Evaluation of Irrational Antibiotic Use in Patients Presenting to Çukurova University Faculty of Dentistry
Öz
Abstract
Aim: Rational drug use has gained increasing importance in recent years. In our country, the use of antibiotics for dental problems is generally high. This study aims to investigate the unnecessary use of antibiotics for dental issues.
Methods: In this descriptive and cross-sectional study, patients over the age of 18, with no mental disorders, who presented with dental complaints to Çukurova University Faculty of Dentistry between January 2024 and October 2024 were included. In addition to routine examinations, patients were assessed in the Department of Oral and Maxillofacial Radiology to determine the necessity of antibiotic use. The frequency values of the collected data were calculated. The chi-square test or Fisher’s exact test was applied to analyze relationships between variables. The significance level was set at p<0.05.
Results: A total of 109 female and 101 male individuals participated in the study, with a mean age of 39.4±15.3 years. Among the patients, 90% were found to use antibiotics unnecessarily, while 83% insisted on doctors pre¬scribing antibiotics. Additionally, 35% of antibiotic users did not adhere to the recommended duration prescribed by the doctor, and 82.4% did not check the expiration dates of the antibiotics. Unnecessary antibiotic use was significantly associated with education level, income status, and the presence of systemic diseases.
Conclusions: The rate of unnecessary antibiotic use for dental problems is alarmingly high. These findings high-light the necessity of effectively managing patient demands and enhancing patient education in the antibiotic prescription processes of clinical practice.
Keywords: Antibiotics; dentistry; antibiotic resistance; self medication
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1.World Health Organisation (WHO). Promoting rational use of medi-cines.Available from:https://www.who.int/activities/promoting-rational-use-of-medicines (21.01.2025)
- 2.Çakır N. Rasyonel olmayan antibiyotik kullanımının ekonomik sonuçları. KLIMIK Derg. 2001;14(2):35-40.
- 3.Karabay O, Hosoglu S. Increased antimicrobial consumption following re¬imbursement reform in Turkey. J Antimicrob Chemother. 2008;61(5):1169-1171. [Crossref]
- 4.Dünya ve Türkiye İlaç Pazarı. Available from: https://www.ieis.-org.tr/tr/dunya-ve-turkiye-ilac-pazari (01.02.2025)
- 5.Versporten A, Bolokhovets G, Ghazaryan L, et al. Antibiotic use in eastern Europe: a cross-national database study in coordination with the WHO Re¬gional Office for Europe. Lancet Infect Dis. 2014;14(5):381-387. [Crossref]
- 6.Bayındır Y. Dental infeksiyonlarda doğru antibiyotik kullanımı. Journal of Turgut Ozal Medical Center. 2003;10(4):213-216.
- 7.Ahmadi H, Ebrahimi A, Ahmadi F. Antibiotic therapy in dentistry. Int J Dent. 2021;2021. [Crossref]
- 8.Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu. Türkiye'de diş hekimlerinin yazdığı reçetelerde antibakteriyel kullanımının araştırılması. Sağlık Bakanlığı, ISBN: 978-975-590-654-6, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1073 TİTCK Yayın No: 18, Ankara. 2017.
- 9.Marra F, George D, Chong M, et al. Antibiotic prescribing by dentists has increased: Why? J Am Dent Assoc. 2016;147(5):320-327. [Crossref]
- 10.Karki AJ, Holyfield G, Thomas D. Dental prescribing in Wales and associ-ated public health issues. Br Dent J. 2011;210(1). [Crossref]
- 11.Mainjot A, D'Hoore W, Vanheusden A, et al. Antibiotic prescribing in den¬tal practice in Belgium. Int Endod J. 2009;42(12):1112-1117. [Crossref]
- 12.Kandemir S, Ergül N. Grievances in cases using antibiotics due to oro-dental problems and assessment of the need for antibiotics. Int Dent J. 2000;50(2):73-77. [Crossref]
- 13.Çanakçi FG, Çanakçi BC. Dental ağrı şikâyeti ile Trakya Üniversitesi, diş hekimliği fakültesine başvuran hastaların bilinçsiz antibiyotik kullanımının değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;14(1):14-22. [Crossref]
- 14.Koyuncuoğlu CZ, Kırmızı Nİ, Ceylan İ, et al. Diş Hekimliği Kliniklerine Başvuru Öncesinde Hastaların İlaç Kullanımı İle İlgili Tutumlarının Araştırıl¬ması. Marmara Pharm J. 2017;21(1):165-176. [Crossref]
- 15.Başaran M, Küçük Ö. Dental ağrı geçmişi olan hastaların akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi ve davranışlarının değerlendirilmesi. Selcuk Dental Journal. 2021;8(1):8-14. [Crossref]
- 16.Şengül BN, Akyil S. Farklı kuşaklarda akılcı ilaç kullanımı ve sağlık al-gısının incelenmesi. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2022;5(3):169-178. [Crossref]
- 17.Grigoryan L, Burgerhof JGM, Haaijer-Ruskamp FM, et al. Is self-medica-tion with antibiotics in Europe driven by prescribed use? J Antimicrob Chemother. 2007;59(1):152-156. [Crossref]
- 18.Agbor MA, Azodo CC. Self medication for oral health problems in Came-roon. Int Dent J. 2011;61(4):204-209. [Crossref]
- 19.Baig Q, Muzaffar D, Afaq A, et al. Prevalence of self medication among den¬tal patients. Pakistan Oral & Dental Journal. 2012;32(2):292-295.
- 20.Yılmaz M, İltuş Kırbıyıkoğlu F, Ariç Z, et al. Determination of rational drug use by patients at a dentistry faculty hospital. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2014;2(1):39-47.
- 21.Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran-ların ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışları. Dicle Medical Jour-nal. 2011;38(4):458-465. [Crossref]
- 22.Pınar N, Karataş Y, Bozdemir N, et al. Medicine use behaviors of people in the city of Adana. TAF Prev Med Bull. 2013;12(6):639-650. [Crossref]
- 23.Gül S, Öztürk DB, Yilmaz MS, et al. Evaluation of public knowledge and attitudes regarding self medication with antibiotics in Ankara. Turk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2014;71(3):107-112. [Crossref]
- 24.Serçe Ö, Bakır M. Poliklinik başvurularında fizik muayene süresini uzun tutmak antibiyotik reçete edilmesini azaltıyor. Güncel Pediatri. 2013;11(2):45-50. [Crossref]
- 25.Özçelikay G. A pilot study on rational drug use. Journal of Faculty of Phar¬macy of Ankara University. 2001;30(2):9-18. [Crossref]
Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’ne Başvuran Hastaların Bilinçsiz Antibiyotik Kullanımının Değerlendirilmesi
Öz
Amaç: Akılcı ilaç kullanımı son yıllarda giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Ülkemizde dental problemler için antibiyotik kullanımı genel olarak yüksektir. Bu çalışma, dental problemler için gereksiz antibiyotik kullanımını araştırmayı amaçlamaktadır.
Gereç ve yöntem: Bu tanımlayıcı ve kesitsel çalışmaya, XXX Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’ne dental şikayetlerle başvuran, 18 yaşından büyük ve mental herhangi bir rahatsızlığı bulunmayan hastalar dahil edilmiştir. Hastalar, rutin muayeneye ek olarak, antibiyotik kullanımının gerekliliğinin değerlendirilmesi amacıyla Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı'nda incelenmiştir. Elde edilen verilerin frekans değerleri hesaplanmış, değişkenler arasındaki ilişkileri analiz etmek için ki-kare testi veya Fisher’s exact testi uygulanmıştır. Anlamlılık seviyesi p<0,05 olarak belirlenmiştir.
Bulgular: Çalışmaya 109 kadın ve 101 erkek olmak üzere toplam 210 birey katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 39,4±15,3 yıl olarak belirlenmiştir. Hastaların %90’ının gereksiz antibiyotik kullandığı, %83’ünün ise doktorlardan antibiyotik reçete edilmesi konusunda ısrarcı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, antibiyotik kullanan hastaların %35’inin antibiyotiği doktorun önerdiği süre boyunca kullanmadığı, %82,4’ünün ise antibiyotiklerin son kullanma tarihlerini kontrol etmediği belirlenmiştir. Gereksiz antibiyotik kullanımı ile eğitim seviyesi, gelir durumu ve sistemik hastalık varlığı arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır.
Sonuçlar: Dental problemlerde gereksiz antibiyotik kullanım oranı endişe verici derecede yüksektir. Akılcı antibiyotik kullanımını teşvik etmek amacıyla eğitim programları ve farkındalık kampanyalarına ihtiyaç duyulmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Akılcı ilaç kullanımı antibiyotik diş hekimliği kendi kendine ilaç kullanımı
Kaynakça
- 1.World Health Organisation (WHO). Promoting rational use of medi-cines.Available from:https://www.who.int/activities/promoting-rational-use-of-medicines (21.01.2025)
- 2.Çakır N. Rasyonel olmayan antibiyotik kullanımının ekonomik sonuçları. KLIMIK Derg. 2001;14(2):35-40.
- 3.Karabay O, Hosoglu S. Increased antimicrobial consumption following re¬imbursement reform in Turkey. J Antimicrob Chemother. 2008;61(5):1169-1171. [Crossref]
- 4.Dünya ve Türkiye İlaç Pazarı. Available from: https://www.ieis.-org.tr/tr/dunya-ve-turkiye-ilac-pazari (01.02.2025)
- 5.Versporten A, Bolokhovets G, Ghazaryan L, et al. Antibiotic use in eastern Europe: a cross-national database study in coordination with the WHO Re¬gional Office for Europe. Lancet Infect Dis. 2014;14(5):381-387. [Crossref]
- 6.Bayındır Y. Dental infeksiyonlarda doğru antibiyotik kullanımı. Journal of Turgut Ozal Medical Center. 2003;10(4):213-216.
- 7.Ahmadi H, Ebrahimi A, Ahmadi F. Antibiotic therapy in dentistry. Int J Dent. 2021;2021. [Crossref]
- 8.Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu. Türkiye'de diş hekimlerinin yazdığı reçetelerde antibakteriyel kullanımının araştırılması. Sağlık Bakanlığı, ISBN: 978-975-590-654-6, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1073 TİTCK Yayın No: 18, Ankara. 2017.
- 9.Marra F, George D, Chong M, et al. Antibiotic prescribing by dentists has increased: Why? J Am Dent Assoc. 2016;147(5):320-327. [Crossref]
- 10.Karki AJ, Holyfield G, Thomas D. Dental prescribing in Wales and associ-ated public health issues. Br Dent J. 2011;210(1). [Crossref]
- 11.Mainjot A, D'Hoore W, Vanheusden A, et al. Antibiotic prescribing in den¬tal practice in Belgium. Int Endod J. 2009;42(12):1112-1117. [Crossref]
- 12.Kandemir S, Ergül N. Grievances in cases using antibiotics due to oro-dental problems and assessment of the need for antibiotics. Int Dent J. 2000;50(2):73-77. [Crossref]
- 13.Çanakçi FG, Çanakçi BC. Dental ağrı şikâyeti ile Trakya Üniversitesi, diş hekimliği fakültesine başvuran hastaların bilinçsiz antibiyotik kullanımının değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;14(1):14-22. [Crossref]
- 14.Koyuncuoğlu CZ, Kırmızı Nİ, Ceylan İ, et al. Diş Hekimliği Kliniklerine Başvuru Öncesinde Hastaların İlaç Kullanımı İle İlgili Tutumlarının Araştırıl¬ması. Marmara Pharm J. 2017;21(1):165-176. [Crossref]
- 15.Başaran M, Küçük Ö. Dental ağrı geçmişi olan hastaların akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi ve davranışlarının değerlendirilmesi. Selcuk Dental Journal. 2021;8(1):8-14. [Crossref]
- 16.Şengül BN, Akyil S. Farklı kuşaklarda akılcı ilaç kullanımı ve sağlık al-gısının incelenmesi. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2022;5(3):169-178. [Crossref]
- 17.Grigoryan L, Burgerhof JGM, Haaijer-Ruskamp FM, et al. Is self-medica-tion with antibiotics in Europe driven by prescribed use? J Antimicrob Chemother. 2007;59(1):152-156. [Crossref]
- 18.Agbor MA, Azodo CC. Self medication for oral health problems in Came-roon. Int Dent J. 2011;61(4):204-209. [Crossref]
- 19.Baig Q, Muzaffar D, Afaq A, et al. Prevalence of self medication among den¬tal patients. Pakistan Oral & Dental Journal. 2012;32(2):292-295.
- 20.Yılmaz M, İltuş Kırbıyıkoğlu F, Ariç Z, et al. Determination of rational drug use by patients at a dentistry faculty hospital. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2014;2(1):39-47.
- 21.Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran-ların ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışları. Dicle Medical Jour-nal. 2011;38(4):458-465. [Crossref]
- 22.Pınar N, Karataş Y, Bozdemir N, et al. Medicine use behaviors of people in the city of Adana. TAF Prev Med Bull. 2013;12(6):639-650. [Crossref]
- 23.Gül S, Öztürk DB, Yilmaz MS, et al. Evaluation of public knowledge and attitudes regarding self medication with antibiotics in Ankara. Turk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2014;71(3):107-112. [Crossref]
- 24.Serçe Ö, Bakır M. Poliklinik başvurularında fizik muayene süresini uzun tutmak antibiyotik reçete edilmesini azaltıyor. Güncel Pediatri. 2013;11(2):45-50. [Crossref]
- 25.Özçelikay G. A pilot study on rational drug use. Journal of Faculty of Phar¬macy of Ankara University. 2001;30(2):9-18. [Crossref]
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Klinik Tıp Bilimleri (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 16 Şubat 2025 |
| Kabul Tarihi | 29 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 2 |
