TÜRKİYE’NİN KALKINMA PLANLARINDA ŞEHİRLEŞMEYE DAİR POLİTİKA BAŞLIKLARININ KARŞILAŞTIRILMASI: ONUNCU, ON BİRİNCİ VE ON İKİNCİ KALKINMA PLANLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Öz
Bu çalışmada, Türkiye’nin Onuncu, On Birinci ve On İkinci Kalkınma Planları çerçevesinde şehirleşme politikaları incelenmiştir. Her üç plan da ülkenin kalkınmasında önemli rol oynamış, ancak hedeflere ulaşma oranlarında farklılıklar görülmüştür. Onuncu Kalkınma Planı, şehirleşmeyi sürdürülebilir ekonomik kalkınma aracı olarak ele alırken, On Birinci ve On İkinci Planlar çevre koruma, afet yönetimi ve kentsel dönüşüm gibi temalara odaklanmıştır. Özellikle, 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası afetlere dayanıklı yapılar inşa edilmesi ve risklerin azaltılması gerektiği vurgulanmıştır. Kentsel dönüşüm ve sosyal konut üretimi, her üç planda önemli yer tutmuş ancak uygulama ve finansal stratejiler farklılaşmıştır. Bölgesel gelişim ve kırsal kalkınma da önemli başlıklar olmasına rağmen, bölgesel gelişmişlik farkları artmış, kırsaldan kente göçün önlenmesi konusunda yeterli ilerleme sağlanamamıştır. Çalışmada elde edilen bulgular, kalkınma planlarında devamlılık sağlanamadığını, belirlenen hedeflere ulaşmanın zorlaştığını ve planlar arasındaki uyum eksikliklerini ortaya koymuştur. Sonuç olarak, bu çalışmanın bulguları, Türkiye’nin şehirleşme politikalarını geliştirmek için yenilikçi, esnek ve toplumun farklı kesimlerini kapsayan yeni politikaların gerekliliğini ortaya koymaktadır. Gelecekteki kalkınma planlarında, afet yönetimi, sürdürülebilir altyapı ve bölgesel kalkınma gibi temel hedeflerin ön plana çıkarılması gerekir.
Anahtar Kelimeler
On İkinci Kalkınma Planı On Birinci Kalkınma Planı Onuncu Kalkınma Planı Şehirleşme Politikası
Kaynakça
- Batuhan, T. ve Kodaz, İ. (2020). On Birinci Kalkınma Planında Kentleşme ve Çevre Politikaları. Şehir ve Medeniyet Dergisi, 6(12), 75-94.
- T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (1963). Kalkınma planı (birinci beş yıl) 1963-1967. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/Kalkinma_Plani_Birinci_Bes_Yillik_1963-1967.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (2000). Uzun vadeli strateji ve sekizinci beş yıllık kalkınma planı 2001-2005. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/Uzun_Vadeli_Strateji_ve_Sekizinci_Bes_Yillik_Kalkinma_Plani-2001-2005.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (2006). Dokuzuncu kalkınma planı 2007- 2013. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/Dokuzuncu_Kalkinma_Plani-2007-2013.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). On birinci kalkınma planı 2019- 2023. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). On İkinci Kalkınma Planı 2024-2028. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu kalkınma planı 2014-2018. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/08/Onuncu_Kalkinma_Plani-2014-2018.pdf, (05.02.2024)
- Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1961). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (334). https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/onceki-anayasalar/1961-anayasasi/, (15.01.2024)
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. (2018). 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180715-1.pdf, (15.01.2024)
COMPARISON OF POLICY TOPICS RELATED TO URBANIZATION IN TÜRKİYE'S DEVELOPMENT PLANS: AN EVALUATION OF THE TENTH, ELEVENTH, AND TWELFTH DEVELOPMENT PLANS
Öz
In this study, urbanization policies within the framework of Türkiye's Tenth, Eleventh, and Twelfth Development Plans are examined. All three plans have played a significant role in the country's development; however, there have been differences in the rates of achieving the set goals. The Tenth Development Plan addressed urbanization as a tool for sustainable economic development, while the Eleventh and Twelfth Plans focused on themes such as environmental protection, disaster management, and urban transformation. Particularly, after the 2023 Kahramanmaraş earthquakes, the need to build disaster-resistant structures and reduce risks was emphasized. Urban transformation and the production of social housing have been central topics in all three plans, but the implementation and financial strategies have varied. Although regional development and rural development were also important areas, regional development disparities have increased, and insufficient progress has been made in preventing rural-to-urban migration. The findings of the study reveal that continuity could not be achieved in the development plans, making it difficult to reach the established goals, and highlight the lack of coordination between the plans. In conclusion, the findings of this study underscore the need for innovative, flexible, and inclusive policies that encompass various segments of society to improve Türkiye’s urbanization policies. Future development plans should prioritize key goals such as disaster management, sustainable infrastructure, and regional development.
Anahtar Kelimeler
Twelfth Development Plan Eleventh Development Plan Tenth Development Plan Urbanization Policy
Kaynakça
- Batuhan, T. ve Kodaz, İ. (2020). On Birinci Kalkınma Planında Kentleşme ve Çevre Politikaları. Şehir ve Medeniyet Dergisi, 6(12), 75-94.
- T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (1963). Kalkınma planı (birinci beş yıl) 1963-1967. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/Kalkinma_Plani_Birinci_Bes_Yillik_1963-1967.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (2000). Uzun vadeli strateji ve sekizinci beş yıllık kalkınma planı 2001-2005. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/Uzun_Vadeli_Strateji_ve_Sekizinci_Bes_Yillik_Kalkinma_Plani-2001-2005.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (2006). Dokuzuncu kalkınma planı 2007- 2013. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/Dokuzuncu_Kalkinma_Plani-2007-2013.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). On birinci kalkınma planı 2019- 2023. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). On İkinci Kalkınma Planı 2024-2028. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf, (05.02.2024)
- T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu kalkınma planı 2014-2018. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/08/Onuncu_Kalkinma_Plani-2014-2018.pdf, (05.02.2024)
- Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1961). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (334). https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/onceki-anayasalar/1961-anayasasi/, (15.01.2024)
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. (2018). 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180715-1.pdf, (15.01.2024)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kamu Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Nisan 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Haziran 2024 |
| Kabul Tarihi | 12 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 27 Sayı: 48 |
Kaynak Göster
EBSCO SOBİAD ProQuest Türk Eğitim İndeksi