Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ALGORİTMİK SANAT PRATİKLERİ VE ÖRNEK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 12, 26.12.2025

Öz

Algoritmik sanat literatür olarak ele alındığında, tasarımcının bir algoritmik ve otonom düşünce sistemi ile belli kurallar çerçevesinde ortaya koyduğu pratiklerdir. Algoritmik sanatın temel niteliği, tasarımcının üretimdeki tam ya da kısmi kontrolü devrettiği bir sistem ile ilerliyor olmasıdır. Bu bağlamda algoritmik sanat pratikleri sistemler, onların rolü, yaratıcılık ve tekilliği ile ilişkileri, sistem taksonomileri yani sınıflandırma bilimi gibi konulara odaklanan otonom pratiklere yönlendirmektedir. Bu otonom sistemler, tasarımcıya bağlı ya da kısmen bağımsız olarak üretim ortaya koyabilen algoritmik sanat teorisindeki sorunları ele alan sistemler olarak öne çıkmaktadır. Dijital teknolojilere bağımlı ortamlar olarak düşünülen otonom sistemler dışında, daha ilkel makineler ile üretim yapabilen ve doğadan ilham alan, basit yazılı kural setine sahip olan farklı otonom sistemlere de rastlanmaktadır. Bilgisayar teknolojileri, internetin gelişimi ve yapay zekanın her alanda varlığını göstermesi ile daha çok öne çıkan algoritmik sanat ve pratikleri bu makalenin ana konusunu oluşturmaktadır. Araştırmada ele alınan algoritmik sanat, çeşitli görüntü düzenleme ve animasyonlar ortaya koyan özgün bir uygulama örneği ile açıklanmaya çalışılmıştır.

Kaynakça

  • Al, B. (2019). Generatif Sanat Kavramı ve Görsel Sanatlarda Sayısal Yaratıcılık. Tasarım Enformatiği, 1(2), 78-91.
  • Aldinç, M. (2022). Dijital medyumların 21. yüzyıl sanat pratiklerinde mekan yaratımına ve algısına etkisi https://hdl.handle.net/20.500.12619/98581
  • Alioğlu, H. M., & Mustafayev, E (2024).. Sanat Tarihinin Sonu: Tarih Sonrası Sanat Yapay Zeka ve Teknoloji. Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi, Yıl: 7, Sayı: 13, 211-233 ISSN: 2667-4815
  • Alkan, G. (2023). Görsel Anlatım Dili Olarak Algoritmik Tabanlı Dijital Enstalasyon Uygulamaları (Master's thesis, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi).
  • Boden M.A., & Edmonds, E.A. (2009). What is Generative Art? Digital Creativity, 20:1-2, 21-46, DOI: 10.1080/14626260902867915
  • Coşkun, C. (2024). Sanat ve Tasarım Alanında Üretken Yapay Zeka Sistemleri. Art-e Sanat Dergisi, 17(33), 470-486.
  • Dehlinger, H. (2020). Generative Art. Journal of Mathematics and the Arts, 14(1-2), 33-36.
  • Dilmaç, S. (2024). Yapay Zekâ’nın Yaratıcılığı Üzerine Bir Tartışma. Art Vision, 30(53), 240-252.
  • Donovan, A. (2021). Everything You Need to Know About the Artistic World of Creative Coding. Interesting engineering.
  • Dufva, T. (2018). Art education in the post-digital era. Experiential construction of knowledge through creative coding. Dissertation, Aalto University publication series, Erten, O., & Göktepeliler, Ö. (2022). Yapay zekâ, makine ve sanat. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 145-152.
  • Galanter, P. (2012). Generative art after computers. 15th Generative Art Conference, s.271-282.
  • İlhan, F. Ç. (2022). Üretken Sanatta Müzikal Sistemlerin Kullanımı. Art Vision, 28(48), 78-84.
  • Kopuz, M. A. (2022). Grafik Tasarımın Geleceğinde Yapay Zekâ Programları (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • McCormack, J., Dorin, A., & Innocent, T. (2004). Generative Design: A Paradigm for Design Research, Futureground – DRS. International Conference, s. 17-21.
  • Öztürk, A. L. (2024). İmgeler: Sözsüz Dilimiz ve Sanat. Sosyal Bilimler ve Sağlık Bülteni, (11), 12-32.
  • Selz, P. (1966). Directions in Kinetic Sculpture. Berkeley. University of California Press.
  • Shao, J., Mcdermott, J., O’Neill, M., & Brabazon, A. (2010). Jive: A Generative, Interactive, Virtual, Evolutionary Music System. In EvoApplications (2), 341-350.
  • Sierra-Paredes, G. (2017). Postdigital synchronicity and syntopy: the manipulation of universal codes, and the fully automated avantgarde. Neohelicon, 44(1), 27–39.
  • Südor, S. (2021). Dijital sanatlarda 3d model oluşturma tekniklerinin kullanimi. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 10(88), 1757-1779.
  • Tabak, D. K. (2022). Nesneden Piksele: Nft Sanatı. Socıal Scıences Studıes Journal (SSSJournal), 8(99), 2078-2087.
  • Taluğ, D. Y., & Eken, B. (2023). Görsel Tasarımda İnsan Yaratıcılığı Ve Yapay Zekanın Kesişimi. Sanat ve İkonografi Dergisi, (4), 18-29.
  • Tuğal, S. A. (2017). 0 ve 1’le Şekillenen Dünya. Art-Sanat Dergisi, (8), 573-587.
  • Uzuner, A. (2023). Yapay Zekânın Sanata Yansımaları. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 12(112), 1945-1957. Yılmaz, İ. (2022). Metaverse ve Nft Dünyasına Tasarım Açısından Bir Bakış. International Journal Of Socıal Humanıtıes Scıences Research, 9(87), 1752-1763.
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Canlandırma-Animasyon, Dijital Oyun Tasarımı
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mehmet Ege Demirci 0009-0000-0879-1204

İpek Fatma Ertan

Yayımlanma Tarihi 26 Aralık 2025
Gönderilme Tarihi 18 Aralık 2024
Kabul Tarihi 30 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 1 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Demirci, M. E., & Ertan, İ. F. (2025). ALGORİTMİK SANAT PRATİKLERİ VE ÖRNEK BİR ÇALIŞMA. Karatay Sanat Ve Tasarım Dergisi, 1(1), 1-12.