Öz
Transformasyonel veya dönüştürücü lider en kısa biçimde, yönettiği toplumda köklü değişiklikler yapabilen aynı zamanda takipçi kitlesini kendine inandıran ve bu değişiklikler sonunda toplumun refah düzeyinde olumlu etki bırakabilen kişi şeklinde tanımlanabilir. Küreselleşme furyasının bütün dünyayı sardığı bir dönemde iktidara gelen Turgut Özal Türk siyasal hayatında alışılmışın dışında bir profil çizerek unutulmaz izler bırakmayı başarabilmiştir. Yaptığı reformlar sayesinde toplumsal kalkınmayı sağlamış, devletin ekonomik konumlanışında değişiklik yapmış, hak ve özgürlükler adına önemli adımlar atmıştır. Birey tanımına anlam kazandırmış ve devlet millet için anlayışını yerleştirmeye çalışmıştır. Bu ilke çerçevesinde özel sektörün gelişimini sağlamak için devletin etki alanının sınırlandırma yoluna gitmiş ve özelleştirme hareketini başlatmıştır. Askeri darbe sonrasında oluşan kaotik ortamın dağılmasını sağlayan Özal politikaları ekonomiyi dışa açarak yabancı sermayenin girişinin yollarını açmıştır. Çalışma lider teriminden yola çıkarak transformasyonel lider kavramını açıklamayı ve Turgut Özal’ın Türk siyasal hayatındaki yerini bu kavram temelinde tartışmayı hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, F. (2008). Turgut Özal. M. Heper ve S. Sayarı (Ed.), Türkiye’de Liderler ve Demokrasi içinde (ss. 185-206), İstanbul: Kitap Yayınevi.
- Alican, M. (2022). Türkiye’nin Turgut Özalı. Alican, M., Aşık, S., Özalper, M (Ed.), Turgut Özal’ın Türkiye’si içinde, (ss. 1-8), Ankara: Gazi Kitabevi.
- Alpagu, H. (2016). 24 Ocak Kararları ve Turgut Özal Döneminin Yansımaları. Ş. A. Duman (Ed.), International Turgut Ozal Symposium içinde (ss. 129-133). Ankara: Turgut Özal Research And Application Center, Turgut Özal University.
- Anavatan Partisi. (2024) (https://www.anavatan.org.tr/Sayfa-Turgut-Ozal%E2%80%99in--Hizmetleri). Erişim Tarihi: 07.05.2024.
- Artantaş, E., ve Gürsoy, H. (2023). Lider, Stratejik Yönetim Yapay Zeka. Ankara: Eğitim Yayınevi.
- Baykal, Ö. (2019). Türkiye’de Siyasetin Konsolidasyonu: Turgut Özal Dönemi. Akademik Hassasiyetler, 6(12), 143-179.
- Barutçu, E. ve Akatay, A. (2000). Bilgi Toplumu ve Transformasyonel Liderlik. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(4), 189-202.
- Daban, C. (2017). Turgut Özal Dönemi Türkiye Dış Politikası. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(33), 77-96.
- Duman, M. Z. (2012). Türkiye’de Liberal Muhafazakâr Siyaset ve Turgut Özal. Ankara: Kadim Yayınları.
- Doğançay, M. (2016). Neoliberal Kuram Bağlamında Turgut Özal ve 24 Ocak Kararları. Ş. A. Duman (Ed.), International Turgut Ozal Symposium içinde (ss. 150-158). Ankara: Turgut Özal Research And Application Center, Turgut Özal University.
- Erturgut, R. ve Erturgut, P. (2010). Transformasyonel Lider Karizmatik Mi? Vizyoner Mi? Sağlık Örgütlerinde Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(34), 223-239.
- Eştürk, Ö. (2006). Türkiye'de Liberalizm: 1983 - 1989 Turgut Özal Dönemi Örneği, (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
- Hodgetts, R. M. (1997). Yönetim: Teori, Süreç ve Uygulama. C. Çetin ve E. C. Mutlu (Çev.). İstanbul: Der Yayınları.
- İbicioğlu, P., Özmen, Ö. İ. ve Taş, Y. (2009). Liderlik Davranışı ve Toplumsal Norm İlişkisi: Ampirik Bir Çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 1-23.
- İraz, R. ve Şimşek, G. (2004). Örgütsel Değişimin Gerçekleştirilmesinde Liderliğin Rolü: Transformasyonel Liderlik İncelemesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(7), 99-117.
- İzmirli, R., Gökbunar, R., ve Özer, B. (2015). Dönüşümcü Bir Lider Olarak Turgut Özal. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (42), 245-256.
- Karademir, İ. (2023). Dördüncü Sanayi Devriminde Liderlik. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Karip, E. (1998). Dönüşümcü Liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(16), 443-465.
- Kippenberger, T. (2002). Leadership Styles, Leading. Oxford: John Wiley and Sons Ltd.
- Leithwood, K.,Tomlinson, D., & Genge, M. (1996). Transformational Leadership. In K. Leithwood et al. (Eds.), International Handbook of Educational Leadership and Administration, Kluwer Academic Publishers, Netherlands, pp. 785-840.
- Miller, M. (2007). Transformational Leadership and Mutuality, Transformation, Vol: 24, No: ¾, Sage Publications, Ltd. https://www.jstor.org/stable/43052709?seq=1, Erişim Tarihi: 07.05.2024.
- Özdemir, H. (2014). Turgut Özal. İstanbul: Doğan Kitap.
- Özalp, İ. (2000). İşletme Yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- İraz, R. ve Şimşek, G. (2004). Örgütsel Değişimin Gerçekleştirilmesinde Liderliğin Rolü: Transformasyonel Liderlik İncelemesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(7), 99-117.
- Sucu, Y. (1995). Durumsallık Yaklaşımı ve Stratejik Planlama. 1. Sistem Mühendisliği ve Savunma Uygulamaları Sempozyumu’nda sunuldu, Kara Harp Okulu, KHO Matbaası, Ankara.
- Uluç, A.V. (2014). Liberal-Muhafazakâr Siyaset ve Turgut Özal’ın Siyasi Düşüncesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23), 107-140.
- Yeldan, E. (2003). Neoliberalizmin İdeolojik Bir Söylemi Olarak Küreselleşme, A.H. Köse, F. Şenses, E. Yeldan (Ed.), Küresel Düzen Birikim, Devlet ve Sınıflar içinde, (429-455), İstanbul: İletişim Yayınları.
- Zel, U. (2006). Kişilik ve Liderlik. Ankara: Nobel Yayınları.
- Zeynel, E. (2023). Uzaktan Çalışma ve Değişen Liderlik. İstanbul: Eğitim Yayınevi.
Öz
A transformational or transformative leader can be defined as a person who is able to make fundamental changes in the society he/she governs, at the same time making his/her followers believe in him/herself and leaving a positive impact on the welfare level of the society as a result of these changes. Turgut Özal, who came to power at a time when globalization was sweeping the whole world, managed to leave unforgettable traces by drawing an unusual profile in Turkish political life. Thanks to his reforms, he ensured social development, changed the economic positioning of the state and took important steps in the name of rights and freedoms. He gave meaning to the definition of the individual and tried to establish the understanding of the state for the nation. Within the framework of this principle, in order to ensure the development of the private sector, he tried to limit the sphere of influence of the state and initiated the privatization movement. Özal's policies, which helped to dissipate the chaotic environment after the military coup, opened the economy to the outside world and paved the way for the entry of foreign capital. The study aims to explain the concept of transformational leader based on the term leader and to discuss Turgut Özal's place in Turkish political life on the basis of this concept.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, F. (2008). Turgut Özal. M. Heper ve S. Sayarı (Ed.), Türkiye’de Liderler ve Demokrasi içinde (ss. 185-206), İstanbul: Kitap Yayınevi.
- Alican, M. (2022). Türkiye’nin Turgut Özalı. Alican, M., Aşık, S., Özalper, M (Ed.), Turgut Özal’ın Türkiye’si içinde, (ss. 1-8), Ankara: Gazi Kitabevi.
- Alpagu, H. (2016). 24 Ocak Kararları ve Turgut Özal Döneminin Yansımaları. Ş. A. Duman (Ed.), International Turgut Ozal Symposium içinde (ss. 129-133). Ankara: Turgut Özal Research And Application Center, Turgut Özal University.
- Anavatan Partisi. (2024) (https://www.anavatan.org.tr/Sayfa-Turgut-Ozal%E2%80%99in--Hizmetleri). Erişim Tarihi: 07.05.2024.
- Artantaş, E., ve Gürsoy, H. (2023). Lider, Stratejik Yönetim Yapay Zeka. Ankara: Eğitim Yayınevi.
- Baykal, Ö. (2019). Türkiye’de Siyasetin Konsolidasyonu: Turgut Özal Dönemi. Akademik Hassasiyetler, 6(12), 143-179.
- Barutçu, E. ve Akatay, A. (2000). Bilgi Toplumu ve Transformasyonel Liderlik. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(4), 189-202.
- Daban, C. (2017). Turgut Özal Dönemi Türkiye Dış Politikası. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(33), 77-96.
- Duman, M. Z. (2012). Türkiye’de Liberal Muhafazakâr Siyaset ve Turgut Özal. Ankara: Kadim Yayınları.
- Doğançay, M. (2016). Neoliberal Kuram Bağlamında Turgut Özal ve 24 Ocak Kararları. Ş. A. Duman (Ed.), International Turgut Ozal Symposium içinde (ss. 150-158). Ankara: Turgut Özal Research And Application Center, Turgut Özal University.
- Erturgut, R. ve Erturgut, P. (2010). Transformasyonel Lider Karizmatik Mi? Vizyoner Mi? Sağlık Örgütlerinde Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(34), 223-239.
- Eştürk, Ö. (2006). Türkiye'de Liberalizm: 1983 - 1989 Turgut Özal Dönemi Örneği, (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
- Hodgetts, R. M. (1997). Yönetim: Teori, Süreç ve Uygulama. C. Çetin ve E. C. Mutlu (Çev.). İstanbul: Der Yayınları.
- İbicioğlu, P., Özmen, Ö. İ. ve Taş, Y. (2009). Liderlik Davranışı ve Toplumsal Norm İlişkisi: Ampirik Bir Çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 1-23.
- İraz, R. ve Şimşek, G. (2004). Örgütsel Değişimin Gerçekleştirilmesinde Liderliğin Rolü: Transformasyonel Liderlik İncelemesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(7), 99-117.
- İzmirli, R., Gökbunar, R., ve Özer, B. (2015). Dönüşümcü Bir Lider Olarak Turgut Özal. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (42), 245-256.
- Karademir, İ. (2023). Dördüncü Sanayi Devriminde Liderlik. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Karip, E. (1998). Dönüşümcü Liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(16), 443-465.
- Kippenberger, T. (2002). Leadership Styles, Leading. Oxford: John Wiley and Sons Ltd.
- Leithwood, K.,Tomlinson, D., & Genge, M. (1996). Transformational Leadership. In K. Leithwood et al. (Eds.), International Handbook of Educational Leadership and Administration, Kluwer Academic Publishers, Netherlands, pp. 785-840.
- Miller, M. (2007). Transformational Leadership and Mutuality, Transformation, Vol: 24, No: ¾, Sage Publications, Ltd. https://www.jstor.org/stable/43052709?seq=1, Erişim Tarihi: 07.05.2024.
- Özdemir, H. (2014). Turgut Özal. İstanbul: Doğan Kitap.
- Özalp, İ. (2000). İşletme Yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- İraz, R. ve Şimşek, G. (2004). Örgütsel Değişimin Gerçekleştirilmesinde Liderliğin Rolü: Transformasyonel Liderlik İncelemesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(7), 99-117.
- Sucu, Y. (1995). Durumsallık Yaklaşımı ve Stratejik Planlama. 1. Sistem Mühendisliği ve Savunma Uygulamaları Sempozyumu’nda sunuldu, Kara Harp Okulu, KHO Matbaası, Ankara.
- Uluç, A.V. (2014). Liberal-Muhafazakâr Siyaset ve Turgut Özal’ın Siyasi Düşüncesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23), 107-140.
- Yeldan, E. (2003). Neoliberalizmin İdeolojik Bir Söylemi Olarak Küreselleşme, A.H. Köse, F. Şenses, E. Yeldan (Ed.), Küresel Düzen Birikim, Devlet ve Sınıflar içinde, (429-455), İstanbul: İletişim Yayınları.
- Zel, U. (2006). Kişilik ve Liderlik. Ankara: Nobel Yayınları.
- Zeynel, E. (2023). Uzaktan Çalışma ve Değişen Liderlik. İstanbul: Eğitim Yayınevi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kamu Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Nisan 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Temmuz 2024 |
| Kabul Tarihi | 17 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 27 Sayı: 48 |
EBSCO SOBİAD ProQuest Türk Eğitim İndeksi