Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

WOMEN IN THE WORLDS OF PLATO AND SAINT PAUL: RIGHTS, ROLES AND RESTRICTIONS

Yıl 2025, Sayı: 35, 339 - 366, 20.06.2025

Yavuz Bülent Bekki

https://doi.org/10.56597/kausbed.1614628

Öz

Gender norms are determined by religion and politics, which also shape society. Since the state and the power of God function in this sense, Plato's dialogues and St Paul's letters can be examined in this context. The study examines the position of women in Plato's dialogues The Republic and The Laws, which Plato presented in the context of the search for the ideal state, and in the letters of Paul, which are among the most important texts of Christianity. The rules for women in the texts of these two figures, who helped to shape the social order, were identified as the problem of the study. In Plato's works, gender equality is mentioned in the class of the guardians, but not in society as a whole. In Paul, on the other hand, equality is limited to faith, otherwise social assumptions are maintained. In the texts of both figures it can be seen that there is an attempt to control women and female sexuality in order to establish social order. The study interprets the texts comparatively, assuming that these sources influence the way of life of all humanity in terms of the continuity of interaction between societies over centuries.

Anahtar Kelimeler

Women Gender Plato Christianity St. Paul

Kaynakça

  • Allen, C. G. (1975). Plato on women. Feminist Studies, 2(2), 131-138. https://doi.org/10.2307/3177773.
  • Allison, R. W. (1988). Let women be silent in the Churches (1 Cor. 14.33b-36): What did Paul really say, and what did it mean?. Journal for the Study of the New Testament, 10(32), 27-60. https://doi.org/10.1177/ 0142064X8801003203
  • Baş, B. (2019). Hristiyanlığa geçiş aşamasında Roma kadını. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Ordu.
  • Bensadon, N. (1990). Başlangıçtan günümüze kadın hakları. (Çev. Ş. Tekeli). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Berktay, F. (2010). Tarihin cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Boyacı, N. P. (2014). Platon’da kadın sorunu üzerine bir tartışma. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (Aralık 2014), 205-230.
  • Blundell, S. (1995). Woman in ancient Greece. Cambridge: Harvard University Press.
  • Bumstead, A. (1902). The risen Christ at Damascus. The Monist, 13(1), 138–146. http://www.jstor.org/stable/27899378.
  • Caka, E. (2009). Pavlus’un mektupları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Cartwright, M (2016). Antik Yunan’da kadınlar [Women in ancient Greece]. (Çev. Hatice Nur Kesimal). World History Encyclopedia. https://www. worldhistory.org/trans/tr/2-927/antik-yunanda-kadinlar/. Erişim Tarihi: 10.03.2025.
  • Cavarero, A. (2017). Platon’a rağmen: Antik felsefenin feminist bir yeniden yazımı. (Çev. B. Tanrısever). İstanbul: Otonom Yayıncılık.
  • Charlesworth, J. H. (2003). Eski Ahit’in apokrif kitapları. (Çev. Muhammet Tarakçı). Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12(2), 385-411.
  • Cotter, W. (1994). Women’s authority roles in Paul’s churches: Countercultural or conventional?. Novum Testamentum, 36(4), 350-372. doi:10.2307/1560961
  • Cumming, A. ve Fox, M. (1988). The “eternal enemy of woman” revisited: An examination of St. Paul and the status of Women. Journal of Christian Education, os-31(1), 35–46. doi:10.1177/002196578803100107
  • Duygu, Z. (2018). İsa, Pavlus, İnciller Hıristiyanlık neden ve nasıl ortaya çıktı?. İstanbul: Düşün Yayıncılık.
  • Eisenbaum, P. (2006). Kadın düşmanlığının ve Yahudi aleyhtarlığının babası Pavlus mudur?. (Çev. Süleyman Turan). C. Batuk (Ed.) Pavlus’u Düşünmek: Pavlus’un Teolojik Dünyası, içinde (ss. 379-401). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Eyüboğlu, S. ve Cimcoz, M. A. (2018). Önsöz. Platon. Devlet. (Çev. S. Eyüboğlu & M. A. Cimcoz), içinde (ss. v-xix). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Gündüz, Ş. (2006). Pavlus’un Hıristiyan geleneğindeki merkeziliği/belirleyiciliği. C. Batuk (Ed.) Pavlus’u Düşünmek: Pavlus’un Teolojik Dünyası, içinde (ss. 27-44). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Gündüz, Ş. (2017). Pavlus Hristiyanlığın mimarı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Heinrich Böll Foundation (2015). Anti-gender movements on the rise? Strategising for gender equality in central and eastern Europe. Berlin: Heinrich-Böll-Stiftung.
  • Irigaray, L. (2014). Başlangıçta kadın vardı. (Çev. İ. Özallı & M. Odabaş). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Romalılara mektup. 2. Baskı. (ss. 272-296). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Korintlilere birinci mektup. 2. Baskı. (ss. 297-318). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Korintlilere ikinci mektup. 2. Baskı. (ss. 319-333). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Galatyalılar’a mektup. 2. Baskı. (ss. 334-341). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Efesliler’e mektup. 2. Baskı. (ss. 342-349). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Selaniklilere birinci mektup. 2. Baskı. (ss. 362-366). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Timoteos’a birinci mektup. 2. Baskı. (ss. 370-375). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Titus’a mektup. 2. Baskı. (ss. 381-383). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • Kancı, T., Çelik, B., Bekki, Y. B. ve Tarcan, U. (2023). The anti-gender movement in Turkey: An analysis of its reciprocal aspects. Turkish Studies, 24(5), 882–904. https://doi.org/10.1080/14683849.2022.2164189.
  • Kaya, C. (2024). Kutsallığın inşasında kadın ve öteki kadın: Sare ve Hacer. KADEM Kadın Araştırmaları Dergisi, 10(2), 469-498. https://doi.org/ 10.21798/kadem.2024.160
  • Keener, C. S. (2012). Paul, women & wives: Marriage and women’s ministry in the letters of Paul. Massachusetts: Hendrickson Publishers.
  • Köse, E. (2023). Platon’un devlet kitabı üzerinden antik Yunan’da Oikos ve kadınlar hakkında bir tartışma. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi, 6(2), 181-194. https://doi.org/10.59886/tsbder.1339854
  • Kuhar, R. ve Paternotte, D. (2017). Anti-gender campaigns in Europe mobilizing against equality. New York: Rowman&Littlefield.
  • Lloyd, G. (1996). Erkek akıl. (Çev. M. Özcan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • MacLachlan, B. (2012). Women in ancient Greece: A sourcebook. London, New York: Continuum International Publishing.
  • Özkan, M. S. (2017). Toplumsal değerlerin ve siyasi yapının Platon’un sınıflı toplum anlayışına etkisi. Felsefe Dünyası (65), 273-306.
  • Pagels, E. H. (1974). Paul and women: A Response to recent discussion. Journal of the American Academy of Religion, 42(3), 538–549. http://www. jstor.org/stable/1461971.
  • Platon (2002). Devlet. (Çev. Hüseyin Demirhan). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
  • Platon (2010). Devlet. (Çev. Sabahattin Eyüboğlu & M. Ali Cimcoz). 10. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Platon (2007). Yasalar. (Çev. C. Şentuna & S. Babür). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Platon (2014). Şölen. (Çev. Eyüp Çoraklı). İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Reeve, C. D. C. (2006). Philosopher-kings: The argument of Plato’s Republic. Indianapolis/Cambridge: Hackett Publishing Company.
  • Scroggs, R. (1972). Paul and the eschatological woman. Journal of the American Academy of Religion, XL(3), 283–303. doi:10.1093/jaarel/XL.3.283
  • Sissa, G. (2005). Platon ve Aristoteles’in cinsiyet felsefesi. G. Duby (Der.), Kadınların Tarihi 1 Antik Tanrıçalardan Hıristiyan Azizelere. (Çev. Ahmet Fethi), içinde (ss. 66-98). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Wells, O. (2021). Antik Yunanistan’da aşk, seks ve evlilik [Love, Sex, & Marriage in Ancient Greece]. (Çev. Cansu. Sarıoğlu). World History Encyclopedia. https://www.worldhistory.org/trans/tr/2-1713/antik-yunanistanda-ask- seks-ve-evlilik/. Erişim Tarihi: 10.03.2025.
  • Yalom, M. (2002). Antik çağlardan günümüze evli kadının tarihi. (Çev. Z. Yelçe & N. Domaniç). İstanbul: Çitlembik Yayınları.

PLATON VE AZİZ PAVLUS’UN DÜNYASINDA KADIN: HAKLAR, ROLLER VE KISITLAMALAR

Yıl 2025, Sayı: 35, 339 - 366, 20.06.2025

Yavuz Bülent Bekki

https://doi.org/10.56597/kausbed.1614628

Öz

Toplumsal cinsiyet kalıpları, toplumu da şekillendiren din ve siyaset aracılığıyla belirlenir. Devlet ve Tanrı gücü bu anlamda işlev gördüğünden Platon’un diyalogları ve Pavlus’un mektupları bu bağlamda incelenebilir. Çalışma, Platon’un ideal devlet arayışı çerçevesinde ortaya koyduğu Devlet ve Yasalar diyalogları ile Hıristiyanlığın ana metinleri arasındaki Aziz Pavlus’un mektupları çerçevesinde kadının konumu ele alınmıştır. Toplumsal düzenin biçimlendirilmesinde katkısı bulunan bu iki figürün metinlerindeki kadınlara yönelik kurallar, çalışmanın problemi olarak belirlenmiştir. Platon’da koruyucular sınıfında cinsiyet eşitliğinden bahsedilebilirse de toplumun tamamı için geçerli değildir. Pavlus’ta ise eşitlik imânla sınırlıdır, bunun dışında toplumsal kabuller devam ettirilir. Her iki figürün de metinlerinde, toplumsal düzenin tesisi için kadının ve kadın cinselliğinin kontrol altına alınmaya çalışıldığı görülür. Çalışmada, toplumlar arası etkileşimin yüz yıllar boyunca devam eden sürekliliği açısından bu kaynakların tüm insanlığın yaşayış biçimini etkilediği ön kabulü ile hareket edilerek metinler karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kadın Toplumsal Cinsiyet Platon Hıristiyanlık Aziz Pavlus.

Kaynakça

  • Allen, C. G. (1975). Plato on women. Feminist Studies, 2(2), 131-138. https://doi.org/10.2307/3177773.
  • Allison, R. W. (1988). Let women be silent in the Churches (1 Cor. 14.33b-36): What did Paul really say, and what did it mean?. Journal for the Study of the New Testament, 10(32), 27-60. https://doi.org/10.1177/ 0142064X8801003203
  • Baş, B. (2019). Hristiyanlığa geçiş aşamasında Roma kadını. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Ordu.
  • Bensadon, N. (1990). Başlangıçtan günümüze kadın hakları. (Çev. Ş. Tekeli). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Berktay, F. (2010). Tarihin cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Boyacı, N. P. (2014). Platon’da kadın sorunu üzerine bir tartışma. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (Aralık 2014), 205-230.
  • Blundell, S. (1995). Woman in ancient Greece. Cambridge: Harvard University Press.
  • Bumstead, A. (1902). The risen Christ at Damascus. The Monist, 13(1), 138–146. http://www.jstor.org/stable/27899378.
  • Caka, E. (2009). Pavlus’un mektupları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Cartwright, M (2016). Antik Yunan’da kadınlar [Women in ancient Greece]. (Çev. Hatice Nur Kesimal). World History Encyclopedia. https://www. worldhistory.org/trans/tr/2-927/antik-yunanda-kadinlar/. Erişim Tarihi: 10.03.2025.
  • Cavarero, A. (2017). Platon’a rağmen: Antik felsefenin feminist bir yeniden yazımı. (Çev. B. Tanrısever). İstanbul: Otonom Yayıncılık.
  • Charlesworth, J. H. (2003). Eski Ahit’in apokrif kitapları. (Çev. Muhammet Tarakçı). Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12(2), 385-411.
  • Cotter, W. (1994). Women’s authority roles in Paul’s churches: Countercultural or conventional?. Novum Testamentum, 36(4), 350-372. doi:10.2307/1560961
  • Cumming, A. ve Fox, M. (1988). The “eternal enemy of woman” revisited: An examination of St. Paul and the status of Women. Journal of Christian Education, os-31(1), 35–46. doi:10.1177/002196578803100107
  • Duygu, Z. (2018). İsa, Pavlus, İnciller Hıristiyanlık neden ve nasıl ortaya çıktı?. İstanbul: Düşün Yayıncılık.
  • Eisenbaum, P. (2006). Kadın düşmanlığının ve Yahudi aleyhtarlığının babası Pavlus mudur?. (Çev. Süleyman Turan). C. Batuk (Ed.) Pavlus’u Düşünmek: Pavlus’un Teolojik Dünyası, içinde (ss. 379-401). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Eyüboğlu, S. ve Cimcoz, M. A. (2018). Önsöz. Platon. Devlet. (Çev. S. Eyüboğlu & M. A. Cimcoz), içinde (ss. v-xix). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Gündüz, Ş. (2006). Pavlus’un Hıristiyan geleneğindeki merkeziliği/belirleyiciliği. C. Batuk (Ed.) Pavlus’u Düşünmek: Pavlus’un Teolojik Dünyası, içinde (ss. 27-44). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Gündüz, Ş. (2017). Pavlus Hristiyanlığın mimarı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Heinrich Böll Foundation (2015). Anti-gender movements on the rise? Strategising for gender equality in central and eastern Europe. Berlin: Heinrich-Böll-Stiftung.
  • Irigaray, L. (2014). Başlangıçta kadın vardı. (Çev. İ. Özallı & M. Odabaş). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Romalılara mektup. 2. Baskı. (ss. 272-296). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Korintlilere birinci mektup. 2. Baskı. (ss. 297-318). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Korintlilere ikinci mektup. 2. Baskı. (ss. 319-333). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Galatyalılar’a mektup. 2. Baskı. (ss. 334-341). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Efesliler’e mektup. 2. Baskı. (ss. 342-349). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Selaniklilere birinci mektup. 2. Baskı. (ss. 362-366). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Timoteos’a birinci mektup. 2. Baskı. (ss. 370-375). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • İncil (2018). Pavlus’tan Titus’a mektup. 2. Baskı. (ss. 381-383). İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
  • Kancı, T., Çelik, B., Bekki, Y. B. ve Tarcan, U. (2023). The anti-gender movement in Turkey: An analysis of its reciprocal aspects. Turkish Studies, 24(5), 882–904. https://doi.org/10.1080/14683849.2022.2164189.
  • Kaya, C. (2024). Kutsallığın inşasında kadın ve öteki kadın: Sare ve Hacer. KADEM Kadın Araştırmaları Dergisi, 10(2), 469-498. https://doi.org/ 10.21798/kadem.2024.160
  • Keener, C. S. (2012). Paul, women & wives: Marriage and women’s ministry in the letters of Paul. Massachusetts: Hendrickson Publishers.
  • Köse, E. (2023). Platon’un devlet kitabı üzerinden antik Yunan’da Oikos ve kadınlar hakkında bir tartışma. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi, 6(2), 181-194. https://doi.org/10.59886/tsbder.1339854
  • Kuhar, R. ve Paternotte, D. (2017). Anti-gender campaigns in Europe mobilizing against equality. New York: Rowman&Littlefield.
  • Lloyd, G. (1996). Erkek akıl. (Çev. M. Özcan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • MacLachlan, B. (2012). Women in ancient Greece: A sourcebook. London, New York: Continuum International Publishing.
  • Özkan, M. S. (2017). Toplumsal değerlerin ve siyasi yapının Platon’un sınıflı toplum anlayışına etkisi. Felsefe Dünyası (65), 273-306.
  • Pagels, E. H. (1974). Paul and women: A Response to recent discussion. Journal of the American Academy of Religion, 42(3), 538–549. http://www. jstor.org/stable/1461971.
  • Platon (2002). Devlet. (Çev. Hüseyin Demirhan). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
  • Platon (2010). Devlet. (Çev. Sabahattin Eyüboğlu & M. Ali Cimcoz). 10. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Platon (2007). Yasalar. (Çev. C. Şentuna & S. Babür). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Platon (2014). Şölen. (Çev. Eyüp Çoraklı). İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Reeve, C. D. C. (2006). Philosopher-kings: The argument of Plato’s Republic. Indianapolis/Cambridge: Hackett Publishing Company.
  • Scroggs, R. (1972). Paul and the eschatological woman. Journal of the American Academy of Religion, XL(3), 283–303. doi:10.1093/jaarel/XL.3.283
  • Sissa, G. (2005). Platon ve Aristoteles’in cinsiyet felsefesi. G. Duby (Der.), Kadınların Tarihi 1 Antik Tanrıçalardan Hıristiyan Azizelere. (Çev. Ahmet Fethi), içinde (ss. 66-98). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Wells, O. (2021). Antik Yunanistan’da aşk, seks ve evlilik [Love, Sex, & Marriage in Ancient Greece]. (Çev. Cansu. Sarıoğlu). World History Encyclopedia. https://www.worldhistory.org/trans/tr/2-1713/antik-yunanistanda-ask- seks-ve-evlilik/. Erişim Tarihi: 10.03.2025.
  • Yalom, M. (2002). Antik çağlardan günümüze evli kadının tarihi. (Çev. Z. Yelçe & N. Domaniç). İstanbul: Çitlembik Yayınları.
Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik Antropolojisi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Yavuz Bülent Bekki 0000-0003-3190-1867

Yayımlanma Tarihi 20 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 6 Ocak 2025
Kabul Tarihi 25 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Sayı: 35

Kaynak Göster

APA Bekki, Y. B. (2025). PLATON VE AZİZ PAVLUS’UN DÜNYASINDA KADIN: HAKLAR, ROLLER VE KISITLAMALAR. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(35), 339-366. https://doi.org/10.56597/kausbed.1614628
 Kapak Resmi İndir