Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions)

Yıl 2025, Sayı: 76, 81 - 111, 24.07.2025

Yasin Yılmaz

https://doi.org/10.26650/annales.2025.76.0004

Öz

The article provides a comprehensive overview of the literature and role of qawā‘id (legal maxims) in Ottoman law. It begins by categorizing qawā‘id literature into classical and Tanzimat periods. The legal maxims literature of Ottoman period began with the transmission of Ibn Nujaym’s (d. 1563) al-Ashbāh to the Ottoman centre. Later on, this literature was continued with the original works of Nāzirzāde (d. 1651) and Khādimī (d. 1762). While the classical period produced foundational works, the Tanzimat era witnessed a surge in qawā‘id literature through commentaries, translations, and independent texts. The article then delves into the influence of qawā‘id on the development of the new legal system during the Tanzimat period. Qawā‘id became central to legal education. They played a significant role in shaping the production of legal knowledge. Their impact is evident in the evolving Islamic law, modern legal writing, new maximization efforts, and political-legal debates. In the practical realm, the article examines the application of qawā‘id in both the traditional sharia courts and the newly established Ottoman Nizāmiye courts. It also explores the role of qawā‘id in the Turkish’s development as a legal language and the dissemination of legal culture to various segments of society. Overall, the article highlights the multifaceted role of qawā‘id in the Ottoman legal system, from their foundational contributions to their influence on legal education, practise, and language development.

Anahtar Kelimeler

Islamic law (al-fiqh) Ottoman law legal maxims qawā‘id literature qawā‘id thought dhawābit Tanzimat period

Etik Beyan

This article is summarized from my PhD thesis titled “Osmanlı Hukukunda Külli Kaideler (Felsefi Temelleri, Literatürü ve Tezahürleri)”. I sincerely thank my advisor Prof. Dr. Fethi Gedikli and Asst. Prof. Ali Adem Yörük.

Kaynakça

  • Ahmed Cevdet, Tezâkir, C Baysun (ed), (Türk Tarih Kurumu Yayınları 1991). google scholar
  • Ahmed Hamdi Şirvani, Lawâmi‘ al-Daqâ‘iq fi Tarjamat Majâmi al-Haqâ‘iq, H Örs and S E Örs (ed) (Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2017). google scholar
  • Akgündüz A, ‘Mustafa Hulusi Güzelhisari’ in Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA) 14 (1996) 331. google scholar
  • Akgündüz A, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukukî Tahlilleri (Fey Vakfı ve Osmanlı Araştırmaları Vakfı 1990-1996). google scholar
  • Akiba J, ‘A New School for Qadis: Education of the Sharia Judges in the Late Ottoman Empire’ 35 (2003) Turcica 125. google scholar
  • Akman M, Osmanlı Devleti’nde Kardeş Katli (Eren Yayınları 1997). google scholar
  • Ali Suavi, Arabî Ibare Usûlü’l-Fıkh Nâm Risalenin Tercümesi (Mukhbir Office 1868). google scholar
  • Amiri R S, Legal Maxims in Islamic Jurisprudence (Their History, Character and Significance) (Unpublished PhD Thesis 2003). google scholar
  • Ardıç N, Islam and the Politics of Secularism: the Caliphate and Middle Eastern Modernisation in the early 20th Century (Routledge 2012). google scholar
  • Atçıl A, ‘Memlükler’den Osmanlılar’a Geçişte Mısır’da Adlî Teşkilat ve Hukuk (922-931/1517-1525)’, 38 (2017) İslam Araştırmaları Dergisi 89. google scholar
  • Aydın M A, ‘Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’ in DİA 28 (2003) 231. google scholar
  • Aydın M A, Osmanlı Hukuku (Devlet-i Aliyye’nin Temeli) (İSAM Yayınları 2020). google scholar
  • Ayoub S, Law, Empire, and the Sultan (Ottoman Imperial Authority and Late Hanafi Jurisprudence) (Oxford University Press 2020). google scholar
  • Azak N, Ebu Said el-Hadimî’nin Mecamiu’l-Hakâik Adlı Eserindeki Kavâid-i Külliye’nin İslam Hukukunun Temel Kaideleri İçindeki Yeri ve Önemi (Unpublished Master Thesis 2010). google scholar
  • Azak N, ‘Kavâ'id-i Fıkhıyyede Bir Literatür İncelemesi: İbn Nüceym’in el-Eşbâh ve’n-Nezâir’i ve Üzerine Yapılan Çalışmalar’ 3/2 (2020) Tahkik İslami İlimler Araştırma ve Neşir Dergisi 547. google scholar
  • Bağdadı İ, Hadiah al-Arifm Asma al-Muallifm wa Asar al-Musannifn (Dar al-Turas al-Arabiyye 1951). google scholar
  • Baktır M, İslam Hukukunda Külli Kaideler (Unpublished Post-doctoral Thesis 1988). google scholar
  • Bedir M, ‘Geleneğin Son Halkası: Hâdimî’nin Mecâmi‘ü’l-Hakâ’ik adlı Eseri ve Usul’de Güncel Bilgi Meselesi ya da Bugün Fıkıh Usulünü Hangi Eserlerden Okumalıyız?’ A H Furat and N K Yorulmaz and O S A (ed), Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler (XVIII. Yüzyıl) (Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları 2018). google scholar
  • Bigiyef M S, Kavaid-i Fıkhiye: Ahkam-ı Şer‘iye Mecellesine Medhal Olmak Sıfatıyla, Ahmad al-İshaki (ed), (Örnek Matbaası 1327/1910). google scholar
  • Burak G, The Second Formation of Islamic Law: The Hanafi School in the Early Modern Ottoman Empire (Cambridge University Press 2015). google scholar
  • Bursalı M T, Osmanlı Müellifleri, A F Yavuz and İ Özen (ed), (Yaylacık Matbaası 1972). google scholar
  • Cengiz A, ‘Bağdat Hukuk Mektebi’ 34 (2023) Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 186. google scholar
  • Ceylan A, Meşveret Düşüncesi ve Uygulaması in Türk Hukuk Tarihinde Meşveret Düşüncesi ve Uygulama (Unpublished PhD Thesis 1998). google scholar
  • Cici R, Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları (Kuruluştan Fatih Devrinin Sonuna Kadar) (Arasta 2001). google scholar
  • Çeker O, ‘Ebû Saîd Muhammed el-Hâdimî’nin Mecâmiu’l-Hakâik Adlı Eseri’ 8 (1998) Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 43. google scholar
  • Çelik H, Ali Suavi ve Dönemi (İletişim Yayınları 2021). google scholar
  • Diler İ, Ahmed Cevdet Paşa’nın Devlet, Hukuk ve Yeni Osmanlılarla Karşılaştırmalı Olarak Anayasa Görüşü (Unpublished Master’s Thesis 2019). google scholar
  • Ebussuud Efendi, ‘Taqrız’, in Ibn Nujaym, al-Ashbah wa-al-Nazair, Süleymaniye Library (Esad Efendi) 521 (969) 3a. google scholar
  • Ekinci E B, Ahmed Cevdet Paşa ve Mecelle’den Düsturlar (IQ Kültür Sanat Yayınları 2021). google scholar
  • Eldem E, Mitler, Gerçekler ve Yöntem (Osmanlı Tarihinde Aklıma Takılanlar) (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2018). google scholar
  • Elgariani F S, Al-Qawa‘id al-Fiqhiyyah (Islamic Legal Maxims): Concept, Functions, History, Classifications and Application to Contemporary Medical Issues (Unpublished PhD Thesis 2012). google scholar
  • Erdem S, ‘Ali Suavi’nin Usûl-i Fıkha Dair Bir Risalesi’ 2 (1998) Divan 283. google scholar
  • Erdem S, ‘Türkçede Mecelle Literatürü’ 3 5 (2005) Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 673. google scholar
  • Erdem S, Tanzimat Sonrası Osmanlı Hukuk Düşüncesinde Fıkıh Usulü Kavramları ve Modern Yaklaşımlar (Unpublished PhD Thesis 2003). google scholar
  • Faroqhi S, Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam (Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla) Elif Kılıç (trans.), (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2005). google scholar
  • Gedikli F, ‘Hukuki Düşünce yahut Cumhuriyetin Hukuk Devrimi -Bedevilikten Medeniliğe Geçiş-’, in Tanzimat’tan Günümüze Türk Düşüncesi (Nobel Yayınları 2015) 893. google scholar
  • Gedikli F, ‘İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ne Zaman Kuruldu?’ 69 1-2 (2011) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 91. google scholar
  • Gedikli F, ‘Osmanlı Hukuk Tarihi Kaynağı Olarak Şer‘iyye Sicilleri’ 3 5 (2005) Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 187. google scholar
  • Gedikli F, Hukuk Dili ve Adli Yazışmalar (İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları 2019). google scholar
  • Gencer B, Hikmet Kavşağında Edmund Burke ile Ahmed Cevdet (Melisa Matbaacılık 2011). google scholar
  • Gözler K, ‘Yorum İlkeleri’, in Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması (Türkiye Barolar Birliği Yayınları 2013) 19. google scholar
  • Gözler K, ‘Hukuk Kelimesi Kaç Yaşında? Etimoloji Bize Ne Söyler’, www.anayasa.gen.tr/hukuk-kac-yasinda.htm (31.07.2019). google scholar
  • Hallaq W, Shari‘a: Theory, Practice, Transformations (Cambridge University Press 2009). google scholar
  • Harries J, Law and Empire in Late Antiquity (Cambridge University Press 1999). google scholar
  • Ibn al-Hazim Farîd, Te’sisü’n-Nazar ve Ruhu’l-Fıkh (Mizanu’l-Hukuk Matbaası 1328/1912). google scholar
  • Ibn Nujaym, al-Ashbah wa-al-Nazair al-Fıqhiyah ‘ala Madhhab al-Hanafıyah, Osman Bayder (ed), (Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2022). google scholar
  • İnalcık H, ‘Kanunname’ in 24 DİA (2001) 333. google scholar
  • İpşirli M, ‘Ebusaid Mehmed Efendi’ in 10 DİA (1994) 281. google scholar
  • Kamali M H, ‘Legal Maxims and Other Genres of Literature in Islamic Jurisprudence’ 20 1 (2006) Arab Law Quarterly 77. google scholar
  • Kara İ, İslamcıların Siyasi Görüşleri 1 (Hilafet ve Meşrutiyet) (Dergah Yayınları 2014). google scholar
  • Kara İ, İlim Bilmez Tarih Hatırlamaz: Şerh ve Haşiye Meselesine Dair Birkaç Not (Dergah Yayınları 2021). google scholar
  • Karadeniz K, Mahkeme-i Şer’iyye ve Mecelle Projesi Özelinde Rusya Muslimların İslam Hukuku Faaliyetleri (1788-1918) (Emin Yayınları 2023). google scholar
  • Karagöz F G, The Evolution of Kanunname Writing in the 16th and 17th Century-Ottoman Empire: A Comparison of Kanun-ı Osmanî of Beyazid and Kanunname-i Cedid (Unpublished Master’s Thesis 2010). google scholar
  • Kaşıkçı O, İslam ve Osmanlı Hukukunda Mecelle (Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları 1997). google scholar
  • Katip Çelebi, Kashf al-Zunün ‘an Asamı al-Kutub wa-al-Funün, Rüştü Balcı (ed), (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2007). google scholar
  • Kaya E S, ‘Şerh (Fıkıh)’ in 38 DİA (2010) 560. google scholar
  • Kaya N, ‘Karaçelebizâde Abdülaziz Efendi’ in 24 DİA (2001) 381. google scholar
  • Kızılkaya N, Hanefi Mezhebi Bağlamında İslam Hukukunda Küllî Kâideler (Litera Yayınları 2018). google scholar
  • Koca F, ‘Musa Carullah Bigiyef Hakkında Bir Nice Söz’ in Kavaid-i Fıkhiyye (İslam Hukukunun Genel İlkeleri) F Koca and F Karataş and A Y Küçüktiryaki (ed), (Ankara Okulu Yayınları 2018) 19. google scholar
  • Kopus K, Reproduction of The Ottoman Legal Knowledge: The Case Of Ibrahim Al-Halabi’s Multaqa Al-Abhur and Defining The Concept of Baghy in Commentarial Writings on It (16th to 18th Centuries) (Unpublished PhD Thesis 2019). google scholar
  • Mahmud Hamza, Faraidal-Bahiyyafi al-Qawa‘id wa al-Fawaidal-Fiqhiyya (Dar al-Fikr 1986) google scholar
  • Maraşî S M, Tawqîf al-Ilah fi Sharhi Fennin min al-Ashbah, A Güneş and A D Müezzin (ed), (Noya Medya 2017). google scholar
  • Mardin E, Medeni Hukuk Cephesinden Ahmet Cevdet Paşa (Adalet Bakanlığı Yayınları 2021). google scholar
  • Metin S, Hukuk Normunun Yorumu (Unpublished PhD Thesis 2002). google scholar
  • Mustafa Haşim, Izah al-Qawa‘id(Matbaa-i Amire 1295/1878). google scholar
  • Mustafa Nazmi, Temsıl-i Kavaid ve Zavabıt-ı İlm-i Hukuk (Şirket-i Mürettibiye Matbaası 1323/1907). google scholar
  • Nazirzade M S, Tartib al-La‘alifi Silk al-Amali, Khalid b. ‘Abd al-’Aziz b. Suleiman (ed), (Mektebe al-Rushd 2004). google scholar
  • Nav'izade Atayı, Hadaik al-Hakaik fi Tekmileti al-Şakaik, Suat Donuk (ed), (Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2017). google scholar
  • Nurali H B, Yüz Kavaid-i Fıkhiye ve Yüz Kavaid-i Usûliye (Delâil ve Mesâilleri ile) (Matbaa-i Kerimiye 1902). google scholar
  • Nurali H B, Sultan Abdülhamid’in Sarayında (Bir Tatar Müderrisin İstanbul, Bursa ve Surre Alayı ile Hac Hatıraları), Ömer Hakan Özalp (ed), (İşaret Yayınları 2021). google scholar
  • Okur K H, Osmanlılarda Fıkıh Usûlü Çalışmaları: Hadimi Örneği (Mizan Yayınları 2010). google scholar
  • Önder M, Büyük Alim Hz. Hadimi (Güven Matbaası 1969). google scholar
  • Önder A R, ‘Atasözlerinde Tüze Kuralları’ 1974 Türk Folkloru Araştırmaları Yıllığı/Belleten 109. google scholar
  • Özel A, Hanefi Fıkıh Alimleri (Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları 2013). google scholar
  • Özen Ş, ‘Osmanlı Dönemi Fetva Literatürü’ 5 (2005)Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 335. google scholar
  • Rabb I A, Doubt in Islamic Law: A History of Legal Maxims, Interpretation, and Islamic Criminal Law (Cambridge University Press 2015). google scholar
  • Rubin A, Ottoman Nizamiye Courts (Law and Modernity) (Palgrave Macmillan 2011). google scholar
  • Saçaklızade M, Tertîbu’l-Ulûm (İlimlerin Tertibi), M R Deri and Z Pak and M A Özdoğan (ed), (Hikemiyat Yayınları 2020). google scholar
  • Sarıkaya Y, Merkez ile Taşra Arasında Bir Osmanlı Âlimi Ebu Said el-Hâdimî (Kitap Yayınları 2008). google scholar
  • Shefer-Mossensohn M, Osmanlı’da Bilim (Kültürel Yaratı ve Bilgi Alışverişi) Kübra Oğuz (trans.), (Türkiye İş Bankası Yayınları 2019). google scholar
  • Smyth W, ‘Controversy in a Tradition of Commentary: The Academic Legacy of Al-Saqqaki’s Miftah Al-Ulum’ 112 4 (1992) Journal of the American Oriental Society 589. google scholar
  • Süleyman Sırrı, Izah al-Ashbah (İkdam Matbaası 1329/1911). google scholar
  • Taşkömür H, ‘16. Yüzyıl Osmanlı Kültür ve Düşünce Hayatı Üzerine Bazı Gözlemler’ A H Furat and N K Yorulmaz and O S A (ed), Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler (XVIII. Yüzyıl) (Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları 2018). google scholar
  • Uçman A, ‘Ali Suavi’ in 2 DİA (1989) 445. google scholar
  • Urhan V C, ‘Selânik Hukuk Mektebi (1907-1913)’ in Balkan Tarihi Araştırmaları I, Bülent Akyay (ed), (Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Yayınları 2021) 349. google scholar
  • Ünaldı B, Sun‘ullah Efendi’nin Fetâvâ’sı ve Tahlili (Unpublished Master Thesis 2018). google scholar
  • Velidedeoğlu H V, ‘Kanunlaştırma Hareketleri ve Tanzimat’, in Tanzimat I (Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları 1999) 194. google scholar
  • Yağız İ, Mustafa Nazmi’nin Temsil-i Kavaid ve Zavabit-i İlm-i Hukuk Adlı Eseri (Unpublished Master Thesis 2019). google scholar
  • Yakut E, Şeyhülislamlık (Kitap Yayınları 2005). google scholar
  • Yaşaroğlu M K, ‘Mecâmiu’l-Hakâik’ in 28 DİA (2003) 217. google scholar
  • Yayla M, ‘Ebû Saîd Hâdimî’ in 15 DİA (1997) 24-26. google scholar
  • Yılmaz Y and Kiremitci M, ‘Konya Hukuk Mektebi’nde Anayasa Hukuku Dersleri’ 68 (2022) Adalet Dergisi 285. google scholar
  • Yörük A A, Mekteb-i Hukuk’un Kuruluşu ve Faaliyetleri (1878-1900) (Unpublished Master Thesis 2008). google scholar
  • Yörük A A, Müderris ve Hukukçu Rizeli Hafız Kasım Efendi (II. Meşrutiyet Dönemi Hukuk Eğitiminde Üslup Arayışları) (Dergah Yayınları 2014). google scholar

Yıl 2025, Sayı: 76, 81 - 111, 24.07.2025

Yasin Yılmaz

https://doi.org/10.26650/annales.2025.76.0004

Öz

Kaynakça

  • Ahmed Cevdet, Tezâkir, C Baysun (ed), (Türk Tarih Kurumu Yayınları 1991). google scholar
  • Ahmed Hamdi Şirvani, Lawâmi‘ al-Daqâ‘iq fi Tarjamat Majâmi al-Haqâ‘iq, H Örs and S E Örs (ed) (Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2017). google scholar
  • Akgündüz A, ‘Mustafa Hulusi Güzelhisari’ in Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA) 14 (1996) 331. google scholar
  • Akgündüz A, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukukî Tahlilleri (Fey Vakfı ve Osmanlı Araştırmaları Vakfı 1990-1996). google scholar
  • Akiba J, ‘A New School for Qadis: Education of the Sharia Judges in the Late Ottoman Empire’ 35 (2003) Turcica 125. google scholar
  • Akman M, Osmanlı Devleti’nde Kardeş Katli (Eren Yayınları 1997). google scholar
  • Ali Suavi, Arabî Ibare Usûlü’l-Fıkh Nâm Risalenin Tercümesi (Mukhbir Office 1868). google scholar
  • Amiri R S, Legal Maxims in Islamic Jurisprudence (Their History, Character and Significance) (Unpublished PhD Thesis 2003). google scholar
  • Ardıç N, Islam and the Politics of Secularism: the Caliphate and Middle Eastern Modernisation in the early 20th Century (Routledge 2012). google scholar
  • Atçıl A, ‘Memlükler’den Osmanlılar’a Geçişte Mısır’da Adlî Teşkilat ve Hukuk (922-931/1517-1525)’, 38 (2017) İslam Araştırmaları Dergisi 89. google scholar
  • Aydın M A, ‘Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’ in DİA 28 (2003) 231. google scholar
  • Aydın M A, Osmanlı Hukuku (Devlet-i Aliyye’nin Temeli) (İSAM Yayınları 2020). google scholar
  • Ayoub S, Law, Empire, and the Sultan (Ottoman Imperial Authority and Late Hanafi Jurisprudence) (Oxford University Press 2020). google scholar
  • Azak N, Ebu Said el-Hadimî’nin Mecamiu’l-Hakâik Adlı Eserindeki Kavâid-i Külliye’nin İslam Hukukunun Temel Kaideleri İçindeki Yeri ve Önemi (Unpublished Master Thesis 2010). google scholar
  • Azak N, ‘Kavâ'id-i Fıkhıyyede Bir Literatür İncelemesi: İbn Nüceym’in el-Eşbâh ve’n-Nezâir’i ve Üzerine Yapılan Çalışmalar’ 3/2 (2020) Tahkik İslami İlimler Araştırma ve Neşir Dergisi 547. google scholar
  • Bağdadı İ, Hadiah al-Arifm Asma al-Muallifm wa Asar al-Musannifn (Dar al-Turas al-Arabiyye 1951). google scholar
  • Baktır M, İslam Hukukunda Külli Kaideler (Unpublished Post-doctoral Thesis 1988). google scholar
  • Bedir M, ‘Geleneğin Son Halkası: Hâdimî’nin Mecâmi‘ü’l-Hakâ’ik adlı Eseri ve Usul’de Güncel Bilgi Meselesi ya da Bugün Fıkıh Usulünü Hangi Eserlerden Okumalıyız?’ A H Furat and N K Yorulmaz and O S A (ed), Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler (XVIII. Yüzyıl) (Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları 2018). google scholar
  • Bigiyef M S, Kavaid-i Fıkhiye: Ahkam-ı Şer‘iye Mecellesine Medhal Olmak Sıfatıyla, Ahmad al-İshaki (ed), (Örnek Matbaası 1327/1910). google scholar
  • Burak G, The Second Formation of Islamic Law: The Hanafi School in the Early Modern Ottoman Empire (Cambridge University Press 2015). google scholar
  • Bursalı M T, Osmanlı Müellifleri, A F Yavuz and İ Özen (ed), (Yaylacık Matbaası 1972). google scholar
  • Cengiz A, ‘Bağdat Hukuk Mektebi’ 34 (2023) Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 186. google scholar
  • Ceylan A, Meşveret Düşüncesi ve Uygulaması in Türk Hukuk Tarihinde Meşveret Düşüncesi ve Uygulama (Unpublished PhD Thesis 1998). google scholar
  • Cici R, Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları (Kuruluştan Fatih Devrinin Sonuna Kadar) (Arasta 2001). google scholar
  • Çeker O, ‘Ebû Saîd Muhammed el-Hâdimî’nin Mecâmiu’l-Hakâik Adlı Eseri’ 8 (1998) Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 43. google scholar
  • Çelik H, Ali Suavi ve Dönemi (İletişim Yayınları 2021). google scholar
  • Diler İ, Ahmed Cevdet Paşa’nın Devlet, Hukuk ve Yeni Osmanlılarla Karşılaştırmalı Olarak Anayasa Görüşü (Unpublished Master’s Thesis 2019). google scholar
  • Ebussuud Efendi, ‘Taqrız’, in Ibn Nujaym, al-Ashbah wa-al-Nazair, Süleymaniye Library (Esad Efendi) 521 (969) 3a. google scholar
  • Ekinci E B, Ahmed Cevdet Paşa ve Mecelle’den Düsturlar (IQ Kültür Sanat Yayınları 2021). google scholar
  • Eldem E, Mitler, Gerçekler ve Yöntem (Osmanlı Tarihinde Aklıma Takılanlar) (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2018). google scholar
  • Elgariani F S, Al-Qawa‘id al-Fiqhiyyah (Islamic Legal Maxims): Concept, Functions, History, Classifications and Application to Contemporary Medical Issues (Unpublished PhD Thesis 2012). google scholar
  • Erdem S, ‘Ali Suavi’nin Usûl-i Fıkha Dair Bir Risalesi’ 2 (1998) Divan 283. google scholar
  • Erdem S, ‘Türkçede Mecelle Literatürü’ 3 5 (2005) Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 673. google scholar
  • Erdem S, Tanzimat Sonrası Osmanlı Hukuk Düşüncesinde Fıkıh Usulü Kavramları ve Modern Yaklaşımlar (Unpublished PhD Thesis 2003). google scholar
  • Faroqhi S, Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam (Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla) Elif Kılıç (trans.), (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2005). google scholar
  • Gedikli F, ‘Hukuki Düşünce yahut Cumhuriyetin Hukuk Devrimi -Bedevilikten Medeniliğe Geçiş-’, in Tanzimat’tan Günümüze Türk Düşüncesi (Nobel Yayınları 2015) 893. google scholar
  • Gedikli F, ‘İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ne Zaman Kuruldu?’ 69 1-2 (2011) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 91. google scholar
  • Gedikli F, ‘Osmanlı Hukuk Tarihi Kaynağı Olarak Şer‘iyye Sicilleri’ 3 5 (2005) Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 187. google scholar
  • Gedikli F, Hukuk Dili ve Adli Yazışmalar (İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları 2019). google scholar
  • Gencer B, Hikmet Kavşağında Edmund Burke ile Ahmed Cevdet (Melisa Matbaacılık 2011). google scholar
  • Gözler K, ‘Yorum İlkeleri’, in Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması (Türkiye Barolar Birliği Yayınları 2013) 19. google scholar
  • Gözler K, ‘Hukuk Kelimesi Kaç Yaşında? Etimoloji Bize Ne Söyler’, www.anayasa.gen.tr/hukuk-kac-yasinda.htm (31.07.2019). google scholar
  • Hallaq W, Shari‘a: Theory, Practice, Transformations (Cambridge University Press 2009). google scholar
  • Harries J, Law and Empire in Late Antiquity (Cambridge University Press 1999). google scholar
  • Ibn al-Hazim Farîd, Te’sisü’n-Nazar ve Ruhu’l-Fıkh (Mizanu’l-Hukuk Matbaası 1328/1912). google scholar
  • Ibn Nujaym, al-Ashbah wa-al-Nazair al-Fıqhiyah ‘ala Madhhab al-Hanafıyah, Osman Bayder (ed), (Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2022). google scholar
  • İnalcık H, ‘Kanunname’ in 24 DİA (2001) 333. google scholar
  • İpşirli M, ‘Ebusaid Mehmed Efendi’ in 10 DİA (1994) 281. google scholar
  • Kamali M H, ‘Legal Maxims and Other Genres of Literature in Islamic Jurisprudence’ 20 1 (2006) Arab Law Quarterly 77. google scholar
  • Kara İ, İslamcıların Siyasi Görüşleri 1 (Hilafet ve Meşrutiyet) (Dergah Yayınları 2014). google scholar
  • Kara İ, İlim Bilmez Tarih Hatırlamaz: Şerh ve Haşiye Meselesine Dair Birkaç Not (Dergah Yayınları 2021). google scholar
  • Karadeniz K, Mahkeme-i Şer’iyye ve Mecelle Projesi Özelinde Rusya Muslimların İslam Hukuku Faaliyetleri (1788-1918) (Emin Yayınları 2023). google scholar
  • Karagöz F G, The Evolution of Kanunname Writing in the 16th and 17th Century-Ottoman Empire: A Comparison of Kanun-ı Osmanî of Beyazid and Kanunname-i Cedid (Unpublished Master’s Thesis 2010). google scholar
  • Kaşıkçı O, İslam ve Osmanlı Hukukunda Mecelle (Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları 1997). google scholar
  • Katip Çelebi, Kashf al-Zunün ‘an Asamı al-Kutub wa-al-Funün, Rüştü Balcı (ed), (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2007). google scholar
  • Kaya E S, ‘Şerh (Fıkıh)’ in 38 DİA (2010) 560. google scholar
  • Kaya N, ‘Karaçelebizâde Abdülaziz Efendi’ in 24 DİA (2001) 381. google scholar
  • Kızılkaya N, Hanefi Mezhebi Bağlamında İslam Hukukunda Küllî Kâideler (Litera Yayınları 2018). google scholar
  • Koca F, ‘Musa Carullah Bigiyef Hakkında Bir Nice Söz’ in Kavaid-i Fıkhiyye (İslam Hukukunun Genel İlkeleri) F Koca and F Karataş and A Y Küçüktiryaki (ed), (Ankara Okulu Yayınları 2018) 19. google scholar
  • Kopus K, Reproduction of The Ottoman Legal Knowledge: The Case Of Ibrahim Al-Halabi’s Multaqa Al-Abhur and Defining The Concept of Baghy in Commentarial Writings on It (16th to 18th Centuries) (Unpublished PhD Thesis 2019). google scholar
  • Mahmud Hamza, Faraidal-Bahiyyafi al-Qawa‘id wa al-Fawaidal-Fiqhiyya (Dar al-Fikr 1986) google scholar
  • Maraşî S M, Tawqîf al-Ilah fi Sharhi Fennin min al-Ashbah, A Güneş and A D Müezzin (ed), (Noya Medya 2017). google scholar
  • Mardin E, Medeni Hukuk Cephesinden Ahmet Cevdet Paşa (Adalet Bakanlığı Yayınları 2021). google scholar
  • Metin S, Hukuk Normunun Yorumu (Unpublished PhD Thesis 2002). google scholar
  • Mustafa Haşim, Izah al-Qawa‘id(Matbaa-i Amire 1295/1878). google scholar
  • Mustafa Nazmi, Temsıl-i Kavaid ve Zavabıt-ı İlm-i Hukuk (Şirket-i Mürettibiye Matbaası 1323/1907). google scholar
  • Nazirzade M S, Tartib al-La‘alifi Silk al-Amali, Khalid b. ‘Abd al-’Aziz b. Suleiman (ed), (Mektebe al-Rushd 2004). google scholar
  • Nav'izade Atayı, Hadaik al-Hakaik fi Tekmileti al-Şakaik, Suat Donuk (ed), (Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2017). google scholar
  • Nurali H B, Yüz Kavaid-i Fıkhiye ve Yüz Kavaid-i Usûliye (Delâil ve Mesâilleri ile) (Matbaa-i Kerimiye 1902). google scholar
  • Nurali H B, Sultan Abdülhamid’in Sarayında (Bir Tatar Müderrisin İstanbul, Bursa ve Surre Alayı ile Hac Hatıraları), Ömer Hakan Özalp (ed), (İşaret Yayınları 2021). google scholar
  • Okur K H, Osmanlılarda Fıkıh Usûlü Çalışmaları: Hadimi Örneği (Mizan Yayınları 2010). google scholar
  • Önder M, Büyük Alim Hz. Hadimi (Güven Matbaası 1969). google scholar
  • Önder A R, ‘Atasözlerinde Tüze Kuralları’ 1974 Türk Folkloru Araştırmaları Yıllığı/Belleten 109. google scholar
  • Özel A, Hanefi Fıkıh Alimleri (Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları 2013). google scholar
  • Özen Ş, ‘Osmanlı Dönemi Fetva Literatürü’ 5 (2005)Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 335. google scholar
  • Rabb I A, Doubt in Islamic Law: A History of Legal Maxims, Interpretation, and Islamic Criminal Law (Cambridge University Press 2015). google scholar
  • Rubin A, Ottoman Nizamiye Courts (Law and Modernity) (Palgrave Macmillan 2011). google scholar
  • Saçaklızade M, Tertîbu’l-Ulûm (İlimlerin Tertibi), M R Deri and Z Pak and M A Özdoğan (ed), (Hikemiyat Yayınları 2020). google scholar
  • Sarıkaya Y, Merkez ile Taşra Arasında Bir Osmanlı Âlimi Ebu Said el-Hâdimî (Kitap Yayınları 2008). google scholar
  • Shefer-Mossensohn M, Osmanlı’da Bilim (Kültürel Yaratı ve Bilgi Alışverişi) Kübra Oğuz (trans.), (Türkiye İş Bankası Yayınları 2019). google scholar
  • Smyth W, ‘Controversy in a Tradition of Commentary: The Academic Legacy of Al-Saqqaki’s Miftah Al-Ulum’ 112 4 (1992) Journal of the American Oriental Society 589. google scholar
  • Süleyman Sırrı, Izah al-Ashbah (İkdam Matbaası 1329/1911). google scholar
  • Taşkömür H, ‘16. Yüzyıl Osmanlı Kültür ve Düşünce Hayatı Üzerine Bazı Gözlemler’ A H Furat and N K Yorulmaz and O S A (ed), Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler (XVIII. Yüzyıl) (Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları 2018). google scholar
  • Uçman A, ‘Ali Suavi’ in 2 DİA (1989) 445. google scholar
  • Urhan V C, ‘Selânik Hukuk Mektebi (1907-1913)’ in Balkan Tarihi Araştırmaları I, Bülent Akyay (ed), (Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Yayınları 2021) 349. google scholar
  • Ünaldı B, Sun‘ullah Efendi’nin Fetâvâ’sı ve Tahlili (Unpublished Master Thesis 2018). google scholar
  • Velidedeoğlu H V, ‘Kanunlaştırma Hareketleri ve Tanzimat’, in Tanzimat I (Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları 1999) 194. google scholar
  • Yağız İ, Mustafa Nazmi’nin Temsil-i Kavaid ve Zavabit-i İlm-i Hukuk Adlı Eseri (Unpublished Master Thesis 2019). google scholar
  • Yakut E, Şeyhülislamlık (Kitap Yayınları 2005). google scholar
  • Yaşaroğlu M K, ‘Mecâmiu’l-Hakâik’ in 28 DİA (2003) 217. google scholar
  • Yayla M, ‘Ebû Saîd Hâdimî’ in 15 DİA (1997) 24-26. google scholar
  • Yılmaz Y and Kiremitci M, ‘Konya Hukuk Mektebi’nde Anayasa Hukuku Dersleri’ 68 (2022) Adalet Dergisi 285. google scholar
  • Yörük A A, Mekteb-i Hukuk’un Kuruluşu ve Faaliyetleri (1878-1900) (Unpublished Master Thesis 2008). google scholar
  • Yörük A A, Müderris ve Hukukçu Rizeli Hafız Kasım Efendi (II. Meşrutiyet Dönemi Hukuk Eğitiminde Üslup Arayışları) (Dergah Yayınları 2014). google scholar
Toplam 94 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Hukuk (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Yasin Yılmaz 0000-0002-3742-8743

Yayımlanma Tarihi 24 Temmuz 2025
Gönderilme Tarihi 30 Ağustos 2024
Kabul Tarihi 24 Temmuz 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Sayı: 76

Kaynak Göster

APA Yılmaz, Y. (2025). Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions). Annales De La Faculté De Droit d’Istanbul(76), 81-111. https://doi.org/10.26650/annales.2025.76.0004
AMA Yılmaz Y. Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions). Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul. Temmuz 2025;(76):81-111. doi:10.26650/annales.2025.76.0004
Chicago Yılmaz, Yasin. “Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions)”. Annales De La Faculté De Droit d’Istanbul, sy. 76 (Temmuz 2025): 81-111. https://doi.org/10.26650/annales.2025.76.0004.
EndNote Yılmaz Y (01 Temmuz 2025) Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions). Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 76 81–111.
IEEE Y. Yılmaz, “Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions)”, Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, sy. 76, ss. 81–111, Temmuz 2025, doi: 10.26650/annales.2025.76.0004.
ISNAD Yılmaz, Yasin. “Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions)”. Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 76 (Temmuz 2025), 81-111. https://doi.org/10.26650/annales.2025.76.0004.
JAMA Yılmaz Y. Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions). Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul. 2025;:81–111.
MLA Yılmaz, Yasin. “Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions)”. Annales De La Faculté De Droit d’Istanbul, sy. 76, 2025, ss. 81-111, doi:10.26650/annales.2025.76.0004.
Vancouver Yılmaz Y. Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions). Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul. 2025(76):81-111.
 Kapak Resmi İndir