Günümüzde Yıldız Sarayı Harem avlusunda yer alan ancak belgelerde Şale Kasrı’nın “karşısında” veya “nezdinde” olarak belirtilen kargir kütüphane binası, 1881 yılında inşa edilmiştir. Kuzey-güney doğrultuda enine dikdörtgen bir plana sahip yapının inşaatını Serkiz Balyan üstlenmiştir. Günümüzde kütüphane işleviyle kullanılmayan binanın hem inşa bilgisini hem de mefruşatını belirlemek bu makalenin amacını oluşturmaktadır. Bu amaca yönelik birincil kaynakların tespiti ve değerlendirmesi yapılmıştır. İlgili kaynaklar çerçevesinde dönemin inşa bilgisi ve terminolo jisi tespit edilmiştir. Kütüphane gibi işlevsel özelliği ön plana çıkan bir yapıda mekân organizasyonuyla birlikte maliyetler ortaya çıkarılmıştır. Yapının mimari ve iç düzeni, dönemin öne çıkan unsurlarından olan mekân organizas yonu üzerinden analiz edilmiş, bu süreçte maliyet kalemleri de ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Özellikle birinci ve ikinci keşif defterleri, yapının tasarlandığı ve gerçekleştirildiği aşamalarda ortaya çıkan değişiklikleri ortaya koymaktadır. Bu defterler, binanın inşa edilmeden önceki planlaması ve sonrasındaki uygulamaları çok daha net bir şekilde anlamayı sağlamıştır. Yapıya ait birinci ve ikinci keşif kayıtları sayesinde yapının inşa öncesi ve sonrası değişimleri saptanmıştır. Yapıya dair önemli unsurlardan biri, bugün kadar bu konu üzerinde yeterince detaylı bir araştırma yapılmamış olmasıdır. Bu makale, Yıldız Sarayı’nın ilginç yapılarından biri olan bu kütüphane binasının hem mimari hem de fonksiyonel boyutlarını daha yakından tanıtmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda bu araştırma, dönemin mimari anlayışı, malzeme kullanımı ve inşaat teknikleri konusunda da bilgi sunmaktadır.
Serkiz Balyan Kadınefendiler Dairesi II. Abdülhamid Arşiv Keşif Defteri
The masonry library building, currently located in the Yıldız Palace Harem courtyard but indicated in documents as “opposite” or “in front of” the Şale Pavilion, was built in 1881. Serkiz Balyan constructed the building, which has a rectangular plan in the North-South direction. This article aims to determine both the construction information and the furnishings of the building, which is not currently used as a library. The archive sources were identified and evaluated for this purpose. Within the framework of the relevant sources, the construction information and terminology of the period were determined. In a structure with a functional feature such as a library, the costs were revealed along with the spatial organisation. Thanks to the first and second cost estimate books of the structure, the changes in the structure before and after construction were determined. The originality of the research is based on both the use of resources and the fact that the structure has not been studied to date. Leon Rosenthal, one of the most important furnishers of the 19th century, who used titles such as the sultan’s furnisher in his invoices, identified furniture, curtains and other elements with their costs. Since the upholsterer Rosenthal’s costs did not coincide with the costs predicted by the palace, a discussion of merit and competence occurred between the two subjects.
Serkiz Balyan Yıldız Palace Harem’s Department II. Abdulhamid Archieve Cost Estimate Book
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mimarlık Tarihi, Sanat Tarihi |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 2 Temmuz 2025 |
Gönderilme Tarihi | 12 Kasım 2024 |
Kabul Tarihi | 10 Haziran 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 34 |