Öz
Amaç: Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının (KOAH) maliyetlerini Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) perspektifi açısından hesap etmektir.
Materyal ve Metod: Araştırmada, nitel yöntem kullanılarak retrospektif olarak elde edilen veriler doküman analizine tabi tutulmuştur. Çalışma, Düzce Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi/Hastanesi Göğüs Hastalıkları biriminde 2022 yılına ait 241 KOAH hastasını kapsamaktadır. Araştırmada örneklem seçilmemiş evrenin tamamı çalışmaya dahil edilmiştir. Veriler, çok değişkenli regresyon analizi yapılmıştır. Maliyetler, muayene, tıbbi malzeme, ilaç, görüntüleme ve laboratuvar testlerini içermektedir.
Bulgular: Ayaktan tedavi gören 130 hastanın 110’u (%85) erkek, 20’si (%15) kadın, yaş ortalaması 66,82 yıl olup poliklinik tedavi maliyeti 127,76₺($7.72)/hastadır. Yatarak tedavi gören 111 hastanın 88’i (%79) erkek, 23’ü (%21) kadın, yaş ortalaması 70,19 yıl olup ortalama yatış süresi, 7,08 gündür. Klinik toplam tedavi maliyeti ortalama 2.319,64₺($140.16)/hasta olmak üzere bunun 1.059, 97 ₺ ($64.05)’si müdahale, 267,62 ₺($16,17)’si tıbbi malzeme, 907,74 ₺($54.85)’si ilaç ve 499.98 ₺($30.21)’si tetkik tutarından oluşmaktadır. Hastaların cinsiyeti, yaşı ve yatış sürelerinin tedavi maliyetlerini değiştiği belirlenmiştir (p<0,05). Ayrıca SGK’nın yıllık ortalama 6.321,84 ₺ ($381.98) ilaç giderine katlandığı tespit edilmiştir. Hasta başına toplam yıllık ortalama 9.184,90 ₺ ($554.98)/hasta maliyeti tespit edilmiştir.
Sonuç: Çalışmada KOAH’ın tedavi edilmesinde SGK açısından hasta başına önemli bir ekonomik yük olduğu tespit edilmiştir. Bu maliyetin önemli bir kısmını ilaç giderleri oluşturmaktadır. Bu da KOAH’ın ömür boyu maliyetlerini artırmaktadır. Hastalık maliyetinin düşürülmesinde hem hastalığa yakalanma riskinin azaltılması için gerekli tedbirlerin alınması hem de hastalığın tedavisinde daha düşük maliyetli yöntemler izlenmelidir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Bellamy D, Booker R. Chronic Obstructive Pulmonary Disease in Primary Care: All You Need to Know to Manage COPD in Your Practice. (Third Edition). London: Class Publishing; 2004.
- 2. Türk Toraks Derneği. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (Koah) koruma, tanı ve tedavi raporu. 2014. [cited 2024 Jan 07] Available from: https://toraks.org.tr/site/sf/books/pre_migration/1e1f62017cef563a8a04783042f7a1461a3b3a92c4c96737dca6c0e02053f6eb.pdf
- 3. Dünya Sağlık Örgütü. 2022. [cited 2025 April 28] Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/chronic-obstructive-pulmonary-disease-(copd)
- 4. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD). 2025. [cited 2025 April 28] Available from: https://www.solunum.org.tr/haber/1418/dunya-koah-gunu-basin-bildirisi-saglikli-nefes-saglikli-dunya.html
- 5. Bloom DE, Cafiero ET, Jané-Llopis E, Abrahams-Gessel S, Bloom LR, Fathima S, et al. The Global Economic Burden of Noncommunicable Diseases. Geneva: World Economic Forum.2011.
- 6. Sullivan SD, Ramsey SD, Lee TA. The economic burden of COPD. Chest. 2020;117(2 Suppl):5S-9S. 7. Bozdemir E. Hastalık maliyet analizi (Tip 1 diyabet hastalığı). Ankara: Gazi Kitabevi; 2020.
- 8. Segel, J.E. Cost-of-Illness Studies-A Primer. RTI International RTI-UNC Center of Excellence in Health Promotion Economics. 2006. [cited 2023 Dec 01] Available from: https://pdfs.semanticscholar.org/3bbf/0a03079715556ad816a25ae9bf232b45f2e6.pdf.
- 9. Bozdemir E, Balbay Ö, Terzi M, Kaplan Z. Treatment cost analysis of COVID-19 ınpatients treated at a university hospital in Tükiye. Konuralp Medical Journal, 2021;13(S1):421-8.
- 10.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. [cited 2023 Oct 01] Available from: www.tcmb.gov.tr
- 11. Olsson TM. Comparing top-down and bottom-up costing approaches for economic evaluation within social welfare. Eur. J. Heal. Econ.2011;12(5):445-53.
- 12. Cunnama L, Sinanovic E, Ramma L, Foster N, Berrie L, Stevens W, et al. Using top-down and bottom-up costing approaches in LMICs: The case for using both to assess the incremental costs of new technologies at scale. Health Economics, 2016; 25(Supp 1):53-66.
- 13. Gujarati DN. Basic econometrics. Noida: Tata McGraw-Hill Education; 2012. 14. Hacıevliyagil SS, Mutlu LC, Gülbaş G, Yetkin Ö, Günen H. Göğüs Hastalıkları Servisine Yatan Hastaların Hastane Yatış Maliyetlerinin Karşılaştırılması. Toraks Dergisi. 2006:7(1);11-16.
- 15. Ozkaya S, Findik S, Atici AG. The costs of hospitalization in patients with acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease. Clinicoecon Outcomes Res. 2011;3:15-8.
- 16. Geitona M, Hatzikou M, Steiropoulos P, Alexopoulos E C, Bouros D. The cost of COPD exacerbations: a university hospital–based study in Greece. Respir Med. 2011;105(3):402-09.
- 17. Ornek T, Tor M, Altın R, Atalay F, Geredeli E, Soylu O, et al. Clinical factors affecting the direct cost of patients hospitalized with acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease. Int J Med Sci. 2012;9(4):285-90.
- 18. Veettıl SK, Ma S, Rajıah K, Kumar BRS. Cost of acute exacerbation of COPD in patients attending government hospital in Kerala, India. Int J Pharm Pharm Sci, 2012; 4(3):659-61.
- 19. Varol Y, Varol U, Başer Z, Usta L, Balcı G, Dereli Ş, et al. The cost of COPD exacerbations managed in hospital. Turk Toraks Derg. 2013;14:19-23.
- 20. Özdemir T, Aydın L, Türkkanı M, Kılıç T. KOAH hastaları hastaneden çıkmıyor mu? Ankara Medical Journal. 2015;15(1):6-9.
- 21. Yıldırım F, Türk M, Öztürk C. Bir üniversite hastanesine kronik obstrüktif akciğer hastalığı akut alevlenme ile yatırılan hastaların maliyetleri. Eurasian J Pulmonol. 2015;17(3):171-75.
- 22. Deniz S, Şengül A, Aydemir Y, Çeldir Emre J, Özhan MH. Clinical factors and comorbidities affecting the cost of hospital-treated COPD. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis, 2016;2(11);3023-30.
- 23. Mulpuru S, McKay J, Ronksley P, Thavorn K, Kobewka D, Forster AJ. Factors contributing to high-cost hospital care for patients with COPD. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2017;12:989-95.
- 24. Baloch SA, Zafar F, Ali H, Sial AA, Kumar A, Waseim A, et al. COPD; clinical evaluation and direct cost analysis of COPD exacerbation in patients of tertiary care hospital. Professional Med J 2018;25(6):847-53.
- 25. Tanrıverdi H. Erzincan devlet hastanesinde KOAH’lı hastaların doğrudan maliyet analizi. Duzce Medical Journal, 2013;15(2):15-8.
- 26. Çeldir Emre J, Özdemir Ö, Baysak A, Aksoy Ü, Özdemir P, Öz AT. et al. Clinical Factors Affecting the Costs of Hospitalized Chronic Obstructive Pulmonary Disease Exacerbations. Eurasian J Pulmonol. 2014;16:180-83
- 27. Peker K. Bir üniversite hastanesinde üçüncü basamak yoğun bakım hastalarında tanıya göre maliyet analizi. JARSS, 2019;27(4):265-71.
- 28. Deniz S, Emre JÇ, Baysak A, Özdemir Ö. KOAH alevlenme tanısıyla yatırılan hastaların ekonomik yükü ve maliyete etki eden faktörler. Med J SDU/SDÜ Tıp Fak Derg. 2015;22(4):126-30.
Öz
Objective: The aim of the study is to analyze the costs of Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) from the perspective of the Social Security Institution (SSI).
Method: In the research, data obtained retrospectively using the qualitative method were subjected to document analysis. The study covers 241 COPD patients in 2022 in the Chest Diseases unit of Düzce University Health Application and Research Center/Hospital. No sample was selected in the research, but the entire population was used. Data were subjected to multivariate regression analysis. Costs include examinations, medical supplies, medications, imaging and laboratory tests.
Results: Of 130 outpatients, 110 (85%) were male, 20 (15%) were female, the mean age was 66.82 years, and outpatient treatment cost was 127.76₺ ($7.72)/patient. Of the 111 inpatients, 88 (79%) were male, 23 (21%) were female, the mean age was 70.19 years, and the mean duration of hospitalization was 7.08 days. The average total treatment cost of the clinic was 2,319.64₺ ($140.16)/patient. Of this, 1,059.97 ₺ ($64.05) was for intervention, 267.62 ₺ ($16.17) for medical supplies, 907.74 ₺ ($54.85) for medication, and 499.98 ₺ ($30.21) for investigations. It was determined that the gender, age, and hospitalization duration of the patients changed the treatment costs (p<0.05). In addition, it was determined that the SSI incurred an average annual drug cost of 6,321.84 ₺ ($381.98). A total annual average cost of 9,184.90 ₺ ($554.98) /patient was determined.
Conclusion: The study found that treating COPD is a significant economic burden per patient for the SSI. A significant portion of this cost is comprised of medication expenses. This increases the lifetime costs of COPD. In order to reduce the cost of the disease, both necessary measures should be taken to reduce the risk of developing the disease, and lower-cost methods should be followed in the treatment of the disease.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Bellamy D, Booker R. Chronic Obstructive Pulmonary Disease in Primary Care: All You Need to Know to Manage COPD in Your Practice. (Third Edition). London: Class Publishing; 2004.
- 2. Türk Toraks Derneği. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (Koah) koruma, tanı ve tedavi raporu. 2014. [cited 2024 Jan 07] Available from: https://toraks.org.tr/site/sf/books/pre_migration/1e1f62017cef563a8a04783042f7a1461a3b3a92c4c96737dca6c0e02053f6eb.pdf
- 3. Dünya Sağlık Örgütü. 2022. [cited 2025 April 28] Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/chronic-obstructive-pulmonary-disease-(copd)
- 4. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD). 2025. [cited 2025 April 28] Available from: https://www.solunum.org.tr/haber/1418/dunya-koah-gunu-basin-bildirisi-saglikli-nefes-saglikli-dunya.html
- 5. Bloom DE, Cafiero ET, Jané-Llopis E, Abrahams-Gessel S, Bloom LR, Fathima S, et al. The Global Economic Burden of Noncommunicable Diseases. Geneva: World Economic Forum.2011.
- 6. Sullivan SD, Ramsey SD, Lee TA. The economic burden of COPD. Chest. 2020;117(2 Suppl):5S-9S. 7. Bozdemir E. Hastalık maliyet analizi (Tip 1 diyabet hastalığı). Ankara: Gazi Kitabevi; 2020.
- 8. Segel, J.E. Cost-of-Illness Studies-A Primer. RTI International RTI-UNC Center of Excellence in Health Promotion Economics. 2006. [cited 2023 Dec 01] Available from: https://pdfs.semanticscholar.org/3bbf/0a03079715556ad816a25ae9bf232b45f2e6.pdf.
- 9. Bozdemir E, Balbay Ö, Terzi M, Kaplan Z. Treatment cost analysis of COVID-19 ınpatients treated at a university hospital in Tükiye. Konuralp Medical Journal, 2021;13(S1):421-8.
- 10.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. [cited 2023 Oct 01] Available from: www.tcmb.gov.tr
- 11. Olsson TM. Comparing top-down and bottom-up costing approaches for economic evaluation within social welfare. Eur. J. Heal. Econ.2011;12(5):445-53.
- 12. Cunnama L, Sinanovic E, Ramma L, Foster N, Berrie L, Stevens W, et al. Using top-down and bottom-up costing approaches in LMICs: The case for using both to assess the incremental costs of new technologies at scale. Health Economics, 2016; 25(Supp 1):53-66.
- 13. Gujarati DN. Basic econometrics. Noida: Tata McGraw-Hill Education; 2012. 14. Hacıevliyagil SS, Mutlu LC, Gülbaş G, Yetkin Ö, Günen H. Göğüs Hastalıkları Servisine Yatan Hastaların Hastane Yatış Maliyetlerinin Karşılaştırılması. Toraks Dergisi. 2006:7(1);11-16.
- 15. Ozkaya S, Findik S, Atici AG. The costs of hospitalization in patients with acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease. Clinicoecon Outcomes Res. 2011;3:15-8.
- 16. Geitona M, Hatzikou M, Steiropoulos P, Alexopoulos E C, Bouros D. The cost of COPD exacerbations: a university hospital–based study in Greece. Respir Med. 2011;105(3):402-09.
- 17. Ornek T, Tor M, Altın R, Atalay F, Geredeli E, Soylu O, et al. Clinical factors affecting the direct cost of patients hospitalized with acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease. Int J Med Sci. 2012;9(4):285-90.
- 18. Veettıl SK, Ma S, Rajıah K, Kumar BRS. Cost of acute exacerbation of COPD in patients attending government hospital in Kerala, India. Int J Pharm Pharm Sci, 2012; 4(3):659-61.
- 19. Varol Y, Varol U, Başer Z, Usta L, Balcı G, Dereli Ş, et al. The cost of COPD exacerbations managed in hospital. Turk Toraks Derg. 2013;14:19-23.
- 20. Özdemir T, Aydın L, Türkkanı M, Kılıç T. KOAH hastaları hastaneden çıkmıyor mu? Ankara Medical Journal. 2015;15(1):6-9.
- 21. Yıldırım F, Türk M, Öztürk C. Bir üniversite hastanesine kronik obstrüktif akciğer hastalığı akut alevlenme ile yatırılan hastaların maliyetleri. Eurasian J Pulmonol. 2015;17(3):171-75.
- 22. Deniz S, Şengül A, Aydemir Y, Çeldir Emre J, Özhan MH. Clinical factors and comorbidities affecting the cost of hospital-treated COPD. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis, 2016;2(11);3023-30.
- 23. Mulpuru S, McKay J, Ronksley P, Thavorn K, Kobewka D, Forster AJ. Factors contributing to high-cost hospital care for patients with COPD. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2017;12:989-95.
- 24. Baloch SA, Zafar F, Ali H, Sial AA, Kumar A, Waseim A, et al. COPD; clinical evaluation and direct cost analysis of COPD exacerbation in patients of tertiary care hospital. Professional Med J 2018;25(6):847-53.
- 25. Tanrıverdi H. Erzincan devlet hastanesinde KOAH’lı hastaların doğrudan maliyet analizi. Duzce Medical Journal, 2013;15(2):15-8.
- 26. Çeldir Emre J, Özdemir Ö, Baysak A, Aksoy Ü, Özdemir P, Öz AT. et al. Clinical Factors Affecting the Costs of Hospitalized Chronic Obstructive Pulmonary Disease Exacerbations. Eurasian J Pulmonol. 2014;16:180-83
- 27. Peker K. Bir üniversite hastanesinde üçüncü basamak yoğun bakım hastalarında tanıya göre maliyet analizi. JARSS, 2019;27(4):265-71.
- 28. Deniz S, Emre JÇ, Baysak A, Özdemir Ö. KOAH alevlenme tanısıyla yatırılan hastaların ekonomik yükü ve maliyete etki eden faktörler. Med J SDU/SDÜ Tıp Fak Derg. 2015;22(4):126-30.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 17 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Şubat 2024 |
| Kabul Tarihi | 13 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 17 Sayı: 2 |
