Öz
20. yüzyıldan 21. yüzyıla geçiş sürecinde bilgisayarların günlük hayatımıza girmesiyle sanat ve tasarım alanında dijital bir değişim yaşanmaya başlamıştır. Bilgisayarlar ilk başta veri analizi ve bilimsel hesaplamalar gibi alanlar için kullanılırken, zamanla sanatta ve sanatın dallarında etkisini göstermiştir. Mimari, resim, endüstriyel tasarım ve grafik tasarım gibi sanatın bazı alanları da bu değişimlerden oldukça etkilenmiş ve gelişen teknolojiye ayak uydurmak zorunda kalmışlardır. Teknolojinin hayatımızın içine dahil olmasıyla, yeni medya sanatı, animasyon tasarım ve sinema sektörü gibi alanların meydana gelmesinde büyük bir rol oynamaktadır. Özellikle grafik tasarım alanında köklü bir değişim oluşmuş ve dijital tasarımlar grafik tasarım alanı için zamanla vazgeçilmez bir yaklaşım haline gelmiştir. Dijital tasarımın gelişme sürecinde geleneksel yöntemler geride bırakılmış sanatın çeşitli dallarında malzeme kullanımı azalmıştır. Sanattaki bu değişim süreci, yeni üretim biçimlerini ve üretkenliği arttırmış, sanatçı ve tasarımcının iş yükü azalmış daha minimal hale gelmiştir. Güncel sanatta çeşitli geleneksel yöntemler hala dijital tasarım yapım aşamasında kullanılmaktadır. Ancak sanatçılar, pratiklik, zaman ve tasarım kolaylığı açısından tasarımlarını oluştururken geleneksel yöntemler yerine tasarım yapılan bilgisayar programlarını kullanmayı tercih etmektedir. Geleneksel sanatta kullanılan malzeme kullanımı ve el işçiliği gibi konularda zamandan tasarruf eden tasarımcılar daha üretken bir hale gelmiştir. Güncel dijital tasarımın gelişmesiyle birlikte, teknoloji sadece bir şeyleri üretim aracı olarak değil, üretilen ürünlerin pazarlanması ve tanıtılması açısından önemli bir rol oynamaktadır. Güncel medyada teknolojinin gelişmesiyle beraber, dijital eserlerin sosyal medya aracılığıyla sunulmasına imkan tanınmıştır. Sanatçılar farklı teknikler ve ifade biçimleri geliştirerek dijital sanat eserleri, sanal gerçeklik deneyimleri gibi yeni yaratıcı alanlar oluşmuştur. Bunun sonucu olarak dijital sanat üretimi artık sadece bir araç değil, özgün bir dil ve anlatım biçimi haline gelmiştir.
Anahtar Kelimeler
Dijital tasarım Makine öğrenimi Sanat ve tasarım Teknoloji Yapay zekâ
Kaynakça
- Al, B. (2019). Generatif sanat kavramı ve görsel sanatlarda sayısal yaratıcılık. Tasarım Enformatiği, 1(2), 78–91.
- Akten, M. (2018). Learning to see: Gloomy Sunday. Memo Akten'nin Resmi Web Sitesi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://www.memoakten.com/learningto- see-gloomy-sunday/
- Akten, M. (t.y.). Learning to see. Memo Akten'nin Resmi Web Sitesi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://www.memoakten.com/learning-to-see/
- Anadol, R. (2018). Melting memories. Refik Anadol Stüdyosu. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://refikanadol.com/works/melting-memories/
- Anadol, R. (2020). Refik Anadol Stüdyosu. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https:// refikanadol.com
- Anon. (2019). Memo Akten: Exploring the intersection of art and AI. Artnet. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://www.artnet.com
- Artnews. (2022, May 16). Sofia Crespo's speculative nature. Art in America. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://www.artnews.com/art-in-america/features/ sofia-crespo-speculative-nature-1234614511/
- Boden, M. A. (2004). The creative mind: Myths and mechanisms. Routledge.
- Boden, M. A. (2016). AI: Its nature and future. Oxford University Press
- Cox, G. (2016). Speaking code: Coding as aesthetic and political expression. MIT Press.
- Cheng, M. (2022). The creativity of artificial intelligence in art. Proceedings, 81(1), 110. https://doi.org/10.3390/proceedings2022081110
- Cetinic, E., & She, J. (n.d.). Understanding and creating art with AI: Review and outlook. Retrieved fromhttps://doi.org/10.7916/31r2-2z09
- Dipchain. (2019, May 26). Mario Klingemann: Memories of Passersby I. Medium. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://medium.com/dipchain/marioklingemann- memories-of-passersby-i-c73f72675743
- Ensmenger, N. (2010). The computer boys take over. MIT Press. https://doi. org/978-0-262-05093-7
- Elgammal, A., Liu, B., Elhoseiny, M., & Mazzone, M. (2017). CAN: Creative adversarial networks, generating "art" by learning about styles and deviating from style norms. arXiv preprint arXiv:1706.07068. https://doi.org/10.48550/ arXiv.1706.07068
- Ergen, İ. (2022). Gelişen oyun teknolojileri ile evrimleşen dijital tasarım teknikleri: Robotik otomasyon, yapay zekâ ve üç boyutlu tasarımın kullanıcı etkileri (Yüksek lisans tezi). Arel Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı, İstanbul.
- Eşli, Ö. (2020). Yapay zeka ve dijital sanat: Dönüşen sanat dünyası. Sanat ve Teknoloji Dergisi, 5(2), 78–89.
- Galanter, P. (2016). Generative art theory: A critical review. Leonardo, 39(2), 159–166. https://doi.org/10.1162/LEON_a_00900
- Google DeepDream Project. (n.d.). DeepDream. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://www.deepdreamgenerator.com/
- Hirsch-Kreinsen, H. (2024). Artificial intelligence: A "promising technology." AI & Society, 39, 1641–1652. https://doi.org/10.1007/s00146-023- 01629-w
- Manovich, L. (2015). The practice of everyday (media) life: From mass consumption to mass cultural production? Critical Inquiry, 42(2), 351–369. https:// doi.org/10.1086/679423
- McCormack, J., & Gifford, T. (2019). Autonomy, authenticity, authorship and intention in computer generated art. In International Conference on Computational Creativity.
- McNerney, J. (2013). Artificial creativity: Emergence of creative thinking in artificial intelligence.
- McCormack, J., Gifford, T., & Hutchings, P. (2019). Creativity and artificial intelligence: A conceptual overview. In Artificial intelligence: A handbook.
- Scherling, L. S. (2024). Digital transformation in design: Processes and practices. https://doi.org/10.7916/31r2-2z09
- Shaw, A. (2019, March 13). Refik Anadol's 'Melting Memories' uses AI to visualize brain data in stunning works of art. Artnet News. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024, https://news.artnet.com/art-world/refik-anadol-interview-1490917
- Şeker, A., Diri, B., & Balık, H. H. (2017). Derin öğrenme yöntemleri ve uygulamaları hakkında bir inceleme. Global Journal of Engineering Sciences (GJES), 3(3), 47–64.
- Tofts, D. (2005). Interzone: Media arts in Australia. Thames & Hudson. Vargün, Ö. (2023). Teknoloji ve sanatın dönüşümü: Dijital sanat. Journal of Arts, 6(1), 49–54.
- Webflow. (n.d.). Design collaboration tools: How to choose the right one for your team. Webflow. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024, https://webflow.com/blog/ design-collaboration-tools
- Görsel Kaynakça
- Resim 1. Anadol, R. (2018). Melting Memories [Dijital sanat eseri]. Refik Anadol Studio. https://refikanadol.com/works/melting-memories/
- Resim 2. Creative Machine 2. (2017). Learning to See - Gloomy Sunday. Creative Machine 2. http://creativemachine2.org/artworks/learning-to-seegloomy- sunday.html
- Resim 3. Interalia Magazine. (2019). Sofia Crespo: Artist Profile. https://www. interaliamag.org/audiovisual/sofia-crespo/
- Resim 4. Artsy. (2018). Mario Klingemann - Memories of Passersby I (Companion Version https://www.artsy.net/artwork/mario-klingemannmemories- of-passersby-i-companion-version-1
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Görsel İletişimde Bilgisayar Destekli Tasarım, Görsel Tasarım, Grafik Tasarımı, Multimedya Tasarımı, Video Tasarımı |
| Bölüm | Konferans Bildirisi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 16 Ağustos 2024 |
| Kabul Tarihi | 7 Şubat 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 27 |
- Makale Dosyaları