Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 2, 229 - 252

Abdulkadir Soygüder

https://doi.org/10.22139/jobs.1623136

Öz

Ekoloji kavramının en önemli unsuru olan ahşap, insan yaşamı ile iç içe bir malzemedir. Yıllarca insanlar bu doğal malzemeyi kullanım alanlarına uygun hale getirmek için işlemiştir. Bu işlemleri yapmak için çeşitli malzemeler kullanmışlar ve günümüzde ilkel aletlerin yerini teknolojik aletler almıştır. Bu teknolojik aletler makineleşme ile daha da geliştirilmiştir. Gelişen teknolojik adımları sayesinde orman endüstri makineleri (OEM) ortaya çıkmış ve ülkeler bu makineleri üretip ihraç ederek pazardan pay alma durumuna gelmişlerdir. Pazar payını koruyup artırmak daha çok ülke ekonomisine katkı sağlamıştır. Bu katkıyı daha da artırmak için uluslararası ticarette ülkelerin rekabet savaşları da artırmıştır.
Bu çalışmada açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksleri vasıtasıyla OEM’e ait 13 farklı Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP)’de rekabet ölçümleri yapılmıştır. Araştırma 2004-2023 dönemini kapsamaktadır. Bu döneme ait OEM ithalat ve ihracat değerleri vasıtasıyla 7 farklı endeks ile hesaplamalar yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda 13 farklı GTİP pozisyonundan üçünün rekabet üstünlüğüne sahip olduğu görülmüştür. Sektöre ait rekabet gücünün artırılmasına yönelik öneriler de sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Orman Endüstri Makineleri Dış Ticaret Rekabet Üstünlüğü Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük İhracat

Teşekkür

Çalışmayı hazırlarken benden manevi desteğini esirgemeyen sevgili eşim Nida SOYGÜDER'e ve iş arkadaşım Feyyaz ÖZMENTEŞ'e teşekkür ederim.

Kaynakça

  • Acıpayamoğlu, M. M. (2013). CNC ağaç işleme makinalarında çok ölçütlü sistem [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
  • Ağaç İşleme Makine Sanayicileri Derneği. (2020, Aralık). Ağaç, mobilya ve makine sanayi etkileşim raporu. ss: 15-125. https://www.aimsad.org/yayinlar/agac-mobilya-ve-makine-sanayi-sektorleri-etkilesim-raporu.
  • Aini, Z. N., Roda, J. M., & Fauzi, P. A. (2010, July). Comparative advantage of Malaysian wood products in the European market. In Paper presented at National Postgraduate Seminar (NAPAS 2010) (Vol. 6, p. 7).
  • Aktop, V. S. (2021). Türkiye’nin “elektrikli makine ve cihaz” sektörünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi ile analizi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 1083-1093. https://doi.org/10.33206/mjss.732849
  • Akyüz, K. C. (2019). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler indeksi kullanılarak kâğıt ve kâğıt ürünleri sanayi sektörünün rekabet gücünün belirlenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(1), 164-171. https://doi.org/10.24011/barofd.525879
  • Akyüz, K. C. (2021). Orman ürünleri sanayi sektöründe gri ilişkisel analiz yöntemiyle performans değerlendirme. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 22(2), 300-305. https://doi.org/10.17474/artvinofd.992174
  • Akyüz, K. C., Balaban, Y., & Yıldırım, İ. (2012). Bilanço oranları yardımıyla orman ürünleri sanayisinin finansal yapısının değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 5(9), 134-144.
  • Akyüz, K. C., Cavrar, Ç., Yıldırım, İ., & Akyüz, İ. (2004). Orman ürünleri sanayisinin finansal yapısının incelenmesi. Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 1(2), 31-39.
  • Akyüz, K. C., Ersen, N., & Akyüz, İ. (2022). Odun kömürü ve odun yakıtları alanında Türkiye’nin dünya rekabetindeki konumu. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 23(1), 180-189. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1081018
  • Alaskarov, A., & Sandalcılar, A. R. (2023). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklere göre Azerbaycan ile Türkiye arasındaki rekabet gücünün analizi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 450-467. https://doi.org/10.34086/rteusbe.1403140
  • Altay, B., & Gürpınar, K. (2008). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler ve bazı rekabet gücü endeksleri: Türk mobilya sektörü üzerine bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 257-274.
  • Altuntaş, S. C. (2021). Türkiye otomotiv endüstrisinin açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük modeli açısından rekabet analizi. Gümrük Ticaret Dergisi, 8(25), 36-49.
  • Avar, A., & Korkmaz, A. (2022). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük göstergelerinin uygun anlamlandırılmaları üzerine. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 176-202. https://doi.org/10.21733/ibad.1109313
  • Aytemiz, S. (2008). Karşılaştırmalı üstünlükler ve Türkiye imalat sanayi. Sosyal Bilimler 6(1), 129-140.
  • Bakan, S., Akkaya, O., & Yalçın, T. (2019). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi: Türkiye taşıma araçları sektörü üzerine bir uygulama. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(2), 190-203.
  • Balaban, Y. (2007). Orman ürünleri sanayi ve ekonomik büyüme. [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi].
  • Balassa, B. (1965). Trade liberalisation and “revealed” comparative advantage 1. The Manchester School, 33(2), 99-123.
  • Baran, E., & Kılıç, E., (2019). İhracatta küresel kırılmalar ve Türk makine sektörünün rekabetçi yapısı: ürün haritaları ile analiz. III. İKSAD Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi (s. 130-131). http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.2.35424.76807
  • Bashimov, G., & Çiçek, R. (2017). Orta Asya ülkelerinin tarım ürünlerinde karşılaştırmalı üstünlüğünün belirlenmesi. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(3), 10-21.
  • Bashimov, G. (2015). Rusya orman ürünleri sanayisinin ihracat yapısı ve rekabet gücü. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 125-134.
  • Bashimov, G. (2016). Elma ihracatında Türkiye'nin karşılaştırmalı üstünlüğü. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(2), 9-15. https://doi.org/10.25308/aduziraat.293391
  • Bashimov, G. (2017a). Türk tekstil ve hazır giyim sektörünün uluslararası rekabet gücü: Asean-5 ülkeleri ile karşılaştırmalı analiz. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 1-15. https://doi.org/10.30803/adusobed.297810
  • Bashimov, G. (2017b). Halı sektöründe karşılaştırmalı üstünlük: Türkiye, Çin ve Hindistan örneği. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(3), 39-51.
  • Bashimov, G. (2017c). MINT ülkelerinde ihracatın açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler perspektifinden analizi: Tarım ve gıda ürünleri örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(6), 235-253.
  • Bashimov, G. (2017d). Mobilya endüstrisi: Türkiye’nin küresel piyasadaki karşılaştırmalı üstünlüğü. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(2), 20-29.
  • Bashimov, G. (2017e). Türkmenistan’ın açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemiyle rekabet gücünün analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8(14), 132-144. https://doi.org/10.17828/yalovasosbil.359855
  • Bashimov, G. (2018). Ağaç ve ağaç mamulleri endüstrisinin ihracat performansının incelenmesi: Nordik ülkeleri örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 189-204. https://doi.org/10.30803/adusobed.318472
  • Bashimov, G. (2023). Özbekistan tekstil ve hazır giyim sektörünün ihracat performansının değerlendirilmesi: Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük yaklaşımı. Asya Akademik Sosyal Araştırmalar, 7(24), 329-338. https://doi.org/10.31455/asya.1246249
  • Bayar, F. (2008). Küreselleşme kavramı ve küreselleşme sürecinde Türkiye. Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 32(4), 25-34.
  • Bozkurt, A. Y., & Erdin, N. (2011). Ağaç teknolojisi ders kitabı. İstanbul Üniversitesi Yayınları, 5029(455).
  • Çabuk, Y., Yeşilkaya, M., & Karayılmazlar, S. (2016). Türkiye ahşap işleme makineleri üretim sektörünün işletme yapısının incelenmesi. Journal of Bartın Faculty of Forestry, 18(1), 72-80.
  • Çakmak, Ö. A. (2005). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler ve rekabet gücü: Türkiye tekstil ve hazır giyim endüstrisi üzerine bir uygulama. Ege Academic Review, 5(1), 65-76.
  • Çelik, A. (2019). Ülkelerin faktör yoğunlukları bakımından rekabet gücünün ölçümü: Brics-t özelinde karşılaştırmalı bir analiz. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 14(55), 339-357.
  • Çiçek, R., & Bashimov, G. (2016). Orta Asya’nın pamuk ticaretindeki karşılaştırmalı üstünlüğünün belirlenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(28), 1-14. https://doi.org/10.17130/ijmeb.20162819842
  • Çivi, E. (2001). Rekabet gücü: literatür araştırması. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(2), 21-38.
  • Demir, M. A. (2020). Endüstri-içi ticaretin Grubel-Lloyd yöntemi ile analizi. International Journal of Disciplines Economics and Administrative Sciences Studies, 6(18), 356-365. http://dx.doi.org/10.26728/ideas.278.
  • Dieter, M., & Englert, H. (2006). Competitiveness in the global forest industry sector: An empirical study with special emphasis on Germany. European Journal of Forest Research, 126(3), 401–412. http://dx.doi.org/10.1007/s10342-006-0159-x
  • Dumrul, Y., & Kılıçarslan, Z. (2022). BRICS ülkelerinin hizmet ticaretinde açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükleri. Fiscaoeconomia, 6(1), 99-117. https://doi.org/10.25295/fsecon.1034136
  • Engin, E. (2013). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yaklaşımına göre Türkiye oluklu mukavva ambalaj sektörünün rekabet gücü. [Yüksek lisans tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi].
  • Ergün, Ü. R. (2023). Grubel-Lloyd endeksi ile demir çelik sektöründe endüstri içi dış ticaret: KEİ ülkeleri üzerine bir analiz. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, 1(4), 75-89. https://doi.org/10.62101/iticudisticaretdergisi.1340602
  • Erkan, B. (2011). SITC teknoloji sınıflandırmasına ilişkin açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklerin belirlenmesi: Türkiye ve diğer N-11 ülkelerinin karşılaştırılması. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 48(558), 35-48.
  • Erkan, B. (2012). Ülkelerin karşılaştırmalı ihracat performanslarının açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük katsayılarıyla belirlenmesi: Türkiye-Suriye örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(15), 195-218.
  • Erkan, B., Arpacı, B., Yaralı, F., & Güvenç, İ. (2015). Türkiye’nin sebze ihracatında karşılaştırmalı üstünlükleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 18(4), 70-76.
  • Ersen, N., Akyüz, İ., & Akyüz, K. C. (2023). Risk düzeyleri açısından Hibrit Entropi-ARAS yöntemi ile orman ürünleri sektörlerinin imalat sektörleri içerisindeki konumunun belirlenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 25(2), 197-210. https://doi.org/10.24011/barofd.1194783
  • Findlay, R. (1991). Comparative advantage. In the World of Economics (s, 99-107). Palgrave Macmillan UK.
  • Göksel, T. (2020). İhracat potansiyeli analizi (s. 1–48). Makine İhracatçılar Birliği.
  • Grubel, H. G., & Lloyd, P. J. (1971). The empirical measurement of intra-industry trade. Economic Record, 47(120), 494–517.
  • Grubel, H. G., & Lloyd, P. J. (1975). Intra-industry trade: The theory and measurement of international trade in differentiated products (Vol. 12). Macmillan.
  • Gürpınar, K., & Barca, M. (2007). Türk mobilya sektörünün uluslararası rekabet gücü düzeyi ve nedenleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Dergisi, 2(2), 41-61.
  • Hiç, M., & Gencer, A. H. (2004). Dış ticaret alanındaki ampirik araştırmaların seçilmiş ve analitik bir envanteri. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 23-42.
  • International Institute For Management Development (IMD). (2024). Turkey competitiveness trends-overall. https://www.imd.org/entity-profile/turkey-wcr/
  • International Trade Centre: TradeMap. (2024). Türkiye’nin ihraç ve ithal ettiği orman endüstri makinalarına ait ihracat ve ithalat değerleri (bin $). https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c8465%7c%7c%7c4%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c2%7c1%7c1%7c1
  • International Trade Centre: TradeMap. (2025). Türkiye’nin ihraç ettiği bazı orman endüstri makinalarına ait ihracat değerleri (bin $). https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c8465%7c%7c%7c4%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c2%7c1%7c1%7c1 İçli, G. (2001). Küreselleşme ve kültür. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 163-172.
  • İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli (2024, 31 Aralık) Resmi Gazete (Sayı: 32768 (Mükerrer)). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/12/20241230M1-1.pdf
  • Kara, O., & Erkan, B. (2011). Türkiye’nin emek yoğun mal ihracatındaki karşılaştırmalı üstünlüklerin makroekonomik büyüklüklerle ilişkisi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 67-93.
  • Kara, O., Şahin, Ö., Bekar, İ., & Kayacan, B. (2019). Endüstriyel ağaç ve ahşap ürünleri sektörünün uluslararası rekabet gücü analizi: Türkiye örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(1), 15-32.
  • Kaya, Ö., & Oduncu, A. (2016). Türk tekstil sektörünün uluslararası rekabet gücü değerlendirmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (54), 418-428.
  • Kesgingöz H. (2018). Türkiye’nin tarım sektörünün karşılaştırmalı üstünlükler yöntemiyle analizi. Business and Management Studies: An International Journal, 6(2), 508-523. https://doi.org/10.15295/bmij.v6i2.267
  • Kurtoğlu, A., & Kahveci, M. (1989). Dünya'da ve Türkiye’de ağaç işleyen makine üretimi ve ticareti. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 39(3), 14-24.
  • Kurtoğlu, A., Koç, K. H., & Aksu, B. (2000). Türkiye ağaç malzeme işleme makineleri sanayiinin yapısal görünümü. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, B50(2), 60-75.
  • Kurtoğlu, A., Koç, K. H., & Aksu, B. (2001). Üretim-pazarlama ve teknolojik gelişim açısından Türkiye ağaç malzeme işleme makineleri sanayii. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, B51(1), 18-31.
  • Kuşat, N., & Denli, E. A. (2021). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklere göre Türkiye-BRICS rekabet gücü analizi (2008-2019). Kocatepe İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 94-111. https://doi.org/10.33707/akuiibfd.839333
  • Kuşçuoğlu, M. Ö. (2022). AB sürecinde Türkiye ağaç işleme makineleri sektörü. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi].
  • Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, (2025). https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/destekdetay/9206/kuresel-rekabetcilik-destek-programi
  • Liesner, H. H. (1958). The European Common Market and British Industry. The Economic Journal, 68(270), 302. https://doi.org/10.2307/2227597
  • Çöp, S. (2016). Türkiye tekstil sektöründe uluslararası rekabet gücünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemi ile değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi].
  • Lundmark, R. (2010). European trade in forest products and fuels. Journal of Forest Economics, 16(3), 235–251. https://doi.org/10.1016/j.tcm.2009.09.001
  • Maksymets, O., & Lönnstedt, L. (2015). Trends in markets for forest-based products and consequences for selected countries. Open Journal of Forestry, 5(5), 697-710.
  • Özözen S. (2024). Türkiye’nin mobilya sektöründe uluslararası rekabet gücü: seçilmiş ülkeler ile karşılaştırmalı analiz. Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 107-120. https://doi.org/10.33725/mamad.1483546
  • Paluš, H., Parobek, J., & Liker, B. (2015). Trade performance and competitiveness of the Slovak wood processing industry within the Visegrad group countries. Drvna industrija, 66(3), 195-203.
  • Papakçı, H. (2024). TR81 Bölgesi rekabet gücünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksi ile analizi. [Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi].
  • Radkau, J. (2012). Wood: A history (P. Camiller, Trans.). Polity Press.
  • Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2021). Girişimci bilgi sistemi raporlar. https://gbs.sanayi.gov.tr/Home/Report
  • Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2018). On birinci kalkınma planı 2019-2023. Ormancılık ve Orman Ürünleri Çalışma Grubu Raporu (s. 1-87). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf
  • Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). On ikinci kalkınma planı 2024-2028. (s. 1-241). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf
  • Şahin, D. (2016). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemi ile Türkiye ve Çin’in sektörel rekabet gücünün karşılaştırmalı analizi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 127-148.
  • Teder, M., & Sirgments, R. (2012). Competitiveness of the Estonian timber products and comparison with Scandinavian and Baltic countries. In Scandinavian Forest Economics: Proceedings of the Biennial Meeting of the Scandinavian Society of Forest Economics (Vol. 2012, No. 44, pp. 148-151).
  • Vollrath, T. L. (1991). A theoretical evaluation of alternative trade intensity measures of revealed comparative advantage. Weltwirtschaftliches Archiv, 127(2), 265-280.
  • Yeşilkaya, M., & Çabuk, Y. (2018). Türkiye ahşap işleme makineleri imalat sektörünün finans ve pazarlama faaliyetlerinin analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 20(3), 558-564.
  • Yeşilkaya, M. (2014). Türkiye ahşap işleme makineleri üretim sektörünün mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. [Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi].
  • Yorulmaz, H., & Ünsal, H. Ö. (2016). Makine ve teçhizat sektör raporu. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, Doğu Marmara Bölgesel Yenilik Stratejisi 2014-2018 Sektör Raporları Serisi, 1-140.

Determining the Competitiveness of Türkiye's Forest Industry Machinery Sector through Revealed Comparative Advantages

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 2, 229 - 252

Abdulkadir Soygüder

https://doi.org/10.22139/jobs.1623136

Öz

Wood, the most important element of the concept of ecology, is a material intertwined with human life. For years, people have processed this natural material to make it suitable for use. People have used a variety of materials to perform these operations. Afterwards, primitive tools were replaced by today's technological tools. These technological tools have been further developed through mechanization. Thanks to developing technological steps, forest industry machines (FIM) have emerged. Countries wanted to get a share of the market by producing and exporting these machines. Maintaining and increasing its market share has contributed more to the country's economy. To further increase this contribution, wars have increased the competition of countries in international trade.
In this study, competition measurements were made in 13 different Harmonized Commodity Description and Coding System (HS-Code) positions of the FIM through the comparative advantage indices explained. The research covers the period 2004-2023. Calculations were made with 7 different indices through FIM import and export values for this period. As a result of the study, it was seen that three of 13 different HS-Code positions had a competitive advantage. Suggestions have been presented to increase the competitiveness of the sector.

Anahtar Kelimeler

Forest Industry Machines Foreign Trade Competitive Advantage Revealed Comparative Advantage Export

Teşekkür

I would like to thank my dear wife Nida SOYGÜDER and my colleague Feyyaz ÖZMENTEŞ for their moral support during the preparation of this study.

Kaynakça

  • Acıpayamoğlu, M. M. (2013). CNC ağaç işleme makinalarında çok ölçütlü sistem [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
  • Ağaç İşleme Makine Sanayicileri Derneği. (2020, Aralık). Ağaç, mobilya ve makine sanayi etkileşim raporu. ss: 15-125. https://www.aimsad.org/yayinlar/agac-mobilya-ve-makine-sanayi-sektorleri-etkilesim-raporu.
  • Aini, Z. N., Roda, J. M., & Fauzi, P. A. (2010, July). Comparative advantage of Malaysian wood products in the European market. In Paper presented at National Postgraduate Seminar (NAPAS 2010) (Vol. 6, p. 7).
  • Aktop, V. S. (2021). Türkiye’nin “elektrikli makine ve cihaz” sektörünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi ile analizi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 1083-1093. https://doi.org/10.33206/mjss.732849
  • Akyüz, K. C. (2019). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler indeksi kullanılarak kâğıt ve kâğıt ürünleri sanayi sektörünün rekabet gücünün belirlenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(1), 164-171. https://doi.org/10.24011/barofd.525879
  • Akyüz, K. C. (2021). Orman ürünleri sanayi sektöründe gri ilişkisel analiz yöntemiyle performans değerlendirme. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 22(2), 300-305. https://doi.org/10.17474/artvinofd.992174
  • Akyüz, K. C., Balaban, Y., & Yıldırım, İ. (2012). Bilanço oranları yardımıyla orman ürünleri sanayisinin finansal yapısının değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 5(9), 134-144.
  • Akyüz, K. C., Cavrar, Ç., Yıldırım, İ., & Akyüz, İ. (2004). Orman ürünleri sanayisinin finansal yapısının incelenmesi. Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 1(2), 31-39.
  • Akyüz, K. C., Ersen, N., & Akyüz, İ. (2022). Odun kömürü ve odun yakıtları alanında Türkiye’nin dünya rekabetindeki konumu. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 23(1), 180-189. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1081018
  • Alaskarov, A., & Sandalcılar, A. R. (2023). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklere göre Azerbaycan ile Türkiye arasındaki rekabet gücünün analizi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 450-467. https://doi.org/10.34086/rteusbe.1403140
  • Altay, B., & Gürpınar, K. (2008). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler ve bazı rekabet gücü endeksleri: Türk mobilya sektörü üzerine bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 257-274.
  • Altuntaş, S. C. (2021). Türkiye otomotiv endüstrisinin açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük modeli açısından rekabet analizi. Gümrük Ticaret Dergisi, 8(25), 36-49.
  • Avar, A., & Korkmaz, A. (2022). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük göstergelerinin uygun anlamlandırılmaları üzerine. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 176-202. https://doi.org/10.21733/ibad.1109313
  • Aytemiz, S. (2008). Karşılaştırmalı üstünlükler ve Türkiye imalat sanayi. Sosyal Bilimler 6(1), 129-140.
  • Bakan, S., Akkaya, O., & Yalçın, T. (2019). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi: Türkiye taşıma araçları sektörü üzerine bir uygulama. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(2), 190-203.
  • Balaban, Y. (2007). Orman ürünleri sanayi ve ekonomik büyüme. [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi].
  • Balassa, B. (1965). Trade liberalisation and “revealed” comparative advantage 1. The Manchester School, 33(2), 99-123.
  • Baran, E., & Kılıç, E., (2019). İhracatta küresel kırılmalar ve Türk makine sektörünün rekabetçi yapısı: ürün haritaları ile analiz. III. İKSAD Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi (s. 130-131). http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.2.35424.76807
  • Bashimov, G., & Çiçek, R. (2017). Orta Asya ülkelerinin tarım ürünlerinde karşılaştırmalı üstünlüğünün belirlenmesi. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(3), 10-21.
  • Bashimov, G. (2015). Rusya orman ürünleri sanayisinin ihracat yapısı ve rekabet gücü. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 125-134.
  • Bashimov, G. (2016). Elma ihracatında Türkiye'nin karşılaştırmalı üstünlüğü. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(2), 9-15. https://doi.org/10.25308/aduziraat.293391
  • Bashimov, G. (2017a). Türk tekstil ve hazır giyim sektörünün uluslararası rekabet gücü: Asean-5 ülkeleri ile karşılaştırmalı analiz. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 1-15. https://doi.org/10.30803/adusobed.297810
  • Bashimov, G. (2017b). Halı sektöründe karşılaştırmalı üstünlük: Türkiye, Çin ve Hindistan örneği. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(3), 39-51.
  • Bashimov, G. (2017c). MINT ülkelerinde ihracatın açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler perspektifinden analizi: Tarım ve gıda ürünleri örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(6), 235-253.
  • Bashimov, G. (2017d). Mobilya endüstrisi: Türkiye’nin küresel piyasadaki karşılaştırmalı üstünlüğü. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(2), 20-29.
  • Bashimov, G. (2017e). Türkmenistan’ın açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemiyle rekabet gücünün analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8(14), 132-144. https://doi.org/10.17828/yalovasosbil.359855
  • Bashimov, G. (2018). Ağaç ve ağaç mamulleri endüstrisinin ihracat performansının incelenmesi: Nordik ülkeleri örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 189-204. https://doi.org/10.30803/adusobed.318472
  • Bashimov, G. (2023). Özbekistan tekstil ve hazır giyim sektörünün ihracat performansının değerlendirilmesi: Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük yaklaşımı. Asya Akademik Sosyal Araştırmalar, 7(24), 329-338. https://doi.org/10.31455/asya.1246249
  • Bayar, F. (2008). Küreselleşme kavramı ve küreselleşme sürecinde Türkiye. Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 32(4), 25-34.
  • Bozkurt, A. Y., & Erdin, N. (2011). Ağaç teknolojisi ders kitabı. İstanbul Üniversitesi Yayınları, 5029(455).
  • Çabuk, Y., Yeşilkaya, M., & Karayılmazlar, S. (2016). Türkiye ahşap işleme makineleri üretim sektörünün işletme yapısının incelenmesi. Journal of Bartın Faculty of Forestry, 18(1), 72-80.
  • Çakmak, Ö. A. (2005). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler ve rekabet gücü: Türkiye tekstil ve hazır giyim endüstrisi üzerine bir uygulama. Ege Academic Review, 5(1), 65-76.
  • Çelik, A. (2019). Ülkelerin faktör yoğunlukları bakımından rekabet gücünün ölçümü: Brics-t özelinde karşılaştırmalı bir analiz. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 14(55), 339-357.
  • Çiçek, R., & Bashimov, G. (2016). Orta Asya’nın pamuk ticaretindeki karşılaştırmalı üstünlüğünün belirlenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(28), 1-14. https://doi.org/10.17130/ijmeb.20162819842
  • Çivi, E. (2001). Rekabet gücü: literatür araştırması. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(2), 21-38.
  • Demir, M. A. (2020). Endüstri-içi ticaretin Grubel-Lloyd yöntemi ile analizi. International Journal of Disciplines Economics and Administrative Sciences Studies, 6(18), 356-365. http://dx.doi.org/10.26728/ideas.278.
  • Dieter, M., & Englert, H. (2006). Competitiveness in the global forest industry sector: An empirical study with special emphasis on Germany. European Journal of Forest Research, 126(3), 401–412. http://dx.doi.org/10.1007/s10342-006-0159-x
  • Dumrul, Y., & Kılıçarslan, Z. (2022). BRICS ülkelerinin hizmet ticaretinde açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükleri. Fiscaoeconomia, 6(1), 99-117. https://doi.org/10.25295/fsecon.1034136
  • Engin, E. (2013). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yaklaşımına göre Türkiye oluklu mukavva ambalaj sektörünün rekabet gücü. [Yüksek lisans tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi].
  • Ergün, Ü. R. (2023). Grubel-Lloyd endeksi ile demir çelik sektöründe endüstri içi dış ticaret: KEİ ülkeleri üzerine bir analiz. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, 1(4), 75-89. https://doi.org/10.62101/iticudisticaretdergisi.1340602
  • Erkan, B. (2011). SITC teknoloji sınıflandırmasına ilişkin açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklerin belirlenmesi: Türkiye ve diğer N-11 ülkelerinin karşılaştırılması. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 48(558), 35-48.
  • Erkan, B. (2012). Ülkelerin karşılaştırmalı ihracat performanslarının açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük katsayılarıyla belirlenmesi: Türkiye-Suriye örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(15), 195-218.
  • Erkan, B., Arpacı, B., Yaralı, F., & Güvenç, İ. (2015). Türkiye’nin sebze ihracatında karşılaştırmalı üstünlükleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 18(4), 70-76.
  • Ersen, N., Akyüz, İ., & Akyüz, K. C. (2023). Risk düzeyleri açısından Hibrit Entropi-ARAS yöntemi ile orman ürünleri sektörlerinin imalat sektörleri içerisindeki konumunun belirlenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 25(2), 197-210. https://doi.org/10.24011/barofd.1194783
  • Findlay, R. (1991). Comparative advantage. In the World of Economics (s, 99-107). Palgrave Macmillan UK.
  • Göksel, T. (2020). İhracat potansiyeli analizi (s. 1–48). Makine İhracatçılar Birliği.
  • Grubel, H. G., & Lloyd, P. J. (1971). The empirical measurement of intra-industry trade. Economic Record, 47(120), 494–517.
  • Grubel, H. G., & Lloyd, P. J. (1975). Intra-industry trade: The theory and measurement of international trade in differentiated products (Vol. 12). Macmillan.
  • Gürpınar, K., & Barca, M. (2007). Türk mobilya sektörünün uluslararası rekabet gücü düzeyi ve nedenleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Dergisi, 2(2), 41-61.
  • Hiç, M., & Gencer, A. H. (2004). Dış ticaret alanındaki ampirik araştırmaların seçilmiş ve analitik bir envanteri. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 23-42.
  • International Institute For Management Development (IMD). (2024). Turkey competitiveness trends-overall. https://www.imd.org/entity-profile/turkey-wcr/
  • International Trade Centre: TradeMap. (2024). Türkiye’nin ihraç ve ithal ettiği orman endüstri makinalarına ait ihracat ve ithalat değerleri (bin $). https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c8465%7c%7c%7c4%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c2%7c1%7c1%7c1
  • International Trade Centre: TradeMap. (2025). Türkiye’nin ihraç ettiği bazı orman endüstri makinalarına ait ihracat değerleri (bin $). https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c8465%7c%7c%7c4%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c2%7c1%7c1%7c1 İçli, G. (2001). Küreselleşme ve kültür. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 163-172.
  • İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli (2024, 31 Aralık) Resmi Gazete (Sayı: 32768 (Mükerrer)). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/12/20241230M1-1.pdf
  • Kara, O., & Erkan, B. (2011). Türkiye’nin emek yoğun mal ihracatındaki karşılaştırmalı üstünlüklerin makroekonomik büyüklüklerle ilişkisi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 67-93.
  • Kara, O., Şahin, Ö., Bekar, İ., & Kayacan, B. (2019). Endüstriyel ağaç ve ahşap ürünleri sektörünün uluslararası rekabet gücü analizi: Türkiye örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(1), 15-32.
  • Kaya, Ö., & Oduncu, A. (2016). Türk tekstil sektörünün uluslararası rekabet gücü değerlendirmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (54), 418-428.
  • Kesgingöz H. (2018). Türkiye’nin tarım sektörünün karşılaştırmalı üstünlükler yöntemiyle analizi. Business and Management Studies: An International Journal, 6(2), 508-523. https://doi.org/10.15295/bmij.v6i2.267
  • Kurtoğlu, A., & Kahveci, M. (1989). Dünya'da ve Türkiye’de ağaç işleyen makine üretimi ve ticareti. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 39(3), 14-24.
  • Kurtoğlu, A., Koç, K. H., & Aksu, B. (2000). Türkiye ağaç malzeme işleme makineleri sanayiinin yapısal görünümü. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, B50(2), 60-75.
  • Kurtoğlu, A., Koç, K. H., & Aksu, B. (2001). Üretim-pazarlama ve teknolojik gelişim açısından Türkiye ağaç malzeme işleme makineleri sanayii. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, B51(1), 18-31.
  • Kuşat, N., & Denli, E. A. (2021). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklere göre Türkiye-BRICS rekabet gücü analizi (2008-2019). Kocatepe İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 94-111. https://doi.org/10.33707/akuiibfd.839333
  • Kuşçuoğlu, M. Ö. (2022). AB sürecinde Türkiye ağaç işleme makineleri sektörü. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi].
  • Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, (2025). https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/destekdetay/9206/kuresel-rekabetcilik-destek-programi
  • Liesner, H. H. (1958). The European Common Market and British Industry. The Economic Journal, 68(270), 302. https://doi.org/10.2307/2227597
  • Çöp, S. (2016). Türkiye tekstil sektöründe uluslararası rekabet gücünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemi ile değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi].
  • Lundmark, R. (2010). European trade in forest products and fuels. Journal of Forest Economics, 16(3), 235–251. https://doi.org/10.1016/j.tcm.2009.09.001
  • Maksymets, O., & Lönnstedt, L. (2015). Trends in markets for forest-based products and consequences for selected countries. Open Journal of Forestry, 5(5), 697-710.
  • Özözen S. (2024). Türkiye’nin mobilya sektöründe uluslararası rekabet gücü: seçilmiş ülkeler ile karşılaştırmalı analiz. Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 107-120. https://doi.org/10.33725/mamad.1483546
  • Paluš, H., Parobek, J., & Liker, B. (2015). Trade performance and competitiveness of the Slovak wood processing industry within the Visegrad group countries. Drvna industrija, 66(3), 195-203.
  • Papakçı, H. (2024). TR81 Bölgesi rekabet gücünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksi ile analizi. [Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi].
  • Radkau, J. (2012). Wood: A history (P. Camiller, Trans.). Polity Press.
  • Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2021). Girişimci bilgi sistemi raporlar. https://gbs.sanayi.gov.tr/Home/Report
  • Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2018). On birinci kalkınma planı 2019-2023. Ormancılık ve Orman Ürünleri Çalışma Grubu Raporu (s. 1-87). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf
  • Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). On ikinci kalkınma planı 2024-2028. (s. 1-241). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf
  • Şahin, D. (2016). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemi ile Türkiye ve Çin’in sektörel rekabet gücünün karşılaştırmalı analizi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 127-148.
  • Teder, M., & Sirgments, R. (2012). Competitiveness of the Estonian timber products and comparison with Scandinavian and Baltic countries. In Scandinavian Forest Economics: Proceedings of the Biennial Meeting of the Scandinavian Society of Forest Economics (Vol. 2012, No. 44, pp. 148-151).
  • Vollrath, T. L. (1991). A theoretical evaluation of alternative trade intensity measures of revealed comparative advantage. Weltwirtschaftliches Archiv, 127(2), 265-280.
  • Yeşilkaya, M., & Çabuk, Y. (2018). Türkiye ahşap işleme makineleri imalat sektörünün finans ve pazarlama faaliyetlerinin analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 20(3), 558-564.
  • Yeşilkaya, M. (2014). Türkiye ahşap işleme makineleri üretim sektörünün mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. [Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi].
  • Yorulmaz, H., & Ünsal, H. Ö. (2016). Makine ve teçhizat sektör raporu. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, Doğu Marmara Bölgesel Yenilik Stratejisi 2014-2018 Sektör Raporları Serisi, 1-140.
Toplam 81 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Finans ve Yatırım (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Abdulkadir Soygüder 0000-0003-4018-1697

Erken Görünüm Tarihi 2 Temmuz 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 20 Ocak 2025
Kabul Tarihi 18 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 13 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Soygüder, A. (2025). Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi. İşletme Bilimi Dergisi, 13(2), 229-252. https://doi.org/10.22139/jobs.1623136
AMA Soygüder A. Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi. About the Journal. Temmuz 2025;13(2):229-252. doi:10.22139/jobs.1623136
Chicago Soygüder, Abdulkadir. “Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi”. İşletme Bilimi Dergisi 13, sy. 2 (Temmuz 2025): 229-52. https://doi.org/10.22139/jobs.1623136.
EndNote Soygüder A (01 Temmuz 2025) Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi. İşletme Bilimi Dergisi 13 2 229–252.
IEEE A. Soygüder, “Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi”, About the Journal, c. 13, sy. 2, ss. 229–252, 2025, doi: 10.22139/jobs.1623136.
ISNAD Soygüder, Abdulkadir. “Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi”. İşletme Bilimi Dergisi 13/2 (Temmuz 2025), 229-252. https://doi.org/10.22139/jobs.1623136.
JAMA Soygüder A. Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi. About the Journal. 2025;13:229–252.
MLA Soygüder, Abdulkadir. “Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi”. İşletme Bilimi Dergisi, c. 13, sy. 2, 2025, ss. 229-52, doi:10.22139/jobs.1623136.
Vancouver Soygüder A. Türkiye’deki Orman Endüstri Makineleri Sektörünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Vasıtasıyla Rekabet Gücünün Belirlenmesi. About the Journal. 2025;13(2):229-52.

Creative Commons Lisansı   Bu dergi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.