Bilim Halkla İlişkileri Bağlamında TEKNOFEST’in Ortaöğretim Öğrencilerinin Meslek Seçimleri Üzerine Yansımaları
Öz
Bilim festivalleri, bilim halkla ilişkileri kapsamında kullanılan halkla ilişkiler araçlarındandır. TEKNOFEST, ülkemizde gerçekleştirilen bilim festivallerinden biridir. Açımlayıcı sıralı karma desenle yürütülen bu araştırmanın amacı, TEKNOFEST’e katılan ve katılmayan ortaöğretim öğrencilerinden nicel sonuçlar elde ederek mesleki karar düzeylerini saptamak, sonrasında elde edilen sonuçları daha derinlemesine keşfetmek için TEKNOFEST’e katılan öğrencilerle nitel görüşme yapmak ve bu festivalin meslek seçimleri üzerindeki rolü ve yansımalarını belirlemektir. Araştırmanın nicel boyutunda araştırma grubunu 781 lise öğrencisi oluşturmuştur. TEKNOFEST’e katılan ve katılmayan öğrencilerin mesleki karar düzeylerine ilişkin hem alt boyut hem de toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Araştırmanın nitel boyutunda ise 21 katılımcıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Analiz sonucunda belirlenen temalar “Meslek Seçimine Etki Eden Faktörler”, “Seçilen Mesleğin Kişisel Özelliklere Uygunluğu”, “TEKNOFEST’e Katılma Nedenleri”, “TEKNOFEST’in Bilimsel Çalışmalara Duyulan İlgiye Etkisi”, “TEKNOFEST’e Katılımın Meslek Seçimine Etkisi” ve “TEKNOFEST’e Katılımın Meslek Tercihi Değişikliğine Etki Boyutları” olarak adlandırılmıştır. Sonuç olarak TEKNOFEST’in, ortaöğretim öğrencilerinin mesleki ve kariyer gelişimlerini zenginleştirme konusunda katkılar sağladığı söylenebilir.
Anahtar Kelimeler
Bilim İletişimi Bilim Halkla İlişkileri Bilim Festivalleri TEKNOFEST Meslek Seçimi
Kaynakça
- Akoğlu, A. (2011). Bilim iletişimi. Bilim ve Teknik, 310, 24-29.
- Ateş, Ö., Ateş, A. M., & Aladağ, Y. (2021). Perceptions of students and teachers participating in a science festival regarding science and scientists. Research in Science & Technological Education, 39(1), 109-130. https://doi.org/10.1080/02635143.2020.1740666
- Bauer, M. W., Allum, N., & Miller, S. (2007). What can we learn from 25 years of PUS survey research? Liberating and expanding the agenda. Public Understanding of Science, 16(1), 79-95. https://doi.org/10.1177/0963662506071287
- Burns, T. W., O’Connor, D. J., & Stocklmayer, S. M. (2003). Science communication: A contemporary definition. Public Understanding of Science, 12(2), 183-202. https://doi.org/10.1177/09636625030122004
- Canovan, C. (2020). More than a grand day out? Learning on school trips to science festivals from the perspectives of teachers, pupils and organisers. International Journal of Science Education, Part B, 10(1), 1-16. https://doi.org/10.1080/21548455.2019.1680904
- Creswell, J. W. (2014). A concise introduction to mixed methods research. Sage.
- Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2018). Designing and conducting mixed methods research. Sage.
- Çakır, M. A. (2004). Mesleki Karar Envanterinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37(2), 1–14. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000098
- Fetters, M. D., Curry, L. A., & Creswell, J. W. (2013). Achieving integration in mixed methods designs - principles and practices. Health Services Research, 48(6pt2), 2134-2156. https://doi.org/10.1111/1475-6773.12117
- Fischhoff, B. (2019). Evaluating science communication. Proceedings of the National Academy of Sciences, 116(16), 7670-7675. https://doi.org/10.1073/pnas.1805863115
- George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. Taylor & Francis.
- Heale, R., & Forbes, D. (2013). Understanding triangulation in research. Evidence-Based Nursing, 16(4), 98-98. https://doi.org/10.1136/eb-2013-101494
- Lee, D. N. (2011). Under-represented and underserved: Why minority role models matter in STEM. https://www.scientificamerican.com/blog/guest-blog/under-represented-and-underserved-why-minority-role-models-matter-in-stem/, Erişim Tarihi: 09.05.2024
- Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.
- Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
- Munn, M., Griswold, J., Starks, H., Fullerton, S. M., Viernes, C., Sipe, T. A., ... & Levias, S. (2018). Celebrating STEM in rural communities: A model for an inclusive science and engineering festival. Journal of STEM Outreach, 1(1), 1-11. https://doi.org/10.15695/jstem/v1i1.4
- Sava, M. (2011). Public understanding of science: Science pr and popular culture. Romanian Journal of Journalism & Communication/Revista Romana de Jurnalism si Comunicare-RRJC, 6(1), 5-13.
- Sava, M. (2013). Science PR strategies for communicating astronomy: The case of ESA and Hubble 15th anniversary project. Professional Communication and Translation Studies, (6), 11-18.
- Siyez, D. M. (2016). Gelişimsel yaklaşımlar. B. Yeşilyaprak (Ed.), Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı kuramdan uygulamaya içinde (s. 171-217). Pegem Akademi.
- Suldovsky, B. (2016). In science communication, why does the idea of the public deficit always return? Exploring key influences. Public Understanding of Science, 25(4), 415-426. https://doi.org/10.1177/0963662516629750
- Trench, B. (2008). Towards an analytical framework of science communication models. In D. Cheng, M. Claessens, T. Gascoigne, J. Metcalfe, B. Schiele, & S. Shi (Eds.), Communicating science in social contexts: New models, new practices (p. 119-135). Springer.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
- Yıldırım, G. (2021). Kavramsal çerçevede bilim iletişimi ve toplumun bilime katılımı. M. Öztunç (Ed.), Bilim iletişimi: Toplumsal etkileşim ve dijital dönüşüm içinde (s. 17-41). Siyasal.
- Yıldırım, G., & Akbulut, D. (2021). Bilim diplomasisi ve bilim halkla ilişkileri bağlamında “American Association for the Advancement of Science”(AAAS) ve “Royal Society” örnekleri üzerinden Türkiye için bir model önerisi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (6), 75-106. https://doi.org/10.16878/gsuilet.867946
- Yıldız, M., & Özmen, Ş. Y. (2018). Bilim iletişimine yönelik yaklaşımlar ve eleştirel dönüş. O. Neçare (Yay. Haz.), Türkiye’de bilgi üretimi ve bilim politikaları uluslararası sempozyumu içinde (s. 619-635). Atatürk Araştırma Merkezi.
Reflections of TEKNOFEST on High School Students’ Vocational Choices in the Context of Science Public Relations
Öz
Science festivals are one of the public relations tools used within the scope of science public relations. TEKNOFEST is one of the science festivals organized in our country. The aim of this study, which was conducted with an exploratory sequential mixed design, was to determine the level of vocational decision-making by obtaining quantitative results from high school students who participated and did not participate in TEKNOFEST, and then to conduct qualitative interviews with students who participated in TEKNOFEST to explore the results obtained in more depth and to determine the role and reflections of this festival on their vocational choices. In the quantitative phase of the study, the research group consisted of 781 high school students. Statistically significant differences were found between the mean scores of both sub-dimensions and total scores of the students who participated in TEKNOFEST and those who did not participate in TEKNOFEST regarding their vocational decision levels. In the qualitative phase of the study, semi-structured interviews were conducted with 21 participants. The themes determined as a result of the analysis were named “Factors Affecting Vocational Choice”, “Appropriateness of the Selected Vocation for Personal Characteristics”, “Reasons for Participating in TEKNOFEST”, “The Effect of TEKNOFEST on Interest in Scientific Researches”, “The Effect of Participation in TEKNOFEST on Vocational Choice” and “Dimensions of the Effect of Participation in TEKNOFEST on Change of Vocational Preference”. In conclusion, it can be asserted that TEKNOFEST will contribute to enriching the vocational and career development of high school students.
Anahtar Kelimeler
Science Communication Science Public Relations Science Festivals TEKNOFEST Vocational Choice
Kaynakça
- Akoğlu, A. (2011). Bilim iletişimi. Bilim ve Teknik, 310, 24-29.
- Ateş, Ö., Ateş, A. M., & Aladağ, Y. (2021). Perceptions of students and teachers participating in a science festival regarding science and scientists. Research in Science & Technological Education, 39(1), 109-130. https://doi.org/10.1080/02635143.2020.1740666
- Bauer, M. W., Allum, N., & Miller, S. (2007). What can we learn from 25 years of PUS survey research? Liberating and expanding the agenda. Public Understanding of Science, 16(1), 79-95. https://doi.org/10.1177/0963662506071287
- Burns, T. W., O’Connor, D. J., & Stocklmayer, S. M. (2003). Science communication: A contemporary definition. Public Understanding of Science, 12(2), 183-202. https://doi.org/10.1177/09636625030122004
- Canovan, C. (2020). More than a grand day out? Learning on school trips to science festivals from the perspectives of teachers, pupils and organisers. International Journal of Science Education, Part B, 10(1), 1-16. https://doi.org/10.1080/21548455.2019.1680904
- Creswell, J. W. (2014). A concise introduction to mixed methods research. Sage.
- Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2018). Designing and conducting mixed methods research. Sage.
- Çakır, M. A. (2004). Mesleki Karar Envanterinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37(2), 1–14. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000098
- Fetters, M. D., Curry, L. A., & Creswell, J. W. (2013). Achieving integration in mixed methods designs - principles and practices. Health Services Research, 48(6pt2), 2134-2156. https://doi.org/10.1111/1475-6773.12117
- Fischhoff, B. (2019). Evaluating science communication. Proceedings of the National Academy of Sciences, 116(16), 7670-7675. https://doi.org/10.1073/pnas.1805863115
- George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. Taylor & Francis.
- Heale, R., & Forbes, D. (2013). Understanding triangulation in research. Evidence-Based Nursing, 16(4), 98-98. https://doi.org/10.1136/eb-2013-101494
- Lee, D. N. (2011). Under-represented and underserved: Why minority role models matter in STEM. https://www.scientificamerican.com/blog/guest-blog/under-represented-and-underserved-why-minority-role-models-matter-in-stem/, Erişim Tarihi: 09.05.2024
- Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.
- Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
- Munn, M., Griswold, J., Starks, H., Fullerton, S. M., Viernes, C., Sipe, T. A., ... & Levias, S. (2018). Celebrating STEM in rural communities: A model for an inclusive science and engineering festival. Journal of STEM Outreach, 1(1), 1-11. https://doi.org/10.15695/jstem/v1i1.4
- Sava, M. (2011). Public understanding of science: Science pr and popular culture. Romanian Journal of Journalism & Communication/Revista Romana de Jurnalism si Comunicare-RRJC, 6(1), 5-13.
- Sava, M. (2013). Science PR strategies for communicating astronomy: The case of ESA and Hubble 15th anniversary project. Professional Communication and Translation Studies, (6), 11-18.
- Siyez, D. M. (2016). Gelişimsel yaklaşımlar. B. Yeşilyaprak (Ed.), Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı kuramdan uygulamaya içinde (s. 171-217). Pegem Akademi.
- Suldovsky, B. (2016). In science communication, why does the idea of the public deficit always return? Exploring key influences. Public Understanding of Science, 25(4), 415-426. https://doi.org/10.1177/0963662516629750
- Trench, B. (2008). Towards an analytical framework of science communication models. In D. Cheng, M. Claessens, T. Gascoigne, J. Metcalfe, B. Schiele, & S. Shi (Eds.), Communicating science in social contexts: New models, new practices (p. 119-135). Springer.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
- Yıldırım, G. (2021). Kavramsal çerçevede bilim iletişimi ve toplumun bilime katılımı. M. Öztunç (Ed.), Bilim iletişimi: Toplumsal etkileşim ve dijital dönüşüm içinde (s. 17-41). Siyasal.
- Yıldırım, G., & Akbulut, D. (2021). Bilim diplomasisi ve bilim halkla ilişkileri bağlamında “American Association for the Advancement of Science”(AAAS) ve “Royal Society” örnekleri üzerinden Türkiye için bir model önerisi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (6), 75-106. https://doi.org/10.16878/gsuilet.867946
- Yıldız, M., & Özmen, Ş. Y. (2018). Bilim iletişimine yönelik yaklaşımlar ve eleştirel dönüş. O. Neçare (Yay. Haz.), Türkiye’de bilgi üretimi ve bilim politikaları uluslararası sempozyumu içinde (s. 619-635). Atatürk Araştırma Merkezi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 20 Şubat 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 18 Sayı: 1 |
