II. Meşrutiyet’ten 31 Mart Olayına Türk Basını: İç ve Dış Politikadaki Gelişmelerin Gazetelere Yansımaları
Öz
II. Meşrutiyetin ilanı ve Kanun-i Esasi’nin tekrar yürürlüğe girmesi ile Osmanlı Devleti’nde yeni bir dönem başladı. II. Abdülhamit’in baskı rejiminin ardından oluşan özgürlük havasının en çok hissedildiği alanlardan biri de basın oldu. Osmanlı başkenti İstanbul’da bir elin parmaklarını geçmeyen gazete sayısı, 23 Temmuz 1908’de II. Meşrutiyet’in ilan edilmesiyle birlikte yüzleri buldu. Hürriyet havası içerisinde, “Osmanlılık” ülküsü ile memleketin kurtuluşuna yönelik beklentiler artsa da iç ve dış politika ve içtimai hayatta birbiri ardına meydana gelen hadiseler hayal kırıklıkları yarattı. Bu çalışmada II. Meşrutiyet’in ilanından 31 Mart Vakasına kadar geçen süreçte Osmanlı kamuoyunu sarsan gelişmelerin dönemin gazetelerine yansımaları ve İttihat ve Terakki Cemiyeti ile diğer Jön Türk gruplarının neşrettiği gazetelerin bu hadiselere getirdiği yorumlar ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmad, F. (1971). İttihat ve Terakki 1908-1914 (Jön Türkler), Sander Yayınları.
- Akşin, S. (1972). 31 Mart Olayı, Sinan Yayınları.
- Akşin, S. (1974). Fedakâran-ı Millet Cemiyeti, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 29, sy. 01, s.s., 125, 135 .
- Armaoğlu, F. (1997). 19. Yüzyıl Siyasî Tarihi (1789-1914), Türk Tarih Kurumu.
- Bleda, Mithat Ş. (1979). İmparatorluğun Çöküşü, Remzi Kitabevi.
- Çapanoğlu, Münir S. (1960), Basın Tarihimizde İlave - Türk gazeteciliğinin Yüzüncü Yılı Münasebetiyle”, Yeni Doğuş Matbaası.
- Çavdar, T. (1991). İttihat ve Terakki, İletişim Yayınları.
- Duman, D. (2016), 31 Mart Vak’ası’nın İki Öncü Habercisi: Kör Ali ve Beşiktaş Olayları, The Journal of Academic Social Science Studies, s.s., 95-112.
- Günay, N. (2018). II. Meşrutiyet Dönemi’nde Ermeni Partilerinin Seçim İttifakları, 18. Türk Tarih Kongresi , Ankara, s.s. 397-417.
- Güven, Gül Ç. (1991). II. Abdülhamid’in Sadrazamları Kâmil Paşa ve Said Paşa’nın Anıları-Polemikleri, Arba Yayınları.
- Hanioğlu, M. Şükrü, (1985). Bir Siyasal Örgüt Olarak Osmanlı İttihad Ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türklük (1889-1902), İletişim Yayınları.
- İnan, İbnülemin M. K. (1983). Son Sadrazamlar 3. Cilt, Dergah Yayınları.
- İnuğur, M. N. (1993). Basın ve Yayın Tarihi, Der Yayınevi.
- Kabacalı, Alpay, (1990). Başlangıcından Günümüze Türkiye’de Basın Sansürü, Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
- Kansu, A (2017). 1908 Devrimi, İletişim Yayınları.
- Karpat, Kemal H. (2014). Osmanlı Modernleşmesi – Toplum, Kuramsal Değişim ve Nüfus, Timaş Yayınları.
- Kuran, A., B. (2000). İnkılap Tarihimiz ve Jön Türkler, Kaynak Yayınları.
- Malkoç, E. (2010). Doğu-Batı Ekseninde Bir Osmanlı Aydını: Ahmet Rıza Yaşamı ve Düşünce Dünyası, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, Sayı: 11, 93-162.
- Mevlânzade Rifat, (2010). 31 Mart Bir İhtilalin Hikayesi, Pınar Yayınları.
- Sancaktar, F. M. (2021). Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Anayasa, Seçim ve Meclis Tecrübesi 1876 – 1923, Ötüken Yayınları.
- Şapolyo, E.B. (1974). Türk Gazeteciliği Tarihi, Her Yönüyle Basın, Güven Matbaası.
- Tahsin Paşa, Esbak Mabeyn Başkatibi (1931). Abdülhamit ve Yıldız Hatıraları, Muallim Ahmet Halit Kitaphanesi.
- Topuz, H. (2003). II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi.
- Tunçay, M., Akbayar N., Çavaş R., Demirel, Y. (2021). II. Meşrutiyet’in İlk Yılı 23 Temmuz 1908 – 23 Temmuz 1909, Yapı Kredi Yayınları.
- Tunaya, T. Z. (1989). Türkiye’de Siyasal Partiler Cilt:3 – İttihat ve Terakki Bir Çağın, Bir Kuşağın, Bir Partinin Tarihi, Hürriyet Vakfı Yayınları.
- Türkgeldi A. F. (2010). Görüp İşittiklerim, Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Tütengil, C. O. (1969). Yeni Osmanlılar’dan Bu Yana İngiltere’de Türk Gazeteciliği (1867-1967), Belge Yayınları.
- Yellice, G. (2018). Sorunlu Ada Girit: Atina-Hanya İlişkileri ve Giritli Milletvekillerinin Yunan Parlamentosuna Dâhil Olma Girişimleri, 1910-1912, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 62, Bahar 2018, 335-366.
- Yetişgin, M. (2010). Batı Basınında Osmanlı Devleti’ne Yaklaşımlar ve Osmanlıların Bu Yaklaşımlara Tepkileri, OTAM, 28 (2010), 119-162.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Siyasal İletişim |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Nisan 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Mayıs 2024 |
| Kabul Tarihi | 25 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 22 Sayı: 1 |
KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi ULAKBİM-TR Dizin tarafından dizinlenen hakemli ve bilimsel bir dergidir.