Araştırma Makalesi
Yıl 2025,
Cilt: 27 Sayı: 48, 553 - 578, 30.04.2025
Öz
Türkiye, uzun bir süredir dünya genelindeki çeşitli çatışmalarda ve askerî operasyonlarda aktif bir rol oynamaktadır. Özellikle 2016 yılından itibaren, Türkiye, yurt dışında en etkili askerî güçlerden biri olarak konumlanmıştır. Türkiye’nin yurtdışındaki askerî varlığı, ülkenin dış politikadaki stratejik önemini ve bölgesel etkisini yansıtan önemli bir örnek teşkil etmektedir. Bu makale, Türkiye’nin sınır ötesindeki askerî varlığını genel bir bakış açısıyla değerlendirerek, bu varlığın bölgesel güvenlik ve küresel barış üzerindeki etkilerini incelemektedir. Türkiye’nin Irak ve Suriye’deki askerî varlığı, bölgesel güvenliğin sağlanması ve terörle mücadele açısından kritik bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’nin operasyonları, PKK ve DEAŞ gibi terör örgütlerine karşı etkin bir mücadele yürütmekte ve bölgedeki istikrarı desteklemektedir. Bunun yanı sıra, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Libya, Azerbaycan, Bosna-Hersek, Kosova, Somali, Arnavutluk ve Katar’daki askerî varlığı, Türkiye’nin bölgesel istikrarı sağlama, terörle mücadele ve insani yardım operasyonları konusundaki çok yönlü ve stratejik yaklaşımının bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Bu kapsamda, Türkiye’nin yurtdışındaki askerî varlığı, hem ulusal güvenlik stratejisi çerçevesinde hem de uluslararası barış ve güvenlik çabalarına katkı sağlama amacıyla geniş bir perspektifte değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anadolu Ajansı. (2022). Suriyenin Kuzeyindeki Operasyonlarla 6 Yılda Yaklaşık 17 Bin Terörist Etkisiz Hale Getirildi. Erişim Tarihi: 08.01.2024.https://www.aa.com.tr/tr/gundem/suriyenin-kuzeyindeki-operasyonlarla-6-yilda-yaklasik-17-bin-terorist-etkisiz-hale-getirildi/2749677.
- Anadolu Ajansı. (2024). Türk askeri çeyrek asırdır Kosova’da güvenliği sağlamak için görev yapıyor. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/turk-askeri-ceyrek-asirdir-kosovada-guvenligi- saglamak-icin-gorev-yapiyor/3265752.
- Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği. (2024). Kültürel ve İnsani İşbirliği. Erişim tarihi: 24 Mart 2024, https://ankara.mfa.gov.az/tr/category/kulturel-ve-insani-isbirligi.
- Balkan News. (2023). Türkiye, NATO’nun Kosova’daki Barış Gücünün Komutasını Üstleniyor. Erişim Tarihi: 15 Haziran 2024. https://www.balkannews.com.tr/kosova/turkiye-natonun-kosovadaki-baris-gucunun- komutasini-h7620.html.
- BBC (2020). Dağlık Karabağ için kurulacak Türk-Rus Ortak Merkezi’nin detayları neler?. Erişim Tarihi: 25 Nisan 2024. https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-55162157.
- BBC (2024). Türkiye’nin Somali’deki Askeri Üsleri ve Stratejik Rolü. Erişim Tarihi: 25 Mayıs 2024 [BBC Türkçe] (https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-55162157)
- BBC News. (2018). Zeytin Dalı Harekâtı öncesi Afrin’den Türkiye’ye kaç saldırı düzenlendi?. 21 Mart 2018, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43469338. Erişim Tarihi: 15.03.2024.
- Bildiriçi, Y. Z. (2015). Belgelerle Arnavutluk’un Osmanlı’dan Ayrılma Süreci. I. Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi, 04-05 Mayıs, Saraybosna.
- Blaker, J. R. (1990). United States overseas basing: An anatomy of the dilemma. New York: Praeger.
- Calder, K. E. (2007). Embattled garrisons: Comparative base politics and American globalism. Princeton: Princeton University Press.
- Coşar, A. (2022). Türkiye’nin Asker Bulundurduğu Ülkeler; Milli Savunma ve Proaktif Bağımsız Dış Politikası. İstanbul: ASSAM. Erişim Tarihi: 23 Haziran 2024. https://www.assam.org.tr/index.php/bolgeler/islam- ulkeleri/ortaasya/turkiye/turkiye%E2%80%99nin-asker-bulundurdugu-ulkeler-milli-savunma-ve-proaktif- bagimsiz-dis-politikasi.html.
- Demircioğlu, Ö. F. (2019). Ülkedeki Türk Silahlı Kuvvetleri Unsurları. Güngör Şahin (Ed.), Somali: Barış, İstikrar ve Kurumsallaşmaiçinde (ss. 115-121), İstanbul: Milli Savunma Üniversitesi Merkez Basımevi ve Yayınevi.
- Euronews. (2024). Somali Cumhurbaşkanı Mahmud: Türkiye 10 yıl denizlerimizi koruyacak. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://tr.euronews.com/2024/02/21/somali-cumhurbaskani-mahmud-turkiye-10-yil- denizlerimizi-koruyacak.
- European Union Force (EUFOR). (2022). EUFOR Reserve Activation 2022. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.euforbih.org/index.php/latest-news/2951-eufor-reserve-activation- 2022#:~:text=The%20companies%20that%20will%20soon,that%20would%20require%20EUFOR’s%20support.
- Fırat, H. (2019). Katar’da yeni üssün açılışı sonbaharda. Hürriyet, Erişim Tarihi: 18.06.2024. https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/handefirat/katarda-yeni-ussun-acilisi-sonbaharda-41300793
- Fleck, D. ve Addy, S. (2001). The Handbook of the Law of Visiting Forces. Oxford: Oxford University Press.
- Glebov, S. ve Rodrigues, L. (2009). Military Bases: Historical Perspectives.
- Koçer, G. (2006). Türkiye’nin Barış Destekleme Harekâtlarına Katkısı. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 3(11), 50-65.
- Haber7. (2024). Kıbrıs’ta Tarihi Karar: Geçitkale Resmen Türk SİHA’larının Üssü Oldu. Erişim Tarihi: 23 Mayıs 2024. [Haber7] (https://www.haber7.com/dunya/haber/3385389-kibrista-tarihi-karar-gecitkale-resmen- turk-sihalarinin-ussu-oldu)
- Harkavy, R. E. (1989). Bases abroad: The global foreign military presence. New York: Oxford University Press.
- İndytürk. (2024). Iraklı vekilin iddiasına Erbil yönetimi itiraz etti… Türkiye IKB’de 70 üs kurup 30’unu kapattı. Erişim Tarihi: 18 Haziran 2024. https://www.indyturk.com/node/380191/haber/irakl%C4%B1-vekilin- iddias%C4%B1na-erbil-y%C3%B6netimi-itiraz-etti%E2%80%A6-t%C3%BCrkiye-ikbde-70-%C3%BCs-kurup-30
- Karaoğlu, İ. (2024). ABD’nin Askeri Üsleri ve Yeni Terimler. Erişim Tarihi: 25 Mayıs 2024. https://setav.org/assets/uploads/2019/06/A276.pdf
- Karaoğlu, O. (2023). Türkiye’nin Ekonomi Güvenliğinde Askeri Üs Stratejisi. Uluslararası İlişkiler Tahlilleri-3. Siyasal Kitabevi.
- Kasapoğlu, C. (2017). Türkiye’s forward-basing posture. İstanbul: Center for Economics and Foreign Policy Studies.
- Kasapoğlu, C. (2018). Türkiye’nin Yeni Bölgesel Savunma Vizyonu. H. Çetinkuş ve diğer. (Ed.), Türkiye’nin Güvenlik Stratejisi içinde (58-63). İstanbul: Anadolu Ajansı Yayınları.
- Kawana, S. ve Takahashi, M. (2021). Exploring base politics how host countries shape the network of U.S. overseas bases. Routledge.
- KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı. (2024). Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Tarihçesi. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024 https://mucahit.gov.ct.tr/Sayfa/Tarihce.
- Kocatepe, Ö. F. (2022). Türkiye-Azerbaycan İlişkilerinin Güvenlik ve Savunma İş Birliği Boyutu. O. Kurtoğlu, G. K. Ercilasun, V. S. Yelok ve Z. N. Ertuğrul (Ed.), Uluslararası Geçmişten Geleceğe İpekyolu Sempozyumu Bildiri Kitabı, 10-12 Ekim 2022, Ankara (385-393). Birinci Basım, Aralık 2022.
- Kocatepe, Ö. F. (2024). Türk Devletleri Teşkilatı: Siyasi ve Askerî İş Birliği. 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kol, D. ve Söylemez, F. (2023). XVIII. Yüzyılda Önemli Bir Askeri Deniz Üssü (Sinop Limanı). Karadeniz Araştırmaları, 20(78), 437-452. https://doi.org/10.56694/karadearas.1329865
- Kul, M. C. (2018). Kuvvetler Statüsü Anlaşmaları Askerî Kuvvetlerin Yabancı Ülkelerdeki Durumuna Dair Anlaşmalar: Amerika Birleşik Devletleri’nin Irak, Japonya ve Güney Kore ile İkili Tecrübesi. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(2), 157-196.
- Lersch, B. ve Sarti, J. S. (2014). The Establishment of Foreign Military Bases and the International Distribution of Power. UFRGS Model United Nations, 2, l14-115. Mark, J. J. (2009). Wall. Erişim tarihi: 11 Kasım 2023, https://www.ancient.eu/wall/.
- Military.com. (2024). Base Guide: Browse by Service. https://www.military.com/base-guide/browse-by- service
- Muslu, F. (2019). Türkiye’nin Askeri Üs Stratejisi ve Irak. SETA Yayınları. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://setav.org/assets/uploads/2019/06/A276.pdf
- NATO KFOR Mission. (2023). KFOR: NATO-led Kosovo Force. Erişim Tarihi: 25 Nisan 2024. [NATO] (https://www.nato.int/cps/en/natolive/topics_48818.htm)
- Ok, E. (2019). Askeri Üslerin İşlevleri ve Türkiye’nin Denizaşırı Üs Politikası. 3. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Kongresi Series, 2017/4, 7.Press.
- Özden, A. (2017). Türkiye ile Katar arasındaki iki anlaşma TBMM’de kabul edildi. Anadolu Ajansı, 25 Nisan 2024. https:// www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiye-ile-katar-arasindakiiki-anlasma-tbmmde-kabul-edildi/836723
- Polat, D. Ş. (2020). Türkiye’nin Suriye’nin Kuzeyindeki Askerî Harekâtının Amaçları ve Sonuçları. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 16(33), 53-96.
- Resmi Gazete. (2022, Mart 23). Milletlerarası Andlaşma-Türkiye Cumhuriyeti İle Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Müttefiklik İlişkileri Hakkında Şuşa Beyannamesi. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/03/20220323-1.pdf
- Savunma Sanayi. (2024). TCG Anafartalar Arnavutluk Karasularında Satih Yaptı. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.savunmasanayi.org/tcg-anafartalar-arnavutluk-karasularinda-satih-yapti/
- SETA. (2024). Türkiye-Somali Anlaşmasının Verdiği Mesaj ve Türkiye ile Müttefiklik. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.setav.org/odak/turkiye-somali-anlasmasinin-verdigi-mesaj-ve-turkiye-ile-muttefiklik
- Silahlı Kuvvetler Dergisi. (2012). Silahlı Kuvvetler Dergisi, 131(412). Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı, Ankara.
- Silahlı Kuvvetler Dergisi. (2012). Silahlı Kuvvetler Dergisi, 131(413). Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı, Ankara.
- Silahlı Kuvvetler Dergisi. (2010). Silahlı Kuvvetler Dergisi, 129(405). Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı, Ankara.
- Sorenson, D. S. (1998). Shutting down the Cold War: The politics of military base closure. New York: St. Martin’s Press.
- Taylor, G. (2018). Belt and road projects lay foundations for China’s expansion of military bases, critics charge. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024, https://www.washingtontimes.com/news/2018/sep/11/china-one-belt-oneroad- used-military-base-expansi/.
- T.C. Cumhurbaşkanlığı (2021). Azerbaycan-Şuşa Beyannamesi. Erişim Tarihi: 13 Mayıs 2024. https://www.tccb.gov.tr/assets/dosya/2021-06-15-Azaebaycan-SusaBeyannamesi.pdf.
- T.C. Cumhurbaşkanlığı (2024). Katar ile T.C. Arasındaki İlişkiler. Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2024 https://www.tccb.gov.tr/konuk/356/2120/katar.
- T.C. Millî Savunma Bakanlığı Kara Kuvvetleri Komutanlığı, (2024). Barışı Destekleme Harekâtı. Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2024 https://www.kkk.tsk.tr/kkksablonmaster/header/kurumsal/bdh.aspx.
- T.C. Millî Savunma Bakanlığı Kara Kuvvetleri Komutanlığı, (2024). Kara Kuvvetleri Komutanlığı Tarihçesi. Erişim Tarihi: 14 Haziran 2024. https://www.kkk.tsk.tr/kkksablonmaster/header/kurumsal/tarihce.aspx.
- T.C. Resmi Gazete (2013). T.C. Hükümeti ile Katar Devleti Hükümeti Arasındaki Savunma Sanayi İşbirliği Mutabakat Muhtırası. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/01/20130126-1- 1.pdf.
- T.C. Resmi Gazete. (2010). T.C. Hükümeti ile Somali Hükümeti Arasında Askeri Alanda Eğitim, Teknik ve Bilimsel İş Birliği Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun. 14 Kasım 2010, Sayı: 27759. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/11/20101114-1.htm.
- Tanrıverdi Yaşar, N. (2021). Libya’da Yeni Dinamikler Neler ve Türkiye İçin Ne Anlama Geliyor? Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2024. https://fikirturu.com/jeo-politika/libyada-yeni-dinamikler-neler-ve-turkiye-icin-ne-anlama- geliyor/.
- The Defense Post. (2024). Somali Savunma Anlaşması: Türkiye’nin Stratejik Adımları. Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2024 [The Defense Post] (https://www.thedefensepost.com/2024/02/22/somalia-defense-deal-turkey/)
- TRT Haber. (2024). Irak’ın Kuzeyine Gerçekleştirilen Büyük Harekatlar. Erişim Tarihi: 13 Mayıs 2024. https://www.trthaber.com/haber/gundem/irakin-kuzeyine-gerceklestirilen-buyuk-harekatlar-417275.html.
- Türk Dil Kurumu (TDK). (2024). “Üs”, Sözlük. Erişim Tarihi: 08.01.2024. http://www.tdk.gov.tr/index.php? option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5aa13c5bb62a17.86797995.
- TSK. (2018). Türk Silahlı Kuvvetleri Basın Açıklaması, 20 Ocak 2018. Erişim Tarihi: 29.03.2023. http://www.tsk.tr/BasinFaaliyetleri/BA_47.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi (2008). 6758 Sayılı Kanun ile Türkiye ile Katar Arasında İşbirliği ve Savunma Alanında Anlaşma. Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2024. https://www5.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5755.html.
- Vine, D. (2015). Base Nation: How U.S. Military Bases Abroad Harm America and the World. New York: Metropolitan Books.
- Yeni Şafak. (2007). Kosova’da komuta Türkiye’ye geçiyor. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.yenisafak.com/gundem/kosovada-komuta-turkiyeye-geciyor-47533.
- Zhangping, W. (2023). Do US Military Bases Impair the Economic Growth of the Host Countries? Economic Analysis and Policy, içinde (ss. 1655-1665).
Yıl 2025,
Cilt: 27 Sayı: 48, 553 - 578, 30.04.2025
Öz
Türkiye has long played an active role in various conflicts and military operations worldwide. Especially since 2016, Türkiye has positioned itself as one of the most influential military powers abroad. Türkiye’s military presence abroad is a significant example reflecting the strategic importance and regional influence of the country’s foreign policy. This article evaluates Türkiye’s military presence beyond its borders from a general perspective, examining the impact of this presence on regional security and global peace. Türkiye’s military presence in Iraq and Syria plays a critical role in ensuring regional security and combating terrorism. In this context, Türkiye’s operations effectively fight against terrorist organizations such as the PKK and ISIS, supporting stability in the region. Additionally, Türkiye’s military presence in the Turkish Republic of Northern Cyprus, Libya, Azerbaijan, Bosnia-Herzegovina, Kosova, Somalia, Albania, and Qatar emerges as a result of Türkiye’s multifaceted and strategic approach to ensuring regional stability, combating terrorism, and conducting humanitarian operations. In this context, Türkiye’s military presence abroad is evaluated from a broad perspective, both within the framework of national security strategy and with the aim of contributing to international peace and security efforts.
Anahtar Kelimeler
Türkiye Military Base Regional Security Foreign Policy Cooperation
Kaynakça
- Anadolu Ajansı. (2022). Suriyenin Kuzeyindeki Operasyonlarla 6 Yılda Yaklaşık 17 Bin Terörist Etkisiz Hale Getirildi. Erişim Tarihi: 08.01.2024.https://www.aa.com.tr/tr/gundem/suriyenin-kuzeyindeki-operasyonlarla-6-yilda-yaklasik-17-bin-terorist-etkisiz-hale-getirildi/2749677.
- Anadolu Ajansı. (2024). Türk askeri çeyrek asırdır Kosova’da güvenliği sağlamak için görev yapıyor. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/turk-askeri-ceyrek-asirdir-kosovada-guvenligi- saglamak-icin-gorev-yapiyor/3265752.
- Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği. (2024). Kültürel ve İnsani İşbirliği. Erişim tarihi: 24 Mart 2024, https://ankara.mfa.gov.az/tr/category/kulturel-ve-insani-isbirligi.
- Balkan News. (2023). Türkiye, NATO’nun Kosova’daki Barış Gücünün Komutasını Üstleniyor. Erişim Tarihi: 15 Haziran 2024. https://www.balkannews.com.tr/kosova/turkiye-natonun-kosovadaki-baris-gucunun- komutasini-h7620.html.
- BBC (2020). Dağlık Karabağ için kurulacak Türk-Rus Ortak Merkezi’nin detayları neler?. Erişim Tarihi: 25 Nisan 2024. https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-55162157.
- BBC (2024). Türkiye’nin Somali’deki Askeri Üsleri ve Stratejik Rolü. Erişim Tarihi: 25 Mayıs 2024 [BBC Türkçe] (https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-55162157)
- BBC News. (2018). Zeytin Dalı Harekâtı öncesi Afrin’den Türkiye’ye kaç saldırı düzenlendi?. 21 Mart 2018, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43469338. Erişim Tarihi: 15.03.2024.
- Bildiriçi, Y. Z. (2015). Belgelerle Arnavutluk’un Osmanlı’dan Ayrılma Süreci. I. Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi, 04-05 Mayıs, Saraybosna.
- Blaker, J. R. (1990). United States overseas basing: An anatomy of the dilemma. New York: Praeger.
- Calder, K. E. (2007). Embattled garrisons: Comparative base politics and American globalism. Princeton: Princeton University Press.
- Coşar, A. (2022). Türkiye’nin Asker Bulundurduğu Ülkeler; Milli Savunma ve Proaktif Bağımsız Dış Politikası. İstanbul: ASSAM. Erişim Tarihi: 23 Haziran 2024. https://www.assam.org.tr/index.php/bolgeler/islam- ulkeleri/ortaasya/turkiye/turkiye%E2%80%99nin-asker-bulundurdugu-ulkeler-milli-savunma-ve-proaktif- bagimsiz-dis-politikasi.html.
- Demircioğlu, Ö. F. (2019). Ülkedeki Türk Silahlı Kuvvetleri Unsurları. Güngör Şahin (Ed.), Somali: Barış, İstikrar ve Kurumsallaşmaiçinde (ss. 115-121), İstanbul: Milli Savunma Üniversitesi Merkez Basımevi ve Yayınevi.
- Euronews. (2024). Somali Cumhurbaşkanı Mahmud: Türkiye 10 yıl denizlerimizi koruyacak. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://tr.euronews.com/2024/02/21/somali-cumhurbaskani-mahmud-turkiye-10-yil- denizlerimizi-koruyacak.
- European Union Force (EUFOR). (2022). EUFOR Reserve Activation 2022. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.euforbih.org/index.php/latest-news/2951-eufor-reserve-activation- 2022#:~:text=The%20companies%20that%20will%20soon,that%20would%20require%20EUFOR’s%20support.
- Fırat, H. (2019). Katar’da yeni üssün açılışı sonbaharda. Hürriyet, Erişim Tarihi: 18.06.2024. https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/handefirat/katarda-yeni-ussun-acilisi-sonbaharda-41300793
- Fleck, D. ve Addy, S. (2001). The Handbook of the Law of Visiting Forces. Oxford: Oxford University Press.
- Glebov, S. ve Rodrigues, L. (2009). Military Bases: Historical Perspectives.
- Koçer, G. (2006). Türkiye’nin Barış Destekleme Harekâtlarına Katkısı. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 3(11), 50-65.
- Haber7. (2024). Kıbrıs’ta Tarihi Karar: Geçitkale Resmen Türk SİHA’larının Üssü Oldu. Erişim Tarihi: 23 Mayıs 2024. [Haber7] (https://www.haber7.com/dunya/haber/3385389-kibrista-tarihi-karar-gecitkale-resmen- turk-sihalarinin-ussu-oldu)
- Harkavy, R. E. (1989). Bases abroad: The global foreign military presence. New York: Oxford University Press.
- İndytürk. (2024). Iraklı vekilin iddiasına Erbil yönetimi itiraz etti… Türkiye IKB’de 70 üs kurup 30’unu kapattı. Erişim Tarihi: 18 Haziran 2024. https://www.indyturk.com/node/380191/haber/irakl%C4%B1-vekilin- iddias%C4%B1na-erbil-y%C3%B6netimi-itiraz-etti%E2%80%A6-t%C3%BCrkiye-ikbde-70-%C3%BCs-kurup-30
- Karaoğlu, İ. (2024). ABD’nin Askeri Üsleri ve Yeni Terimler. Erişim Tarihi: 25 Mayıs 2024. https://setav.org/assets/uploads/2019/06/A276.pdf
- Karaoğlu, O. (2023). Türkiye’nin Ekonomi Güvenliğinde Askeri Üs Stratejisi. Uluslararası İlişkiler Tahlilleri-3. Siyasal Kitabevi.
- Kasapoğlu, C. (2017). Türkiye’s forward-basing posture. İstanbul: Center for Economics and Foreign Policy Studies.
- Kasapoğlu, C. (2018). Türkiye’nin Yeni Bölgesel Savunma Vizyonu. H. Çetinkuş ve diğer. (Ed.), Türkiye’nin Güvenlik Stratejisi içinde (58-63). İstanbul: Anadolu Ajansı Yayınları.
- Kawana, S. ve Takahashi, M. (2021). Exploring base politics how host countries shape the network of U.S. overseas bases. Routledge.
- KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı. (2024). Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Tarihçesi. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024 https://mucahit.gov.ct.tr/Sayfa/Tarihce.
- Kocatepe, Ö. F. (2022). Türkiye-Azerbaycan İlişkilerinin Güvenlik ve Savunma İş Birliği Boyutu. O. Kurtoğlu, G. K. Ercilasun, V. S. Yelok ve Z. N. Ertuğrul (Ed.), Uluslararası Geçmişten Geleceğe İpekyolu Sempozyumu Bildiri Kitabı, 10-12 Ekim 2022, Ankara (385-393). Birinci Basım, Aralık 2022.
- Kocatepe, Ö. F. (2024). Türk Devletleri Teşkilatı: Siyasi ve Askerî İş Birliği. 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kol, D. ve Söylemez, F. (2023). XVIII. Yüzyılda Önemli Bir Askeri Deniz Üssü (Sinop Limanı). Karadeniz Araştırmaları, 20(78), 437-452. https://doi.org/10.56694/karadearas.1329865
- Kul, M. C. (2018). Kuvvetler Statüsü Anlaşmaları Askerî Kuvvetlerin Yabancı Ülkelerdeki Durumuna Dair Anlaşmalar: Amerika Birleşik Devletleri’nin Irak, Japonya ve Güney Kore ile İkili Tecrübesi. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(2), 157-196.
- Lersch, B. ve Sarti, J. S. (2014). The Establishment of Foreign Military Bases and the International Distribution of Power. UFRGS Model United Nations, 2, l14-115. Mark, J. J. (2009). Wall. Erişim tarihi: 11 Kasım 2023, https://www.ancient.eu/wall/.
- Military.com. (2024). Base Guide: Browse by Service. https://www.military.com/base-guide/browse-by- service
- Muslu, F. (2019). Türkiye’nin Askeri Üs Stratejisi ve Irak. SETA Yayınları. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://setav.org/assets/uploads/2019/06/A276.pdf
- NATO KFOR Mission. (2023). KFOR: NATO-led Kosovo Force. Erişim Tarihi: 25 Nisan 2024. [NATO] (https://www.nato.int/cps/en/natolive/topics_48818.htm)
- Ok, E. (2019). Askeri Üslerin İşlevleri ve Türkiye’nin Denizaşırı Üs Politikası. 3. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Kongresi Series, 2017/4, 7.Press.
- Özden, A. (2017). Türkiye ile Katar arasındaki iki anlaşma TBMM’de kabul edildi. Anadolu Ajansı, 25 Nisan 2024. https:// www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiye-ile-katar-arasindakiiki-anlasma-tbmmde-kabul-edildi/836723
- Polat, D. Ş. (2020). Türkiye’nin Suriye’nin Kuzeyindeki Askerî Harekâtının Amaçları ve Sonuçları. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 16(33), 53-96.
- Resmi Gazete. (2022, Mart 23). Milletlerarası Andlaşma-Türkiye Cumhuriyeti İle Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Müttefiklik İlişkileri Hakkında Şuşa Beyannamesi. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/03/20220323-1.pdf
- Savunma Sanayi. (2024). TCG Anafartalar Arnavutluk Karasularında Satih Yaptı. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.savunmasanayi.org/tcg-anafartalar-arnavutluk-karasularinda-satih-yapti/
- SETA. (2024). Türkiye-Somali Anlaşmasının Verdiği Mesaj ve Türkiye ile Müttefiklik. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.setav.org/odak/turkiye-somali-anlasmasinin-verdigi-mesaj-ve-turkiye-ile-muttefiklik
- Silahlı Kuvvetler Dergisi. (2012). Silahlı Kuvvetler Dergisi, 131(412). Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı, Ankara.
- Silahlı Kuvvetler Dergisi. (2012). Silahlı Kuvvetler Dergisi, 131(413). Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı, Ankara.
- Silahlı Kuvvetler Dergisi. (2010). Silahlı Kuvvetler Dergisi, 129(405). Genelkurmay Personel Başkanlığı, Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı, Ankara.
- Sorenson, D. S. (1998). Shutting down the Cold War: The politics of military base closure. New York: St. Martin’s Press.
- Taylor, G. (2018). Belt and road projects lay foundations for China’s expansion of military bases, critics charge. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024, https://www.washingtontimes.com/news/2018/sep/11/china-one-belt-oneroad- used-military-base-expansi/.
- T.C. Cumhurbaşkanlığı (2021). Azerbaycan-Şuşa Beyannamesi. Erişim Tarihi: 13 Mayıs 2024. https://www.tccb.gov.tr/assets/dosya/2021-06-15-Azaebaycan-SusaBeyannamesi.pdf.
- T.C. Cumhurbaşkanlığı (2024). Katar ile T.C. Arasındaki İlişkiler. Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2024 https://www.tccb.gov.tr/konuk/356/2120/katar.
- T.C. Millî Savunma Bakanlığı Kara Kuvvetleri Komutanlığı, (2024). Barışı Destekleme Harekâtı. Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2024 https://www.kkk.tsk.tr/kkksablonmaster/header/kurumsal/bdh.aspx.
- T.C. Millî Savunma Bakanlığı Kara Kuvvetleri Komutanlığı, (2024). Kara Kuvvetleri Komutanlığı Tarihçesi. Erişim Tarihi: 14 Haziran 2024. https://www.kkk.tsk.tr/kkksablonmaster/header/kurumsal/tarihce.aspx.
- T.C. Resmi Gazete (2013). T.C. Hükümeti ile Katar Devleti Hükümeti Arasındaki Savunma Sanayi İşbirliği Mutabakat Muhtırası. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/01/20130126-1- 1.pdf.
- T.C. Resmi Gazete. (2010). T.C. Hükümeti ile Somali Hükümeti Arasında Askeri Alanda Eğitim, Teknik ve Bilimsel İş Birliği Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun. 14 Kasım 2010, Sayı: 27759. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/11/20101114-1.htm.
- Tanrıverdi Yaşar, N. (2021). Libya’da Yeni Dinamikler Neler ve Türkiye İçin Ne Anlama Geliyor? Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2024. https://fikirturu.com/jeo-politika/libyada-yeni-dinamikler-neler-ve-turkiye-icin-ne-anlama- geliyor/.
- The Defense Post. (2024). Somali Savunma Anlaşması: Türkiye’nin Stratejik Adımları. Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2024 [The Defense Post] (https://www.thedefensepost.com/2024/02/22/somalia-defense-deal-turkey/)
- TRT Haber. (2024). Irak’ın Kuzeyine Gerçekleştirilen Büyük Harekatlar. Erişim Tarihi: 13 Mayıs 2024. https://www.trthaber.com/haber/gundem/irakin-kuzeyine-gerceklestirilen-buyuk-harekatlar-417275.html.
- Türk Dil Kurumu (TDK). (2024). “Üs”, Sözlük. Erişim Tarihi: 08.01.2024. http://www.tdk.gov.tr/index.php? option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5aa13c5bb62a17.86797995.
- TSK. (2018). Türk Silahlı Kuvvetleri Basın Açıklaması, 20 Ocak 2018. Erişim Tarihi: 29.03.2023. http://www.tsk.tr/BasinFaaliyetleri/BA_47.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi (2008). 6758 Sayılı Kanun ile Türkiye ile Katar Arasında İşbirliği ve Savunma Alanında Anlaşma. Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2024. https://www5.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5755.html.
- Vine, D. (2015). Base Nation: How U.S. Military Bases Abroad Harm America and the World. New York: Metropolitan Books.
- Yeni Şafak. (2007). Kosova’da komuta Türkiye’ye geçiyor. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2024. https://www.yenisafak.com/gundem/kosovada-komuta-turkiyeye-geciyor-47533.
- Zhangping, W. (2023). Do US Military Bases Impair the Economic Growth of the Host Countries? Economic Analysis and Policy, içinde (ss. 1655-1665).
Toplam 61 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Uluslararası İlişkiler (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Nisan 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Temmuz 2024 |
| Kabul Tarihi | 17 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 27 Sayı: 48 |
EBSCO SOBİAD ProQuest Türk Eğitim İndeksi