ve reklam içeriğinde baba ve çocuk rolünün açıkça gözlemlendiği 50 reklam dahil edilmiştir. Çalışmada araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan “Reklamlardaki Baba-Çocuk Etkileşim Doküman Analiz Formu” veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veri analizi sonucunda baba-çocuk etkileşiminin olduğu reklam filmlerin başında gıda ve alışveriş şirketlerinin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Babaların genelde erkek çocuklara kıyasla daha çok kız çocukları ile reklam filminde görüldüğü, çoğunlukla oyun oynayan ve eğlendiren/güldüren rolde olduğu tespit edilmiştir. Baba çocuk etkileşiminde babalar genellikle materyal kullanma eğiliminde olup, oyuncakları iletişim aracı olarak kullanmaktadırlar. Reklamlarda baba- çocuk haricinde başka kişiler de bulunmakta ve bu kişinin genellikle anne olduğu görülmektedir. Ayrıca reklamlarda, baba daha çok okul dönemi çocuklarla birlikte rol aldığı, bebeklik ya da ergenlik döneminde olan çocuklarla birlikte görüldüğü reklam sayısının oldukça az olduğu saptanmıştır. Baba-çocuk etkileşiminin daha çok evin içinde olduğu ve hem çocuğun hem de babanın çoğunlukla mutlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda baba-çocuk ilişkisinin reklamlarda olumlu yansıtıldığı, cinsiyet rollerinin vurgulandığı ve buna uygun görsellerle desteklendiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Baba baba-çocuk etkileşimi çocuk reklam görsel medya.

Etik Beyan

Doç. Dr. Erhan ALABAY'ın sorumlu, Büşra Nur MUSULOĞLU, Elif Ayça DEVECİ, İrem Hazal TAŞ, Fulya GÖKÇELER ve Hatice Hilal KARAGÜL'ün yardımcı araştırmacı olduğu 23/485 kayıt numaralı "Türk Basınındaki Görsel Reklamlarda Baba-Çocuk Etkileşiminin İncelenmesi" başlıklı proje önerisi 11.08.2023 tarihli toplantıda değerlendirilmiş ve etik açıdan uygun bulunmuştur.

Kaynakça

  • AÇEV (2017). Türkiye’de babalığı anlamak serisi I: Türkiye’de ilgili babalık ve belirleyicileri ana raporu. İstanbul.
  • Akar, T. ve Aksoy, A. (2018). Çocukların anne babalarına yönelik algılarının toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 31-46. https://doi.org/10.26466/opus.724644
  • Akgöz-Aktaş, G. (2017). Baba katılımı ve çocuk uyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi: Annelik bekçiliği ve evlilik uyumunun etkisi. (Yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
  • Aksoy, A. B., ve Gür, Ç. (2008). Ortadoğu ülkelerinde aile yapısı ve çocuğa bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 49-60.
  • Aksoy, P. (2020). Aile içi ilişkiler ve iletişim. G. Baran (Editör), Aile yaşam dinamiği içinde (69-103). (3.Baskı). Ankara: Pelikan.
  • Alabay, E. (2023). Medyada toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Bebek bezi reklamlarının incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 233-258. https://doi.org/10.18037/ausbd.1272596
  • Aldous, J., Mulligan, G. M. & Bjarnason, T. (1998). Fathering over time: What makes the difference? Journal of Marriage and the Family, 60(4), 809-820. https://doi.org/10.2307/353626
  • Amato, P. R. (1989). Who cares for children in public places? Naturalistic observation of male and female caretakers. Journal of Marriage and Family, 51(4), 981-990. https://doi.org/10.2307/353210
  • Anderson, S., Roggman, L. A., Innocenti, M. S. & Cook, G. A. (2013). Dads’ parenting interactions with children: Checklist of observations linked to outcomes (PICCOLO-D). Infant Mental Health Journal, 34, 339–351. https://doi.org/10.1002/imhj.21390
  • Aydemir, M. A. ve Tecim, E. (2012). Türk toplumunda aile ve dinin sosyal sermaye potansiyeli. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 43-59.
  • Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
  • Bargh, J. A. & Morsella, E. (2008). The unconscious mind. Perspectives On Psychological Science, 3(1), 73-79. https://doi.org/10.1111/j.1745-6916.2008.0006
  • Barker, B., Iles, J. E., & Ramchandani, P. G. (2017). Fathers, fathering and child psychopathology. Current Opinion in Psychology, 15, 87-92. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2017.02.015
  • Barnett, R. C., & Baruch, G. K. (1987). Determinants of fathers' participation in family work. Journal of Marriage and the Family, 49(1), 29-40. https://doi.org/10.2307/352667
  • Başfırıncı, Ç., Ergül, B. ve Özgüden, B. (2018). İzleyici gözünden toplumsal cinsiyete meydan okuyan reklamlar. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 20, 199-216. https://doi.org/10.18092/ulikidince.356369
  • Bawadi, A. H., Qandil, A. M., Al-Hamdan, Z. M. & Mahallawi, H. H. (2015). The role of fathers during pregnancy: A qualitative exploration of arabic fathers’ beliefs. Midwifery, 32,75-80. https://doi.org/10.1016/j.midw.2015.10.006
  • Bayhan, V. (2012). Beden sosyolojisi ve toplumsal cinsiyet. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 63, 147-164.
  • Belsky, J., Spanier, B. & Rovine, M. (1983). Stability and change in marriage across the transition to parenthood. Journal of Marriage and the Family, 48, 567-583. https://doi.org/10.2307/352329
  • Bergen, D., Hutchinson, K., Nolan, J. T. & Weber, D. (2009). Effects of infant-parent play with a technology-enhanced toy: Affordance-related actions and communicative interactions. Journal of Research in Childhood Education, 24(1), 1-17. https://doi.org/10.1080/02568540903439342
  • Bogossian, A., King, G., Lach, L. M., Currie, M., Nicholas, D., McNeill, T. & Saini, M. (2019). Father involvement in the context of childhood neurodisability research: a scoping review. Disability and Rehabilitation, 41(1), 110-124. https://doi.org/10.1080/09638288.2017.1370497
  • Bozyiğit, S. ve Madran, C. (2018). Çocukların çevre bilinçli tüketici olarak sosyalleşmesinde annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 173-196.
  • Cabrera, N., Fitzgerald, H. E., Bradley, R. H. & Roggman, L. (2007). Modeling the dynamics of paternal influences on children over the life course. Applied Developmental Science, 11, 1–5. https://doi.org/10.1080/10888690701762027.
  • Cabrera, N. J., Fitzgerald, H. E., Bradley, R. H. & Roggman, L. (2014). The ecology of father‐child relationships: An expanded model. Journal of Family Theory & Review, 6(4), 336-354. https://doi.org/10.1111/jftr.12054.
  • Camacho-Thompson, D. E., Gonzales, N. A. & Tein, J. Y. (2019). Parental academic involvement across adolescence contextualized by gender and parenting practices. School Psychology, 34(4), 386-397. https://doi.org/10.1037/spq0000319.
  • Cano, T., Perales, F. & Baxter, J. (2019). A matter of time: Father involvement and child cognitive outcomes. Journal of Marriage and Family, 81(1), 164-184. https://doi.org/10.1111/jomf.12532
  • Chang, S., Wang, J., Cheng, L., Guo, M., Wang, L. & Kong, P. (2020). Family dinner and the happiness of chinese adolescents: Identifying mediators and moderators. Journal of Youth and Adolescence, 49(8), 1674–1686. https://doi.org/10.1007/s10964-020-01275-1
  • Chou, J. L., Cooper-Sadlo, S., Diamond, R. M., Muruthi, B. A. & Beeler-Stinn, S. (2020). Anexploration of mothers’successful completionof family-centered residential substance use treat-ment. Family Process, 59(3), 1113–1127. https://doi.org/10.1111/famp.12501.
  • Cook, G. A., Roggman, L. A. & Boyce, L. K. (2011). Fathers’ and mothers’ cognitive stimulation in early play with toddlers: Predictors of 5th grade reading and math. Family Science, 2, 131–145. https://doi.org/10.1080/19424620.2011.640559
  • Craig, L. (2006). Does father care mean fathers share? A comparison of how mothers and fathers in intact families spend time with children. Gender & Society, 20(2), 259-281. https://doi.org/10.1177/0891243205285212.
  • Curtiss, S. L., McBride, B. A., Uchima, K., Laxman, D. J., Santos, R. M., Weglarz-Ward, J. & Kern, J. (2021). Understanding provider attitudes regarding father involvement in early intervention. Topics in Early Childhood Special Education, 41(2), 147-159. https://doi.org/10.1177/0271121419844829.
  • Çeler, Z. (2012). Annenin serüveni: Kadının anne olarak toplumsal kurgulanışı. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 63, 165-181.
  • Çiftçi, O. (1991). Çocuğun sosyalleşmesinde ailenin rolü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2(2). 19-21. https://doi.org/10.21560/spcd.51675
  • De Jans, S., Van de Sompel, D., Hudders, L. & Cauberghe, V. (2019). Advertising targeting young children: an overview of 10 years of research (2006–2016). International Journal of Advertising, 38(2), 173-206. https://doi.org/10.1080/02650487.2017.1411056
  • Değirmencioğlu, S. M. (2010). Medyada çocuk emeği ve reklamların çocuk işçileri. Kemal İ.(der.), Türkiye’de Çocuk Emeği içinde (313-329), Ankara: Ütopya Yayınları.
  • Dette-Hagenmeyer, D. E., Erzinger, A. B. & Reichle, B. (2014). The changing role of the father in the family. European Journal of Developmental Psychology, 11(2), 129-135. https://doi.org/10.1080/17405629.2014.883313
  • Dilber, F. ve Dilber, A. (2018). Çocukların beslenme alışkanlıklarına gıda reklamlarının etkisi: Karaman ili alan araştırması. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 150-178. https://www.alfarabijournal.com/index.php/pub/article/view/212
  • Doğan, N. ve Dudu Kahraman, E. (2023). Toplumsal cinsiyet rollerini tersinden anlamlandırmak: Babalık ve erkeklik rolünün reklamlar üzerinden analizi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (36), 809-824. https://doi.org/10.29000/rumelide.1369120
  • Downer, J. T. & Mendez, J. L. (2005). African American father involvement and preschool children's school readiness. Early Education and Development, 16(3), 317-340. http://dx.doi.org/10.1207/s15566935eed1603_2
  • Durgel, E. ve Yağmurlu, B. (2014). Türk göçmen ailelerde sosyalleştirme hedefleri ve ana babalık: Okul öncesi döneme detaylı bakış. Türk Psikoloji Yazıları, 17(34), 3-12.
  • Evan, J. R. (2015). Defining dad: Media depiction of the modern father in print advertising. [Master's Theses]. Louisiana State University and Agricultural and Mechanical College.
  • Eyüboğlu, A., Özar, Ş. ve Tanrıöver, H. T. (2000). Kentlerde yaşayan kadınların iş yaşamına katılım sorunlarının sosyo-ekonomik ve kültürel boyutları. Başbakanlık K.S.S.G.M. Yayınları. Ankara: Cem Web Ofset.
  • Ezmeci, F., Çoban Söylemez, E. T., Akgül, E. ve Akman, B. (2017). Çocukların yer aldığı reklamların çocuklara ve yetişkinlere verilen mesajlar, roller ve cinsiyete yönelik ayrımcılık unsurları açısından incelenmesi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (26), 247-279. https://doi.org/10.16878/gsuilet.324859
  • Flouri, E. & Buchanan, A. (2003). What predicts fathers’ involvement with their children? A prospective study of intact families. British Journal of Developmental Psychology, 21, 81-98. https://doi.org/10.1348/026151003321164636
  • Foster, M. D., Young, J. R. & Young, J. L. (2017). Teacher perceptions of parental involvement and the achievement of diverse learners: A meta-analysis. JEEL, 5(4), 1-18.
  • Furnham, A. & Saar, A. (2005). Gender-role stereotyping in adult and children’s televison advertisements: A two-study comparison between Great Britain and Poland. Communication, 30, 73-90. https://doi.org/10.1515/comm.2005.30.1.73
  • Giallo, R., Treyvaud, K., Cooklin, A. & Wade, C. (2013). Mothers’ and fathers’ involvement in home activities with their children: Psychosocial factors and the role of parental self-efficacy. Early Child Development and Care, 183(3-4), 343-359. https://doi.org/10.1080/03004430.2012.711587
  • Goodman, E. S., Ford, C. A., Friedrich, E. A., Ginsburg, K. R., Miller, V. A. & Mirman, J.H. (2021). Frequency of communication about adolescents’ strengths and weaknesses and the parent–adolescent relationship. Applied Developmental Science, 25(3), 260-271. https://doi.org/10.1080/10888691.2019.1594813
  • Gram, M. (2010). Self‐reporting vs. observation: Some cautionary examples from parent/child food shopping behaviour. International Journal of Consumer Studies, 34(4), 394-399. https://doi.org/10.1111/j.1470-6431.2010.00879.x
  • Grossmann, K., Grossmann, K. E., Fremmer-Bombik, E., Kindler, H., Scheuerer- Englisch, H. & Zimmermann, P. (2002). The uniqueness of the child-father attachment relationship: Fathers’ sensitive and challenging play as a pivotal variable in a 16-year longitudinal study. Social development, 11(3), 301-337. https://doi.org/10.1111/1467-9507.00202 Güngörmüş Özkardeş, O. (2010). Baba olmak. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Gürcan, N. ve Kargın, T. (2023). Okulöncesi çocuklarında toplumsal cinsiyet kalıp yargıları: Bir eleştirel okuryazarlık çalışması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (34), 487-511. https://doi.org/10.29000/rumelide.1316247 Harris, J. L., Bargh, J. A. & Brownell, K. D. (2009). Priming effects of television food advertising on eating behavior. Health Psychology, 28(4), 404-413.
  • Harris, K. M. ve Morgan, S. P. (1991). Fathers, sons, and daughters: Differential paternal involvement in parenting. Journal of Marriage and the Family, 53(3), 531-544. https://doi.org/10.2307/352730
  • Hawkins, D. N., Amato, P. R. & King, V. (2007). Nonresident father involvement and adolescent well-being: Father effects or child effects?. American Sociological Review, 72(6), 990-1010. https://doi.org/10.1177/000312240707200607
  • Hossain, Z. & Roopnarine, J. L. (1994). African-American fathers’ involvement in infants: Relationship to their functioning style, support, education, and income. Infant Behavior and Development, 17, 175–184. https://doi.org/10.1016/0163-6383(94)90053-1
  • Ishii Kuntz, M. (1994). Paternal involvement and perception toward fathers' roles: A comparison between Japan and the United States. Journal of Family Issues. 15(1), 30-48. https://doi.org/10.1177/019251394015001002
  • Jacobson, L. (2008). Children and consumer culture in American society. Westport: Praeger Publishers.
  • Kapferer, J. N. (1991), Çocuk ve reklam (çev. Ş. Önder), İstanbul: Afa Yayınları
  • Kaufman, C.E., De Wet, T. & Stadler, J. (2001). Adolescent pregnancy and parenthood in South Africa. Studies in Family Planning, 32(2), 147-160. https://doi.org/10.1111/j.1728-4465.2001.00147.x
  • Keller, H. (2007). Cultures of infancy. Mahwah, NJ: Erlbaum.
  • Kılıç, E. G. (2022). Modern hayatın modern babaları: Toplumsal Anlatıların yeniden üretim aracı olarak reklamlarda babalık kodlarının değişimi/dönüşümü. Pamukkale Üniversitesi İletişim Bilimleri Dergisi, 1(1), 97-114.
  • King, V. (2006). The antecedents and consequences of adolescents’ relationships with stepfathers and nonresident fathers. Journal of Marriage and Family, 68(4), 910- 928. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2006.00304.x Kocatepe, B. ve Bilgi, S. (2018). Toplumsal bir inşa olarak babalık: Annelerin yaşam öykülerinde baba imgesi. Fe Dergi, 10(2), 42-59.
  • Köse, N. (2015). Ergenlerde akran ilişkilerinin mutluluk düzeyine etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(4), 1-6.
  • Kuzucu, Y. (2011). Değişen babalık rolü ve çocuk gelişimine etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(35), 79-89.
  • Lamb, M. E. (1975). Fathers: Forgotten contributors to child development. Human development, 18(4), 245-266. https://doi.org/10.1159/000271493
  • Lamb, M. E., Pleck, J. H., Charnov, E. L. & Levine, J. A. (1987). A biosocialperspective on paternal behavior and involvement. In J. B. Lancaster, J. Altmann,A. S. Rossi, & L.R. Sherrod (Eds.), Parenting across the lifespan: Biosocialdimensions (pp. 111-142). Hawthorne, NY: Aldine.
  • Lamb, M. E., & Tamis-LeMonda, C. S. (2004). The role of the father: An introduction. In M. E. Lamb (Ed.), The role of the father in child development (4th ed., pp. 1–31). John Wiley & Sons, Inc..
  • Lamb, M. E., & Oppenheim, D. (1989). Fatherhood and father-child relationships. Fathers and their families, 11-26.
  • Leader, C. (2019). Dadvertising: Representations of fatherhood in procter & gamble's tide commercials. Communication Culture & Critique, 12(1), 72-89. https://doi.org/10.1093/ccc/tcz002
  • Leavell, A. S., Tamis-LeMonda, C. S., Ruble, D. N., Zosuls, K. M. & Cabrera, N. J. (2012). African American, White and Latino fathers’ activities with their sons and daughters in early childhood. Sex Roles, 66, 53-65. https://doi.org/10.1037/1524-9220.1.2.75
  • Lindsey, E. W. & Mize, J. (2001). Contextual differences in parent–child play: Implications for children’s gender role development. Sex Roles, 44(3/4), 155-176.
  • Lusted, M. A. (2009). Advertising to children, Minnesota: Abdo Publishing Company.
  • Manczak, E. M., Ham, P. J., Sinard, R. N. & Chen, E. (2019). Beyond positive or negative: variability in daily parent-adolescent interaction quality is associated with adolescent emotion dysregulation. Cognition and Emotion, 33(4), 840-847. https://doi.org/10.1080/02699931.2018.1479243
  • Marshall, D., Davis, T., Hogg, M. K., Schneider, T. & Petersen, A. (2014). From overt provider to invisible presence: Discursive shifts in advertising portrayals of the father in Good Housekeeping, 1950–2010. Journal of Marketing Management, 30(15-16), 1654-1679. https://doi.org/10.1080/0267257X.2014.945471
  • Marsiglio, W. (1991). Paternal engagement activities with minor children. Journal of Marriage and the Family, 53(4), 973-986. https://doi.org/10.2307/353001
  • McBride, B. A., Schoppe, S. J. & Rane, T. R. (2002). Child characteristics, parenting stress, and parental involvement: Fathers versus mothers. Journal of Marriage And Family, 64(4), 998-1011. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2002.00998.x
  • McLaren, R. M. & Sillars, A. (2020). Parent and adolescent conversations about hurt: How interaction patterns predict empathic accuracy and perceived understanding. Communication Monographs, 87(3), 312-335. https://doi.org/10.1080/03637751.2020.1722848
  • Mercan, Z. ve Şahin, F. T. (2017). Babalık rolü ve babalık rolü algısı. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(2), 1-10.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Miller, J. L., Lossia, A., Suarez-Rivera, C. & Gros-Louis, J. (2017). Toys that squeak: Toy type impacts quality and quantity of parent–child interactions. First Language, 37(6), 630-647. https://doi.org/10.1177/0142723717714947
  • Mudrick, H. B., Nelson, J. A., Pylypciw, M. & Holub, S. C. (2023). Conflict and negotiation with preschoolers during family meals. Journal of family psychology: JFP: journal of the Division of Family Psychology of the American Psychological Association (Division 43), 37(7), 984–992. https://doi.org/10.1037/fam0001072
  • Mueller, S., Morton, C. R., Johnson, B. K., Sharma, B. & Morris, J. D. (2023). Like the dad in the ad: Testing a conceptual model for new fathers’ responses to dadvertisements. International Journal of Advertising, 42(3), 488-517. https://doi.org/10.1080/02650487.2022.2091377
  • Onur, B. (2005). Türkiye’de çocukluğun tarihi. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Onur, B. ve Güney, N. (2004). Türkiye’de çocuk oyunları: Araştırmalar. Ankara: Kök Yayıncılık
  • Orhun, B. N., Altunöz, Ö. ve Yaylı, A. (2024). Toplumsal cinsiyet rolleri perspektifinden kadınların rekreasyonel faaliyetlere katılımlarına yönelik bir inceleme. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 7(1), 176-190.
  • Ortiz, R., Stile, S. & Brown, C. (1999). Early literacy activities of fathers: Reading and writing with young children. Young Children, 54(5), 16-18.
  • Özdemir B. (2020). Televizyonda yayınlanan gıda reklamlarının çocuklara etkisi uzman görüşlerinin incelenmesi. Akademik Matbuat, 4, 17-40.
  • Özyeşer Cinel, N. ve Tezel Şahin, F. (2021). Babaların ve büyükbabaların çocuklarının hayatına katılım durumları. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 97-127. https://doi.org/10.20493/birtop.883288
  • Pancsofar, N., Vernon-Feagans, L. & Family Life Project Investigators. (2010). Fathers’ early contributions to children's language development in families from low-income rural communities. Early Childhood Research Quarterly, 25(4), 450-463.
  • Papaleontiou-Louca, E. & Al Omari, O. (2020). The (Neglected) role of the father in Children's mental health. New Ideas in Psychology, 59, 100782. https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2020.100782
  • Pougnet, E., Serbin, L. A., Stack, P. M. & Schwartzman, A. E. (2011). Fathers’ influence on children’s cognitive and behavioral functioning: A longitudinal study on Canadian families. Canadian Journal of Behavioral Studies, 43, 173-182. https://doi.org/10.1037/a0023948
  • Powell, G. & Greenhaus, J. (2010). Sex, gender, and decision at the family- work interface. Journal of Management, 36, 1011-1039. https://doi.org/10.1177/0149206309350774
  • Radin, N. & Russell, G. (2014). Increased father participation and child development outcomes. In Fatherhood and family policy (pp. 191-218). Routledge.
  • Raley, S., Bianchi, S.M. & Wang, W. (2012). When do fathers care? Mothers’ economic contribution and fathers’ involvement in child care. American Journal of Sociology, 117, 1422–1459.
  • Roggman, L. A., Boyce, L. K., Cook, G. A., Christiansen, K. & Jones, D. (2007). Playing with daddy: Social toy play, early head start and developmental outcomes. Fathering: A Journal of Theory, Research and Practice about Men as Fathers, 2(1), 83-109.
  • Rozen, I. (2013). The impact of emotional appeal and the media context on the effectiveness of commercials for not-for-profit and for-profit brands. Journal of Marketing Communications, 19(3), 198-214. https://doi.org/10.1080/13527266.2011.619555
  • Saltuk Yaman, E. (2018). Reklamlarda çocuğun tüketici olarak sosyalleşmesi örneği: Danone sütlü atıştırmalık reklamının göstergebilimsel incelemesi. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 1(1), 70-83.
  • Seçer, Z. (2021). Anne baba çocuk ilişkisi. Anne Baba Eğitimi İçinde. Erişim Adresi: https://cdnacikogretim.istanbul.edu.tr/auzefcontent/20_21_Guz/anne_baba_egitimi/5/index.html
  • Segal, L. (1993). Changing men: Masculinities in context. Theory and society, 625-641.
  • Sixsmith, R. & Furnham, A. (2010). A content analysis of British food advertisements aimed at children and adults. Health Promotion International, 25(1), 24-32. https://doi.org/10.1093/heapro/dap045
  • Solak, B. B. (2017). Televizyon reklamlarında mizah ve mizahi karakter kullanımı: Banka reklamlarına yönelik analiz. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 1(2), 170-190.
  • StGeorge, J., Fletcher, R. & Palazzi, K. (2016). Comparing fathers’ physical and toy play and links to child behaviour: An exploratory study. Infant and Child Development, 26, 1–22. https://doi.org/10.1002/icd.1958
  • Şentürk, M. ve Turğut, M. (2011). Televizyon programları, reklamlar ve çocuklar. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 27(27), 63-88.
  • Telli, A. A. (2014). 3-6 yaş grubu çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi), Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Tezel Şahin, F. (2007). Sosyal değişim sürecinde değişen baba rolü. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 1015, 765-773.
  • Tezel Şahin, F., Akıncı Coşgun, A. ve Aydın Kılıç, Z. N. (2017). Babaların çocuklarıyla vakit geçirme durumlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 319-343.
  • Tomopoulos, S., Dreyer, B. P., Tamis-LeMonda, C., Flynn, V., Rovira, I., Tineo, W. & Mendelsohn, A. L. (2006). Books, toys, parent-child interaction, and development in young Latino children. Ambulatory Pediatrics, 6(2), 72-78. https://doi.org/10.1016/j.ambp.2005.10.001
  • Tosun, P., Sezgin, S. ve Uray, N. (2019). Pazarlama biliminde duygu ve duygu durumu kavramları için baz alınmış teoriler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1832-1851. https://doi.org/10.17755/esosder.562236
  • Tsichla, E. (2020). The changing roles of gender in advertising: Past, present, and future. Contemporary Southeastern Europe, 7(2), 28-44.
  • Tümkaya, S. ve Türkmenoğlu, M. (2021). İlkokul dönemi çocukların babalarının aile katılımına ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50(229), 269-294.
  • Türkoğlu, B., Çeliköz, N. ve Uslu, M. (2013). 3-6 yaş aralığında çocuğu olan babaların nitelikli zaman algılarına dair görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 54- 71.
  • Türkoğlu, D. ve Gültekin Akduman, G. (2016). Okul öncesi dönem çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ile çocuklarının sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(03), 224-241.
  • Uluyağcı, C. ve Yılmaz, A. (2007). Televizyon reklamlarında çocuğa ilişkin toplumsal cinsiyet rollerinin sunumu. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (6), 141-157.
  • Uyanık, Ö., Kaya, Ü. Ü., İnal Kızıltepe, G. ve Yaşar, M. C. (2015). Çocuğu okul öncesi eğitim kurumuna devam eden babaların çocukları ile olan ilişkilerinin incelenmesi. Kuramsal Eğitim bilim Dergisi, 9(4), 515-531.
  • Uzun, H. ve Baran, G. (2019). Babaların okul öncesi dönemdeki çocuklarıyla ilişkisinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-60. https://doi.org/10.17860/mersinefd.518207
  • Ünlü-Çetin, Ş. & Olgan, R. (2018). He said, she said, but what do they say?: Young children’s perceptions of father involvement. Early Child Development and Care, 188(3), 251-263. https://doi.org/10.1080/03004430.2016.1212190
  • Üstündağ, A. (2021). Reklamlardaki baba figürlerinin gelişimsel açıdan incelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 875-888.
  • Varol, E. (2023). Bir tüketim nesnesi olarak mutluluk: mutluluğun reklamlarda kullanılması üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Walker, T, & Gangadharbatla, H. (2019). Dadvertising: The rise of ınvolved fatherhood in contemporary american advertising. Advertising & Society Quarterly, 20(4). https://doi.org/10.1353/asr.2019.0027
  • Weinberger, M. G., Gulas, C. S., & Weinberger, M. F. (2015). Looking in through outdoor: A sociocultural and historical perspective on the evolution of advertising humour. International Journal of Advertising, 34, 447–472.
  • White, N. R. (1994). About fathers: Masculinity and the social construction of fatherhood. Journal of Sociology, 30(2), 119-131. https://doi.org/10.1177/144078339403000202
  • Yağan Güder, S. ve Alabay, E. (2015). 4-6 yaş okul öncesi dönem çocuklarının bakış açısıyla babaları. Presented at the 4. Uluslararası Okul Öncesi Eğitimi Kongresi, 02.09.2015- 05.09.2015. Ankara.
  • Yavuzer, H. (2018). Çocuğu tanımak ve anlamak. (15.baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yörükoğlu, A. (2000). Değişen toplumda aile ve çocuk (4. baskı). İstanbul: Özgür Yayınları.
Toplam 123 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Reklam Araştırmaları, Reklam Çözümlemesi
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALESİ
Yazarlar

Büşra Nur Musuloğlu 0000-0001-8173-8282

Elif Ayça Mamuk 0009-0009-9797-9342

İrem Hazal Taş 0000-0002-9323-0782

Fulya Gökçeler 0000-0003-2492-9271

Hatice Hilal Karagül 0000-0001-9954-7708

Erhan Alabay 0000-0003-4025-2352

Yayımlanma Tarihi 5 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 30 Aralık 2024
Kabul Tarihi 9 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Musuloğlu, B. N., Mamuk, E. A., Taş, İ. H., Gökçeler, F., vd. (2025). TÜRK BASININDA YER ALAN DİJİTAL REKLAMLARDA BABA-ÇOCUK ETKİLEŞİMİNİN İNCELENMESİ. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 10(1), 360-379. https://doi.org/10.47107/inifedergi.1610371
 Kapak Resmi İndir