Gulâm Huseyn Sâidî’s novel The Cannon, one of the most important figures of Iranian literature, is a literary work that allows us to interpret the historical narratives of the transition period of Iranian history to the Constitutionalism in a different context. In the 19th century historical conditions, Sâidî depicts the effects of the Constitutional Monarchy period in the Azerbaijan region of today’s Iran and deals with change through the metaphor of the Cannon. The Cannon metaphor, which is at the center of the narrative in the novel, represents both the innovations of the era and the opposition of the people against the innovations of the era. The novel, which deals with an important period in Iranian history, focuses on the impact of political economy transformations on social processes. The novel, which deals with Iran’s northern neighbor Tsarist Russia’s policy of expanding its sphere of influence as a colonial power, reveals the dynamics of the transformations caused by the Eurocentric capitalist economy in the region through Russia. In this respect, Sāidī’s novel is not only a literary work but also an important source that sheds light on a historical period. This article aims to relate the social and political transformations to macro-historical conditions by analyzing Ghulām Huseyn Sāidī’s novel The Cannon in relation to Iran’s transition to the Constitutional Monarchy period. In this context, the study examines the colonialist influence of Tsarist Russia in Iran within the context of its policies in the northwestern Azerbaijan region of Iran, where the plot of the novel takes place.
Iran Tsarist Russia Iranian Azerbaijan Constitutional Period Gholam Hossein Saedi.
İran edebiyatının önemli isimlerinden Gulâm Huseyn Sâidî’nin Top adlı romanı, İran tarihinin meşrutiyete geçiş dönemine ilişkin tarihsel anlatıları farklı bir bağlamda yorumlama imkânı tanıyan edebi bir eserdir. 19. yüzyıl tarihsel koşullarında günümüz İranı’nın Azerbaycan bölgesinde Meşrutiyet döneminin etkilerini tasvir eden Sâidî romanında değişimi top metaforu ile işlemektedir. Romanda anlatının merkezinde bulunan top metaforu hem çağın yeniliklerini hem de halkın çağın yeniliklerine karşı muhalefetini temsil etmektedir. İran tarihinin önemli bir dönemini işleyen roman ekonomi-politik dönüşümlerin toplumsal süreçlere etkisini konu edinmektedir. İran’a kuzey bölgesinden komşu Çarlık Rusya’nın sömürgeci bir güç olarak nüfuz alanını genişletme politikasının etkisi bağlamında işleyen roman, Avrupa merkezli kapitalist ekonominin Rusya aracılığıyla bölgede neden olduğu dönüşümlerin dinamiklerini ortaya koymaktadır. Bu yönüyle Sâidî’nin romanı edebi bir eser olmanın ötesinde tarihsel bir döneme ışık tutan önemli kaynak niteliğindedir. Bu makale, Gulâm Huseyn Sâidî’nin Top isimli romanını İran’ın Meşrutiyet dönemine geçiş süreciyle ilişkili ele alarak yaşanan toplumsal ve siyasal dönüşümlerin makro-tarihsel koşullarla ilişkisini kurmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda çalışma, Çarlık Rusya’nın İran coğrafyasındaki sömürgeci etkisini romanın olay örgüsünün geçtiği İran’ın kuzeybatı Azerbaycan bölgesindeki politikaları kapsamında ele almaktadır.
İran Çarlık Rusya İran Azerbaycanı Anayasal Dönem Gulâm Huseyn Sâidî.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Fars Dili, Edebiyatı ve Kültürü, Ortadoğu Çalışmaları |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 18 Haziran 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 24 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 31 Ekim 2024 |
Kabul Tarihi | 13 Mayıs 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 1 |
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 (CC BY NC) International License.
İran Çalışmaları Dergisi bilginin yayılması ve zenginleşmesi için Açık Erişim Politikasına uymaktadır.