In disasters that result in loss of life and property, social media plays a significant role in facilitating communication and mitigating the destructive impacts of such events. While fulfilling this role, it is essential that social media users demonstrate verbal and visual sensitivity in their engagement with cooperation, solidarity, and public discourse during disasters. To assess social media sensitivity during the earthquake process, which had a profound impact on a large segment of society, a 27-item draft scale was developed based on interviews with social media users and a review of the relevant literature. Expert opinions were sought from two specialists in the fields of disaster management and social media usage regarding the scale items. Following a pilot study, the items were administered to 279 individuals who actively used social media during the disaster. Exploratory factor analysis resulted in a refined scale comprising 15 items. These items were categorized under four factors: “Contribution to the Process”, “Contribution to Management”, “Awareness of Destructive Effects”, and “Facilitation” of the “Process”. A second round of implementation of the scale was conducted with a sample of 157 social media users to further validate the instrument. As a result of the confirmatory factor analysis, it was observed that the scale demonstrated optimal fit indices (CMIN/DF=1,146; RMSA=,031; SRMR=,059; NFI=,89,88; IFI=,984; CFI=,984; GFI=,925; AGFI=,895). The Cronbach's Alpha coefficient of the scale was found to be α =.82. The AVE and CR values related to the reliability of the scale factors indicated a high level of convergent validity. Based on the findings, a valid and reliable measurement tool has been developed for assessing Social Media Sensitivity in Disasters (SMSSD).
Social media sensivity in disaster scale development validity reliability
Can ve mal kaybının yaşandığı afetlerde, sosyal medya, iletişimi kolaylaştırmada ve afetlerin yıkıcı etkilerini azaltmada etkin rol oynamaktadır. Bu rolünü yerine getirirken sosyal medya kullanan bireylerin afetlerde sözel ve görsel, yardımlaşma, iş birliği ve tartışmalarda duyarlı davranmaları oldukça önemlidir. Toplumun büyük bir kesiminin etkilendiği deprem sürecinde sosyal medya duyarlılığını ölçmek amacıyla sosyal medyayı kullanan bireylerle yapılan görüşmeler ve mevcut literatür taramasına dayanarak 27 maddelik bir taslak ölçek geliştirilmiştir. Ölçek maddeleri ile ilgili afet ve sosyal medya kullanımı alanında iki uzmanın görüşüne başvurulmuştur. Ön uygulama sonrası ölçek maddeleri, afette sosyal medya kullanan 279 sosyal medya kullanıcısına uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 15 maddeden oluşan bir ölçek elde edilmiştir. Ölçek maddeleri, “Sürece katkı”, “Yönetime katkı”, “Yıkıcı etkiler farkındalığı”, “Süreci kolaylaştırma” adı altında dört faktörde toplanmıştır. Ölçek için ikinci uygulama 157 sosyal medya kullanıcısına uygulanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucu ölçeğin optimal uyumluluk değerleri gösterdiği (CMIN/DF=1,146; RMSA=,031; SRMR=,059; NFI=,89,88; IFI=,984; CFI=,984; GFI=,925; AGFI=,895; CFI=,984) gözlenmiştir. Ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı α=.82 olarak bulunmuştur. Ölçek faktörlerinin güvenirliği ile ilgili AVE ve CR değerlerinin benzeşme düzeyi belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre Afetlerde Sosyal Medya Duyarlılığının (SMSSD) ölçümünde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiştir.
Afetlerde sosyal medya duyarlılığı ölçek geliştirme geçerlilik güvenilirlik
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Ölçek Geliştirme, Eğitim Teknolojisi ve Bilgi İşlem |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2025 |
Gönderilme Tarihi | 10 Şubat 2025 |
Kabul Tarihi | 30 Temmuz 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 28 |