Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE MÜLKİ İDARENİN SİYASET-YÖNETİM DİKOTOMİSİ ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 48, 320 - 340, 30.04.2025

Oral Karakaya

https://doi.org/10.18493/kmusekad.1499918

Öz

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na göre kamu idaresi merkezden ve yerinden yönetim ilkelerine dayanmaktadır. Merkezi idarenin yönetsel kademesi olan il idaresi 1876 tarihli Kanunu Esasi’den buyana yetki genişliği yöntemiyle yürütülmektedir. İl yönetimin başı olan valiler iktidar aygıtının, başka bir ifadeyle yürütme organının temsilcisi ve siyasi-idari icra vasıtası olarak görev yapmışlardır. 2018 yılında Cumhurbaşkanlığı Hükümeti sistemine geçişle birlikte valiler, yürütme organının idari vasıtası olarak tanımlanmış, siyasi fonksiyonlarına son verilmiştir. Bu çalışmada, valilerin yürütme organının siyasi icra vasıtası olma rollerinin sona erdirilmesinin ne anlama geldiği ve hangi sonuçları doğurduğu ya da doğuracağı tartışılacaktır. Konu irdelenirken, kamu yönetimi disiplinin kurucu paradigması olan siyaset-yönetim dikotomisinden ve bürokrasi kuramının araçlarından yararlanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Siyaset-Yönetim Dikotomisi İl İdaresi Vali Yetki Genişliği

Kaynakça

  • Akalın, T. (1982). 1982 Anayasası ve Merkezi İdarenin Taşra Yönetiminde Yetki Genişliği İlkesi. Türk İdare Dergisi, 1982(371), 109-118.
  • Akbulut, Ö. (2009). Siyaset ve Yönetim İlişkisi. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Akdoğan, A. (2007). Habermas’ın Sistem Kuramı Eleştirisi Çerçevesinde Yeni Kamu İşletmeciliği ve Müzakereci Demokrasi, Amme İdaresi Dergisi, 2007(40/4), 21-44.
  • Angus C. N. (1957). Amme İdaresi Hakkında Yeni Düşünceler. N. Abadan (Çev.). Türk İdare Dergisi, 1957(28/ 245), 109–119.
  • Arıkboğa, E. (2013). Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli, Yerel Politikalar, 2013(1), 48-96.
  • Aydıner, T. (2019). Pseudo Bir Kavram Olarak Yerel. Memleket Siyaset Yönetim, 2019(31), 53-92.
  • Baharçiçek, A. (2013). 6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Yasası ile Yerel Yönetimlerin Yapısında Yapılan Değişikliklerin Türkiye’nin Demokratikleşme Süreci Üzerindeki Etkileri. (Ed. Y. Bulut, vd.). KAYSEM-8 Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar Bildiri Kitabı, s. 789-802, Ankara: Pegem Akademi Yayını.
  • Boztepe, M. (2014). Valilerin “Siyasi Yürütme Sıfatı” ve Bu Çerçevede Bürokrat-Siyasetçi İlişkisi Üzerine Bir Analiz, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2014(4/2), 57-69.
  • Cangir, M. (2011). Merkeziyetçilik ve Ademi Merkeziyetçilik Sarmalında Yetki Genişliği. (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Chapman, B. (1970). İdare Mesleği. C. Tutum (Çev.). Ankara: TODAİE Yayını.
  • Çiner, C. U. ve Karakaya, O. (2013). Merkez- Yerel İlişkileri ve Mülki İdarenin Dönüşümü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 2013 (68/02), 63-93.
  • Çiner, C. U. ve Yıldızcan, C. (2018). Yönetimin Nesnesi Olarak Vali, Memleket, Siyaset Yönetim Dergisi, 2018(13/29), 1-30.
  • Çiner, C. U. ve Karakaya, O. (2024). Merkeziyetçiliğin Yeni Biçimi: Yetki Genişliği İlkesinin Değişen Uygulaması. Memleket Siyaset Yönetim, 2024 (19/42), 215-242.
  • Çoker, Z. 2000. Fransa’da Vali ve Kaymakamların Görev ve Statüleri, Türk İdare Dergisi, 2000(72/429), 1-20.
  • Dağlı, Z. ve C. G. Özgül. (2019). Kamu Yönetimi Sistemi İçinde Yeni Bir Birim Olarak Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığının İşlevi: İzmir Örneği. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 28(1-2), 25-44.
  • Demirelli, L. (2021). Bürokrasinin Siyasallaşması Kavramının Farklı Anlamları: Dilbilim Temelinde Bir Çözümleme Önerisi, Amme İdaresi Dergisi, 2021(54/ 4), 1-31.
  • Denhardt, R. B. ve J. V. Denhardt. (2006). Public Administration, Fifth Edition. Thomsan Wadsworth: USA.
  • Derdiman, R. C. (1995). Kamu Yönetiminde Yetki Genişliği. Amme İdaresi Dergisi, 1995(28/4), 65-80
  • Emre, C. (2003). Yönetim Bilimi Yazıları. Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Ergun, T. (1997). Postmodernizm ve Kamu Yönetimi, Amme İdaresi Dergisi, 1997(30/4), 3-15.
  • Eyüboğlu, İ. Z. (2004). Türk Dilinin Etimolojisi Sözlüğü. İstanbul: Sosyal Yayınları.
  • Gönül, M. (1992). Seçimli Valilik Üzerine Düşünceler, Amme İdaresi Dergisi, 1992(25/3), 51-70.
  • Güler, B. A. (1994). Nesnesini Arayan Disiplin. Amme İdaresi Dergisi, 1994(27/4), 3-19.
  • Güler, B. A. (2000). Yerel Yönetimleri Güçlendirmek mi? Ademi Merkeziyetçilik mi? Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2000(9/2), 14-29.
  • Güler, B. A. (2004). Değişme ve Disiplin. U. Ömürgönülşen ve K. Öktem (Yayına Hazırlayanlar), Dünyada Kamu Yönetimindeki Dönüşüm ve Türkiye’de Kamu Yönetimi Öğretimine Yansımaları, II. Kamu Yönetimi Forumu Bildiriler Kitabı içinde (ss 65-85), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Güler, B. A. (2003). İkinci Dalga: Siyasal ve Yönetsel Liberalizasyon (Kamu Yönetimi Temel Kanunu). Kamu Yönetimi Reformu İncelemeleri: Mülkiye’den Perspektifler. M. Özuğurlu (Yayın Sekreteri), (ss 1-34), Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
  • Güler, B. A. (2021). Küreselci Reformların Sonrası. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 2021(76/2), 413-436.
  • Günlü, R. (2009). Siyaset ve Yönetişim, Tarihsel Bir Bakış. Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 2009(33/264), 147-276.
  • Güran, S. (1980). Memur Hukukunda Kayırma ve Liyakat Sistemi. İstanbul: Fakülteler Matbaası.
  • Güven, H. S. (1976). İdare Siyaset İlişkileri ve Personel Yönetimi Açısından Önemi, Amme İdaresi Dergisi, 1976(6/1), 50-70.
  • Hamid, H. (2024). İdare- Vilayat. A. Tetik (Ed.). V. F. Urhan (Yayına Hazırlayan), Mülkiye Mecmuası içinde (ss 1- 9), Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, No: 824.
  • Kalabalık, H. (1996). Yetki Genişliği Yerinden Yönetim Sisteminin Bir Uygulaması Sayılır mı? Türk İdare Dergisi, 1996(68/413), 129-146.
  • Kalabalık, H. (1999). Türkiye’de Alan (Taşra) Yönetimi, İçinde Bulunduğu Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Türk İdare Dergisi, 1999(71/425), 61-104.
  • Karaer, T. (1990). Türk Kamu Yönetiminde Devlet Bakanlığı Sorunu, Amme İdaresi Dergisi, 1990(23/2), 47-74.
  • Karakaya, O. (2023). Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının Etkinliğinin Ölçümü. Ekonomi ve Politikada 100 Yıllık Miras ve Gelecek Perspektifi. F. Purtaş, F. H. Dikmen. (Edt.), (ss 277-300), Ankara: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları.
  • Karakaya, O. (2024). İl Özel İdarelerinin “Özel”liği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,2024 (Erken Görünüm),1-25.
  • Karasu, K. (2004). Kuram ve Uygulamada Kamu Örgütleri. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Koç, E. ve İ. Arap. (2019). Türk İdare Teşkilatında Atipik Yeni Bir Örgütlenme: Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 28(4), 91-123.
  • Köksal, E. (1969). Türkiye’de Vali ve Kaymakamların Fonksiyon ve Yetkileri, Amme İdaresi Dergisi, 1969(2/1), 108- 124.
  • Litchfield, H. E. (1969). Genel Bir Yönetim Teorisi Üzerine Notlar. S. Yalçındağ (Çev.). Amme İdaresi Dergisi, 1969(2/1), 80-103.
  • Mecek, M. (2020). Bir Mülki (Taşra) İdare Birimi Olarak Türkiye’de İl Yönetimleri ve Hukuki -Örgütsel Yapıları, Ekonomi, İşletme, Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 2020(6/2), 296-325.
  • Mıhçıoğlu, C. (1986). Yönetim Bilimi Ders Notları, Ankara: AÜSBF Yayını.
  • Mouzelis, N.P. (2003). Örgüt ve Bürokrasi. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Naliş, S., (1981). Taşra Düzeyinde Devlet ve İçişleri Bakanlığı. Amme İdaresi Dergisi, 1981(XIV/3), 83-86.
  • Onar, S. S. (1952). İdare Hukukunun Umumi Esasları. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
  • Övgün, B. (2016). Kamu Yönetimi Reformunda Bir Açmaz Yerelleşme mi Merkezileşme mi, Mülkiye, 2016, (40/3), 159-179.
  • Özgen, H. ve Erbay, Y. (1993). T.C. Devletinin Genel Yönetim Sisteminde Taşra Yönetiminin Karşılaştığı Karar Alma Sorunları ve Bunların İyileştirilmesine İlişkin Bazı Öneriler, Türk İdare Dergisi,1993 (65/398), 95-108.
  • San, C. (1971). Max Weber’de Hukukun ve Meşru Otoritenin Sosyolojik Analizi. Ankara: Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, No: 47.
  • Sezen, S. (2003). Kamu Yönetiminde Kurullar. Ankara: TODAİE Yayını.
  • Simon, Herbert A., Donald W. Smithburg ve Victor A. Thompson. (1985). Kamu Yönetimi. C. Mıhçıoğlu (Çev.). Ankara: AÜSBF Yayını.
  • Sürbehan, S. (1973). Vali Siyasi Yürütme Vasıtası Mıdır? Türk İdare Dergisi, 1973(44/340), 40-63.
  • Şahin, S. Z. (2018a). Neoliberal Yeniden Ölçeklenme Etkisi Altında Türkiye’de Kentleşme Politikasının Dönüşümü, Alternatif Politika, 2018(10/0), 1-30.
  • Şahin, S. Z. (2018b). Kent Planlama ve Kentsel Altyapı İlişkisinin Evrimi, Planlama, 2018(28/1), s. 6-11.
  • Şaylan, G. (1976). Günümüz Mülki Amirlik Sisteminin Nitelendiren Eğilim: Siyasal-Yönetsel Yapı Bütünleşmesi. K. Fişek (Ed.), Türkiye’de Mülki İdare Amirliği içinde (ss 38-54), Ankara: Türk İdareciler Derneği Yayını.
  • Şaylan, G. (1980). Türkiye’de Devlet Kapitalizminin Bunalımı ve KİT’ler Sorunu. Amme İdaresi Dergisi, 1980(13/3), 79-94.
  • Şaylan, G. (1986). Türkiye’de Kapitalizm Bürokrasi ve Siyasal İdeoloji. Ankara: V Yayınları.
  • Şaylan, G. (2003). Değişim, Küreselleşme ve Devletin Yeni İşlevi. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Tan, T. (2003). Bağımsız İdari Otoriteler veya Düzenleyici Kurullar. B. Aykaç, Ş. Durgun, H. Yayman (Ed.). Türkiye’de Kamu Yönetimi içinde (ss 497-523), Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Tan, T. (2002). Bağımsız İdari Otoriteler ve Düzenleyici Kurullar. Amme İdaresi Dergisi, 2002(35/2), 11-37.
  • Taş, İ. E. ve S. Altınbaş. (2013). Büyükşehir Belediyelerine İlişkin Yeni Düzenlemenin Yerelleşmeye Etkileri. Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar, s. 565-571, (Ed. Y. Bulut, vd.), Ankara: Pegem Akademi.
  • Tek, A. F. (2009). İdare-yi Umumiye-yi Vilayet ve İdare-yi Hususiye-yi Vilayet Kanunları. Tarih Okulu Dergisi, Y. Ünal (Çev.). 2009(IV), 77-101.
  • Türk İdari Araştırmalar Vakfı [TİAV]. (2013). Toplumda İçişleri Bakanlığı ve Mülki İdare Amirleri Algısı, Rapor I, Vatandaş Algısı, Ankara: Pozitif Matbaa.
  • Türk İdari Araştırmalar Vakfı [TİAV]. (2014a). Toplumda İçişleri Bakanlığı ve Mülki İdare Amirleri Algısı, Rapor III, Toplumun Farklı Kesimlerinin Algısı. Ankara: Pozitif Matbaa.
  • Türk İdari Araştırmalar Vakfı [TİAV]. (2014b). Toplumda İçişleri Bakanlığı ve Mülki İdare Amirleri Algısı, Rapor IV, Mülki İdare Amirlerinin Algısı. Ankara: Pozitif Matbaa.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1926). “Memurin Kanunu”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc004/kanuntbmmc004/kanuntbm mc00400788.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1928). “1/132 Numaralı Dahiliye Memurini Kanunu Lâyihası ve Dahiliye, Memurin Kanunu Muvakkat ve Bütçe Encümenleri Mazbataları”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d03/c020/tbmm03020073ss0215.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1929a). “1426 sayılı Vilayet İdaresi Kanunu”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc007/kanuntbmmc007/kanuntbm mc00701426.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1929b). “Vilâyetlerin Umumî İdaresi Hakkında 1/352 Numaralı Kanun Lâyihası ve Muhtelit ve Bütçe Encümenleri Mazbataları”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d03/c010/tbmm03010054ss0134.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1937a). “Devlet Dairelerinin Vekâletlere Tefriki ve Siyasî Müsteşarların Vazifeleri Hakkında 3117 Sayılı Kanun”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc017/kanuntbmmc017/kanuntbmm c01703117.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1937b). “Trabzon Mebusu Hasan Sakanın Devlet Dairelerinin Vekâletlere Tefriki ve Siyasî Müsteşarlıklar Teşkili Hakkında Kanun Teklifi ve Siyasi Müsteşarlıklar Teşkili Hakkında Kanun Teklifi ve Teşkilatı Esasiye ve Bütçe Encümenleri Mazbataları (2/46)”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d05/c016/tbmm05016034ss0095.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1948). “İller Kanunu Tasarısı ve Adalet, Bayındırlık, Çalışma, Dışişleri, Ekonomi, Gümrük ve Tekel, Maliye, Millî Eğitim, Millî Savunma, Sağlık ve Sosyal Yardım, Tarım ve Ulaştırma Komisyonlarının Düşünceleri Hakkındaki Raporlarla İçişleri Komisyonu Raporu (1/340)”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d08/c019/tbmm08019094ss0208.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (2004). “Büyükşehir Belediyeleri Kanunu Tasarısı ile İçişleri, Avrupa Birliği Uyum ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları”, https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss619m.htm. (29.09.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (2012). “Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı,” https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss338.pdf. (29.09.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (2012a). Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Muhalefet Şerhi https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d24/c032/tbmm24032016ss0338.pdf (11.08.2024).
  • Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü [TODAİE]. (2015). 1864 Vilayet Nizamnamesi. E. Tural, S. Çapar (Ed). Ekler içinde (ss 374-393), Ankara. TODAİE Yayını.
  • Uyar, H. (2000). “1923’ten Günümüze CHP Tüzükleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, İstanbul: TÜSES Yayını, https://kutuphane.tbmm.gov.tr/cgi-bin/koha/opac-detail.pl? biblionumber=261357&shelfbrowse_itemnumber=249417, 02.03.2024.
  • Weber, M., (2017). Meslek Olarak Siyaset. L. Özşar (Çev.). Bursa: Biblos Yayınevi.
  • Weber, M. (2011). Sosyoloji Yazıları. T. Parla (Çev.). İstanbul: Deniz Yayınları.
  • White, D., L. (1954). Amme İdaresine Giriş. R. Toluner ve A. Payaslıoğlu (Çev.). Ankara: AÜSBF, TODAİE, New York Üniversitesi Ortak Yayını.
  • Wilson, W. (1961). İdarenin İncelenmesi, Woodrow Wilson’dan Seçme Parçalar. N. Abadan (Çev.). İstanbul: Türk Siyasi İlimler Derneği Yayını.
  • Yılmaz, D. (2007). “Yetki Genişliği” Üzerine Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2007(XI/.1-2), 1245-154.
  • Yılmaz, A., Güler, T. ve Güven, Y. (2020). Parlamenter Sistemden Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Geçiş Sürecinde Türkiye’de Mülki İdare Sisteminin Dönüşümü, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2020(29/4), 45-71.
  • Zengin, O. (2008). Kamu Yönetimi Disiplininde Eleştirel Kuram: Box ve Denhardt Üzerine Bir İnceleme. Amme İdaresi Dergisi, 2008(41/3), 1-39.

EVALUATION OF CIVIL ADMINISTRATION IN TURKEY WITHIN THE FRAMEWORK OF POLITICS-ADMINISTRATION DICHOTOMY

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 48, 320 - 340, 30.04.2025

Oral Karakaya

https://doi.org/10.18493/kmusekad.1499918

Öz

According to the Constitution of the Republic of Turkey, public administration is based on the principles of centralized and decentralized administration. Provincial administration, which is the administrative level of the central administration, has been carried out with the method of deconcentration since the Law of 1876. Prefects, who are the head of the provincial administration, have served as the representative of the power apparatus, in other words, the executive branch, and as the instrument of political-administrative execution. In 2018, with the transition to the Presidential Government System, prefects were defined as the administrative instrument of the executive branch, their political functions were terminated. This study will discuss what the termination of the role of governors as the political executive instrument of the executive branch means and what consequences it has had or will have. While analyzing the issue, the founding paradigm of the public administration discipline, the politics-administration dichotomy and the tools of bureaucracy theory will be utilised.

Anahtar Kelimeler

Political-Administrative Dichotomy Provincial Administration Prefect Deconcentration

Kaynakça

  • Akalın, T. (1982). 1982 Anayasası ve Merkezi İdarenin Taşra Yönetiminde Yetki Genişliği İlkesi. Türk İdare Dergisi, 1982(371), 109-118.
  • Akbulut, Ö. (2009). Siyaset ve Yönetim İlişkisi. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Akdoğan, A. (2007). Habermas’ın Sistem Kuramı Eleştirisi Çerçevesinde Yeni Kamu İşletmeciliği ve Müzakereci Demokrasi, Amme İdaresi Dergisi, 2007(40/4), 21-44.
  • Angus C. N. (1957). Amme İdaresi Hakkında Yeni Düşünceler. N. Abadan (Çev.). Türk İdare Dergisi, 1957(28/ 245), 109–119.
  • Arıkboğa, E. (2013). Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli, Yerel Politikalar, 2013(1), 48-96.
  • Aydıner, T. (2019). Pseudo Bir Kavram Olarak Yerel. Memleket Siyaset Yönetim, 2019(31), 53-92.
  • Baharçiçek, A. (2013). 6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Yasası ile Yerel Yönetimlerin Yapısında Yapılan Değişikliklerin Türkiye’nin Demokratikleşme Süreci Üzerindeki Etkileri. (Ed. Y. Bulut, vd.). KAYSEM-8 Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar Bildiri Kitabı, s. 789-802, Ankara: Pegem Akademi Yayını.
  • Boztepe, M. (2014). Valilerin “Siyasi Yürütme Sıfatı” ve Bu Çerçevede Bürokrat-Siyasetçi İlişkisi Üzerine Bir Analiz, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2014(4/2), 57-69.
  • Cangir, M. (2011). Merkeziyetçilik ve Ademi Merkeziyetçilik Sarmalında Yetki Genişliği. (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Chapman, B. (1970). İdare Mesleği. C. Tutum (Çev.). Ankara: TODAİE Yayını.
  • Çiner, C. U. ve Karakaya, O. (2013). Merkez- Yerel İlişkileri ve Mülki İdarenin Dönüşümü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 2013 (68/02), 63-93.
  • Çiner, C. U. ve Yıldızcan, C. (2018). Yönetimin Nesnesi Olarak Vali, Memleket, Siyaset Yönetim Dergisi, 2018(13/29), 1-30.
  • Çiner, C. U. ve Karakaya, O. (2024). Merkeziyetçiliğin Yeni Biçimi: Yetki Genişliği İlkesinin Değişen Uygulaması. Memleket Siyaset Yönetim, 2024 (19/42), 215-242.
  • Çoker, Z. 2000. Fransa’da Vali ve Kaymakamların Görev ve Statüleri, Türk İdare Dergisi, 2000(72/429), 1-20.
  • Dağlı, Z. ve C. G. Özgül. (2019). Kamu Yönetimi Sistemi İçinde Yeni Bir Birim Olarak Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığının İşlevi: İzmir Örneği. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 28(1-2), 25-44.
  • Demirelli, L. (2021). Bürokrasinin Siyasallaşması Kavramının Farklı Anlamları: Dilbilim Temelinde Bir Çözümleme Önerisi, Amme İdaresi Dergisi, 2021(54/ 4), 1-31.
  • Denhardt, R. B. ve J. V. Denhardt. (2006). Public Administration, Fifth Edition. Thomsan Wadsworth: USA.
  • Derdiman, R. C. (1995). Kamu Yönetiminde Yetki Genişliği. Amme İdaresi Dergisi, 1995(28/4), 65-80
  • Emre, C. (2003). Yönetim Bilimi Yazıları. Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Ergun, T. (1997). Postmodernizm ve Kamu Yönetimi, Amme İdaresi Dergisi, 1997(30/4), 3-15.
  • Eyüboğlu, İ. Z. (2004). Türk Dilinin Etimolojisi Sözlüğü. İstanbul: Sosyal Yayınları.
  • Gönül, M. (1992). Seçimli Valilik Üzerine Düşünceler, Amme İdaresi Dergisi, 1992(25/3), 51-70.
  • Güler, B. A. (1994). Nesnesini Arayan Disiplin. Amme İdaresi Dergisi, 1994(27/4), 3-19.
  • Güler, B. A. (2000). Yerel Yönetimleri Güçlendirmek mi? Ademi Merkeziyetçilik mi? Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2000(9/2), 14-29.
  • Güler, B. A. (2004). Değişme ve Disiplin. U. Ömürgönülşen ve K. Öktem (Yayına Hazırlayanlar), Dünyada Kamu Yönetimindeki Dönüşüm ve Türkiye’de Kamu Yönetimi Öğretimine Yansımaları, II. Kamu Yönetimi Forumu Bildiriler Kitabı içinde (ss 65-85), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Güler, B. A. (2003). İkinci Dalga: Siyasal ve Yönetsel Liberalizasyon (Kamu Yönetimi Temel Kanunu). Kamu Yönetimi Reformu İncelemeleri: Mülkiye’den Perspektifler. M. Özuğurlu (Yayın Sekreteri), (ss 1-34), Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
  • Güler, B. A. (2021). Küreselci Reformların Sonrası. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 2021(76/2), 413-436.
  • Günlü, R. (2009). Siyaset ve Yönetişim, Tarihsel Bir Bakış. Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 2009(33/264), 147-276.
  • Güran, S. (1980). Memur Hukukunda Kayırma ve Liyakat Sistemi. İstanbul: Fakülteler Matbaası.
  • Güven, H. S. (1976). İdare Siyaset İlişkileri ve Personel Yönetimi Açısından Önemi, Amme İdaresi Dergisi, 1976(6/1), 50-70.
  • Hamid, H. (2024). İdare- Vilayat. A. Tetik (Ed.). V. F. Urhan (Yayına Hazırlayan), Mülkiye Mecmuası içinde (ss 1- 9), Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, No: 824.
  • Kalabalık, H. (1996). Yetki Genişliği Yerinden Yönetim Sisteminin Bir Uygulaması Sayılır mı? Türk İdare Dergisi, 1996(68/413), 129-146.
  • Kalabalık, H. (1999). Türkiye’de Alan (Taşra) Yönetimi, İçinde Bulunduğu Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Türk İdare Dergisi, 1999(71/425), 61-104.
  • Karaer, T. (1990). Türk Kamu Yönetiminde Devlet Bakanlığı Sorunu, Amme İdaresi Dergisi, 1990(23/2), 47-74.
  • Karakaya, O. (2023). Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının Etkinliğinin Ölçümü. Ekonomi ve Politikada 100 Yıllık Miras ve Gelecek Perspektifi. F. Purtaş, F. H. Dikmen. (Edt.), (ss 277-300), Ankara: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları.
  • Karakaya, O. (2024). İl Özel İdarelerinin “Özel”liği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,2024 (Erken Görünüm),1-25.
  • Karasu, K. (2004). Kuram ve Uygulamada Kamu Örgütleri. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Koç, E. ve İ. Arap. (2019). Türk İdare Teşkilatında Atipik Yeni Bir Örgütlenme: Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 28(4), 91-123.
  • Köksal, E. (1969). Türkiye’de Vali ve Kaymakamların Fonksiyon ve Yetkileri, Amme İdaresi Dergisi, 1969(2/1), 108- 124.
  • Litchfield, H. E. (1969). Genel Bir Yönetim Teorisi Üzerine Notlar. S. Yalçındağ (Çev.). Amme İdaresi Dergisi, 1969(2/1), 80-103.
  • Mecek, M. (2020). Bir Mülki (Taşra) İdare Birimi Olarak Türkiye’de İl Yönetimleri ve Hukuki -Örgütsel Yapıları, Ekonomi, İşletme, Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 2020(6/2), 296-325.
  • Mıhçıoğlu, C. (1986). Yönetim Bilimi Ders Notları, Ankara: AÜSBF Yayını.
  • Mouzelis, N.P. (2003). Örgüt ve Bürokrasi. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Naliş, S., (1981). Taşra Düzeyinde Devlet ve İçişleri Bakanlığı. Amme İdaresi Dergisi, 1981(XIV/3), 83-86.
  • Onar, S. S. (1952). İdare Hukukunun Umumi Esasları. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
  • Övgün, B. (2016). Kamu Yönetimi Reformunda Bir Açmaz Yerelleşme mi Merkezileşme mi, Mülkiye, 2016, (40/3), 159-179.
  • Özgen, H. ve Erbay, Y. (1993). T.C. Devletinin Genel Yönetim Sisteminde Taşra Yönetiminin Karşılaştığı Karar Alma Sorunları ve Bunların İyileştirilmesine İlişkin Bazı Öneriler, Türk İdare Dergisi,1993 (65/398), 95-108.
  • San, C. (1971). Max Weber’de Hukukun ve Meşru Otoritenin Sosyolojik Analizi. Ankara: Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, No: 47.
  • Sezen, S. (2003). Kamu Yönetiminde Kurullar. Ankara: TODAİE Yayını.
  • Simon, Herbert A., Donald W. Smithburg ve Victor A. Thompson. (1985). Kamu Yönetimi. C. Mıhçıoğlu (Çev.). Ankara: AÜSBF Yayını.
  • Sürbehan, S. (1973). Vali Siyasi Yürütme Vasıtası Mıdır? Türk İdare Dergisi, 1973(44/340), 40-63.
  • Şahin, S. Z. (2018a). Neoliberal Yeniden Ölçeklenme Etkisi Altında Türkiye’de Kentleşme Politikasının Dönüşümü, Alternatif Politika, 2018(10/0), 1-30.
  • Şahin, S. Z. (2018b). Kent Planlama ve Kentsel Altyapı İlişkisinin Evrimi, Planlama, 2018(28/1), s. 6-11.
  • Şaylan, G. (1976). Günümüz Mülki Amirlik Sisteminin Nitelendiren Eğilim: Siyasal-Yönetsel Yapı Bütünleşmesi. K. Fişek (Ed.), Türkiye’de Mülki İdare Amirliği içinde (ss 38-54), Ankara: Türk İdareciler Derneği Yayını.
  • Şaylan, G. (1980). Türkiye’de Devlet Kapitalizminin Bunalımı ve KİT’ler Sorunu. Amme İdaresi Dergisi, 1980(13/3), 79-94.
  • Şaylan, G. (1986). Türkiye’de Kapitalizm Bürokrasi ve Siyasal İdeoloji. Ankara: V Yayınları.
  • Şaylan, G. (2003). Değişim, Küreselleşme ve Devletin Yeni İşlevi. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Tan, T. (2003). Bağımsız İdari Otoriteler veya Düzenleyici Kurullar. B. Aykaç, Ş. Durgun, H. Yayman (Ed.). Türkiye’de Kamu Yönetimi içinde (ss 497-523), Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Tan, T. (2002). Bağımsız İdari Otoriteler ve Düzenleyici Kurullar. Amme İdaresi Dergisi, 2002(35/2), 11-37.
  • Taş, İ. E. ve S. Altınbaş. (2013). Büyükşehir Belediyelerine İlişkin Yeni Düzenlemenin Yerelleşmeye Etkileri. Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar, s. 565-571, (Ed. Y. Bulut, vd.), Ankara: Pegem Akademi.
  • Tek, A. F. (2009). İdare-yi Umumiye-yi Vilayet ve İdare-yi Hususiye-yi Vilayet Kanunları. Tarih Okulu Dergisi, Y. Ünal (Çev.). 2009(IV), 77-101.
  • Türk İdari Araştırmalar Vakfı [TİAV]. (2013). Toplumda İçişleri Bakanlığı ve Mülki İdare Amirleri Algısı, Rapor I, Vatandaş Algısı, Ankara: Pozitif Matbaa.
  • Türk İdari Araştırmalar Vakfı [TİAV]. (2014a). Toplumda İçişleri Bakanlığı ve Mülki İdare Amirleri Algısı, Rapor III, Toplumun Farklı Kesimlerinin Algısı. Ankara: Pozitif Matbaa.
  • Türk İdari Araştırmalar Vakfı [TİAV]. (2014b). Toplumda İçişleri Bakanlığı ve Mülki İdare Amirleri Algısı, Rapor IV, Mülki İdare Amirlerinin Algısı. Ankara: Pozitif Matbaa.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1926). “Memurin Kanunu”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc004/kanuntbmmc004/kanuntbm mc00400788.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1928). “1/132 Numaralı Dahiliye Memurini Kanunu Lâyihası ve Dahiliye, Memurin Kanunu Muvakkat ve Bütçe Encümenleri Mazbataları”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d03/c020/tbmm03020073ss0215.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1929a). “1426 sayılı Vilayet İdaresi Kanunu”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc007/kanuntbmmc007/kanuntbm mc00701426.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1929b). “Vilâyetlerin Umumî İdaresi Hakkında 1/352 Numaralı Kanun Lâyihası ve Muhtelit ve Bütçe Encümenleri Mazbataları”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d03/c010/tbmm03010054ss0134.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1937a). “Devlet Dairelerinin Vekâletlere Tefriki ve Siyasî Müsteşarların Vazifeleri Hakkında 3117 Sayılı Kanun”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc017/kanuntbmmc017/kanuntbmm c01703117.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1937b). “Trabzon Mebusu Hasan Sakanın Devlet Dairelerinin Vekâletlere Tefriki ve Siyasî Müsteşarlıklar Teşkili Hakkında Kanun Teklifi ve Siyasi Müsteşarlıklar Teşkili Hakkında Kanun Teklifi ve Teşkilatı Esasiye ve Bütçe Encümenleri Mazbataları (2/46)”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d05/c016/tbmm05016034ss0095.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (1948). “İller Kanunu Tasarısı ve Adalet, Bayındırlık, Çalışma, Dışişleri, Ekonomi, Gümrük ve Tekel, Maliye, Millî Eğitim, Millî Savunma, Sağlık ve Sosyal Yardım, Tarım ve Ulaştırma Komisyonlarının Düşünceleri Hakkındaki Raporlarla İçişleri Komisyonu Raporu (1/340)”, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d08/c019/tbmm08019094ss0208.pdf, (24.03.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (2004). “Büyükşehir Belediyeleri Kanunu Tasarısı ile İçişleri, Avrupa Birliği Uyum ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları”, https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss619m.htm. (29.09.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (2012). “Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı,” https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss338.pdf. (29.09.2024).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi [TBMM]. (2012a). Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Muhalefet Şerhi https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d24/c032/tbmm24032016ss0338.pdf (11.08.2024).
  • Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü [TODAİE]. (2015). 1864 Vilayet Nizamnamesi. E. Tural, S. Çapar (Ed). Ekler içinde (ss 374-393), Ankara. TODAİE Yayını.
  • Uyar, H. (2000). “1923’ten Günümüze CHP Tüzükleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, İstanbul: TÜSES Yayını, https://kutuphane.tbmm.gov.tr/cgi-bin/koha/opac-detail.pl? biblionumber=261357&shelfbrowse_itemnumber=249417, 02.03.2024.
  • Weber, M., (2017). Meslek Olarak Siyaset. L. Özşar (Çev.). Bursa: Biblos Yayınevi.
  • Weber, M. (2011). Sosyoloji Yazıları. T. Parla (Çev.). İstanbul: Deniz Yayınları.
  • White, D., L. (1954). Amme İdaresine Giriş. R. Toluner ve A. Payaslıoğlu (Çev.). Ankara: AÜSBF, TODAİE, New York Üniversitesi Ortak Yayını.
  • Wilson, W. (1961). İdarenin İncelenmesi, Woodrow Wilson’dan Seçme Parçalar. N. Abadan (Çev.). İstanbul: Türk Siyasi İlimler Derneği Yayını.
  • Yılmaz, D. (2007). “Yetki Genişliği” Üzerine Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2007(XI/.1-2), 1245-154.
  • Yılmaz, A., Güler, T. ve Güven, Y. (2020). Parlamenter Sistemden Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Geçiş Sürecinde Türkiye’de Mülki İdare Sisteminin Dönüşümü, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2020(29/4), 45-71.
  • Zengin, O. (2008). Kamu Yönetimi Disiplininde Eleştirel Kuram: Box ve Denhardt Üzerine Bir İnceleme. Amme İdaresi Dergisi, 2008(41/3), 1-39.
Toplam 83 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Kamu Yönetimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Oral Karakaya

Erken Görünüm Tarihi 29 Nisan 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 12 Haziran 2024
Kabul Tarihi 17 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 27 Sayı: 48

Kaynak Göster

APA Karakaya, O. (2025). TÜRKİYE’DE MÜLKİ İDARENİN SİYASET-YÖNETİM DİKOTOMİSİ ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 27(48), 320-340. https://doi.org/10.18493/kmusekad.1499918

     EBSCO        SOBİAD            ProQuest      Türk Eğitim İndeksi

18302 18303   18304  18305