Linear and Nonlinear Time Series Analysis of the Relationship Between the Consumer Confidence Index and Sectoral Confidence Indices

Özlem Tutumlu; Nesrin Güler

Araştırma Makalesi

Linear and Nonlinear Time Series Analysis of the Relationship Between the Consumer Confidence Index and Sectoral Confidence Indices

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 155 - 180, 30.06.2025

Özlem Tutumlu , Nesrin Güler

Öz

In this study, the relationships between the Consumer Confidence Index, which is one of the subcomponents of the Economic Confidence Index, and the confidence indices of the real sector (manufacturing industry), construction, trade, and services sectors were examined. Monthly data covering the period from January 2011 to January 2024 were used. The stationarity of the series was analyzed using the Augmented Dickey-Fuller (ADF) and Phillips-Perron (PP) unit root tests, while structural breaks were identified through the Bai-Perron multiple structural break test. To determine the relationships, the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) model was applied for symmetric effects, and the Nonlinear ARDL (NARDL) model was used for asymmetric effects. According to the results, a long-run relationship was found between the Consumer Confidence Index and the sectoral confidence indices. The manufacturing and services sectors exhibited symmetric effects in the short run and asymmetric effects in the long run, whereas the trade sector displayed asymmetric effects in both the short and long run. The construction sector showed symmetric effects in the short run and statistically significant asymmetric effects in the long run. Based on the findings, sectoral changes were observed to have different impacts on consumer confidence.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Güven Endeksi, Sektör Güven Endeksleri, NARDL, Asimetrik Etki

Kaynakça

Acemoglu, D., & Scott, A. (1994). Consumer confidence and rational expectations: Are agents' beliefs consistent with the theory?. The Economic Journal, 1-19.
Akerlof, G. A. (1970). The market for “lemons”: Quality uncertainty and the market mechanism. The Quarterly Journal of Economics, 84(3), 488-500.
Arısoy, İ. (2012). Türkiye ekonomisinde iktisadi güven endeksleri ve seçilmiş makro değişkenler arasındaki ilişkilerin VAR analizi. Maliye Dergisi, 304-315.
Bai. J. & Perron P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models. Journal of applied econometrics 18(1), 1-22.
Banerjee, A., Dolado, J., Mestre, R. (1998). Error‐correction mechanism tests for cointegration in a single‐equation framework. Journal of time series analysis, 19(3), 267-283.
Baştürk, M. F. (2019). Tüketici Güven Endeksi ile Hisse Senedi Piyasası Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, vol: 177, 145 – 159.
Belton W. J., Nair-Reichert U. (2007). Inflation Regi- mes, Core Inflation Measures and the Relationship Between Producer and Consumer Price Inflation. Applied Economics, 39 (10), 1295-1305.
Coase, R. H. (1937). The nature of the firm. Economica, 4(16), 386-405.
Çelik, S., & Aslan, A. (2019). The 2018 Turkish currency crisis: Causes and consequences. Journal of Economic Policy Studies, 6(2), 135-155.
Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431.
Eğilmez M.(2009). “Makroekonomi Türkiye’den Örneklerle” İstanbul: Remzi Kitabevi (203-211).
Eğilmez M.(2018). “Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi” İstanbul: Remzi Kitabevi (145-146).
Ertürk, K. (2022). Monetary policy and exchange rate volatilily: The case of Turkey in 2021. Economic Research Letters, 10(4), 67-75.
Eyüboğlu, S., & Eyüboğlu, K. (2018). Hizmet Güven Endeksi İle Hizmet Sektör Alt Endeksleri Arasındaki İlişkisinin Test Edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 271-282.
Fisher, K. L., & Statman, M. (2003). Consumer Confidence and Stock Returns. The Journal of Portfolio Management, 30(1), 115-127.
Göksu S., Balkı A.(2023).“Ardl ve Nardl Eşbütünleşme Analizleri: Adım Adım Eviews Uygulaması”Ankara: Serüven Yayınevi(57)
Hayek, F. A. (1945). The use of knowledge in society. American Economic Review, 35(4), 519-530.
IMF. (2018). Global economic Outlook: Trade tensions and emerging market risks. World Economic Outlook Reports.
İbicioğlu, M., Kapusuzoğlu, A., & Karan, M. B. (2013). Türkiye’deki Tüketici Güven Endeksi ile Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5-16.
Kaya L. (2020), “Türkiye’de Tüketici Güven Endeksi ile Döviz Kuru Arasındaki İlişki’’, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 598-608.
Keynes J. M. (1936). The General Theory of Employment, Interest, and Money. London: Macmillan.
Korkmaz, T., & Çevik, E. (2009). Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi . İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 24-37.
Kremers, J. J., Ericsson, N. R. ve Dolado, J. J. (1992). The power of cointegration tests. Oxford bulletin of economics and statistics, 54(3), 325-348.
Kutlar A.(2017) “Adım Adım Eviews ile Uygulamalı Çok Denklemli Zaman Serileri” Kocaeli: Umuttepe Yayınları
Küçükçaylı, F. M. ve Akıncı, G.Y. (2018). “Tüketici Güveninin Makroekonomik Belirleyicileri: Bir Zaman Serisi Analizi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, s. 459-472.
Lucas, R. E. (1972). Expectations and the neutrality of Money. Journal of Economic Theory, 4(2), 103-124.
Mankiw, N. G. (1985). Small menu costs and large business cycles: A macroeconomic model of monopoly. Quarterly Journal of Economics, 100(2), 529-538.
Matsusaka, J.G. and Sbordone, M.A. (1995). “Consumer Confidence and Economic Fluctuations” Economic Inquiry, 33(2): 296-318.
Narayan, P. ve Smyth, R. (2005). Trade liberalization and economic growth in Fiji. An empirical assessment using the ARDL approach.
OECD. (2021). Economic Outlook for Turkey: Risks and recovery post-COVID-19. OECD Economic Surveys.
Özsağır, A. (2007). Ekonomide Güven Faktörü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 46 – 62.
Perron, P.(1989). “The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis. ”Econometrica, 57(6), 1361-1401.
Pesaran, M.H., and Shin, Y. (1999), An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. S. Strom (Ed.) Econometrics and Economic Theory in the 20th Century: the Ragnar Frisch Centennial Symposium. Cambridge: Cambridge University Press.
Pesaran M.H., Shin Y., Smith J.R. (2001). “ Bound Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships, Journal Of Applied Econometrics, 16,(289-326).
Phillips, P. C. ve Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. biometrika, 75(2), 335-346.
Saraç T. B., Karagöz K. (2010). Türkiye’de Tüketici ve Üretici Fiyatları Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılma ve Sınır Testi, Maliye Dergisi, 159, 220-232.
Shin, Y., Yu, B., Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ARDL framework, Festschrift in honor of Peter Schmidt: Econometric methods and applications (R. Sickels, ve W. Horrace (Editörler)), Springer, 281–314.
Sönmezler, G., Gündüz, İ. O., & Torun, M. (2019). Türkiye’de Kredi Kartı Harcamaları ile Tüketici Güven Endeksi ve Enflasyon Arasındaki İlişki Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 17-29.
Stiglitz, J. E., & Weiss, A. (1981). Credit rationing in markets with imperfect information. American Economic Revievw, 71(3), 393-410.
TCMB. (2024) İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi, TCMB EVDS, Ankara.
Topuz, Y. V. (2011). Tüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi53-65.
Tursoy, T., & Faisal, F. (2018). The impact of gold and crude oil prices on stock market in Turkey: Empirical evidences from ARDL bounds test and combined cointegration. Resources Policy, 55, 49-54.
Tunalı, H., & Özkan, İ. (2016). Türkiye’de Tüketici Güven Endeksi Ve Tüketici Fiyat Endeksi Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 3(2), 54-67.
TÜİK. (2024) Tüketici Güven Endeksi, Hizmet, Perakende Ticaret ve İnşaat Güven Endeksleri, Resmi İstatistikler Veri Portalı, Ankara.
Williamson, O. E. (1985). The Economic Institutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational Contracting. New York: Free Press.
Yamak R., Topbaş F. (28-30 Mayıs 2008). Fiyat Endeksleri Arasındaki Geçişkenlik İlişkisi: Enders- Ludlow Nonlineer Eş Bütünleşme Analizi. Dokuzuncu Ekonometri ve İstatistik Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri, İzmir.
Yaşar, G., Ceylan, S. (2020). Tüketici Güven Endeksi ile Gayri Safi Yurtiçi Hasıla İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(44), 343-353.

Tüketici Güven Endeksi ile Sektörel Güven Endeksleri Arasındaki İlişkinin Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Zaman Serisi Analizi

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 155 - 180, 30.06.2025

Özlem Tutumlu , Nesrin Güler

Öz

Bu çalışmada, Ekonomik Güven Endeksi'nin alt bileşenlerinden tüketici güven endeksi ile reel kesim (imalat sanayi), inşaat, ticaret ve hizmet sektörü güven endeksleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. 2011:01–2024:01 dönemine ait aylık veriler kullanılmıştır. Serilerin durağanlık düzeyleri Genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF) ve Phillips-Perron (PP) birim kök testleriyle analiz edilmiş, yapısal kırılmalar Bai-Perron çoklu yapısal kırılma testi ile belirlenmiştir. İlişkilerin belirlenmesinde, simetrik etkiler için Doğrusal gecikmesi dağıtılmış otoregresif (ARDL) modeli, asimetrik etkiler için doğrusal olmayan ARDL (NARDL) modeli uygulanmıştır. Sonuçlara göre, tüketici güven endeksi ile sektörel güven endeksleri arasında uzun dönemli ilişki tespit edilmiştir. İmalat ve hizmet sektörleri kısa vadede simetrik, uzun vadede asimetrik etkiler gösterirken; ticaret sektörü hem kısa hem uzun vadede asimetrik etkilidir. İnşaat sektörü kısa vadede simetrik, uzun vadede ise anlamlı asimetrik etki yaratmaktadır. Bulgulara göre, sektörel değişimlerin tüketici güveni üzerinde farklı etkiler yarattığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Güven Endeksi, Sektörel Güven Endeksleri, ARDL, NARDL

Kaynakça

Acemoglu, D., & Scott, A. (1994). Consumer confidence and rational expectations: Are agents' beliefs consistent with the theory?. The Economic Journal, 1-19.
Akerlof, G. A. (1970). The market for “lemons”: Quality uncertainty and the market mechanism. The Quarterly Journal of Economics, 84(3), 488-500.
Arısoy, İ. (2012). Türkiye ekonomisinde iktisadi güven endeksleri ve seçilmiş makro değişkenler arasındaki ilişkilerin VAR analizi. Maliye Dergisi, 304-315.
Bai. J. & Perron P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models. Journal of applied econometrics 18(1), 1-22.
Banerjee, A., Dolado, J., Mestre, R. (1998). Error‐correction mechanism tests for cointegration in a single‐equation framework. Journal of time series analysis, 19(3), 267-283.
Baştürk, M. F. (2019). Tüketici Güven Endeksi ile Hisse Senedi Piyasası Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, vol: 177, 145 – 159.
Belton W. J., Nair-Reichert U. (2007). Inflation Regi- mes, Core Inflation Measures and the Relationship Between Producer and Consumer Price Inflation. Applied Economics, 39 (10), 1295-1305.
Coase, R. H. (1937). The nature of the firm. Economica, 4(16), 386-405.
Çelik, S., & Aslan, A. (2019). The 2018 Turkish currency crisis: Causes and consequences. Journal of Economic Policy Studies, 6(2), 135-155.
Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431.
Eğilmez M.(2009). “Makroekonomi Türkiye’den Örneklerle” İstanbul: Remzi Kitabevi (203-211).
Eğilmez M.(2018). “Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi” İstanbul: Remzi Kitabevi (145-146).
Ertürk, K. (2022). Monetary policy and exchange rate volatilily: The case of Turkey in 2021. Economic Research Letters, 10(4), 67-75.
Eyüboğlu, S., & Eyüboğlu, K. (2018). Hizmet Güven Endeksi İle Hizmet Sektör Alt Endeksleri Arasındaki İlişkisinin Test Edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 271-282.
Fisher, K. L., & Statman, M. (2003). Consumer Confidence and Stock Returns. The Journal of Portfolio Management, 30(1), 115-127.
Göksu S., Balkı A.(2023).“Ardl ve Nardl Eşbütünleşme Analizleri: Adım Adım Eviews Uygulaması”Ankara: Serüven Yayınevi(57)
Hayek, F. A. (1945). The use of knowledge in society. American Economic Review, 35(4), 519-530.
IMF. (2018). Global economic Outlook: Trade tensions and emerging market risks. World Economic Outlook Reports.
İbicioğlu, M., Kapusuzoğlu, A., & Karan, M. B. (2013). Türkiye’deki Tüketici Güven Endeksi ile Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5-16.
Kaya L. (2020), “Türkiye’de Tüketici Güven Endeksi ile Döviz Kuru Arasındaki İlişki’’, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 598-608.
Keynes J. M. (1936). The General Theory of Employment, Interest, and Money. London: Macmillan.
Korkmaz, T., & Çevik, E. (2009). Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi . İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 24-37.
Kremers, J. J., Ericsson, N. R. ve Dolado, J. J. (1992). The power of cointegration tests. Oxford bulletin of economics and statistics, 54(3), 325-348.
Kutlar A.(2017) “Adım Adım Eviews ile Uygulamalı Çok Denklemli Zaman Serileri” Kocaeli: Umuttepe Yayınları
Küçükçaylı, F. M. ve Akıncı, G.Y. (2018). “Tüketici Güveninin Makroekonomik Belirleyicileri: Bir Zaman Serisi Analizi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, s. 459-472.
Lucas, R. E. (1972). Expectations and the neutrality of Money. Journal of Economic Theory, 4(2), 103-124.
Mankiw, N. G. (1985). Small menu costs and large business cycles: A macroeconomic model of monopoly. Quarterly Journal of Economics, 100(2), 529-538.
Matsusaka, J.G. and Sbordone, M.A. (1995). “Consumer Confidence and Economic Fluctuations” Economic Inquiry, 33(2): 296-318.
Narayan, P. ve Smyth, R. (2005). Trade liberalization and economic growth in Fiji. An empirical assessment using the ARDL approach.
OECD. (2021). Economic Outlook for Turkey: Risks and recovery post-COVID-19. OECD Economic Surveys.
Özsağır, A. (2007). Ekonomide Güven Faktörü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 46 – 62.
Perron, P.(1989). “The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis. ”Econometrica, 57(6), 1361-1401.
Pesaran, M.H., and Shin, Y. (1999), An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. S. Strom (Ed.) Econometrics and Economic Theory in the 20th Century: the Ragnar Frisch Centennial Symposium. Cambridge: Cambridge University Press.
Pesaran M.H., Shin Y., Smith J.R. (2001). “ Bound Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships, Journal Of Applied Econometrics, 16,(289-326).
Phillips, P. C. ve Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. biometrika, 75(2), 335-346.
Saraç T. B., Karagöz K. (2010). Türkiye’de Tüketici ve Üretici Fiyatları Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılma ve Sınır Testi, Maliye Dergisi, 159, 220-232.
Shin, Y., Yu, B., Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ARDL framework, Festschrift in honor of Peter Schmidt: Econometric methods and applications (R. Sickels, ve W. Horrace (Editörler)), Springer, 281–314.
Sönmezler, G., Gündüz, İ. O., & Torun, M. (2019). Türkiye’de Kredi Kartı Harcamaları ile Tüketici Güven Endeksi ve Enflasyon Arasındaki İlişki Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 17-29.
Stiglitz, J. E., & Weiss, A. (1981). Credit rationing in markets with imperfect information. American Economic Revievw, 71(3), 393-410.
TCMB. (2024) İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi, TCMB EVDS, Ankara.
Topuz, Y. V. (2011). Tüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi53-65.
Tursoy, T., & Faisal, F. (2018). The impact of gold and crude oil prices on stock market in Turkey: Empirical evidences from ARDL bounds test and combined cointegration. Resources Policy, 55, 49-54.
Tunalı, H., & Özkan, İ. (2016). Türkiye’de Tüketici Güven Endeksi Ve Tüketici Fiyat Endeksi Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 3(2), 54-67.
TÜİK. (2024) Tüketici Güven Endeksi, Hizmet, Perakende Ticaret ve İnşaat Güven Endeksleri, Resmi İstatistikler Veri Portalı, Ankara.
Williamson, O. E. (1985). The Economic Institutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational Contracting. New York: Free Press.
Yamak R., Topbaş F. (28-30 Mayıs 2008). Fiyat Endeksleri Arasındaki Geçişkenlik İlişkisi: Enders- Ludlow Nonlineer Eş Bütünleşme Analizi. Dokuzuncu Ekonometri ve İstatistik Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri, İzmir.
Yaşar, G., Ceylan, S. (2020). Tüketici Güven Endeksi ile Gayri Safi Yurtiçi Hasıla İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(44), 343-353.

Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	İngilizce
Konular	Finansal Ekonometri
Bölüm	Araştırma Makalesi
Yazarlar	Özlem Tutumlu 0009-0005-3631-4460 Nesrin Güler 0000-0003-3233-5377
Erken Görünüm Tarihi	27 Mayıs 2025
Yayımlanma Tarihi	30 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi	25 Nisan 2024
Kabul Tarihi	8 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA	Tutumlu, Ö., & Güler, N. (2025). Linear and Nonlinear Time Series Analysis of the Relationship Between the Consumer Confidence Index and Sectoral Confidence Indices. JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 10(1), 155-180.

Kapak Resmi İndir

Makale Dosyaları

Tam Metin

The sole purpose of JOEEP is to be a prestigious journal which contributes to scientific knowledge. In order to keep this purpose, JOEEP, adopts and follows the publication policies of world’s prestigious scientific journals. All original and qualified works which may contribute to the scientific knowledge, are evaluated through a rigorous editorial and peer review process. Hereby, JOEEP is a peer reviewed and scientific journal. It strictly depends on the scientific principles, rules and ethical framework that are required to this qualification.

JOEEP is published as two issues per year June and December and all publication policies and processes are conducted according to the international standards. JOEEP accepts and publishes the research articles in the fields of economics, political economy, fiscal economics, applied economics, business economics, labour economics and econometrics. JOEEP, without depending on any institution or organization, is a non-profit journal that has an International Editorial Board specialist on their fields. All “Publication Process” and “Writing Guidelines” are explained in the related title and it is expected from authors to Show a complete match to the rules. JOEEP is an open Access journal.